I. Tổng Quan Về Tác Động Nhận Xét Bạn Bè Đến Bài Viết
Trong lĩnh vực giảng dạy viết tiếng Anh như một ngoại ngữ (EFL), phương pháp tập trung vào quy trình, bao gồm động não, phác thảo, đánh giá và sửa đổi, được xem là yếu tố then chốt để phát triển kỹ năng viết tiếng Anh của sinh viên (Griffith, 2014; Nguyen & Filipi, 2018; Pham et al., 2020). Phương pháp này nhấn mạnh vai trò của sinh viên như một người tạo ra văn bản độc lập (Hyland, 2003). Để giúp sinh viên EFL trở thành những người viết độc lập, việc cung cấp phản hồi từ bạn bè, còn được gọi là nhận xét từ bạn bè, phản hồi ngang hàng, đánh giá ngang hàng hoặc chỉnh sửa ngang hàng, được coi là nhiệm vụ quan trọng trong giai đoạn sửa đổi của phương pháp tiếp cận quy trình cho sinh viên (Liu & Hansen, 2005). Hansen và Liu (2005) định nghĩa "nhận xét từ bạn bè" là sự trao đổi các bài viết giữa những người viết để nhận xét bằng văn bản, nhận xét bằng lời nói hoặc kết hợp cả hai. Các chủ đề của nhận xét trên Facebook có thể thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, chẳng hạn như các lĩnh vực cục bộ (ngữ pháp, từ vựng và cơ học) và toàn cầu (nội dung, tu từ và tổ chức) (Pham & Nguyen, 2021).
1.1. Vai Trò Của Phản Hồi Từ Bạn Bè Trong Học Tập Viết
Có rất nhiều nghiên cứu đã công bố mô tả sự hữu ích của nhận xét bạn bè tích hợp với các khóa học viết học thuật (Nelson & Murphy, 1992; Min, 2005; Lee, 2015). Ngoài ra, có nhiều lý thuyết hỗ trợ việc sử dụng nhận xét bạn bè trong hướng dẫn viết L2, chẳng hạn như Lý thuyết học tập hợp tác (Bruffee, 1984), Lý thuyết xã hội học (Vygotsky, 1978), Lý thuyết tương tác về tiếp thu L2 (Swain & Lapkin, 1998) và Lý thuyết tiếp cận viết theo định hướng quy trình (Hayes & Flower, 1980) để cải thiện khả năng viết của sinh viên. Do đó, có thể nói rằng nhận xét bạn bè khẳng định tầm quan trọng của chúng trong bối cảnh giảng dạy viết EFL hiện tại. Nói cách khác, với mục tiêu nâng cao khả năng viết của người học, có một nhu cầu lớn đối với các hoạt động phản hồi từ bạn bè về bài viết của sinh viên.
1.2. Ảnh Hưởng Của Mạng Xã Hội Đến Việc Học Tiếng Anh
Trong hai thập kỷ qua, một kết quả đáng chú ý của việc sử dụng ngày càng tăng giao tiếp qua máy tính (CMC) trong kỷ nguyên kỹ thuật số của Web 2.0 là sự tích hợp các công nghệ giảng dạy vào thực hành viết trong các lớp học ngoại ngữ (Ciftci & Aslan, 2019). Một số nghiên cứu đã xem xét rằng CMC là một thành phần quan trọng trong việc làm sâu sắc thêm sự hợp tác của sinh viên và tăng cường sự tham gia của sinh viên vào quá trình viết (Beauvois, 1997; Wichadee, 2013; Zheng & Warschauer, 2017). Đặc biệt hơn, nhiều nghiên cứu đã công bố về CMC cho thấy rằng việc sử dụng nhận xét bạn bè trực tuyến có thể dẫn đến các sản phẩm viết tốt hơn cũng như chất lượng nhận xét bạn bè tốt hơn (Hewett, 2000; Tuzi, 2004; Liang, 2010; Ho et al.).
