I. Tổng Quan Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước tại Bắc Ninh 55
Ngày nay, cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, một trong những chiến lược quan trọng hàng đầu của tất cả các quốc gia đó là chiến lược phát triển con người. Nhân tố con người luôn giữ vai trò quyết định, nó vừa là mục tiêu, vừa là động lực và là nguồn lực năng động nhất trong mọi nguồn lực của sự phát triển. Vì vậy, chăm sóc, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng đối với con người là điều rất cần thiết, trong đó sức khỏe con người được ưu tiên hơn cả. Sự nghiệp y tế đóng vai trò hết sức quan trọng trong khám chữa bệnh và thực hiện các chiến lược chăm sóc sức khoẻ ban đầu mà Đảng và Nhà nước ta đã đề ra, cho nên phần lớn nguồn tài chính của các đơn vị sự nghiệp y tế thuộc nguồn Ngân sách Nhà nước. Trong những năm gần đây, Nhà nước đã có nhiều chính sách mới đối với hoạt động của các cơ sở y tế nhằm tăng cường năng lực hoạt động của các đơn vị. Công tác quản lý tài chính nói chung và quản lý chi nói riêng đã được các đơn vị sự nghiệp y tế tỉnh Bắc Ninh đã được nâng lên, công tác quản lý chi đã được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo công khai, minh bạch. Các khoản chi cho công tác phòng chống dịch bệnh đã được ưu tiên bố trí kinh phí, thu nhập của cán bộ, viên chức, người lao động được nâng lên.
1.1. Tầm Quan Trọng của Quản Lý Ngân Sách Y Tế Tuyến Huyện
Bên cạnh việc quản lý tốt công tác chuyên môn để đảm bảo chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân, quản lý tài chính đặc biệt là quản lý chi là một yếu tố quyết định sự thành công hay thất bại của quản lý các cơ sở y tế nói chung và các Trung tâm y tế nói riêng. Tuy nhiên thực trạng hiện nay công tác quản lý chi ngân sách của các Trung tâm y tế vẫn còn hạn chế, tồn tại cần phải tiếp tục điều chỉnh, bổ sung như: công tác xây dựng định mức, lập phân bổ dự toán, quản lý sử dụng nguồn kinh phí cho đến khâu quyết toán còn nhiều kẽ hở dẫn tới lãng phí và giảm hiệu quả. Một số khoản chi đưa đúng mục đích, xây dựng dự toán chưa sát với thực tế, công tác kiểm tra, kiểm soát chưa thường xuyên, trình độ năng lực của cán bộ quản lý tài chính chưa thật sự đáp ứng yêu cầu.
1.2. Mục Tiêu và Phạm Vi Nghiên Cứu Quản Lý Chi Ngân Sách
Đề tài tập trung phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý chi Ngân sách Nhà nước tại các Trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh trong thời gian vừa qua. Mục tiêu là đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN tại các TTYT trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh trong thời gian tới. Đối tượng nghiên cứu là công tác quản lý chi NSNN tại các TTYT trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các TTYT trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh, giai đoạn từ 2015-2017.
II. Cơ Sở Lý Luận Quản Lý Ngân Sách Nhà Nước Nghiên Cứu 58
Quản lý chi NSNN là một bộ phận trong công tác quản lý NSNN và cũng là một bộ phận trong công tác quản lý nói chung. Quản lý chi NSNN là một khái niệm phản ánh hoạt động tổ chức điều khiển và đưa ra quyết định của Nhà nước đối với quá trình phân phối và sử dụng nguồn lực NSNN nhằm thực hiện các chức năng vốn có của Nhà nước trong việc quản lý nhà nước, cung cấp hàng hóa công, phục vụ lợi ích KT-XH cho cộng đồng. Xét theo nghĩa rộng, quản lý chi NSNN là việc sử dụng NSNN làm công cụ quản lý hệ thống xã hội thông qua các chức năng vốn có. Xét theo nghĩa hẹp, quản lý chi NSNN là quản lý các đầu ra của NSNN thông qua các công cụ và quy định cụ thể.
