Tổng quan nghiên cứu

Thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh, với vị trí địa lý chiến lược và tài nguyên thiên nhiên phong phú, đặc biệt là nguồn than lớn nhất cả nước, đã và đang phát triển ngành du lịch như một lĩnh vực kinh tế quan trọng bên cạnh công nghiệp khai thác than. Trong giai đoạn 2017-2019, giá trị sản xuất ngành thương mại dịch vụ và du lịch của Cẩm Phả chiếm gần 20% tổng giá trị sản xuất các ngành kinh tế, với tốc độ tăng trưởng khoảng 6,68% mỗi năm. Tuy nhiên, công tác quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn vẫn còn nhiều hạn chế như quy hoạch chưa bài bản, sản phẩm du lịch sơ khai, nguồn nhân lực thiếu hụt về số lượng và chất lượng, cùng với công tác quảng bá, xúc tiến chưa hiệu quả.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích thực trạng quản lý nhà nước về du lịch tại Cẩm Phả trong giai đoạn 2017-2019, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, góp phần phát triển du lịch bền vững, tăng doanh thu và thu hút khách du lịch. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào công tác quản lý nhà nước cấp tỉnh, với số liệu thu thập từ các báo cáo chính thức, tài liệu thống kê và khảo sát trực tiếp 48 cán bộ quản lý du lịch tại địa phương trong năm 2020.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho các cơ quan quản lý nhà nước, giúp định hướng phát triển du lịch phù hợp với tiềm năng và điều kiện thực tế của thành phố Cẩm Phả, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và bảo vệ tài nguyên du lịch, hướng tới phát triển kinh tế địa phương bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản lý nhà nước và lý thuyết phát triển du lịch bền vững. Lý thuyết quản lý nhà nước nhấn mạnh vai trò của Nhà nước trong việc hoạch định chính sách, tổ chức thực hiện và kiểm soát các hoạt động du lịch nhằm đảm bảo phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa và bền vững. Lý thuyết phát triển du lịch bền vững tập trung vào việc cân bằng giữa phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và duy trì giá trị văn hóa xã hội.

Các khái niệm chính được sử dụng bao gồm: quản lý nhà nước về du lịch, tài nguyên du lịch, phát triển du lịch bền vững, nguồn nhân lực du lịch và công tác quảng bá xúc tiến du lịch. Mô hình nghiên cứu tập trung phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về du lịch như bộ máy tổ chức, đội ngũ cán bộ, quy hoạch phát triển, quảng bá xúc tiến, đào tạo nguồn nhân lực, bảo vệ tài nguyên và môi trường, cùng công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa thu thập số liệu thứ cấp và sơ cấp. Số liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo thống kê, văn bản pháp luật, tài liệu của UBND thành phố Cẩm Phả và các cơ quan liên quan trong giai đoạn 2017-2019, cập nhật đến năm 2020. Số liệu sơ cấp được thu thập qua phiếu điều tra với 48 cán bộ quản lý nhà nước về du lịch tại Cẩm Phả, sử dụng thang đo Likert 5 mức độ để đánh giá các khía cạnh quản lý.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp thống kê mô tả, so sánh tương đối và phân tổ thống kê nhằm đánh giá thực trạng, xác định các điểm mạnh, hạn chế và nguyên nhân. Các bảng biểu và biểu đồ được sử dụng để minh họa số liệu về cơ cấu cán bộ, tốc độ tăng trưởng khách du lịch, doanh thu và các chỉ tiêu quản lý khác. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 11 đến tháng 12 năm 2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Bộ máy và đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về du lịch: Thành phố Cẩm Phả có đội ngũ 48 cán bộ tham gia quản lý du lịch, trong đó tỷ lệ cán bộ có trình độ đại học trở lên chiếm khoảng 70%, nhưng vẫn còn thiếu hụt về kỹ năng chuyên môn và ngoại ngữ. Đánh giá của cán bộ cho thấy mức độ đồng thuận về hiệu quả quản lý chỉ đạt trung bình (điểm Likert khoảng 3,5).

  2. Quy hoạch và tổ chức thực hiện phát triển du lịch: Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Quảng Ninh đến năm 2020 chưa có định hướng rõ ràng cho Cẩm Phả, dẫn đến sản phẩm du lịch còn sơ khai, thiếu tính chuyên nghiệp. Tỷ lệ khách du lịch quốc tế chiếm dưới 10% tổng lượt khách, với tổng lượt khách tăng trung bình khoảng 5% mỗi năm.

  3. Công tác quảng bá, xúc tiến du lịch: Hoạt động quảng bá còn hạn chế, số lượng bản đồ, cẩm nang du lịch và các chương trình xúc tiến chưa đa dạng. Các kênh truyền thông chưa tận dụng hiệu quả, dẫn đến lượng khách du lịch đến Cẩm Phả còn khiêm tốn so với tiềm năng.

  4. Nguồn nhân lực và đào tạo: Nguồn nhân lực ngành du lịch thiếu về số lượng và yếu về chất lượng, đặc biệt trong kỹ năng phục vụ và ngoại ngữ. Chỉ khoảng 40% cán bộ được đào tạo chuyên sâu về du lịch, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ và quản lý.