II. Thách Thức Trong Sửa Bài Viết Vai Trò Nhận Xét Facebook
Mặc dù nhiều nhà nghiên cứu đã tin rằng CMC mang lại những khả năng đáng kể để tạo điều kiện cho phản hồi từ bạn bè trực tuyến (Liang, 2010; Pham et al., 2020), một số học giả đưa ra những phát hiện mâu thuẫn về (1) các loại nhận xét bạn bè CMC, (2) tác động của nhận xét bạn bè CMC đối với việc sửa đổi và (3) các chế độ nhận xét bạn bè. Đặc biệt, có một số phát hiện gây tranh cãi về các loại và số lượng phản hồi được tạo ra bởi nhận xét bạn bè CMC. Pham và Usaha (2016), Altstaedter (2018) và Pham (2021) cho thấy rằng sinh viên được đào tạo tạo ra nhiều nhận xét tập trung vào các khía cạnh toàn cầu (tổ chức và nội dung) hơn là các khía cạnh cục bộ (ngữ pháp, từ vựng và dấu chấm câu), trong khi Liu và Sadler (2003) và Pham và Nguyen (2014) chứng minh rằng số lượng nhận xét dựa trên các khía cạnh cục bộ do sinh viên viết ra nhiều hơn số lượng nhận xét dựa trên các khía cạnh toàn cầu.
2.1. Mức Độ Tin Cậy Của Nhận Xét Bạn Bè Trên Facebook
Ngoài ra, những phát hiện của các nghiên cứu về tác động của phản hồi từ bạn bè CMC đối với việc sửa đổi là không nhất quán. Trong khi Liu và Sadler (2003) và Min (2006) cho thấy rằng phản hồi ngang hàng điện tử có tác động quan trọng đến việc sửa đổi, Roux-Rodriguez (2003) và Tuzi (2004) báo cáo rằng có nhiều sửa đổi do chính sinh viên viết ra hơn là 2 gợi ý do bạn bè của họ đưa ra. Hơn nữa, về các chế độ nhận xét bạn bè điện tử, trong khi Liang (2010) và Zheng et al. (2015) xác nhận rằng cả nhận xét đồng bộ và không đồng bộ đều giúp cải thiện chất lượng viết của sinh viên, Shang (2017) xác nhận rằng nhận xét bạn bè không đồng bộ hữu ích hơn phản hồi từ bạn bè sửa lỗi đồng bộ trong việc tạo ra nhiều câu hơn.
2.2. Phương Pháp Sửa Bài Viết Hiệu Quả Nhờ Facebook
Theo Treglia (2006), các chế độ không đồng bộ và/hoặc đồng bộ được sử dụng mang lại những lợi ích khác nhau cho việc dạy và học. Miễn là các chế độ phù hợp với phong cách hoặc sở thích học tập cụ thể của sinh viên hoặc bối cảnh giảng dạy thường hoạt động tốt nhất. Khoảng trống của ít tài liệu đã khiến nhà nghiên cứu của nghiên cứu hiện tại này quan tâm đến việc điều tra tác động của nhận xét bạn bè điện tử đối với việc sửa đổi bài viết của sinh viên để có được kết quả tương đối hơn.
III. Ứng Dụng Facebook Giải Pháp Sửa Bài Viết Tiếng Anh
Trong lĩnh vực giảng dạy viết, hướng dẫn viết ở Việt Nam theo truyền thống tập trung vào các sản phẩm hoàn chỉnh nhấn mạnh hình thức hơn là ý nghĩa và văn bản cuối cùng hơn là quá trình viết (Tran, 2000; Nguyen, 2013; Hoang & Nguyen, 2016). Tran (2000) khẳng định rằng trong các lớp học viết, trong khi được giao một bài luận hoàn chỉnh, người hướng dẫn chỉ yêu cầu sinh viên viết về một chủ đề nhất định một lần. Luôn có một ràng buộc về thời gian và ít cơ hội sửa đổi sau khi sinh viên hoàn thành bản nháp đầu tiên của họ. Hơn nữa, sinh viên viết chỉ có một đối tượng - người hướng dẫn để viết cho. Do đó, quá trình viết không diễn ra trong cuộc sống thực. Một vấn đề khác được Hoang và Nguyen (2016) phát hiện ra là phản ứng của giáo viên trong các lớp học viết chủ yếu tập trung vào việc sửa lỗi ngữ pháp. Họ tuyên bố rằng thực tế này gắn liền với các vấn đề về chính sách của trường và áp lực của một hệ thống giáo dục định hướng thi cử.
