Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu sắc, Việt Nam đã gia nhập nhiều tổ chức kinh tế lớn như WTO, ASEAN, APEC, và ký kết nhiều Hiệp định Thương mại tự do (FTA). Điều này tạo ra cơ hội lớn nhưng cũng đặt ra thách thức cạnh tranh gay gắt cho các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt trong lĩnh vực đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế. Công ty cổ phần dược phẩm thiết bị y tế Hà Nội (Hapharco) là một doanh nghiệp có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh thuốc và vật tư y tế, nhưng cũng đang chịu áp lực cạnh tranh ngày càng lớn trong hoạt động đấu thầu thuốc.

Nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng năng lực đấu thầu thuốc của công ty Hapharco trong giai đoạn 2012-2014, dựa trên các tiêu chí như tỷ lệ trúng thầu theo số lượng gói thầu, số lượng mặt hàng thuốc trúng thầu, giá trị trúng thầu và giá trị thực hiện hợp đồng thầu. Mục tiêu chính là đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế của công ty đến năm 2020, nhằm giúp công ty nâng cao hiệu quả kinh doanh và tăng cường vị thế trên thị trường.

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các cơ sở y tế như bệnh viện, trung tâm y tế và các đơn vị được phép mua sắm thuốc theo hình thức đấu thầu thuốc, trong không gian hoạt động của công ty Hapharco tại Việt Nam. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho các doanh nghiệp dược, đặc biệt là những doanh nghiệp mới tham gia đấu thầu thuốc, giúp họ xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp và nâng cao năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực này.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn xây dựng khung lý thuyết dựa trên hai nhóm lý thuyết chính: lý thuyết về năng lực đấu thầu và lý thuyết về các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

  1. Lý thuyết năng lực đấu thầu thuốc: Năng lực đấu thầu thuốc được định nghĩa là tổng hợp các năng lực về tài chính, thuốc dự thầu, kinh nghiệm và uy tín, năng lực cung ứng và chiến lược giá dự thầu của doanh nghiệp. Các yếu tố cấu thành năng lực đấu thầu bao gồm:

    • Thuốc dự thầu: chất lượng, nhóm thuốc, chi phí sản xuất, điều kiện bảo quản, uy tín sử dụng.
    • Giá dự thầu cuối cùng: mức giá chào thầu sau hiệu chỉnh.
    • Năng lực cung ứng: tiến độ, chất lượng dịch vụ, phạm vi và quy mô cung ứng.
    • Kinh nghiệm và uy tín: số năm hoạt động, số lượng và giá trị hợp đồng trúng thầu, sự hài lòng của cơ sở y tế.
    • Năng lực tài chính: doanh thu, khả năng thanh toán, tình hình tài chính lành mạnh.

  2. Lý thuyết các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực đấu thầu: Bao gồm các yếu tố bên trong doanh nghiệp như nguồn nhân lực, năng lực quản lý, tài chính, mối quan hệ với cơ sở y tế và nhà cung cấp, khả năng liên doanh liên kết; và các yếu tố bên ngoài như chủ đầu tư, đối thủ cạnh tranh, môi trường pháp lý, kinh tế và công nghệ.

Các khái niệm chuyên ngành được sử dụng gồm: đấu thầu rộng rãi, mua sắm trực tiếp, chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh, đấu thầu hạn chế, ma trận SWOT, hệ số khả năng thanh toán nợ ngắn hạn, tiêu chuẩn EU-GMP, GDP, GPP, GSP.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp phân tích định lượng và định tính:

  • Nguồn dữ liệu: Số liệu thu thập từ công ty Hapharco về hoạt động đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế giai đoạn 2012-2014, bao gồm tỷ lệ trúng thầu, giá trị hợp đồng, doanh thu, lợi nhuận, khả năng thanh toán, cùng các tài liệu pháp luật liên quan như Luật đấu thầu số 43/2013/QH13, Thông tư liên tịch số 36/2013/TTLT-BYT-BTC, Quyết định số 4048/QĐ-SYT.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng phân tích SWOT để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của công ty trong hoạt động đấu thầu thuốc. Phương pháp thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ trúng thầu theo các tiêu chí khác nhau. Phân tích kỹ thuật đánh giá thuốc dự thầu, năng lực cung ứng, kinh nghiệm và uy tín dựa trên các tiêu chí kỹ thuật.

  • Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích dữ liệu trong giai đoạn 2012-2014, đề xuất giải pháp nâng cao năng lực đấu thầu đến năm 2020.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Dữ liệu tập trung vào toàn bộ các gói thầu thuốc mà công ty Hapharco tham gia trong giai đoạn nghiên cứu, đảm bảo tính đại diện và toàn diện cho thực trạng năng lực đấu thầu của công ty.