  5. Bảo vệ tài nguyên và môi trường du lịch: Tình trạng ô nhiễm môi trường do hoạt động công nghiệp than vẫn chưa được giải quyết triệt để, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường du lịch. Công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm còn chưa thường xuyên và hiệu quả.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ việc thiếu sự đồng bộ trong quy hoạch phát triển du lịch, hạn chế về nguồn lực quản lý và nhân lực chuyên môn. So với các địa phương như Phú Quốc, Cô Tô và Vân Đồn, Cẩm Phả chưa có chiến lược phát triển du lịch bài bản và chưa tận dụng hiệu quả tiềm năng tài nguyên du lịch biển đảo, khoáng nóng và di tích lịch sử.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng lượt khách du lịch, bảng phân tích cơ cấu cán bộ quản lý theo trình độ và biểu đồ đánh giá hiệu quả công tác quảng bá xúc tiến. Việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tăng cường công tác quản lý sẽ góp phần cải thiện hiệu quả phát triển du lịch, tăng doanh thu và thu hút khách quốc tế.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về du lịch: Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng và ngoại ngữ cho cán bộ quản lý du lịch trong vòng 12 tháng tới, nhằm nâng cao năng lực và trách nhiệm công tác. UBND thành phố Cẩm Phả phối hợp với Sở Du lịch tỉnh Quảng Ninh thực hiện.

  2. Tăng cường công tác quảng bá, xúc tiến du lịch: Xây dựng chiến lược truyền thông đa kênh, phát triển các sản phẩm quảng bá đặc trưng như du lịch khoáng nóng, du lịch sinh thái biển đảo trong 2 năm tới. Tăng cường tham gia các hội chợ du lịch trong và ngoài nước để thu hút khách quốc tế.

  3. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch: Đẩy mạnh đào tạo nghề du lịch, hợp tác với các trường đào tạo chuyên ngành để nâng cao kỹ năng phục vụ, quản lý và ngoại ngữ cho lao động du lịch địa phương. Mục tiêu tăng tỷ lệ lao động có trình độ chuyên môn lên trên 60% trong 3 năm.

  4. Bảo vệ tài nguyên và môi trường du lịch: Triển khai các chương trình bảo vệ môi trường, xử lý ô nhiễm do hoạt động công nghiệp than, đồng thời phát triển du lịch xanh, thân thiện môi trường. Tăng cường thanh tra, kiểm tra định kỳ và xử lý nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực du lịch.

  5. Tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong quản lý du lịch: Khuyến khích người dân địa phương tham gia vào các hoạt động du lịch, bảo vệ tài nguyên và quảng bá văn hóa địa phương. Tổ chức các chương trình đào tạo nâng cao nhận thức cộng đồng trong vòng 1 năm tới.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cơ quan quản lý nhà nước về du lịch: UBND thành phố Cẩm Phả, Sở Du lịch tỉnh Quảng Ninh có thể sử dụng luận văn để xây dựng chính sách, quy hoạch và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch.

  2. Doanh nghiệp du lịch và nhà đầu tư: Các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch, khách sạn, lữ hành có thể tham khảo để hiểu rõ tiềm năng, hạn chế và xu hướng phát triển du lịch tại Cẩm Phả, từ đó điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý kinh tế, du lịch: Luận văn cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nhà nước du lịch, là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nghiên cứu tiếp theo và học tập chuyên ngành.

  4. Cộng đồng địa phương và các tổ chức xã hội: Giúp nâng cao nhận thức về vai trò của cộng đồng trong phát triển du lịch bền vững, bảo vệ tài nguyên và môi trường, đồng thời thúc đẩy sự tham gia tích cực vào các hoạt động du lịch.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý nhà nước về du lịch là gì?
    Quản lý nhà nước về du lịch là quá trình Nhà nước sử dụng quyền lực và công cụ pháp luật để điều chỉnh, tổ chức và kiểm soát các hoạt động du lịch nhằm phát triển ngành du lịch theo định hướng bền vững và hiệu quả kinh tế - xã hội.

  2. Tại sao quản lý nhà nước về du lịch ở Cẩm Phả còn nhiều hạn chế?
    Nguyên nhân chính là do quy hoạch phát triển chưa bài bản, nguồn nhân lực thiếu chuyên môn, công tác quảng bá xúc tiến chưa hiệu quả và môi trường du lịch bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm công nghiệp than.

  3. Các giải pháp chính để nâng cao quản lý nhà nước về du lịch là gì?
    Bao gồm nâng cao năng lực cán bộ quản lý, tăng cường quảng bá xúc tiến, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, bảo vệ tài nguyên môi trường và thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng địa phương.

  4. Làm thế nào để phát triển du lịch bền vững tại Cẩm Phả?
    Phát triển du lịch bền vững cần cân bằng giữa phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và duy trì giá trị văn hóa, thông qua quy hoạch hợp lý, quản lý chặt chẽ và nâng cao nhận thức cộng đồng.

  5. Vai trò của cộng đồng địa phương trong quản lý du lịch là gì?
    Cộng đồng địa phương tham gia bảo vệ tài nguyên, quảng bá văn hóa, cung cấp dịch vụ du lịch và giám sát các tác động tiêu cực, góp phần tạo nên môi trường du lịch thân thiện và bền vững.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nhà nước về du lịch, tập trung nghiên cứu tại thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn 2017-2019.
  • Phân tích thực trạng cho thấy công tác quản lý nhà nước về du lịch còn nhiều hạn chế về quy hoạch, nguồn nhân lực, quảng bá xúc tiến và bảo vệ môi trường.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu lực quản lý, phát triển nguồn nhân lực, tăng cường quảng bá và bảo vệ tài nguyên du lịch.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, là tài liệu tham khảo cho các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và nhà nghiên cứu trong lĩnh vực du lịch.
  • Các bước tiếp theo cần triển khai đào tạo cán bộ, hoàn thiện quy hoạch, đẩy mạnh xúc tiến và phát triển du lịch xanh trong vòng 1-3 năm tới để thúc đẩy phát triển du lịch bền vững tại Cẩm Phả.

Hành động ngay hôm nay để góp phần xây dựng ngành du lịch Cẩm Phả phát triển bền vững và hiệu quả!