Tác Động Của Kỹ Thuật Shadowing Đến Kỹ Năng Nói Của Sinh Viên EFL

Shadowing là một kỹ thuật mà người học lặp lại lời nói của một người bản xứ ngay sau khi nghe thấy. Kỹ thuật này được cho là giúp cải thiện nhiều khía cạnh của speaking skills, bao gồm phát âm, ngữ điệu, và sự trôi chảy. Hamada (2019) đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc coi shadowing như một hành vi tích cực và có tính nhận thức cao trong việc học ngôn ngữ. Theo Foote & McDonough (2018), shadowing được xem là một kỹ thuật hữu ích trong việc giảng dạy và học tập speaking skills, đặc biệt là trong việc phát triển khả năng phát âm và sự trôi chảy. Kỹ thuật này yêu cầu sự tập trung cao độ và khả năng xử lý thông tin nhanh chóng, giúp người học cải thiện khả năng listening comprehension và oral communication.

Kỹ năng nói là một yếu tố then chốt trong quá trình học ngôn ngữ thứ hai (second language acquisition) và đặc biệt quan trọng đối với sinh viên EFL. Khả năng giao tiếp hiệu quả bằng tiếng Anh mở ra nhiều cơ hội học tập, làm việc và giao lưu văn hóa. Tuy nhiên, nhiều sinh viên EFL gặp khó khăn trong việc phát triển speaking skills do thiếu tự tin, lo sợ mắc lỗi hoặc thiếu cơ hội thực hành. Theo Nation (2000), một trong những vấn đề mà người học gặp phải là vốn từ vựng nói hạn chế, dẫn đến những tình huống khó xử trong giao tiếp. Fraser (Department of Education) cho rằng phát âm là một trong những khía cạnh khó khăn nhất trong việc dạy và học tiếng Anh. Do đó, việc tìm kiếm các phương pháp hiệu quả để cải thiện speaking skills cho sinh viên EFL là một nhu cầu cấp thiết.

Sinh viên EFL thường phải đối mặt với nhiều rào cản ngôn ngữ cản trở sự phát triển speaking skills. Vấn đề về ngữ pháp, từ vựng hạn chế và phát âm không chuẩn xác là những yếu tố chính. Nhiều sinh viên gặp khó khăn trong việc áp dụng các quy tắc ngữ pháp một cách tự động trong khi nói, dẫn đến việc diễn đạt không chính xác và thiếu trôi chảy. Bên cạnh đó, vốn từ vựng nghèo nàn khiến họ khó diễn đạt ý tưởng một cách đầy đủ và sắc thái. Cuối cùng, phát âm sai có thể gây khó khăn cho người nghe trong việc hiểu ý của người nói. Theo Pham Thi Thien Thu, sinh viên thường thiếu kiến thức nền tảng về từ vựng và ngữ pháp, đặc biệt là trong các khái niệm lý thuyết. Điều này dẫn đến việc gặp khó khăn trong việc hình thành câu và diễn đạt ý tưởng một cách trôi chảy.

Ngoài những rào cản ngôn ngữ, yếu tố tâm lý cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến speaking skills của sinh viên EFL. Sự lo lắng khi giao tiếp bằng tiếng Anh, thiếu tự tin và sợ mắc lỗi có thể khiến sinh viên e ngại việc tham gia vào các hoạt động nói. Họ có thể cảm thấy áp lực phải nói một cách hoàn hảo, dẫn đến căng thẳng và giảm khả năng giao tiếp tự nhiên. Ilr (2012) đã chỉ ra rằng "speaking requires some degree of real time exposure to an audience", và các yếu tố tâm lý như sự nhút nhát hoặc sự ức chế có thể ảnh hưởng đến speaking skills của sinh viên. Do đó, việc tạo ra một môi trường học tập thoải mái và hỗ trợ là rất quan trọng để giúp sinh viên vượt qua những rào cản tâm lý này.

Shadowing có thể mang lại nhiều lợi ích cho việc cải thiện phát âm của sinh viên EFL. Bằng cách lắng nghe và lặp lại lời nói của người bản xứ, sinh viên có thể làm quen với các âm thanh, âm vị và ngữ điệu khác nhau của tiếng Anh. Điều này giúp họ phát triển khả năng nhận diện và phân biệt các âm thanh, cũng như cải thiện khả năng articulation, intonation, stress, và rhythm của mình. Theo các nghiên cứu, shadowing có thể giúp sinh viên cải thiện đáng kể khả năng phát âm và giảm thiểu ảnh hưởng của giọng địa phương. Việc luyện tập thường xuyên với native speaker model thông qua shadowing có thể giúp sinh viên đạt được phát âm gần gũi với người bản xứ hơn.

