Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước Cho Đầu Tư Xây Dựng Nông Thôn Mới Tại Huyện Điện Biên, Tỉnh Điện Biên

• Tác giả: Tô Thị Thương
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Thu Thương
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước Đầu Tư Xây Dựng Nông Thôn Mới Tại Huyện Điện Biên
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHO ĐẦU TƯ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN CẤP HUYỆN
• 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng nông thôn mới
• 1.1.1. Một số khái niệm
• 1.1.2. Nội dung chi đầu tư xây dựng NTM
• 1.1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM của huyện
• 1.1.4. Kinh nghiệm quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM của một số huyện và bài học kinh nghiệm
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Các câu hỏi nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.4. Phương pháp phân tích, xử lý dữ liệu
• 2.5. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu
• 2.5.1. Chỉ tiêu lập kế hoạch phân bổ vốn
• 2.5.2. Chỉ tiêu thanh toán
• 2.5.3. Chỉ tiêu quyết toán chi NSNN cho đầu tư XDNTM
• 2.5.4. Chỉ tiêu phân tích về hoạt động kiểm soát, kiểm tra
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHO ĐẦU TƯ XÂY DỰNG NTM TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐIỆN BIÊN, TỈNH ĐIỆN BIÊN
• 3.1. Khái quát huyện Điện Biên và quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên
• 3.1.1. Khái quát huyện Điện Biên
• 3.1.2. Kết quả xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên
• 3.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy chi NSNN trên địa bàn huyện Điện Biên
• 3.1.4. Tình hình ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên
• 3.2. Thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên giai đoạn 2018-2021
• 3.2.1. Lập dự toán chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên
• 3.2.2. Phân bổ và chấp hành dự toán chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên
• 3.2.3. Quyết toán chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên
• 3.2.4. Kiểm soát chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên
• 3.2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên
• 3.2.5.1. Yếu tố khách quan
• 3.2.5.2. Yếu tố chủ quan
• 3.2.6. Đánh giá chung về công tác quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên
• 3.2.6.1. Đánh giá theo mục tiêu quản lý
• 3.2.6.2. Kết quả đạt được
• 3.2.6.3. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế
• 4. CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHO ĐẦU TƯ XÂY DỰNG NTM TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐIỆN BIÊN, TỈNH ĐIỆN BIÊN
• 4.1. Phương hướng hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên đến năm 2025
• 4.1.1. Mục tiêu quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên đến năm 2025
• 4.1.2. Định hướng hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên
• 4.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên đến năm 2025
• 4.2.1. Hoàn thiện bộ máy quản lý của chính quyền huyện Điện Biên đối với chi NSNN cho đầu tư XDNTM
• 4.2.2. Hoàn thiện lập dự toán chi NSNN cho đầu tư XDNTM
• 4.2.3. Hoàn thiện phân bổ và chấp hành dự toán chi NSNN cho đầu tư XDNTM
• 4.2.4. Hoàn thiện quyết toán chi NSNN cho đầu tư XDNTM
• 4.2.5. Hoàn thiện kiểm soát chi NSNN cho đầu tư XDNTM
• 4.2.6. Một số giải pháp khác
• 4.2.7. Một số kiến nghị
• 4.2.7.1. Kiến nghị với cơ quan Trung ương
• 4.2.7.2. Kiến nghị với UBND tỉnh Điện Biên
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Quản Lý Ngân Sách Nhà Nước Xây Dựng Nông Thôn Mới

Quản lý ngân sách nhà nước đầu tư xây dựng nông thôn mới là quá trình quan trọng, đảm bảo nguồn lực tài chính được sử dụng hiệu quả, minh bạch. Quá trình này bao gồm lập kế hoạch, phân bổ, sử dụng, kiểm tra và đánh giá hiệu quả sử dụng vốn. Việc đầu tư xây dựng nông thôn mới không chỉ cải thiện cơ sở hạ tầng mà còn nâng cao đời sống người dân. Hiệu quả quản lý ngân sách sẽ tác động trực tiếp đến sự thành công của chương trình xây dựng nông thôn mới. Quản lý tốt giúp tránh thất thoát, lãng phí, đồng thời khuyến khích sự tham gia của cộng đồng vào quá trình phát triển. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng nông thôn mới toàn diện, bền vững, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội.

