Quản Lý Dạy Học Môn Toán Theo Chương Trình Giáo Dục Phổ Thông 2018 Ở Các Trường Tiểu Học Yên Bái

Môn Toán đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển các phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và năng lực toán học cho học sinh tiểu học. Môn học này phát triển kiến thức, kĩ năng then chốt và tạo cơ hội để học sinh được trải nghiệm, vận dụng toán học vào thực tiễn. Môn Toán ở trường phổ thông góp phần hình thành và phát triển các phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và năng lực toán học cho học sinh. Môn học này tạo lập sự kết nối giữa các ý tưởng toán học, giữa Toán học với thực tiễn, giữa Toán học với các môn học khác, đặc biệt với các môn STEM.

Mục tiêu chính của môn Toán ở cấp tiểu học là giúp học sinh có kiến thức và kĩ năng toán học cơ bản ban đầu, thiết yếu về số và phép tính, hình học và đo lường, thống kê và xác suất. Về số và phép tính, học sinh cần nắm vững cấu tạo thập phân của một số, so sánh các số, ước lượng số lượng, thực hiện các phép cộng, trừ, nhân, chia. Về hình học và đo lường, học sinh cần quan sát, nhận biết, mô tả hình dạng của một số hình phẳng và hình khối đơn giản, thực hành đo, vẽ, lắp ghép, tạo hình gắn với một số hình phẳng và hình khối đã học. Học sinh cần làm quen với biểu tượng về đại lượng và đơn vị đo đại lượng; thực hành đo đạc các đại lượng.

Dựa trên cấu trúc của chương trình môn Toán, nội dung dạy học bao gồm: Số và phép tính, hình học và đo lường, thống kê và xác suất. Số và phép tính bao gồm số tự nhiên, phân số, số thập phân và các phép tính trên những tập hợp số đó. Ví dụ, khi hướng dẫn học sinh lập công thức diện tích hình thoi, giáo viên sử dụng miếng bìa hình thoi. Hình học và đo lường tập trung vào các hình phẳng (tam giác, hình vuông, hình tròn…) và các yếu tố đo (độ dài, diện tích, thể tích…). Thống kê và xác suất giới thiệu các khái niệm cơ bản về thu thập, phân loại, sắp xếp số liệu, đọc biểu đồ tranh, nhận xét về các số liệu trên biểu đồ tranh, làm quen với các khả năng xảy ra của một sự kiện.

Chất lượng đội ngũ giáo viên là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả dạy học. Cần đánh giá trình độ chuyên môn, kinh nghiệm giảng dạy, khả năng áp dụng phương pháp dạy học mới, và tinh thần trách nhiệm của giáo viên. Hoạt động bồi dưỡng thường xuyên cần được tổ chức để nâng cao trình độ cho giáo viên. Sự nhiệt huyết và tâm huyết của giáo viên cũng là yếu tố quan trọng cần được ghi nhận và khuyến khích.

Cơ sở vật chất và trang thiết bị đóng vai trò hỗ trợ đắc lực cho quá trình dạy học. Cần đảm bảo các phòng học được trang bị đầy đủ bàn ghế, bảng, đèn chiếu sáng, và các thiết bị hỗ trợ giảng dạy như máy chiếu, máy tính, phần mềm dạy học. Việc đầu tư vào các mô hình trực quan, dụng cụ thực hành giúp học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức hơn. Thư viện trường cần có đủ sách tham khảo, tài liệu dạy học môn Toán.

Việc áp dụng các phương pháp dạy học mới theo chương trình GDPT 2018 có thể gặp nhiều khó khăn. Một số giáo viên có thể chưa quen với các phương pháp này, hoặc thiếu kinh nghiệm trong việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hoạt động nhóm. Cần có sự hỗ trợ, hướng dẫn từ các chuyên gia, tổ chuyên môn để giáo viên có thể tự tin áp dụng các phương pháp mới một cách hiệu quả.

Kế hoạch dạy học cần được xây dựng một cách khoa học, bám sát chương trình GDPT 2018, và phù hợp với điều kiện thực tế của trường. Tổ chuyên môn cần hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch bài dạy chi tiết, xác định rõ mục tiêu, nội dung, phương pháp, và hình thức tổ chức hoạt động. Kế hoạch cần linh hoạt, có thể điều chỉnh để phù hợp với khả năng của học sinh.