2.1. Các Đặc Điểm Chính của Ngân Sách Nhà Nước NSNN
NSNN vừa là nguồn lực để nuôi dưỡng bộ máy Nhà nước, vừa là công cụ hữu hiệu để Nhà nước quản lý, điều tiết nền kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội. Việc tạo lập và sử dụng quỹ NSNN luôn gắn liền với quyền lực kinh tế - chính trị của Nhà nước, được Nhà nước tiến hành trên cơ sở những luật lệ nhất định. NSNN luôn gắn chặt với sở hữu Nhà nước và luôn chứa đựng lợi ích chung, lợi ích công cộng. Nhà nước là chủ thể duy nhất có quyền quyết định đến các khoản thu - chi của NSNN và hoạt động thu - chi này nhằm mục tiêu giúp Nhà nước giải quyết các quan hệ lợi ích trong xã hội khi Nhà nước tham gia phân phối các nguồn tài chính quốc gia.
2.2. Mục Tiêu và Yếu Tố Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước Hiệu Quả
Mục tiêu chung của quản lý chi NSNN là thúc đẩy kinh tế tăng trưởng nhanh, bền vững và ổn định. Mục tiêu cụ thể là quản lý chi NSNN phải tuân theo cả ba mục tiêu chính sách kinh tế tổng thể. Sự ổn định tài chính đòi hỏi hình thức kỷ luật tài chính; sự tăng trưởng kinh tế và tính công bằng phần nào được tuân thủ thông qua việc phân bổ khoản tiền công quỹ cho các ngành khác nhau; cả ba mục tiêu đều đòi hỏi việc sử dụng hợp lý và hiệu quả các nguồn lực trên thực tế. Do đó cả ba mục tiêu của chính sách tổng thể chuyển sang ba mục tiêu chính của quản lý chi NSNN hiệu quả: nguyên tắc tài khóa (kiểm soát chi tiêu), phân bổ nguồn lực phù hợp với các ưu đãi chính sách (phân bổ “chiến lược”); và quản lý hoạt động hiệu quả.
III. Thực Trạng Quản Lý Chi Ngân Sách TTYT Bắc Ninh 54
Trong thời gian vừa qua, công tác quản lý chi Ngân sách Nhà nước tại các Trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những hạn chế cần khắc phục. Công tác xây dựng định mức, lập phân bổ dự toán, quản lý sử dụng nguồn kinh phí cho đến khâu quyết toán còn nhiều kẽ hở dẫn tới lãng phí và giảm hiệu quả. Một số khoản chi đưa đúng mục đích, xây dựng dự toán chưa sát với thực tế, công tác kiểm tra, kiểm soát chưa thường xuyên, trình độ năng lực của cán bộ quản lý tài chính chưa thật sự đáp ứng yêu cầu.
3.1. Lập Dự Toán và Phân Bổ Ngân Sách cho Các TTYT
Quy trình lập dự toán chi NSNN tại các TTYT trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh bao gồm các bước: (1) Xây dựng dự toán chi thường xuyên và chi đầu tư. (2) Trình dự toán lên Sở Y tế để thẩm định. (3) Sở Y tế tổng hợp và trình lên UBND tỉnh. (4) UBND tỉnh phê duyệt và giao dự toán cho các đơn vị. Việc phân bổ và giao dự toán cho các đơn vị được thực hiện theo các tiêu chí: (1) Số lượng bệnh nhân. (2) Mức độ phức tạp của bệnh tật. (3) Năng lực của đội ngũ cán bộ y tế.
3.2. Thực Hiện và Quyết Toán Chi Ngân Sách tại TTYT
Việc thực hiện dự toán chi NSNN tại các TTYT trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh được thực hiện theo các quy định của pháp luật về Ngân sách Nhà nước. Các khoản chi phải được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo đúng mục đích, đúng tiêu chuẩn, định mức. Công tác quyết toán chi NSNN tại các TTYT trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh được thực hiện theo các quy định của pháp luật về kế toán, kiểm toán. Các báo cáo tài chính phải được lập đầy đủ, chính xác, trung thực.
3.3. Kiểm Tra Đánh Giá Các Khoản Chi Ngân Sách Nhà Nước
Công tác kiểm tra, đánh giá các khoản chi NSNN tại các TTYT trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh được thực hiện bởi các cơ quan chức năng như: Sở Y tế, Thanh tra tỉnh, Kiểm toán Nhà nước. Việc kiểm tra, đánh giá nhằm phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về Ngân sách Nhà nước, đồng thời đánh giá hiệu quả sử dụng ngân sách.