1.1. Khái niệm Quản lý Ngân sách Nhà nước Đầu Tư Xây Dựng

Quản lý ngân sách nhà nước đầu tư xây dựng là việc Nhà nước sử dụng các công cụ, biện pháp để điều hành, kiểm soát quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng ngân sách cho mục tiêu phát triển. Theo Đỗ Chung (2012), ngân sách nhà nước là quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ chung của Nhà nước khi Nhà nước tham gia phân phối các nguồn tài chính quốc gia nhằm thực hiện các chức năng của mình trên cơ sở luật định. Mục đích là đảm bảo nguồn lực được sử dụng hiệu quả, đúng mục đích, góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội.

1.2. Vai trò của Ngân sách Nhà nước trong Xây dựng Nông thôn Mới

Ngân sách nhà nước đóng vai trò then chốt trong việc đầu tư xây dựng nông thôn mới. Nguồn vốn này được sử dụng để phát triển cơ sở hạ tầng, hỗ trợ sản xuất, nâng cao chất lượng dịch vụ công, cải thiện đời sống người dân. Theo quyết định số 800/QĐ-TTg và 1600/QĐ-TTg, NSNN là nguồn lực chính trong xây dựng NTM. Sự đầu tư hiệu quả từ ngân sách sẽ tạo động lực thúc đẩy các nguồn lực khác cùng tham gia, tạo nên sự phát triển đồng bộ và bền vững cho khu vực nông thôn.

II. Vấn Đề và Thách Thức Quản Lý Chi Ngân Sách ở Điện Biên

Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu, công tác quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng nông thôn mới tại huyện Điện Biên vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề và thách thức. Tình trạng phân bổ vốn chưa đồng đều, dàn trải, thủ tục hành chính còn rườm rà, năng lực quản lý của cán bộ còn hạn chế, và sự tham gia của cộng đồng chưa thực sự hiệu quả là những rào cản lớn. Giải quyết những thách thức này là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách, thúc đẩy sự phát triển bền vững của nông thôn mới tại Điện Biên.

2.1. Thực trạng Phân bổ và Sử dụng Ngân sách Xây dựng NTM ở Điện Biên

Thực tế cho thấy việc phân bổ ngân sách cho các dự án xây dựng nông thôn mới ở Điện Biên còn nhiều bất cập. Mức chi phân bổ chưa đồng đều, còn dàn trải dẫn đến một số công trình chậm tiến độ vì thiếu vốn. Mức chi đầu tư xây dựng các công trình trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới của địa phương nhìn chung rất thấp so với yêu cầu thực tế phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương, công tác quản lý còn tồn tại bất cập.

2.2. Những Hạn chế trong Quy trình Giải ngân Vốn Đầu tư Công

Quy trình giải ngân vốn đầu tư công cho các dự án xây dựng nông thôn mới còn nhiều thủ tục phức tạp, gây khó khăn cho các chủ đầu tư và làm chậm tiến độ thi công. Việc này làm giảm hiệu quả sử dụng ngân sách và ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển chung của chương trình xây dựng nông thôn mới. Cần có giải pháp đơn giản hóa thủ tục, đẩy nhanh quá trình giải ngân để đảm bảo nguồn vốn được sử dụng kịp thời và hiệu quả.

III. Cách Lập Dự Toán Chi Ngân Sách Xây Dựng Nông Thôn Mới Hiệu Quả

Lập dự toán chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng nông thôn mới một cách khoa học và chính xác là bước quan trọng để đảm bảo nguồn lực được sử dụng hiệu quả. Cần phải dựa trên các tiêu chí, định mức cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương. Quá trình lập dự toán cần có sự tham gia của cộng đồng, đảm bảo tính minh bạch và khách quan. Việc sử dụng công nghệ thông tin trong quản lý ngân sách cũng là một giải pháp hữu hiệu để nâng cao tính chính xác và kịp thời của dự toán.

