I. Giới thiệu
Nghiên cứu này tập trung vào tác động của bảo hiểm y tế đến chất lượng dịch vụ y tế. Tính đến cuối năm 2017, Việt Nam đã có gần 81 triệu người tham gia bảo hiểm y tế, chiếm tỷ lệ 86,4%. Mặc dù độ bao phủ của bảo hiểm y tế đã vượt mục tiêu Chính phủ đặt ra, nhưng vẫn còn nhiều người dân chưa tham gia. Nghiên cứu chỉ ra rằng, những bệnh nhân có bảo hiểm y tế thường đánh giá chất lượng dịch vụ y tế thấp hơn so với những bệnh nhân không có bảo hiểm. Điều này có thể do việc miễn giảm chi phí khám chữa bệnh khi tham gia bảo hiểm y tế, dẫn đến sự chậm trễ trong việc thanh toán chi phí khám chữa bệnh. Do đó, việc nghiên cứu về tác động của bảo hiểm y tế đến chất lượng dịch vụ y tế là cần thiết và mang ý nghĩa thực tiễn cao.
1.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là những bệnh nhân đang khám chữa bệnh tại Bệnh viện Bình Dân, TP. Hồ Chí Minh trong năm 2018. Phạm vi nghiên cứu sẽ tập trung vào việc so sánh chất lượng dịch vụ y tế giữa bệnh nhân có và không có bảo hiểm y tế. Nghiên cứu sẽ sử dụng các phương pháp thống kê mô tả và kiểm định t-test để phân tích dữ liệu thu thập được từ khảo sát. Mục tiêu là xác định sự khác biệt trong cảm nhận về chất lượng dịch vụ y tế giữa hai nhóm đối tượng này.
II. Cơ sở lý thuyết
Chất lượng dịch vụ y tế được định nghĩa là khả năng đạt được mục tiêu mong đợi thông qua việc sử dụng các công cụ, phương tiện và phương pháp hợp pháp. Theo mô hình của Donabedian, chất lượng dịch vụ y tế bao gồm ba yếu tố: cấu trúc, quá trình và kết quả. Cấu trúc đề cập đến cách thiết lập các biện pháp chăm sóc sức khỏe, quá trình là cách thức cung cấp dịch vụ y tế, và kết quả là tác động của việc chăm sóc sức khỏe đến tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, bảo hiểm y tế có thể ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ y tế thông qua việc cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ và giảm thiểu chi phí cho bệnh nhân.
2.1. Đánh giá chất lượng dịch vụ y tế
Đánh giá chất lượng dịch vụ y tế có thể được thực hiện thông qua nhiều phương pháp khác nhau. Theo Parasuraman và cộng sự, chất lượng dịch vụ được đánh giá dựa trên sự chênh lệch giữa cảm nhận và mong đợi của bệnh nhân. Các yếu tố như khả năng tiếp cận, thái độ của nhân viên y tế, và cơ sở vật chất đều ảnh hưởng đến cảm nhận của bệnh nhân về chất lượng dịch vụ y tế. Nghiên cứu cho thấy rằng, bệnh nhân có bảo hiểm y tế thường có cảm nhận thấp hơn về chất lượng dịch vụ so với bệnh nhân không có bảo hiểm, điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm y tế trong tương lai.
III. Kết quả nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt đáng kể về mức độ hài lòng giữa bệnh nhân có và không có bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, khi phân tích sâu hơn, bệnh nhân có bảo hiểm y tế lại có cảm nhận thấp hơn về khả năng tiếp cận dịch vụ, thái độ của nhân viên y tế và kết quả cung cấp dịch vụ. Điều này cho thấy rằng, mặc dù bảo hiểm y tế giúp giảm chi phí cho bệnh nhân, nhưng không đảm bảo rằng họ sẽ nhận được dịch vụ y tế chất lượng cao hơn. Các yếu tố như tuổi tác, thu nhập và nơi sống cũng có ảnh hưởng đến cảm nhận về chất lượng dịch vụ y tế.
3.1. Tác động của bảo hiểm y tế đến chất lượng dịch vụ
Nghiên cứu chỉ ra rằng, bảo hiểm y tế không chỉ ảnh hưởng đến chi phí mà còn tác động đến cảm nhận của bệnh nhân về chất lượng dịch vụ y tế. Bệnh nhân có bảo hiểm thường phải chờ đợi lâu hơn và không được thực hiện đầy đủ các kiểm tra cần thiết. Điều này có thể dẫn đến sự hài lòng thấp hơn về dịch vụ y tế mà họ nhận được. Hơn nữa, sự khác biệt trong cảm nhận về chất lượng dịch vụ giữa hai nhóm bệnh nhân này có thể ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm y tế trong tương lai.
IV. Kết luận và hàm ý chính sách
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng, cần có những chính sách cải thiện chất lượng dịch vụ y tế cho bệnh nhân có bảo hiểm y tế. Việc nâng cao chất lượng dịch vụ không chỉ giúp tăng cường sự hài lòng của bệnh nhân mà còn khuyến khích nhiều người tham gia bảo hiểm y tế hơn. Các nhà hoạch định chính sách cần xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến cảm nhận của bệnh nhân về chất lượng dịch vụ, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm cải thiện tình hình hiện tại. Cải thiện chất lượng dịch vụ y tế sẽ giúp người dân nhận thấy lợi ích của bảo hiểm y tế, từ đó tăng cường tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế trong cộng đồng.
4.1. Đề xuất chính sách
Đề xuất chính sách cần tập trung vào việc cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, đầu tư vào cơ sở vật chất và nâng cao thái độ phục vụ của nhân viên y tế. Cần có các chương trình đào tạo cho nhân viên y tế nhằm nâng cao kỹ năng giao tiếp và phục vụ bệnh nhân. Đồng thời, cần có các biện pháp kiểm tra và đánh giá chất lượng dịch vụ y tế thường xuyên để đảm bảo rằng bệnh nhân nhận được dịch vụ tốt nhất có thể.
