Tác động của phát triển du lịch đến sinh kế của hộ nông dân tại tỉnh Điện Biên

• Tác giả: Trần Bá Uẩn
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Văn Song
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp
• Đề tài: Ảnh Hưởng Của Phát Triển Du Lịch Đến Sinh Kế Của Hộ Nông Dân Tỉnh Điện Biên
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2.1. Mục tiêu chung
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.3.2. Đối tượng điều tra
• 1.3.3. Phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Những đóng góp mới của luận án
• 1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
• 2. TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỚI SINH KẾ HỘ NÔNG DÂN
• 2.1. Cơ sở lý luận về ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nông dân
• 2.1.1. Các khái niệm cơ bản liên quan đến nghiên cứu
• 2.1.2. Những tác động liên quan đến phát triển du lịch
• 2.2. Nội dung nghiên cứu ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế của hộ nông dân
• 2.3. Tổng quan nghiên cứu ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nông dân
• 2.3.1. Các nghiên cứu trên thế giới liên quan đến ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nông dân
• 2.3.2. Các nghiên cứu trong nước liên quan đến ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nông dân
• 2.3.3. Các nghiên cứu liên quan đến phương pháp nhóm (clustering method) và nhóm sinh kế (clustering livelihoods)
• 2.3.4. Khoảng trống trong nghiên cứu ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nông dân
• 2.4. Bài học kinh nghiệm từ cơ sở lý luận và thực tiễn cho nghiên cứu ảnh hưởng phát triển du lịch tới sinh kế hộ nông dân tỉnh Điện Biên
• 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 3.1.1. Điều kiện tự nhiên của tỉnh Điện Biên
• 3.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội tỉnh Điện Biên
• 3.2. Khung phân tích và cách tiếp cận
• 3.2.1. Khung phân tích của luận án
• 3.2.2. Cách tiếp cận của luận án
• 3.3. Phương pháp nghiên cứu của luận án
• 3.3.1. Chọn điểm nghiên cứu
• 3.3.2. Phương pháp thu thập số liệu
• 3.3.3. Phương pháp xử lý và phân tích số liệu
• 3.3.4. Hệ thống các chỉ tiêu phân tích cơ bản
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Tình hình phát triển du lịch tỉnh Điện Biên và sự tham gia của các hộ nông dân trong kinh doanh dịch vụ du lịch
• 4.1.1. Cơ sở phát triển du lịch tỉnh Điện Biên
• 4.1.2. Kết quả hoạt động du lịch của tỉnh Điện Biên giai đoạn 2015 - 2019
• 4.1.3. Chính sách phát triển du lịch tỉnh Điện Biên
• 4.1.4. Sự tham gia của hộ nông dân trong kinh doanh dịch vụ du lịch
• 4.2. Ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nông dân tỉnh Điện Biên
• 4.2.1. Ảnh hưởng của phát triển du lịch tới nguồn vốn sinh kế
• 4.2.1.1. Đánh giá ảnh hưởng của phát triển du lịch tới nguồn vốn sinh kế qua chỉ số ảnh hưởng sinh kế (LEI)
• 4.2.2. Ảnh hưởng của phát triển du lịch tới kết quả sinh kế của các hộ dân tỉnh Điện Biên
• 4.2.3. Phân tích ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế theo từng nhóm hộ nông dân
• 4.2.4. Đánh giá chung về ảnh hưởng của phát triển du lịch đến sinh kế hộ nông dân tỉnh Điện Biên
• 4.3. Giải pháp tăng cường ảnh hưởng tích cực và hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của phát triển du lịch đến sinh kế của hộ nông dân tại tỉnh Điện Biên
• 4.3.1. Nhóm giải pháp về thể chế, chính sách
• 4.3.2. Nhóm giải pháp về nguồn vốn sinh kế
• 4.3.3. Nhóm giải pháp đối với từng nhóm hộ
• 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• 5.1. Đối với chính phủ
• 5.2. Đối với chính quyền các cấp
• Danh mục các công trình đã công bố có liên quan đến luận án
• Tài liệu tham khảo