3.1. Phương pháp Ước tính Chi phí Xây dựng Nông thôn Mới

Để lập dự toán chi phí chính xác, cần áp dụng các phương pháp ước tính chi phí phù hợp, dựa trên các định mức kinh tế - kỹ thuật, giá cả thị trường và các yếu tố liên quan. Việc sử dụng phần mềm quản lý dự án và cơ sở dữ liệu chi phí là công cụ hỗ trợ đắc lực trong quá trình này.

3.2. Xây dựng Kế hoạch Tài chính Trung hạn cho Xây dựng NTM

Việc xây dựng kế hoạch tài chính trung hạn giúp đảm bảo nguồn vốn ổn định và bền vững cho chương trình xây dựng nông thôn mới. Kế hoạch này cần xác định rõ các mục tiêu, nhiệm vụ, nguồn lực và giải pháp thực hiện trong giai đoạn trung hạn, đồng thời có sự điều chỉnh linh hoạt theo tình hình thực tế.

3.3. Phân bổ ngân sách nhà nước xây dựng nông thôn mới theo tiêu chí

Việc phân bổ ngân sách phải dựa trên các tiêu chí rõ ràng, minh bạch và khách quan, ưu tiên các địa phương khó khăn, vùng sâu, vùng xa và các dự án có tính lan tỏa cao. Cần có cơ chế giám sát và đánh giá hiệu quả phân bổ vốn để đảm bảo nguồn lực được sử dụng đúng mục đích và đạt hiệu quả cao nhất.

IV. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Ngân Sách Đầu Tư Tại Điện Biên

Để nâng cao hiệu quả quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng nông thôn mới tại huyện Điện Biên, cần có những giải pháp đồng bộ và toàn diện. Hoàn thiện bộ máy quản lý, nâng cao năng lực cán bộ, tăng cường kiểm tra, giám sát, đẩy mạnh phân cấp, trao quyền tự chủ cho địa phương, và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng là những giải pháp quan trọng. Bên cạnh đó, cần có cơ chế khuyến khích và khen thưởng các đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác quản lý ngân sách.

4.1. Nâng cao năng lực cán bộ quản lý ngân sách và dự án

Cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ quản lý ngân sách và dự án, đặc biệt là về kiến thức pháp luật, kỹ năng quản lý tài chính, lập kế hoạch, giám sát và đánh giá dự án. Tạo điều kiện cho cán bộ tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn, hội thảo, diễn đàn để cập nhật kiến thức và kinh nghiệm.

4.2. Tăng cường kiểm tra giám sát việc sử dụng ngân sách địa phương

Cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc sử dụng ngân sách từ khâu lập kế hoạch, phân bổ, giải ngân đến quyết toán, đảm bảo nguồn vốn được sử dụng đúng mục đích, đúng quy định và đạt hiệu quả cao nhất. Thực hiện công khai, minh bạch thông tin về ngân sách và dự án để người dân có thể tham gia giám sát.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Đánh Giá Hiệu Quả Chi Ngân Sách Điện Biên

Việc đánh giá hiệu quả chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng nông thôn mới là rất quan trọng. Nó cho phép chúng ta xác định được những điểm mạnh, điểm yếu trong công tác quản lý, từ đó có những điều chỉnh phù hợp. Các tiêu chí đánh giá cần phải toàn diện, bao gồm cả hiệu quả kinh tế, xã hội và môi trường. Cần có sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học và cộng đồng vào quá trình đánh giá để đảm bảo tính khách quan và chính xác. Kết quả đánh giá sẽ là cơ sở quan trọng để hoàn thiện công tác quản lý ngân sách trong thời gian tới.

5.1. Phương pháp Đánh giá Hiệu quả Đầu tư Xây dựng Nông thôn Mới

Có nhiều phương pháp đánh giá hiệu quả đầu tư xây dựng nông thôn mới, như phương pháp phân tích chi phí - lợi ích, phương pháp đánh giá tác động, phương pháp so sánh với các địa phương khác. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp phụ thuộc vào mục tiêu đánh giá và điều kiện thực tế.

