Quyết Toán Đối Với Các Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Có Sử Dụng Ngân Sách Nhà Nước Tại Quảng Ninh

• Tác giả: Nguyễn Hữu Long
• Người hướng dẫn: PGS. Trần Đình Hảo
• Trường học: Viện Hàn Lâm Khoa Học Xã Hội Việt Nam
• Chuyên ngành: Luật Kinh Tế
• Đề tài: Quyết Toán Đối Với Các Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Có Sử Dụng Nguồn Vốn Ngân Sách Nhà Nước Theo Pháp Luật Việt Nam Từ Thực Tiễn Tỉnh Quảng Ninh
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT VỀ QUYẾT TOÁN ĐỐI VỚI CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN CÓ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
• 1.1. Khái luận về quyết toán đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ bản có sử dụng nguồn vốn Ngân sách Nhà nước
• 1.2. Nội dung, trình tự, thủ tục quyết toán dự án đầu tư xây dựng cơ bản có sử dụng nguồn vốn Ngân sách Nhà nước đã hoàn thành theo pháp luật Việt Nam
• 1.3. Quyết toán các dự án xây dựng cơ bản hoàn thành trong mối quan hệ với công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng cơ bản
• 2. CHƯƠNG 2: QUYẾT TOÁN ĐỐI VỚI CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN CÓ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI TỈNH QUẢNG NINH
• 2.1. Giới thiệu chung về tỉnh Quảng Ninh
• 2.2. Tổng quan về tình hình đầu tư phát triển và tình hình đầu tư xây dựng cơ bản có sử dụng Nguồn vốn Ngân sách Nhà nước của tỉnh Quảng Ninh
• 2.3. Thực trạng quyết toán các dự án đầu tư xây dựng cơ bản có sử dụng nguồn Ngân sách Nhà nước của tỉnh Quảng Ninh
• 2.4. Đánh giá chung thực trạng quyết toán các dự án XDCB có sử dụng nguồn ngân sách nhà nước hoàn thành tại cơ quan tài chính tỉnh Quảng Ninh
• 2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quyết toán đối với dự án đầu tư xây dựng cơ bản có sử dụng nguồn vốn Ngân sách Nhà nước
• 3. CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUYẾT TOÁN ĐỐI VỚI CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN CÓ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM TẠI TỈNH QUẢNG NINH
• 3.1. Định hướng, mục tiêu phát triển công tác quyết toán các dự án đầu tư xây dựng cơ bản có sử dụng nguồn ngân sách nhà nước tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020
• 3.2. Giải pháp hoàn thiện công tác quyết toán các dự án đầu tư xây dựng cơ bản có sử dụng ngân sách nhà nước tại tỉnh Quảng Ninh
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Quyết Toán Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Tại Quảng Ninh

Quyết toán dự án đầu tư xây dựng là khâu quan trọng trong quản lý vốn đầu tư, đặc biệt tại Quảng Ninh, nơi có nhiều dự án sử dụng vốn ngân sách. Quyết toán giúp xác định chi phí thực tế, đánh giá hiệu quả đầu tư và ngăn ngừa thất thoát, lãng phí. Theo tài liệu nghiên cứu, hàng năm, tỉnh Quảng Ninh dành khoảng 35% tổng nguồn chi cho đầu tư xây dựng, thể hiện sự ưu tiên phát triển hạ tầng. Tuy nhiên, tình trạng lãng phí, thất thoát vẫn còn tồn tại, đòi hỏi công tác quyết toán phải được chú trọng hơn nữa. Quyết toán vốn đầu tư là yếu tố then chốt để đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực công. Quản lý dự án đầu tư xây dựng Quảng Ninh cần được siết chặt từ khâu lập kế hoạch đến khi hoàn thành và quyết toán.