  • Công cụ hỗ trợ: Phần mềm Excel để xử lý số liệu, biểu đồ và bảng biểu minh họa kết quả phân tích.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tỷ lệ trúng thầu theo số lượng gói thầu: Trong giai đoạn 2012-2014, tỷ lệ trúng thầu của công ty Hapharco tính theo số lượng gói thầu đạt khoảng 45-50%, cho thấy công ty có khả năng cạnh tranh tương đối tốt trên thị trường đấu thầu thuốc.

  2. Tỷ lệ trúng thầu theo số lượng mặt hàng thuốc: Tỷ lệ mặt hàng thuốc trúng thầu chiếm khoảng 40-48% tổng số mặt hàng dự thầu, phản ánh sự đa dạng và phong phú trong danh mục thuốc dự thầu của công ty.

  3. Tỷ lệ trúng thầu theo giá trị hợp đồng: Giá trị trúng thầu chiếm khoảng 42-47% tổng giá trị dự thầu, trong khi giá trị thực hiện hợp đồng thầu đạt khoảng 38-44%, cho thấy hiệu quả thực tế trong việc cung ứng thuốc sau khi trúng thầu.

  4. Đánh giá năng lực cung ứng và uy tín: Qua phân tích điểm kỹ thuật, công ty Hapharco có điểm số cao về năng lực cung ứng thuốc và uy tín trên thị trường, tuy nhiên vẫn còn tồn tại một số hạn chế về tiến độ giao hàng và chất lượng dịch vụ cung ứng.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy công ty Hapharco có năng lực đấu thầu thuốc tương đối ổn định với tỷ lệ trúng thầu và giá trị hợp đồng đạt mức trung bình khá. Tuy nhiên, tỷ lệ giá trị thực hiện hợp đồng thấp hơn tỷ lệ trúng thầu cho thấy công ty cần cải thiện năng lực cung ứng và quản lý hợp đồng để đảm bảo thực hiện đúng cam kết với các cơ sở y tế.

So sánh với các nghiên cứu trước đây về đấu thầu thuốc tại các địa phương khác, Hapharco có lợi thế về danh mục thuốc đa dạng và uy tín trên thị trường, nhưng cần nâng cao hơn nữa năng lực tài chính và quản lý để cạnh tranh hiệu quả hơn trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Việc áp dụng công cụ phân tích SWOT đã giúp xác định rõ các điểm mạnh như kinh nghiệm lâu năm, mối quan hệ tốt với các cơ sở y tế, đồng thời chỉ ra các điểm yếu như năng lực tài chính chưa mạnh, tiến độ cung ứng chưa đồng đều. Các cơ hội từ các hiệp định thương mại và sự phát triển của ngành y tế mở ra nhiều hướng phát triển, nhưng cũng đặt ra thách thức về cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ so sánh tỷ lệ trúng thầu theo số lượng gói thầu, mặt hàng thuốc, giá trị hợp đồng và biểu đồ điểm kỹ thuật đánh giá năng lực cung ứng, giúp minh họa trực quan các kết quả phân tích.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Mở rộng và đa dạng hóa danh mục thuốc dự thầu

    • Động từ hành động: Khai thác, mở rộng
    • Target metric: Tăng tỷ lệ mặt hàng thuốc trúng thầu lên trên 55%
    • Timeline: Đến năm 2020
    • Chủ thể thực hiện: Ban quản lý sản phẩm và bộ phận marketing của công ty

  2. Nâng cao năng lực cung ứng thuốc

    • Động từ hành động: Củng cố, nâng cao chất lượng dịch vụ và tiến độ giao hàng
    • Target metric: Đảm bảo 95% đơn hàng giao đúng hạn và đủ số lượng
    • Timeline: 2017-2020
    • Chủ thể thực hiện: Bộ phận logistics và kho vận

  3. Tăng cường năng lực tài chính và quản lý công nợ

    • Động từ hành động: Tối ưu hóa, quản lý chặt chẽ
    • Target metric: Tăng hệ số khả năng thanh toán nợ ngắn hạn lên trên 1,2
    • Timeline: 2016-2018
    • Chủ thể thực hiện: Phòng tài chính kế toán

  4. Nâng cao kinh nghiệm và uy tín thông qua đào tạo và xây dựng mối quan hệ

    • Động từ hành động: Đào tạo, phát triển quan hệ
    • Target metric: Tăng số năm kinh nghiệm trung bình của đội ngũ đấu thầu lên 5 năm, mở rộng mạng lưới quan hệ với các cơ sở y tế thêm 20%
    • Timeline: 2016-2020
    • Chủ thể thực hiện: Ban nhân sự và bộ phận quan hệ khách hàng

  5. Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý đấu thầu và cung ứng thuốc

    • Động từ hành động: Triển khai, ứng dụng
    • Target metric: 100% hồ sơ đấu thầu và quản lý đơn hàng được số hóa
    • Timeline: 2017-2019
    • Chủ thể thực hiện: Phòng công nghệ thông tin

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Doanh nghiệp dược phẩm mới tham gia đấu thầu thuốc

    • Lợi ích: Hiểu rõ các yếu tố cấu thành năng lực đấu thầu, xây dựng chiến lược phù hợp để nâng cao khả năng trúng thầu.
    • Use case: Xây dựng kế hoạch tham gia đấu thầu hiệu quả, lựa chọn thuốc dự thầu và giá dự thầu hợp lý.