5.2. Tiêu chí Đánh giá Hiệu quả Sử dụng Ngân sách Nhà Nước

Các tiêu chí đánh giá cần phải toàn diện, bao gồm các chỉ số về tăng trưởng kinh tế, giảm nghèo, cải thiện đời sống người dân, bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng dịch vụ công, và đảm bảo an ninh trật tự. Cần có hệ thống chỉ tiêu cụ thể, định lượng để đánh giá một cách khách quan.

VI. Kết Luận Tương Lai Quản Lý Ngân Sách Xây Dựng NTM

Công tác quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng nông thôn mới tại huyện Điện Biên còn nhiều dư địa để cải thiện. Với những giải pháp đồng bộ và sự quyết tâm cao của các cấp chính quyền, tin rằng công tác này sẽ ngày càng hiệu quả, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của nông thôn mới tại địa phương. Tương lai của quản lý ngân sách sẽ hướng đến sự minh bạch, hiệu quả, và sự tham gia tích cực của cộng đồng.

6.1. Bài học Kinh nghiệm Quản lý Ngân sách từ các Địa phương khác

Nghiên cứu kinh nghiệm quản lý ngân sách từ các địa phương khác có thể cung cấp những bài học quý giá và giải pháp sáng tạo cho huyện Điện Biên. Cần lựa chọn những mô hình phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và có sự điều chỉnh linh hoạt.

6.2. Xu hướng Quản lý Ngân sách Nhà nước trong Tương lai

Xu hướng quản lý ngân sách nhà nước trong tương lai sẽ tập trung vào việc ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường tính minh bạch, và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng. Việc sử dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo có thể giúp nâng cao hiệu quả phân tích và dự báo ngân sách.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội nông thôn, việc quản lý chi ngân sách nhà nước (NSNN) cho đầu tư xây dựng nông thôn mới (NTM) đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển bền vững. Trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, sau 12 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, diện mạo nông thôn đã có nhiều đổi thay rõ nét với 14/21 xã đạt chuẩn hoặc cơ bản đạt chuẩn NTM tính đến cuối năm 2020. Tổng nguồn vốn huy động cho xây dựng NTM đạt khoảng 1.575 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn NSNN tuy hạn chế nhưng được sử dụng hiệu quả, đóng vai trò “mồi” thu hút các nguồn vốn khác.

Tuy nhiên, thực trạng quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện còn nhiều hạn chế như mức chi phân bổ chưa đồng đều, dàn trải, dẫn đến một số công trình chậm tiến độ do thiếu vốn, chi đầu tư thấp so với yêu cầu thực tế. Do đó, nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM tại huyện Điện Biên trong giai đoạn 2018-2020, đồng thời đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý chi NSNN cho giai đoạn 2022-2025 là rất cần thiết. Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là hệ thống hóa cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao tính minh bạch, hiệu quả sử dụng ngân sách, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào quy trình quản lý chi NSNN gồm lập dự toán, phân bổ, chấp hành dự toán, quyết toán và kiểm soát chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, với dữ liệu thu thập trong giai đoạn 2018-2020. Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học trong việc hệ thống hóa lý luận quản lý chi NSNN cấp huyện và ý nghĩa thực tiễn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công, góp phần thực hiện thành công chương trình xây dựng NTM.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý ngân sách nhà nước, đặc biệt tập trung vào quản lý chi NSNN cho đầu tư phát triển nông thôn mới ở cấp huyện. Hai khung lý thuyết chính được áp dụng gồm:

1. Lý thuyết quản lý ngân sách nhà nước: Theo đó, ngân sách nhà nước là quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ chung nhằm thực hiện các chức năng của Nhà nước. Quản lý chi NSNN là quá trình phân phối lại các nguồn tài chính đã tập trung vào ngân sách để chi tiêu theo mục đích, đảm bảo hiệu quả và tiết kiệm.