3.1. Tầm Quan Trọng Của Phản Biện Trong Học Tập Viết
Ngoài ra, Nguyen (2013) kết luận rằng, về học tập hợp tác, thực hành làm việc nhóm vẫn chưa đạt yêu cầu vì hai lý do chính. Đầu tiên là do trình độ không đủ của sinh viên, thiếu động lực và thích phong cách học tập truyền thống. Thứ hai là về cách giáo viên thực hiện làm việc nhóm, các chương trình tiếng Anh và tài liệu giảng dạy. Những ưu điểm của phương pháp tiếp cận sản phẩm này có thể được khắc phục bằng cách sử dụng phương pháp tiếp cận quy trình và các nền tảng CMC được cho là hỗ trợ sinh viên viết hiệu quả hơn (Pham, 2014).
3.2. Hiệu Quả Của Việc Sử Dụng Facebook Trong Học Tập
Sự xuất hiện của đại dịch COVID-19 ở Việt Nam từ tháng 1 năm 2020 đã yêu cầu giáo dục phải chuyển sang chế độ trực tuyến trên các nền tảng CMC. Tuy nhiên, môi trường học tập ảo hạn chế sự hợp tác của sinh viên theo cặp hoặc nhóm trong thời gian học thông thường. Để giải quyết vấn đề này, việc làm việc nhóm giữa các sinh viên bên ngoài lớp học có nhiều khả năng là một giải pháp khả thi hơn (Pham & Nguyen, 2021). Ví dụ, trong các buổi viết, người hướng dẫn có thể sử dụng phản hồi từ bạn bè qua máy tính không đồng bộ để cung cấp cho sinh viên cơ hội học tập tương tác bằng cách chia sẻ nhận xét của họ với các sinh viên khác, điều này được cho là giúp sinh viên viết hiệu quả hơn cũng như tăng sự tự tin của sinh viên (Curtis, 2001). Ngoài ra, việc sử dụng phản hồi từ bạn bè qua máy tính không đồng bộ giúp giáo viên viết giảm khối lượng công việc khổng lồ trong việc đưa ra phản hồi về bài viết của sinh viên trong một lớp học có quy mô lớn vì việc đưa ra nhận xét cho bài viết của sinh viên là công việc tốn thời gian nhất mà giáo viên viết không thể đủ khả năng để thực hiện đánh giá cho tất cả các bài viết của sinh viên trong các lớp học có quy mô lớn (Ferris, 2007).
IV. Nghiên Cứu Tác Động Nhận Xét Facebook Đến Sinh Viên Anh
Nhìn vào việc sử dụng phản hồi ngang hàng CMC trong bối cảnh EFL, Facebook (FB) đã trở thành một nền tảng học tập hiệu quả giữa các sinh viên đại học (Majid et al.). Theo một trang Facebook có tên là Phân tích dữ liệu cho tiếp thị (2021), số lượng người dùng FB trẻ tuổi từ 18 đến 24 ở Việt Nam dự kiến sẽ đạt hơn 18 triệu trong số 73 triệu cho cả mục đích học tập và giải trí. Tran và Tran (2021) tuyên bố rằng sinh viên Việt Nam quan tâm đến việc trao đổi nhận xét trên nền tảng FB vì FB cung cấp cho người học một môi trường thân thiện để chia sẻ ý tưởng và ý kiến. Với tất cả các vấn đề đã đề cập ở trên ở Việt Nam, nhà nghiên cứu được truyền cảm hứng để thực hiện nghiên cứu về nhận xét bạn bè dựa trên FB về viết để giúp sinh viên, đặc biệt là sinh viên chuyên ngành tiếng Anh USSH, viết hiệu quả hơn thông qua phương pháp tiếp cận quy trình.
