Tổng quan nghiên cứu
Trong giai đoạn 2019-2021, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên đã tổ chức quản lý đấu thầu thuốc với hơn 730 loại thuốc, thu hút 101 nhà thầu tham gia cung ứng. Thuốc chiếm gần 40% tổng viện phí mà người bệnh phải trả, ảnh hưởng lớn đến ngân sách nhà nước và quỹ bảo hiểm y tế. Dịch bệnh COVID-19 đã làm gia tăng áp lực về chi phí và nhu cầu thuốc, đồng thời bộc lộ nhiều khó khăn trong công tác đấu thầu như biến động giá thuốc, tiêu chí đấu thầu chưa phù hợp, và hạn chế về nhân lực chuyên môn. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý đấu thầu thuốc tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên trong giai đoạn này, phân tích các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đấu thầu thuốc. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, với dữ liệu thu thập từ năm 2019 đến 2021 và đề xuất giải pháp cho giai đoạn sau năm 2023. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo cung ứng thuốc chất lượng, giá hợp lý, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế và y tế cho bệnh viện cũng như khu vực miền núi phía Bắc.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý và mô hình đấu thầu thuốc trong bệnh viện công, bao gồm:
- Khái niệm đấu thầu thuốc: Quá trình lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc dựa trên nguyên tắc cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
- Quản lý đấu thầu thuốc: Quá trình lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm tra giám sát công tác đấu thầu nhằm đảm bảo hiệu quả và minh bạch.
- Các hình thức đấu thầu: Đấu thầu rộng rãi, hạn chế, chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp và tự thực hiện theo quy định của Bộ Y tế.
- Yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đấu thầu: Cơ chế chính sách nhà nước, trình độ cán bộ, ứng dụng khoa học công nghệ, thị trường thuốc.
- Khái niệm quản lý: Quản lý là quá trình tác động của chủ thể quản lý đến khách thể nhằm đạt mục tiêu chung, trong đó quản lý đấu thầu thuốc là sự tác động nhằm đảm bảo công tác đấu thầu diễn ra hiệu quả.
Phương pháp nghiên cứu
- Nguồn dữ liệu: Thu thập thông tin thứ cấp từ các văn bản pháp luật, báo cáo tài chính, tài liệu chuyên ngành và thông tin sơ cấp qua khảo sát cán bộ và nhà thầu tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên.
- Cỡ mẫu và đối tượng: 26 cán bộ trực tiếp tham gia công tác đấu thầu và 101 nhà thầu tham gia đấu thầu thuốc, khảo sát 100% số đối tượng.
- Phương pháp thu thập: Sử dụng bảng câu hỏi với thang đo Likert 5 mức độ để đánh giá mức độ hài lòng và các yếu tố ảnh hưởng.
- Phương pháp phân tích: Thống kê mô tả, so sánh các chỉ tiêu qua các năm, phân tích định tính để làm rõ thực trạng và nguyên nhân.
- Timeline nghiên cứu: Tập trung phân tích dữ liệu giai đoạn 2019-2021, đề xuất giải pháp cho giai đoạn sau năm 2023.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
- Số lượng và cơ cấu thuốc đấu thầu: Bệnh viện quản lý hơn 730 loại thuốc, với 101 nhà thầu tham gia năm 2021. Thuốc có nguồn gốc trong nước chiếm 72%, chủ yếu từ các công ty dược nội địa lớn.
- Hiệu quả công tác đấu thầu: Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch đấu thầu đạt khoảng 90%, số gói thầu được tổ chức đa dạng với hình thức đấu thầu rộng rãi chiếm ưu thế, góp phần giảm giá thuốc và tăng tính cạnh tranh.
- Kiểm tra, giám sát đấu thầu: Số lần kiểm tra giám sát đạt khoảng 80% kế hoạch, tuy nhiên công tác xử lý vi phạm còn hạn chế, chưa có biện pháp xử lý mạnh mẽ.
- Nhân lực và năng lực cán bộ: Khoa Dược có 31 cán bộ, trong đó chỉ 1 tiến sĩ và 1 dược sĩ chuyên khoa II, cho thấy hạn chế về trình độ chuyên môn và năng lực quản lý đấu thầu.
Thảo luận kết quả
Các kết quả cho thấy Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên đã đạt được nhiều thành tựu trong quản lý đấu thầu thuốc, đặc biệt là duy trì nguồn cung ổn định và giá thuốc hợp lý. Việc áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi giúp tăng tính cạnh tranh, giảm giá thành thuốc, tương tự như kinh nghiệm tại các bệnh viện lớn khác như Bạch Mai và Nội tiết Trung ương. Tuy nhiên, biến động giá thuốc và tiêu chí đấu thầu chưa phù hợp vẫn là thách thức lớn, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế và chất lượng cung ứng. Hạn chế về nhân lực và ứng dụng công nghệ thông tin cũng làm giảm hiệu quả quản lý. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ thuốc trong nước và nhập khẩu, bảng so sánh số gói thầu và nhà thầu qua các năm, cũng như biểu đồ mức độ hoàn thành kế hoạch kiểm tra giám sát.