  2. Các nhà quản lý và cán bộ phụ trách đấu thầu tại các công ty dược

    • Lợi ích: Nắm bắt các tiêu chí đánh giá năng lực đấu thầu, áp dụng công cụ phân tích SWOT để cải thiện hoạt động đấu thầu.
    • Use case: Đào tạo nhân sự, nâng cao năng lực quản lý và tổ chức đấu thầu.

  3. Các cơ sở y tế và chủ đầu tư trong lĩnh vực y tế

    • Lợi ích: Hiểu rõ quy trình và các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực đấu thầu của nhà thầu, từ đó lựa chọn nhà thầu phù hợp và minh bạch.
    • Use case: Cải thiện quy trình đấu thầu, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách mua sắm thuốc.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý kinh tế, dược học

    • Lợi ích: Tham khảo hệ thống lý luận và phương pháp nghiên cứu về năng lực đấu thầu thuốc, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo.
    • Use case: Phát triển đề tài nghiên cứu, luận văn thạc sĩ hoặc tiến sĩ liên quan đến đấu thầu thuốc và quản lý kinh tế.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực đấu thầu thuốc là gì và tại sao quan trọng?
    Năng lực đấu thầu thuốc là tổng hợp các yếu tố như tài chính, thuốc dự thầu, kinh nghiệm, năng lực cung ứng và chiến lược giá. Nó quyết định khả năng trúng thầu và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp trong lĩnh vực đấu thầu thuốc.

  2. Các yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến năng lực đấu thầu thuốc?
    Các yếu tố gồm nguồn nhân lực, năng lực quản lý, tài chính, mối quan hệ với cơ sở y tế và nhà cung cấp, môi trường pháp lý, kinh tế và công nghệ. Mối quan hệ tốt với chủ đầu tư và nhà cung cấp giúp doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh.

  3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Luận văn sử dụng phương pháp phân tích SWOT, thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ trúng thầu, kết hợp thu thập số liệu thực tế từ công ty Hapharco giai đoạn 2012-2014, sử dụng phần mềm Excel để xử lý dữ liệu.

  4. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao năng lực đấu thầu thuốc?
    Các giải pháp bao gồm mở rộng danh mục thuốc dự thầu, nâng cao năng lực cung ứng, tăng cường năng lực tài chính, đào tạo nâng cao kinh nghiệm và uy tín, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý đấu thầu.

  5. Ai nên sử dụng kết quả nghiên cứu này?
    Doanh nghiệp dược mới tham gia đấu thầu, cán bộ quản lý đấu thầu, các cơ sở y tế, nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý kinh tế và dược học đều có thể sử dụng kết quả để nâng cao hiệu quả hoạt động và nghiên cứu chuyên sâu.

Kết luận

  • Luận văn đã làm rõ cơ sở lý luận và thực trạng năng lực đấu thầu thuốc của công ty Hapharco trong giai đoạn 2012-2014, cung cấp cái nhìn toàn diện về các yếu tố cấu thành và ảnh hưởng đến năng lực đấu thầu.
  • Kết quả phân tích cho thấy công ty có năng lực cạnh tranh tương đối tốt nhưng cần cải thiện năng lực cung ứng và quản lý hợp đồng để nâng cao hiệu quả thực hiện.
  • Đề xuất các nhóm giải pháp thiết thực nhằm nâng cao năng lực đấu thầu thuốc, tập trung vào thuốc dự thầu, năng lực cung ứng, tài chính, kinh nghiệm và ứng dụng công nghệ.
  • Luận văn góp phần bổ sung nghiên cứu về năng lực đấu thầu thuốc trong lĩnh vực dược phẩm, có giá trị tham khảo cho doanh nghiệp và các nhà quản lý.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả thực hiện đến năm 2020, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các doanh nghiệp dược khác để hoàn thiện hệ thống lý luận và thực tiễn.

Call-to-action: Các doanh nghiệp dược và nhà quản lý nên áp dụng các giải pháp nghiên cứu để nâng cao năng lực đấu thầu, đồng thời tiếp tục nghiên cứu và cập nhật các xu hướng mới nhằm duy trì và phát triển bền vững trong thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.