## Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội và đổi mới căn bản toàn diện nền giáo dục Việt Nam, việc nâng cao chất lượng giáo dục trung học phổ thông (THPT) ngoài công lập trở thành vấn đề cấp thiết. Tại thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, số lượng học sinh theo học tại các trường THPT ngoài công lập chiếm khoảng 50% tổng số học sinh THPT trên địa bàn, với ba trường chính là THPT Yên Hưng, THPT Trần Quốc Tuấn và THPT Ngô Gia Tự. Tuy nhiên, chất lượng dạy học và quản lý hoạt động dạy học tại các trường này còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.
Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ thực trạng quản lý dạy học ở các trường THPT ngoài công lập tại Quảng Yên theo tiếp cận đảm bảo chất lượng, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 8/2014 đến tháng 8/2015, tập trung khảo sát tại ba trường THPT ngoài công lập trên địa bàn thị xã Quảng Yên.
Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ các nhà quản lý giáo dục, hiệu trưởng các trường ngoài công lập nâng cao hiệu quả quản lý dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông, đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
---
## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
### Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và quản lý chất lượng, trong đó:
- **Lý thuyết quản lý giáo dục**: Quản lý giáo dục là quá trình tác động có hệ thống, có kế hoạch và mục đích của chủ thể quản lý đến các khâu của hệ thống giáo dục nhằm đảm bảo vận hành bình thường và phát triển hệ thống về số lượng và chất lượng.
- **Lý thuyết quản lý chất lượng**: Bao gồm ba cấp độ chính là kiểm soát chất lượng, đảm bảo chất lượng và quản lý chất lượng tổng thể (TQM). Tiếp cận đảm bảo chất lượng (Quality Assurance) được áp dụng nhằm phòng ngừa sai sót, đảm bảo các hoạt động dạy học được thực hiện theo kế hoạch và tiêu chuẩn đã đề ra.
- **Khái niệm quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng**: Quản lý toàn diện các yếu tố đầu vào, quá trình và đầu ra của hoạt động dạy học nhằm đáp ứng yêu cầu của khách hàng (học sinh, phụ huynh, xã hội).
Các khái niệm chính bao gồm: quản lý giáo dục, quản lý nhà trường, hoạt động dạy học, đảm bảo chất lượng, tiếp cận đảm bảo chất lượng.
### Phương pháp nghiên cứu
- **Nguồn dữ liệu**: Dữ liệu được thu thập từ khảo sát thực trạng tại ba trường THPT ngoài công lập trên địa bàn thị xã Quảng Yên, bao gồm bảng hỏi, phỏng vấn cán bộ quản lý, giáo viên và quan sát thực tế hoạt động dạy học.
- **Cỡ mẫu và chọn mẫu**: Khảo sát toàn bộ cán bộ quản lý và giáo viên tại ba trường, cùng với một số học sinh đại diện nhằm đánh giá thực trạng quản lý dạy học.
- **Phương pháp phân tích**: Sử dụng phương pháp thống kê mô tả để phân tích số liệu thu thập được, kết hợp phân tích định tính từ phỏng vấn và quan sát nhằm làm rõ nguyên nhân và đề xuất giải pháp.
- **Timeline nghiên cứu**: Nghiên cứu được tiến hành trong vòng 12 tháng, từ tháng 8/2014 đến tháng 8/2015, bao gồm các giai đoạn thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.
---
## Kết quả nghiên cứu và thảo luận
### Những phát hiện chính
- **Thực trạng quản lý kế hoạch dạy học**: Khoảng 65% giáo viên thực hiện kế hoạch dạy học đầy đủ và đúng tiến độ, tuy nhiên còn 35% chưa thực hiện nghiêm túc, ảnh hưởng đến chất lượng dạy học chung.
- **Quản lý chương trình, nội dung và phương pháp dạy học**: 70% giáo viên áp dụng phương pháp dạy học tích cực theo hướng tiếp cận đảm bảo chất lượng, nhưng vẫn còn 30% giáo viên sử dụng phương pháp truyền thống, chưa phát huy được tính chủ động của học sinh.
- **Quản lý đội ngũ giáo viên**: Đội ngũ giáo viên trẻ chiếm khoảng 60%, trình độ chuyên môn khá giỏi nhưng thiếu kinh nghiệm và kỹ năng quản lý lớp học, dẫn đến hiệu quả dạy học chưa cao.
- **Kiểm tra, đánh giá học sinh**: 75% trường thực hiện kiểm tra, đánh giá theo hướng đổi mới, tuy nhiên việc đánh giá chưa đồng bộ và thiếu công bằng trong một số trường hợp.
- **Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học**: Cơ sở vật chất còn hạn chế, chỉ đáp ứng khoảng 60% yêu cầu tối thiểu cho hoạt động dạy học đảm bảo chất lượng.
### Thảo luận kết quả
Nguyên nhân chính của những hạn chế trên là do đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên chưa được đào tạo bài bản về quản lý giáo dục và phương pháp dạy học hiện đại. So với các nghiên cứu trong nước, kết quả tương đồng với thực trạng chung của các trường ngoài công lập tại các địa phương khác, cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao năng lực quản lý và đầu tư cơ sở vật chất.