2. Mô hình quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM cấp huyện: Bao gồm các khái niệm về lập dự toán, phân bổ và chấp hành dự toán, quyết toán và kiểm soát chi NSNN. Mục tiêu quản lý chi NSNN là đảm bảo chi đúng mục đích, đúng đối tượng, tiết kiệm và hiệu quả, đồng thời tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.

Các khái niệm chính trong nghiên cứu gồm: ngân sách nhà nước, chi ngân sách nhà nước, chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM, các tiêu chí quốc gia về NTM (giao thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, môi trường...), và các nguyên tắc quản lý chi NSNN (minh bạch, tiết kiệm, hiệu quả, tuân thủ pháp luật).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp thu thập và phân tích số liệu thứ cấp và sơ cấp.

• Nguồn dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các cơ quan quản lý như Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện, Kho bạc Nhà nước huyện, UBND huyện Điện Biên, các báo cáo, quyết định, văn bản pháp luật liên quan đến quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM giai đoạn 2018-2020.

• Nguồn dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát, phỏng vấn 80 cán bộ quản lý và chuyên viên tài chính thuộc các đơn vị liên quan đến quản lý chi NSNN đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện. Mẫu khảo sát được xác định theo công thức Slovin với sai số 5%, sử dụng thang đo Likert 5 mức độ để đánh giá thực trạng công tác quản lý.

Phương pháp phân tích dữ liệu bao gồm: phân tổ thống kê theo năm, lĩnh vực; so sánh các chỉ tiêu kế hoạch và thực hiện; thống kê mô tả để mô tả xu hướng biến động; và phương pháp chuyên gia để thu thập ý kiến đóng góp từ các nhà nghiên cứu và cán bộ quản lý.

Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu gồm: tỷ lệ chi NSNN trong tổng thu ngân sách, tỷ lệ chi đầu tư xây dựng NTM trong tổng chi CTMTQGXDNTM, tỷ lệ thanh toán và quyết toán chi NSNN, tỷ lệ dự án được kiểm tra, nhằm đánh giá toàn diện các khâu trong quy trình quản lý chi NSNN.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng lập và phân bổ dự toán chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM: Giai đoạn 2018-2020, tổng chi NSNN của huyện Điện Biên cho đầu tư xây dựng NTM chiếm khoảng 30% tổng chi CTMTQGXDNTM. Việc lập dự toán được thực hiện theo quy trình chặt chẽ, tuy nhiên tỷ lệ dự toán bị cắt giảm trung bình khoảng 10%, phản ánh sự thận trọng trong phân bổ vốn. Phân bổ dự toán chưa đồng đều giữa các xã, dẫn đến một số công trình trọng điểm bị thiếu vốn, ảnh hưởng tiến độ.

2. Chấp hành dự toán và thanh toán chi NSNN: Tỷ lệ thanh toán chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM đạt trung bình 85% so với dự toán phê duyệt, cho thấy việc giải ngân còn chậm, ảnh hưởng đến tiến độ thi công các công trình. Một số đơn vị chưa tuân thủ nghiêm ngặt quy trình thanh toán, gây tồn đọng nợ đọng vốn đầu tư.

3. Quyết toán chi NSNN: Tỷ lệ giá trị quyết toán so với giá trị đề nghị quyết toán đạt khoảng 90%, cho thấy công tác quyết toán được thực hiện tương đối đầy đủ nhưng vẫn còn tồn tại sai sót, chưa minh bạch hoàn toàn. Việc thu hồi các khoản chi sai chế độ đạt khoảng 567 triệu đồng trong 3 năm, phản ánh sự cần thiết tăng cường kiểm tra, giám sát.