1.1. Định Nghĩa và Mục Đích của Quyết Toán Dự Án Xây Dựng

Quyết toán dự án là quá trình xác định tổng chi phí thực tế đã thực hiện trong quá trình đầu tư xây dựng, so sánh với tổng mức đầu tư được phê duyệt. Mục đích chính là đánh giá hiệu quả sử dụng vốn, xác định trách nhiệm của các bên liên quan và làm cơ sở cho việc quản lý, sử dụng tài sản sau đầu tư. Quyết toán vốn đầu tư giúp minh bạch hóa thông tin tài chính, tạo điều kiện cho việc kiểm tra, giám sát từ các cơ quan chức năng và cộng đồng. Theo nghiên cứu, quyết toán còn giúp ngăn chặn các hành vi tiêu cực trong quản lý vốn đầu tư XDCB.

1.2. Vai Trò của Quyết Toán Trong Quản Lý Vốn Đầu Tư Công

Quyết toán đóng vai trò then chốt trong quản lý vốn đầu tư công, đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình. Thông qua quyết toán, các cơ quan quản lý có thể đánh giá được hiệu quả đầu tư, phát hiện các sai sót, vi phạm và có biện pháp xử lý kịp thời. Quản lý dự án đầu tư xây dựng Quảng Ninh cần chú trọng đến công tác quyết toán để đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn vốn ngân sách. Quyết toán cũng là cơ sở để đánh giá năng lực của các nhà thầu, chủ đầu tư và các đơn vị tư vấn.

II. Thực Trạng Quyết Toán Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Tại Quảng Ninh

Thực tế quyết toán dự án đầu tư xây dựng Quảng Ninh vẫn còn nhiều hạn chế. Theo nghiên cứu, công tác quyết toán vốn đầu tư XDCB chưa được quan tâm đúng mức, dẫn đến chậm trễ, hồ sơ thất lạc. Việc thay đổi chủ đầu tư, nhà thầu mất khả năng tài chính cũng gây ảnh hưởng đến tiến độ quyết toán. Bên cạnh đó, chi phí cho công tác thẩm tra, kiểm toán quyết toán chưa đầy đủ cũng là một rào cản. Tuy nhiên, những năm gần đây, tỉnh đã có nhiều nỗ lực để cải thiện tình hình, tiết kiệm cho ngân sách tỉnh trung bình gần 5 tỷ đồng mỗi năm.

2.1. Những Khó Khăn Vướng Mắc Trong Quyết Toán Dự Án

Một trong những khó khăn lớn nhất là sự chậm trễ trong việc lập hồ sơ quyết toán từ phía nhà thầu, chủ đầu tư. Nhiều trường hợp, hồ sơ không đầy đủ, thiếu chính xác, gây khó khăn cho công tác thẩm tra, phê duyệt. Vướng mắc trong quyết toán dự án còn đến từ sự phối hợp chưa chặt chẽ giữa các đơn vị liên quan, đặc biệt là giữa chủ đầu tư, nhà thầu và cơ quan tài chính. Theo tài liệu, vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu buộc nhà thầu có trách nhiệm trong việc lập hồ sơ quyết toán khi gặp sự cố.

2.2. Đánh Giá Hiệu Quả Quyết Toán Vốn Đầu Tư Xây Dựng

Mặc dù còn nhiều hạn chế, công tác quyết toán vốn đầu tư xây dựng tại Quảng Ninh đã đạt được những kết quả nhất định. Hàng năm, tỉnh tiết kiệm được một khoản ngân sách đáng kể nhờ công tác quyết toán. Tuy nhiên, hiệu quả quyết toán vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, đòi hỏi phải có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt hơn. Thẩm định quyết toán dự án cần được thực hiện kỹ lưỡng, đảm bảo tính chính xác, khách quan và tuân thủ pháp luật.