Ngoài phát âm, shadowing cũng có thể giúp sinh viên cải thiện sự trôi chảy (fluency) và khả năng listening comprehension. Khi luyện tập shadowing, sinh viên phải xử lý thông tin nghe được một cách nhanh chóng và lặp lại nó, điều này giúp họ cải thiện khả năng phản xạ và diễn đạt ý tưởng một cách tự nhiên hơn. Bên cạnh đó, việc lắng nghe và lặp lại lời nói của người bản xứ cũng giúp sinh viên làm quen với các cụm từ, thành ngữ và cấu trúc câu thông dụng, từ đó nâng cao khả năng hiểu và sử dụng tiếng Anh trong các tình huống giao tiếp thực tế. Shadowing yêu cầu sinh viên tập trung cao độ vào listening comprehension, từ đó cải thiện khả năng oral communication.

Việc lựa chọn shadowing materials phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả của phương pháp này. Tài liệu nên phù hợp với trình độ tiếng Anh của sinh viên, không quá dễ cũng không quá khó. Các đoạn hội thoại ngắn, các bài phát biểu đơn giản hoặc các đoạn phim ngắn có thể là những lựa chọn tốt. Điều quan trọng là tài liệu phải thú vị và liên quan đến sở thích của sinh viên để tăng cường motivation in language learning. Các nguồn audio-visual shadowing cũng có thể hữu ích vì chúng cung cấp cả âm thanh và hình ảnh, giúp sinh viên hiểu rõ hơn ngữ cảnh và ý nghĩa của lời nói. Việc sử dụng các shadowing materials đa dạng giúp sinh viên làm quen với nhiều giọng điệu và phong cách nói khác nhau.

Nghiên cứu này sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp cả định lượng và định tính để thu thập và phân tích dữ liệu. Một bảng câu hỏi được sử dụng để thu thập thông tin về nhận thức của sinh viên về tác động của shadowing lên speaking skills, cũng như những lợi ích và thách thức khi thực hành shadowing. Bên cạnh đó, phỏng vấn có cấu trúc được sử dụng để hiểu sâu hơn về quan điểm của sinh viên. Đối tượng tham gia nghiên cứu là 32 sinh viên không chuyên ngữ tại Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM. Các sinh viên này đã tham gia vào các shadowing exercises trong một khoảng thời gian nhất định như một phần của khóa học tiếng Anh của họ.

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng sinh viên EFL nhận thức shadowing là một kỹ thuật hữu ích để cải thiện speaking skills. Các lợi ích chính được xác định bao gồm cải thiện phát âm, ngữ pháp, từ vựng và sự trôi chảy. Ngoài ra, shadowing cũng giúp sinh viên giảm bớt sự lo lắng khi nói tiếng Anh và tăng cường sự tự tin. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng một số sinh viên gặp khó khăn trong việc tập trung vào ngữ điệu và phát âm chính xác khi thực hành shadowing. Điều này cho thấy rằng cần có sự hướng dẫn và hỗ trợ từ giáo viên để giúp sinh viên tận dụng tối đa lợi ích của shadowing.

Shadowing có thể được tích hợp vào các hoạt động học tập trên lớp một cách dễ dàng. Giáo viên có thể sử dụng các đoạn hội thoại ngắn, các bài phát biểu hoặc các đoạn phim ngắn làm tài liệu shadowing. Sinh viên có thể luyện tập shadowing theo nhóm hoặc cá nhân. Giáo viên nên cung cấp hướng dẫn và phản hồi thường xuyên để giúp sinh viên cải thiện kỹ năng. Các hoạt động shadowing có thể được sử dụng để ôn tập từ vựng, ngữ pháp hoặc các điểm ngữ âm cụ thể. Bên cạnh đó, shadowing cũng có thể được sử dụng như một hoạt động khởi động hoặc kết thúc bài học để tạo sự hứng thú và động lực cho sinh viên.

Nghiên cứu về shadowing vẫn còn nhiều tiềm năng để phát triển. Các nghiên cứu tương lai có thể tập trung vào việc khám phá tác động của shadowing lên các kỹ năng ngôn ngữ khác, chẳng hạn như đọc và viết. Nghiên cứu cũng có thể xem xét hiệu quả của shadowing đối với các nhóm đối tượng khác nhau, chẳng hạn như sinh viên có trình độ tiếng Anh khác nhau hoặc sinh viên đến từ các nền văn hóa khác nhau. Ngoài ra, nghiên cứu có thể khám phá các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của shadowing, chẳng hạn như loại tài liệu được sử dụng, tần suất luyện tập và sự hướng dẫn của giáo viên.