4.1. Sự Tự Tin Của Sinh Viên Khi Viết Tiếng Anh
Các quan sát được thực hiện bởi nhà nghiên cứu và các nhà nghiên cứu khác làm việc tại USSH (Pham, 2017; Tran, 2019) chỉ ra rằng sinh viên chuyên ngành tiếng Anh chủ yếu gặp khó khăn với các kỹ năng viết về việc sử dụng ngôn ngữ phù hợp và phát triển và tổ chức ý tưởng. Hơn nữa, rõ ràng là nhiều người trong số họ không thể quản lý việc tự học của mình, chẳng hạn như lập kế hoạch, giám sát và đánh giá bài viết của họ hoặc xác định điểm mạnh và hạn chế của họ. Có vẻ như phương pháp hiện tại, phương pháp tiếp cận định hướng sản phẩm để giảng dạy và phát triển khả năng viết bằng giấy và bút, không phải là một giải pháp đầy đủ cho các vấn đề của sinh viên.
4.2. Khả Năng Tiếp Thu Nhận Xét Của Sinh Viên
Do đó, điều quan trọng là phải xác định một chiến lược hiệu quả hơn để thúc đẩy quyền tự chủ của người học và trình độ viết. Ngoài ra, sự tham gia của sinh viên trong các lớp học viết hoặc trong thực hành viết thường bị bỏ qua vì nhiều lý do, bao gồm quy mô lớp học, thiếu thời gian đào tạo trong lớp học và khối lượng công việc quá lớn cho cả giáo viên và sinh viên. Do đó, điều cần thiết là phải xác định các phương tiện hiệu quả hơn để giảm khối lượng công việc của người hướng dẫn và sinh viên trong lớp học, chẳng hạn như sử dụng giao tiếp qua máy tính để cho phép giáo viên và sinh viên cộng tác bên ngoài lớp học.
4.3. Tâm Lý Sinh Viên Khi Nhận Xét Bài Viết
Hơn nữa, sinh viên chuyên ngành tiếng Anh là những người chuyên ngành khoa học xã hội; do đó, họ thích giao tiếp với người khác trong khi học tập trái ngược với việc thực hiện các nhiệm vụ riêng biệt như viết như một sản phẩm. Do đó, phương pháp tiếp cận quy trình để viết có thể cho phép sinh viên chia sẻ ý tưởng của họ hoặc trao đổi nhận xét với những người khác thông qua nhiều nhiệm vụ khác nhau như tạo ý tưởng, đọc và xem xét, và sửa đổi và chỉnh sửa để giúp sinh viên học viết (Hyland, 2003). Do tầm quan trọng của những khó khăn đã đề cập ở trên, nhà nghiên cứu cảm thấy bắt buộc phải thực hiện nghiên cứu hiện tại, có tiêu đề 'ẢNH HƯỞNG CỦA NHẬN XÉT BẠN BÈ DỰA TRÊN FACEBOOK ĐỐI VỚI VIỆC SỬA ĐỔI BÀI VIẾT CỦA SINH VIÊN CHUYÊN NGÀNH TIẾNG ANH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN - ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP.HCM'.
V. Mục Tiêu Nghiên Cứu Nhận Xét Facebook Và Sửa Bài Viết
Dựa trên bối cảnh đã đề cập ở trên, nghiên cứu này nhằm mục đích: (1) Làm rõ các loại nhận xét (khu vực toàn cầu và khu vực địa phương) thường xuyên được sinh viên tạo ra cũng như các loại lỗi ngữ pháp thường xuyên nhất mà sinh viên mắc phải trong bài viết của họ (2) Điều tra sự khác biệt giữa khu vực toàn cầu và khu vực địa phương về các nhận xét định hướng sửa đổi (3) Kiểm tra tác động của nhận xét ngang hàng dựa trên FB đối với việc sửa đổi của sinh viên
5.1. Các Loại Lỗi Ngữ Pháp Thường Gặp Của Sinh Viên
Nghiên cứu tạo ra các câu hỏi nghiên cứu sau để đạt được mục tiêu đã nêu trước đó: (1) Những loại lỗi ngữ pháp nào thường xuyên được sinh viên mắc phải hơn? (2) Những loại khu vực nhận xét nào (toàn cầu và địa phương) thường xuyên được sinh viên tạo ra hơn trong các hoạt động phản hồi ngang hàng dựa trên Facebook? (2) Có bất kỳ sự khác biệt nào giữa...