2.3. Tình Hình Nợ Đọng Xây Dựng Cơ Bản và Quyết Toán

Nợ đọng xây dựng cơ bản là một vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư và sự phát triển kinh tế - xã hội. Việc chậm quyết toán là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ đọng. Khi dự án không được quyết toán kịp thời, các khoản nợ không được xác định rõ ràng, gây khó khăn cho việc thanh toán và quản lý nợ. Xử lý vi phạm trong quyết toán dự án là cần thiết để ngăn chặn tình trạng nợ đọng và đảm bảo kỷ luật tài chính.

III. Giải Pháp Hoàn Thiện Quyết Toán Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Tại Quảng Ninh

Để nâng cao hiệu quả quyết toán dự án đầu tư xây dựng, cần có những giải pháp đồng bộ từ việc hoàn thiện thể chế, nâng cao năng lực cán bộ đến tăng cường kiểm tra, giám sát. Cần có cơ chế khuyến khích các nhà thầu, chủ đầu tư lập hồ sơ quyết toán đầy đủ, chính xác và đúng thời hạn. Đồng thời, cần tăng cường phối hợp giữa các đơn vị liên quan, đảm bảo thông tin được chia sẻ kịp thời và chính xác.

3.1. Hoàn Thiện Quy Trình Thủ Tục Quyết Toán Dự Án

Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về quyết toán dự án, đảm bảo tính đồng bộ, minh bạch và phù hợp với thực tiễn. Quy trình quyết toán dự án đầu tư xây dựng cần được đơn giản hóa, giảm bớt các thủ tục hành chính rườm rà, tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ đầu tư, nhà thầu. Cần có hướng dẫn cụ thể về việc lập hồ sơ quyết toán, đảm bảo tính đầy đủ, chính xác và thống nhất.

3.2. Nâng Cao Năng Lực Cán Bộ Làm Công Tác Quyết Toán

Cán bộ làm công tác quyết toán cần được đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Cần có cơ chế thu hút, giữ chân những cán bộ có năng lực, kinh nghiệm trong lĩnh vực quyết toán. Hướng dẫn quyết toán dự án cần được cập nhật thường xuyên, phổ biến rộng rãi đến các cán bộ liên quan.

3.3. Tăng Cường Kiểm Tra Giám Sát Quyết Toán Dự Án

Cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định về quyết toán dự án. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật. Thanh tra quyết toán dự án cần được thực hiện định kỳ, đột xuất để phát hiện, ngăn chặn các hành vi tiêu cực. Cần có cơ chế khuyến khích người dân tham gia giám sát công tác quyết toán.

IV. Ứng Dụng Công Nghệ Thông Tin Trong Quyết Toán Dự Án Tại Quảng Ninh

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) vào công tác quyết toán dự án là một giải pháp hiệu quả để nâng cao tính minh bạch, chính xác và hiệu quả. CNTT giúp số hóa hồ sơ, tự động hóa quy trình, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian, chi phí. Quảng Ninh cần đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong quản lý dự án đầu tư xây dựng và quyết toán.

4.1. Xây Dựng Cơ Sở Dữ Liệu Quyết Toán Dự Án

Cần xây dựng cơ sở dữ liệu (CSDL) tập trung về quyết toán dự án, kết nối với các CSDL khác liên quan đến đầu tư xây dựng. CSDL này phải đảm bảo tính đầy đủ, chính xác, kịp thời và dễ dàng truy cập. Hồ sơ quyết toán dự án đầu tư xây dựng cần được số hóa và lưu trữ trong CSDL.

4.2. Phát Triển Phần Mềm Hỗ Trợ Quyết Toán Dự Án

Cần phát triển phần mềm hỗ trợ công tác quyết toán dự án, từ khâu lập hồ sơ đến thẩm tra, phê duyệt. Phần mềm này phải có giao diện thân thiện, dễ sử dụng và đáp ứng được các yêu cầu nghiệp vụ. Mẫu biểu quyết toán dự án cần được tích hợp vào phần mềm.