I. Giới thiệu về tác động của du lịch đến sinh kế nông dân tỉnh Điện Biên

Du lịch đã trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Tại tỉnh Điện Biên, du lịch không chỉ góp phần nâng cao sinh kế của các nông dân, mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế địa phương. Nghiên cứu này nhằm làm sáng tỏ những ảnh hưởng của phát triển du lịch đến sinh kế của hộ nông dân tại tỉnh Điện Biên, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm tối ưu hóa lợi ích từ du lịch cho cộng đồng. Theo thống kê, du lịch tỉnh Điện Biên đã có những bước phát triển đáng kể, với sự gia tăng lượng khách du lịch và đa dạng hóa các loại hình du lịch như du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng. Tuy nhiên, sự phát triển này cũng đặt ra nhiều thách thức cần được giải quyết để đảm bảo sinh kế bền vững cho nông dân.

II. Tình hình phát triển du lịch tại tỉnh Điện Biên

Tỉnh Điện Biên có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch, bao gồm cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ và các di tích lịch sử. Giai đoạn 2015 - 2019, lượng khách du lịch đến tỉnh đã tăng đáng kể, với các chính sách hỗ trợ từ chính quyền địa phương như chính sách du lịch và đầu tư du lịch. Sự tham gia của các hộ nông dân trong hoạt động du lịch đã tạo ra nhiều cơ hội mới, giúp họ cải thiện sinh kế. Tuy nhiên, không phải tất cả hộ nông dân đều hưởng lợi từ sự phát triển này. Nhiều hộ vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận thông tin và nguồn lực để tham gia vào ngành du lịch. Do đó, việc đánh giá tình hình phát triển du lịch và sự tham gia của các hộ nông dân là rất cần thiết để có những giải pháp phù hợp.

III. Ảnh hưởng của phát triển du lịch đến sinh kế hộ nông dân

Nghiên cứu chỉ ra rằng phát triển du lịch có cả ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đến sinh kế của hộ nông dân. Về mặt tích cực, du lịch đã giúp cải thiện vốn con người, tạo ra việc làm và tăng thu nhập cho nhiều hộ gia đình. Các hộ tham gia vào du lịch có thể nâng cao chất lượng cuộc sống, mở rộng mối quan hệ xã hội và bảo tồn các giá trị văn hóa địa phương. Tuy nhiên, phát triển du lịch cũng gây ra một số vấn đề như gia tăng ô nhiễm môi trường và mất đất canh tác do thu hồi đất cho các dự án du lịch. Điều này đã làm giảm tính gắn kết trong cộng đồng và tạo ra sự phân hóa giữa các hộ nông dân. Chính vì vậy, việc đánh giá tổng thể các tác động của du lịch đến sinh kế nông dân là rất quan trọng.

IV. Giải pháp tăng cường ảnh hưởng tích cực của du lịch đến sinh kế nông dân

Để tối ưu hóa lợi ích từ phát triển du lịch cho hộ nông dân, một số giải pháp cần được thực hiện. Đầu tiên, cần có chính sách du lịch rõ ràng và đồng bộ, nhằm tạo điều kiện cho các hộ nông dân tham gia vào hoạt động du lịch. Thứ hai, cần tăng cường các chương trình đào tạo, tập huấn cho nông dân về kỹ năng kinh doanh trong lĩnh vực du lịch. Thứ ba, việc phát triển các sản phẩm du lịch bền vững và thân thiện với môi trường cũng rất cần thiết để bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và văn hóa địa phương. Cuối cùng, cần xây dựng các mô hình hợp tác giữa các hộ nông dân và doanh nghiệp du lịch để tăng cường khả năng tiếp cận thị trường cho các sản phẩm địa phương.

V. Kết luận

Nghiên cứu về tác động của phát triển du lịch đến sinh kế của hộ nông dân tỉnh Điện Biên cho thấy rằng du lịch có thể là một động lực quan trọng cho sự phát triển kinh tế địa phương. Tuy nhiên, để đạt được những lợi ích này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, cộng đồng và các tổ chức liên quan. Việc xây dựng một chiến lược phát triển du lịch bền vững không chỉ giúp cải thiện sinh kế cho các hộ nông dân mà còn góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa và môi trường của tỉnh Điện Biên.