Việc áp dụng tiếp cận đảm bảo chất lượng trong quản lý dạy học giúp nhà trường có hệ thống quản lý khoa học, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên và học sinh phát huy năng lực. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ thực hiện kế hoạch dạy học, biểu đồ tròn về phương pháp dạy học được sử dụng, và bảng tổng hợp đánh giá cơ sở vật chất.
---
## Đề xuất và khuyến nghị
- **Tăng cường bồi dưỡng nâng cao nhận thức và năng lực quản lý cho cán bộ quản lý và giáo viên**: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng, nhằm nâng tỷ lệ giáo viên áp dụng phương pháp dạy học tích cực lên trên 90% trong vòng 2 năm.
- **Xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học chi tiết, có kiểm tra, giám sát thường xuyên**: Thiết lập hệ thống đánh giá định kỳ để đảm bảo 100% giáo viên thực hiện kế hoạch đúng tiến độ trong năm học tiếp theo.
- **Đổi mới kiểm tra, đánh giá học sinh theo hướng công bằng, khách quan và đa dạng hình thức**: Áp dụng các công cụ đánh giá phù hợp, tăng cường kiểm tra thường xuyên nhằm nâng cao chất lượng học tập, dự kiến cải thiện điểm trung bình học sinh lên 10-15% trong 1-2 năm.
- **Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học hiện đại**: Huy động nguồn lực xã hội hóa, phối hợp với chính quyền địa phương để nâng cấp cơ sở vật chất, phấn đấu đạt chuẩn tối thiểu theo quy định trong vòng 3 năm.
- **Tăng cường phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong quản lý dạy học**: Xây dựng các kênh thông tin liên lạc hiệu quả, tổ chức các buổi họp phụ huynh định kỳ nhằm nâng cao sự đồng thuận và hỗ trợ cho hoạt động giáo dục.
---
## Đối tượng nên tham khảo luận văn
- **Cán bộ quản lý giáo dục**: Nhận diện các vấn đề thực tiễn trong quản lý dạy học tại trường ngoài công lập, từ đó áp dụng các biện pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công tác.
- **Hiệu trưởng và phó hiệu trưởng các trường THPT ngoài công lập**: Tham khảo các giải pháp quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng, giúp xây dựng kế hoạch và tổ chức hoạt động dạy học hiệu quả.
- **Giáo viên THPT ngoài công lập**: Nắm bắt các phương pháp dạy học tích cực, kỹ năng tự bồi dưỡng và phối hợp với nhà trường trong công tác quản lý dạy học.
- **Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý giáo dục**: Tài liệu tham khảo quý giá về lý luận và thực tiễn quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng tại các trường ngoài công lập.
---
## Câu hỏi thường gặp
1. **Quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng là gì?**
Là phương pháp quản lý toàn diện các yếu tố đầu vào, quá trình và đầu ra của hoạt động dạy học nhằm đảm bảo chất lượng giáo dục đáp ứng yêu cầu của học sinh và xã hội.
2. **Tại sao cần tập trung quản lý dạy học ở trường THPT ngoài công lập?**
Vì chất lượng dạy học quyết định sự tồn tại và phát triển của trường ngoài công lập, đồng thời còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, đội ngũ và chính sách cần được quản lý hiệu quả.
3. **Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dạy học hiệu quả là gì?**
Bao gồm năng lực cán bộ quản lý, trình độ và phương pháp giảng dạy của giáo viên, cơ sở vật chất, sự phối hợp giữa nhà trường và xã hội, cũng như chính sách quản lý của ngành giáo dục.
4. **Làm thế nào để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên?**
Thông qua các chương trình bồi dưỡng chuyên môn thường xuyên, tạo điều kiện học tập nâng cao trình độ, khuyến khích tự học và áp dụng phương pháp dạy học tích cực.
5. **Vai trò của kiểm tra, đánh giá trong quản lý dạy học là gì?**
Kiểm tra, đánh giá giúp nhà trường nắm bắt chất lượng dạy và học, từ đó điều chỉnh kế hoạch, phương pháp dạy học phù hợp, đảm bảo mục tiêu giáo dục được thực hiện hiệu quả.
---
## Kết luận
- Quản lý dạy học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng là giải pháp thiết yếu để nâng cao chất lượng giáo dục tại các trường THPT ngoài công lập.
- Thực trạng quản lý dạy học tại thị xã Quảng Yên còn nhiều hạn chế do đội ngũ quản lý và giáo viên thiếu kinh nghiệm và kỹ năng.
- Các biện pháp quản lý cần tập trung vào bồi dưỡng năng lực cán bộ quản lý, đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao kiểm tra đánh giá và cải thiện cơ sở vật chất.
- Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy học.
- Tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các mô hình quản lý phù hợp sẽ góp phần phát triển bền vững các trường THPT ngoài công lập trong tương lai.
**Hành động tiếp theo:** Các nhà quản lý giáo dục và hiệu trưởng cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông ngoài công lập.
**Kêu gọi:** Hãy cùng chung tay xây dựng môi trường giáo dục chất lượng, phát huy vai trò của các trường THPT ngoài công lập trong sự nghiệp đào tạo nguồn nhân lực cho đất nước.