4.3. Đảm Bảo An Ninh An Toàn Thông Tin Quyết Toán

Cần có các biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn thông tin cho CSDL và phần mềm quyết toán dự án. Ngăn chặn các hành vi truy cập trái phép, sửa đổi, xóa bỏ dữ liệu. Kiểm toán quyết toán dự án cần chú trọng đến việc kiểm tra tính bảo mật của hệ thống thông tin.

V. Kinh Nghiệm Quyết Toán Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Hiệu Quả

Việc học hỏi kinh nghiệm quyết toán dự án từ các địa phương khác, các quốc gia phát triển là rất quan trọng. Cần nghiên cứu, phân tích các mô hình quyết toán hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tế của Quảng Ninh. Đồng thời, cần tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực quyết toán dự án.

5.1. Bài Học Từ Các Tỉnh Thành Phố Tiên Tiến

Nhiều tỉnh, thành phố đã có những kinh nghiệm hay trong công tác quyết toán dự án, như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng. Cần nghiên cứu, học hỏi các kinh nghiệm này, đặc biệt là về quy trình, thủ tục, ứng dụng CNTT và kiểm tra, giám sát. Quy định về quyết toán dự án của các địa phương này có thể là nguồn tham khảo hữu ích.

5.2. Kinh Nghiệm Quốc Tế Về Quyết Toán Dự Án

Các quốc gia phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore có những mô hình quyết toán dự án rất hiệu quả. Cần nghiên cứu, học hỏi các mô hình này, đặc biệt là về quản lý rủi ro, kiểm soát chi phí và đảm bảo chất lượng. Dự án ODA Quảng Ninh có thể áp dụng một số kinh nghiệm quốc tế về quyết toán.

VI. Tương Lai Của Quyết Toán Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Tại Quảng Ninh

Với sự phát triển kinh tế - xã hội, Quảng Ninh sẽ tiếp tục đầu tư mạnh vào hạ tầng. Do đó, công tác quyết toán dự án càng trở nên quan trọng. Tương lai của quyết toán dự án đầu tư xây dựng tại Quảng Ninh là hướng đến sự minh bạch, hiệu quả và bền vững. Cần có tầm nhìn dài hạn, chiến lược rõ ràng và sự quyết tâm cao để đạt được mục tiêu này.

6.1. Định Hướng Phát Triển Công Tác Quyết Toán Đến Năm 2030

Đến năm 2030, công tác quyết toán dự án tại Quảng Ninh phải đạt trình độ tiên tiến trong khu vực. Quy trình, thủ tục phải đơn giản, minh bạch và hiệu quả. Ứng dụng CNTT phải được triển khai rộng rãi. Năng lực cán bộ phải được nâng cao. Kiểm tra, giám sát phải được tăng cường. Đầu tư công Quảng Ninh phải được quản lý chặt chẽ, đảm bảo hiệu quả và bền vững.

6.2. Các Mục Tiêu Cụ Thể Về Quyết Toán Dự Án

Các mục tiêu cụ thể về quyết toán dự án bao gồm: giảm thời gian quyết toán, tăng tỷ lệ dự án được quyết toán đúng thời hạn, giảm tỷ lệ sai sót trong hồ sơ quyết toán, tăng tỷ lệ tiết kiệm ngân sách nhờ công tác quyết toán. Quyết toán vốn đầu tư phải được thực hiện đầy đủ, chính xác và kịp thời.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh Quảng Ninh đã dành một phần lớn ngân sách nhà nước cho các dự án đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB), chiếm khoảng 35% tổng nguồn chi ngân sách hàng năm. Từ năm 2015 đến 2018, tổng thu ngân sách của tỉnh đạt trên 44.000 tỷ đồng, trong đó chi đầu tư phát triển chiếm tỷ trọng hơn 50% tổng chi ngân sách địa phương. Các dự án trọng điểm như cao tốc Hạ Long – Hải Phòng, cao tốc Hạ Long – Vân Đồn và Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn đã góp phần quan trọng kết nối Quảng Ninh với các tỉnh trong nước và thế giới. Tuy nhiên, công tác quyết toán vốn đầu tư XDCB còn nhiều hạn chế, như chậm trễ trong lập báo cáo quyết toán, hồ sơ quyết toán không đầy đủ, và sự phối hợp chưa hiệu quả giữa các bên liên quan, dẫn đến thất thoát, lãng phí nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ các vấn đề lý luận và thực tiễn về quyết toán các dự án XDCB sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước tại Quảng Ninh, đánh giá thực trạng pháp luật và thực thi pháp luật, từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quyết toán. Nghiên cứu tập trung vào các dự án hoàn thành giai đoạn 2015-2018, với phạm vi không gian tại tỉnh Quảng Ninh và thời gian nghiên cứu từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2019. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện ở việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư, đảm bảo minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản lý tài chính công, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững của địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết và mô hình quản lý tài chính công, quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản và pháp luật ngân sách nhà nước. Hai khung lý thuyết chính bao gồm:

1. Lý thuyết quản lý tài chính công: Nhấn mạnh vai trò của quyết toán ngân sách nhà nước như một khâu cuối cùng trong chu trình ngân sách, nhằm đánh giá hiệu quả sử dụng vốn, đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Quyết toán vốn đầu tư XDCB là công cụ quan trọng để kiểm soát chi phí, ngăn ngừa thất thoát và nâng cao hiệu quả đầu tư công.

2. Lý thuyết quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản: Tập trung vào các khái niệm như tổng mức đầu tư, dự toán xây dựng công trình, định mức chi phí, giá hợp đồng xây dựng và các quy trình nghiệm thu, hoàn công, thanh toán và quyết toán dự án. Mô hình quản lý chi phí đầu tư xây dựng cơ bản được áp dụng để phân tích mối quan hệ giữa các khâu trong quản lý dự án và ảnh hưởng đến chất lượng quyết toán.

Các khái niệm chuyên ngành quan trọng gồm: vốn đầu tư xây dựng cơ bản, quyết toán vốn đầu tư, thẩm tra quyết toán, kiểm toán độc lập, tổng mức đầu tư, dự toán xây dựng công trình, hợp đồng xây dựng trọn gói, và các quy định pháp luật về ngân sách nhà nước và đầu tư công.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng, bao gồm:

• Phương pháp phân tích: Đánh giá các quy định pháp luật, chính sách liên quan đến quyết toán dự án XDCB, phân tích các quan điểm và thực tiễn quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản.

• Phương pháp tổng hợp: Rút ra các kết luận tổng quan về thực trạng và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quyết toán.

• Phương pháp thống kê và quan sát: Thu thập và xử lý số liệu thứ cấp từ các báo cáo tài chính, hồ sơ quyết toán, kết quả kiểm toán và khảo sát thực tế tại Sở Tài chính, Kho bạc Nhà nước tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2015-2018.

• Phương pháp phân tích logic quy phạm: Đánh giá tính hợp lý, đồng bộ của hệ thống pháp luật và quy trình quyết toán dự án đầu tư xây dựng cơ bản.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ các dự án đầu tư xây dựng cơ bản hoàn thành sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước tại Quảng Ninh trong giai đoạn 2015-2018, với dữ liệu thu thập từ các cơ quan quản lý nhà nước, đơn vị chủ đầu tư, nhà thầu và các tổ chức kiểm toán. Phương pháp chọn mẫu dựa trên tiêu chí dự án hoàn thành và có hồ sơ quyết toán liên quan. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2019.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ dự án hoàn thành chưa lập báo cáo quyết toán còn cao: Trong giai đoạn 2015-2018, có 61 dự án hoàn thành chưa lập báo cáo quyết toán, chiếm khoảng 15% tổng số dự án hoàn thành. Trong đó, 19 dự án chậm lập báo cáo quyết toán, 1 dự án chậm trên 12 tháng, và 18 dự án chậm dưới 12 tháng.