IV. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Chi NSNN ở Bắc Ninh 57
Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý chi NSNN tại các Trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp về: (1) Nâng cao chất lượng công tác lập dự toán. (2) Tổ chức thực hiện dự toán và quyết toán chi NSNN. (3) Kiểm tra, đánh giá các khoản chi NSNN. (4) Hoàn thiện công tác quyết toán, thực hiện nghiêm túc việc công khai tài chính. (5) Củng cố tổ chức bộ máy, nâng cao phẩm chất, trình độ năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý tài chính.
4.1. Nâng Cao Chất Lượng Lập Dự Toán Chi Ngân Sách
Việc lập dự toán chi ngân sách cần dựa trên cơ sở các định mức chi tiêu cụ thể, phù hợp với thực tế hoạt động của đơn vị. Cần tăng cường sự tham gia của các bộ phận chuyên môn vào quá trình lập dự toán. Dự toán cần được xây dựng một cách chi tiết, đầy đủ, phản ánh đúng nhu cầu chi tiêu của đơn vị.
4.2. Tổ Chức Thực Hiện và Quyết Toán Chi Ngân Sách
Cần tăng cường công tác kiểm soát chi tiêu, đảm bảo các khoản chi được thực hiện đúng mục đích, đúng tiêu chuẩn, định mức. Cần thực hiện nghiêm túc công tác quyết toán, đảm bảo các báo cáo tài chính được lập đầy đủ, chính xác, trung thực. Cần tăng cường công khai, minh bạch trong quản lý chi ngân sách.
4.3. Kiểm Tra và Đánh Giá Các Khoản Chi Ngân Sách
Cần tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá các khoản chi Ngân sách Nhà nước, nhằm phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về Ngân sách Nhà nước, đồng thời đánh giá hiệu quả sử dụng ngân sách. Cần có cơ chế xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về Ngân sách Nhà nước.
V. Đẩy Mạnh Ứng Dụng CNTT Quản Lý Ngân Sách Bắc Ninh 55
Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý Ngân sách Nhà nước giúp nâng cao hiệu quả, minh bạch và giảm thiểu sai sót. Các phần mềm quản lý ngân sách, kế toán, thanh toán điện tử cần được triển khai rộng rãi tại các Trung tâm y tế. Cần đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có đủ năng lực sử dụng các công cụ công nghệ thông tin trong quản lý Ngân sách Nhà nước.
5.1. Số Hóa Quy Trình Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước
Số hóa các quy trình từ lập dự toán, phân bổ, thực hiện, quyết toán đến kiểm tra, giám sát. Ứng dụng chữ ký số, xác thực điện tử trong các giao dịch tài chính. Xây dựng hệ thống báo cáo trực tuyến, cập nhật thông tin kịp thời.
5.2. Nâng Cấp Cơ Sở Hạ Tầng Công Nghệ Tại TTYT
Đảm bảo trang thiết bị phần cứng, phần mềm đáp ứng yêu cầu công việc. Nâng cấp đường truyền internet, đảm bảo kết nối thông suốt. Xây dựng hệ thống bảo mật thông tin, phòng chống tấn công mạng.
VI. Nâng Cao Năng Lực Cán Bộ Quản Lý Ngân Sách Bắc Ninh 56
Đội ngũ cán bộ quản lý Ngân sách Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả sử dụng ngân sách. Cần thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ này. Cần có chính sách đãi ngộ hợp lý để thu hút, giữ chân những cán bộ giỏi.
6.1. Tổ Chức Các Khóa Đào Tạo Về Quản Lý Tài Chính
Cần tổ chức các khóa đào tạo ngắn hạn, dài hạn về quản lý tài chính, kế toán, kiểm toán. Mời các chuyên gia đầu ngành tham gia giảng dạy. Nội dung đào tạo cần cập nhật các kiến thức mới, các quy định pháp luật mới.
6.2. Xây Dựng Chính Sách Đãi Ngộ Hợp Lý Cho Cán Bộ
Cần có chính sách lương, thưởng phù hợp với năng lực, kinh nghiệm và trách nhiệm của cán bộ. Cần có các hình thức khen thưởng, động viên kịp thời. Tạo điều kiện cho cán bộ được tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học, trao đổi kinh nghiệm.