Cần khuyến khích giáo viên sử dụng các phương pháp dạy học tích cực như: gợi mở - vấn đáp, nêu vấn đề - giải quyết vấn đề, luyện tập thực hành, giảng giải - minh họa. Việc sử dụng các phương pháp này giúp học sinh chủ động, tích cực tham gia vào quá trình học tập, phát triển tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề. Phương pháp gợi mở - vấn đáp là phương pháp dạy học môn Toán mà ở đó người giáo viên không đưa ra kiến thức trực tiếp mà dùng hệ thống câu hỏi kích thích HS suy nghĩ sáng tạo và trả lời.

Việc đánh giá năng lực học sinh cần được thực hiện thường xuyên, khách quan, và toàn diện. Cần sử dụng nhiều hình thức đánh giá khác nhau như: đánh giá thường xuyên, đánh giá định kỳ, đánh giá qua bài tập, đánh giá qua hoạt động thực hành. Kết quả đánh giá cần được sử dụng để điều chỉnh phương pháp dạy học, hỗ trợ học sinh phát triển.

Có rất nhiều phần mềm hỗ trợ dạy học Toán với giao diện trực quan, dễ sử dụng. Các phần mềm này giúp giáo viên tạo ra các bài giảng sinh động, các bài tập tương tác, và các trò chơi toán học hấp dẫn. Học sinh có thể dễ dàng hình dung các khái niệm toán học thông qua các hình ảnh, biểu đồ, và mô hình trực quan.

Cần xây dựng một thư viện tài liệu điện tử môn Toán với đầy đủ sách giáo khoa, sách tham khảo, bài tập, đề kiểm tra, và các tài liệu hỗ trợ giảng dạy khác. Thư viện này cần được cập nhật thường xuyên, và dễ dàng truy cập từ máy tính, điện thoại, hoặc máy tính bảng. Giáo viên và học sinh có thể dễ dàng tìm kiếm và sử dụng các tài liệu cần thiết.

Ngoài các bài học truyền thống, cần tổ chức các hoạt động trải nghiệm toán học online như: các cuộc thi giải toán, các trò chơi toán học, các dự án toán học thực tế. Các hoạt động này giúp học sinh vận dụng kiến thức toán học vào giải quyết các vấn đề thực tế, phát triển kỹ năng làm việc nhóm, và tăng cường sự hứng thú với môn học.

Tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên môn, tập huấn về phương pháp dạy học mới, kỹ năng sử dụng CNTT, và kiến thức toán học nâng cao. Mời các chuyên gia, giảng viên có kinh nghiệm tham gia giảng dạy. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các hội thảo, diễn đàn về dạy học Toán.

Ưu tiên đầu tư vào các phòng học chức năng, phòng thí nghiệm, thư viện, và các thiết bị hỗ trợ giảng dạy. Mua sắm đầy đủ sách giáo khoa, sách tham khảo, và tài liệu dạy học. Bố trí kinh phí hợp lý cho việc bảo trì, sửa chữa, và nâng cấp cơ sở vật chất.

Tạo môi trường làm việc cởi mở, khuyến khích giáo viên sáng tạo, đổi mới phương pháp dạy học. Tổ chức các cuộc thi giáo viên dạy giỏi, các hội thảo chia sẻ kinh nghiệm. Khen thưởng, động viên những giáo viên có thành tích xuất sắc trong dạy học.

Nghiên cứu đã chỉ ra những điểm mạnh và điểm yếu trong công tác quản lý dạy học môn Toán tại các trường tiểu học Yên Bái. Kết quả cho thấy cần tăng cường bồi dưỡng giáo viên, đầu tư cơ sở vật chất, đổi mới phương pháp dạy học, và ứng dụng CNTT. Các giải pháp đề xuất có tính khả thi cao, và có thể áp dụng vào thực tế.

Nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các giải pháp đã đề xuất, hoặc nghiên cứu về các mô hình quản lý dạy học tiên tiến. Cũng cần nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến sự hứng thú học tập của học sinh, và các biện pháp để tăng cường sự tham gia của phụ huynh vào quá trình giáo dục.

Các cấp quản lý giáo dục cần quan tâm, chỉ đạo sát sao việc triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng dạy học Toán. Cần có chính sách hỗ trợ, khuyến khích giáo viên và các trường học đổi mới, sáng tạo. Cần tăng cường kiểm tra, giám sát, và đánh giá hiệu quả công tác quản lý dạy học.