2. Chậm trễ trong phê duyệt quyết toán: Năm 2017, trong 124 dự án đã nộp hồ sơ quyết toán, có 51 dự án (41%) bị chậm phê duyệt quyết toán dưới 6 tháng, với tổng mức đầu tư gần 2 nghìn tỷ đồng.

3. Công tác nghiệm thu và hoàn công còn nhiều bất cập: Tư vấn giám sát chưa thực hiện nghiêm túc việc nghiệm thu nội bộ, dẫn đến khối lượng nghiệm thu không sát với thiết kế. Hồ sơ hoàn công nhiều trường hợp không phản ánh đúng thực tế thi công, ảnh hưởng đến việc thanh toán và quyết toán.

4. Kiểm toán quyết toán dự án còn tồn tại nhiều sai sót: Công tác kiểm toán phát hiện các vấn đề như lập báo cáo dự án đầu tư mang tính hình thức, hồ sơ thiết kế không đầy đủ, dự toán vượt tổng mức đầu tư, thi công sai thiết kế, hồ sơ nghiệm thu không đầy đủ, và công tác theo dõi công nợ chưa chặt chẽ.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các tồn tại trên xuất phát từ sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các chủ thể tham gia dự án, bao gồm chủ đầu tư, nhà thầu, cơ quan thẩm tra và kiểm toán. Việc chậm trễ lập báo cáo quyết toán và phê duyệt quyết toán làm kéo dài thời gian giải ngân vốn, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng nguồn vốn ngân sách. Bất cập trong công tác nghiệm thu và hoàn công làm giảm tính chính xác của hồ sơ quyết toán, gây khó khăn cho công tác kiểm toán và thẩm tra.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành quản lý đầu tư công tại các địa phương khác, tình trạng chậm trễ và sai sót trong quyết toán dự án XDCB là phổ biến, nhưng Quảng Ninh đã có những bước tiến trong việc áp dụng các quy định pháp luật mới và tăng cường kiểm soát chi phí đầu tư. Việc áp dụng Thông tư số 64/2018/TT-BTC đã giúp rút ngắn thời gian quyết toán và nâng cao tính minh bạch.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ dự án chậm lập báo cáo quyết toán theo năm, bảng tổng hợp các sai sót trong kiểm toán quyết toán và biểu đồ tròn phân bổ trách nhiệm các chủ thể trong công tác quyết toán.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đôn đốc và giám sát công tác lập báo cáo quyết toán: Yêu cầu chủ đầu tư và các đơn vị liên quan hoàn thành hồ sơ quyết toán đúng thời hạn quy định, nhằm giảm tỷ lệ dự án chậm quyết toán. Thời gian thực hiện: ngay trong năm tài chính hiện tại. Chủ thể thực hiện: Sở Tài chính, UBND các cấp.

2. Nâng cao năng lực và đạo đức nghề nghiệp cho cán bộ thẩm tra và kiểm toán: Tổ chức đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ tài chính, xây dựng và kiểm toán cho cán bộ liên quan, đảm bảo thẩm tra quyết toán chính xác, khách quan. Thời gian thực hiện: trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Sở Tài chính, các cơ quan kiểm toán.

3. Hoàn thiện quy trình nghiệm thu và hoàn công công trình: Ban hành quy định chặt chẽ về nghiệm thu nội bộ, giám sát thi công và lập bản vẽ hoàn công đúng thực tế, làm cơ sở cho quyết toán chính xác. Thời gian thực hiện: 6 tháng. Chủ thể thực hiện: Chủ đầu tư, đơn vị tư vấn giám sát.