Đề xuất và khuyến nghị
- Hoàn thiện kế hoạch đấu thầu thuốc: Xây dựng kế hoạch chi tiết, sát thực tế nhu cầu điều trị, cập nhật danh mục thuốc phù hợp với mô hình bệnh tật và phân tuyến kỹ thuật. Chủ thể: Khoa Dược phối hợp Ban Giám đốc, thực hiện hàng năm.
- Tăng cường tổ chức thực hiện đấu thầu: Ưu tiên áp dụng đấu thầu rộng rãi và chào hàng cạnh tranh, mở rộng đấu thầu qua mạng để nâng cao tính minh bạch và giảm thời gian tổ chức. Chủ thể: Phòng Quản lý dự án đầu tư và đấu thầu, triển khai trong 1-2 năm tới.
- Nâng cao năng lực cán bộ: Tổ chức đào tạo chuyên sâu về luật đấu thầu, kỹ năng đánh giá hồ sơ dự thầu và quản lý hợp đồng cho cán bộ Khoa Dược và Hội đồng thuốc. Chủ thể: Ban Giám đốc phối hợp với các cơ sở đào tạo, thực hiện định kỳ hàng năm.
- Ứng dụng khoa học công nghệ: Triển khai phần mềm quản lý đấu thầu thuốc, tích hợp hệ thống thông tin để theo dõi tiến độ, giá cả và chất lượng thuốc, giảm thiểu sai sót và tiêu cực. Chủ thể: Phòng Công nghệ thông tin phối hợp Khoa Dược, hoàn thành trong vòng 2 năm.
- Tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm: Thiết lập quy trình kiểm tra định kỳ, xử lý nghiêm các vi phạm trong đấu thầu, đảm bảo tính công bằng và minh bạch. Chủ thể: Ban Thanh tra, Phòng Quản lý chất lượng bệnh viện, thực hiện liên tục.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
- Ban lãnh đạo các bệnh viện công: Để tham khảo mô hình quản lý đấu thầu thuốc hiệu quả, áp dụng các giải pháp nâng cao năng lực quản lý và tổ chức đấu thầu.
- Cán bộ quản lý dược và đấu thầu: Nâng cao kiến thức chuyên môn, kỹ năng lập kế hoạch, tổ chức và giám sát đấu thầu thuốc.
- Nhà hoạch định chính sách y tế: Cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích thực trạng để xây dựng chính sách quản lý đấu thầu thuốc phù hợp, minh bạch.
- Các nhà thầu cung ứng thuốc: Hiểu rõ quy trình, tiêu chí đấu thầu và các yếu tố ảnh hưởng để nâng cao năng lực cạnh tranh và tuân thủ quy định.
Câu hỏi thường gặp
Quản lý đấu thầu thuốc là gì?
Quản lý đấu thầu thuốc là quá trình lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và giám sát công tác đấu thầu thuốc nhằm đảm bảo tính cạnh tranh, minh bạch và hiệu quả kinh tế trong cung ứng thuốc tại bệnh viện.Tại sao đấu thầu thuốc lại quan trọng đối với bệnh viện?
Đấu thầu thuốc giúp bệnh viện lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc chất lượng với giá hợp lý, tiết kiệm ngân sách, đồng thời đảm bảo nguồn cung ổn định phục vụ điều trị bệnh nhân.Những khó khăn chính trong quản lý đấu thầu thuốc tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên là gì?
Bao gồm biến động giá thuốc, tiêu chí đấu thầu chưa phù hợp, hạn chế về nhân lực chuyên môn, và công tác kiểm tra giám sát chưa hiệu quả.Làm thế nào để nâng cao hiệu quả công tác đấu thầu thuốc?
Cần hoàn thiện kế hoạch đấu thầu, tăng cường đào tạo cán bộ, áp dụng công nghệ thông tin, mở rộng hình thức đấu thầu cạnh tranh và tăng cường kiểm tra giám sát.Ứng dụng công nghệ thông tin có vai trò gì trong đấu thầu thuốc?
Công nghệ giúp tự động hóa quy trình, giảm thời gian và chi phí, tăng tính minh bạch, dễ dàng theo dõi và quản lý thông tin đấu thầu, hạn chế sai sót và tiêu cực.
Kết luận
- Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên đã tổ chức đấu thầu thuốc với quy mô lớn, thu hút nhiều nhà thầu, góp phần ổn định thị trường thuốc và giảm giá thành.
- Công tác quản lý đấu thầu thuốc còn tồn tại hạn chế về biến động giá, tiêu chí đấu thầu và năng lực cán bộ.
- Ứng dụng công nghệ thông tin và nâng cao năng lực cán bộ là yếu tố then chốt để cải thiện hiệu quả đấu thầu.
- Các giải pháp đề xuất tập trung vào hoàn thiện kế hoạch, tổ chức thực hiện, kiểm tra giám sát và đào tạo nhân lực.
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để các bệnh viện công và cơ quan quản lý y tế tham khảo, áp dụng trong công tác quản lý đấu thầu thuốc.
Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo Bệnh viện và các đơn vị liên quan cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo cung ứng thuốc chất lượng, giá hợp lý phục vụ người bệnh.