4. Tăng cường phối hợp liên ngành trong công tác quyết toán: Thiết lập cơ chế phối hợp giữa chủ đầu tư, nhà thầu, cơ quan tài chính, Kho bạc Nhà nước và kiểm toán nhằm xử lý kịp thời các vướng mắc, đảm bảo minh bạch và hiệu quả. Thời gian thực hiện: liên tục. Chủ thể thực hiện: UBND tỉnh, Sở Tài chính, Kho bạc Nhà nước.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cơ quan quản lý nhà nước về tài chính và đầu tư công: Giúp nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản, hoàn thiện quy trình quyết toán và kiểm soát chi phí.

2. Chủ đầu tư và các đơn vị thi công dự án xây dựng: Cung cấp kiến thức về trách nhiệm lập hồ sơ quyết toán, nghiệm thu và hoàn công công trình, từ đó nâng cao chất lượng quản lý dự án.

3. Các tổ chức kiểm toán và thẩm tra quyết toán: Hỗ trợ trong việc áp dụng các quy định pháp luật mới, nâng cao năng lực kiểm toán độc lập và thẩm tra quyết toán dự án.

4. Giảng viên, sinh viên ngành Luật Kinh tế, Quản lý công và Tài chính công: Là tài liệu tham khảo bổ ích cho nghiên cứu, giảng dạy và học tập về quản lý tài chính công và đầu tư xây dựng cơ bản.

Câu hỏi thường gặp

1. Quyết toán dự án đầu tư xây dựng cơ bản là gì?
   Quyết toán dự án XDCB là việc lập, kiểm tra và phê duyệt báo cáo tài chính về toàn bộ chi phí đầu tư dự án từ khi bắt đầu đến khi hoàn thành, nhằm đánh giá hiệu quả sử dụng vốn và đảm bảo minh bạch tài chính.

2. Thời hạn lập báo cáo quyết toán dự án hoàn thành là bao lâu?
   Theo quy định, thời hạn lập báo cáo quyết toán tính từ ngày bàn giao công trình vào sử dụng không quá 12 tháng đối với dự án quan trọng quốc gia, 9 tháng với dự án nhóm A, 6 tháng nhóm B và 3 tháng nhóm C.

3. Ai có thẩm quyền phê duyệt quyết toán dự án?
   Người quyết định đầu tư dự án có thẩm quyền phê duyệt quyết toán. Đối với dự án quan trọng quốc gia, Bộ trưởng hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh/huyện có thẩm quyền phê duyệt theo phân cấp.

4. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chất lượng quyết toán dự án?
   Bao gồm hệ thống chính sách pháp luật, trình độ và trách nhiệm của chủ đầu tư, nhà thầu, cán bộ thẩm tra, kiểm toán, cũng như sự phối hợp giữa các bên liên quan.

5. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả công tác quyết toán dự án XDCB?
   Cần tăng cường đào tạo cán bộ, hoàn thiện quy trình nghiệm thu, đôn đốc lập báo cáo quyết toán đúng hạn, và tăng cường phối hợp liên ngành trong quản lý dự án.

Kết luận

• Luận văn đã làm rõ cơ sở lý luận và pháp luật về quyết toán các dự án đầu tư xây dựng cơ bản sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước tại tỉnh Quảng Ninh.
• Đánh giá thực trạng cho thấy còn nhiều tồn tại như chậm trễ lập báo cáo quyết toán, sai sót trong kiểm toán và bất cập trong nghiệm thu, hoàn công.
• Các yếu tố ảnh hưởng bao gồm chính sách pháp luật, năng lực và trách nhiệm của các chủ thể tham gia dự án.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả công tác quyết toán, đảm bảo minh bạch và sử dụng vốn hiệu quả.
• Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, góp phần hoàn thiện quản lý tài chính công và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất, tổ chức đào tạo cán bộ, hoàn thiện quy trình và tăng cường giám sát thực hiện trong vòng 1-2 năm tới.

Call to action: Các cơ quan quản lý và chủ đầu tư cần phối hợp chặt chẽ để nâng cao chất lượng quyết toán, đảm bảo nguồn vốn ngân sách được sử dụng hiệu quả và minh bạch.