4. Kiểm soát và giám sát chi NSNN: Tỷ lệ dự án được kiểm tra chiếm khoảng 60% tổng số dự án đầu tư xây dựng NTM, cho thấy công tác kiểm soát còn hạn chế. Các chủ thể kiểm soát như HĐND, UBND, phòng Tài chính - Kế hoạch, Thanh tra huyện và Kho bạc Nhà nước phối hợp chưa hiệu quả, dẫn đến một số sai phạm chưa được phát hiện kịp thời.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ năng lực cán bộ quản lý tài chính còn hạn chế, bộ máy quản lý chi NSNN chưa hoàn thiện, và môi trường làm việc thiếu trang thiết bị hiện đại. So với các huyện lân cận như Điện Biên Đông, Tủa Chùa và Bắc Sơn, huyện Điện Biên có mức độ phân bổ vốn chưa tối ưu và công tác kiểm soát chưa chặt chẽ bằng, do đó cần học hỏi kinh nghiệm trong việc ưu tiên bố trí vốn cho các dự án trọng điểm, tăng cường giám sát và huy động nguồn lực xã hội hóa.

Việc minh bạch trong quyết toán và công khai thông tin chi NSNN còn hạn chế, ảnh hưởng đến sự tin tưởng của người dân và các bên liên quan. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ phân bổ dự toán, thanh toán và quyết toán qua các năm, bảng tổng hợp số dự án được kiểm tra và số tiền thu hồi chi sai để minh họa rõ nét hơn thực trạng quản lý.

Kết quả nghiên cứu khẳng định tầm quan trọng của việc hoàn thiện bộ máy quản lý, nâng cao trình độ cán bộ, đồng thời áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý chi NSNN nhằm nâng cao hiệu quả và tính minh bạch.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Hoàn thiện bộ máy quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM: Tăng cường phân công, phân cấp rõ ràng trách nhiệm cho các phòng ban liên quan, nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ quản lý tài chính. Thời gian thực hiện: 2022-2023. Chủ thể thực hiện: UBND huyện phối hợp với Sở Tài chính.

2. Tối ưu hóa lập dự toán và phân bổ vốn: Ưu tiên bố trí vốn cho các dự án trọng điểm, cấp bách, có khả năng hoàn thành trong năm, tránh dàn trải. Áp dụng quy trình thẩm định dự toán chặt chẽ, giảm tỷ lệ cắt giảm không hợp lý. Thời gian: hàng năm. Chủ thể: Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện.

3. Nâng cao hiệu quả chấp hành dự toán và thanh toán: Rà soát quy trình thanh toán, đẩy mạnh giải ngân kịp thời, giảm tồn đọng nợ đọng vốn đầu tư. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc chi tiêu tại các đơn vị thụ hưởng. Thời gian: 2022-2025. Chủ thể: Kho bạc Nhà nước huyện, Phòng Tài chính - Kế hoạch.

4. Tăng cường kiểm soát, giám sát và công khai minh bạch: Đẩy mạnh vai trò giám sát của HĐND, UBND, Thanh tra huyện và các cơ quan liên quan. Công khai thông tin chi NSNN cho người dân tham gia giám sát. Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý và báo cáo. Thời gian: 2022-2025. Chủ thể: UBND huyện, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM.

5. Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cán bộ: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý tài chính công, kỹ năng kiểm soát chi NSNN cho cán bộ tài chính cấp huyện và xã. Thời gian: 2022-2024. Chủ thể: Sở Tài chính phối hợp với UBND huyện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý tài chính cấp huyện và xã: Nghiên cứu cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn giúp nâng cao năng lực lập dự toán, phân bổ, chấp hành và kiểm soát chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM.

2. Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý nhà nước: Luận văn cung cấp dữ liệu, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp giúp hoàn thiện chính sách quản lý tài chính công trong lĩnh vực xây dựng NTM.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý kinh tế, tài chính công: Tài liệu tham khảo hữu ích về mô hình quản lý chi NSNN cấp huyện, phương pháp nghiên cứu và phân tích số liệu thực tiễn.

4. Các tổ chức tài trợ và nhà đầu tư trong lĩnh vực phát triển nông thôn: Hiểu rõ cơ chế quản lý và sử dụng nguồn vốn NSNN, từ đó phối hợp hiệu quả trong các dự án đầu tư xây dựng NTM.

Câu hỏi thường gặp

1. Quản lý chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng NTM là gì?
   Quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM là quá trình lập dự toán, phân bổ, chấp hành, quyết toán và kiểm soát việc sử dụng nguồn vốn ngân sách nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển kinh tế - xã hội nông thôn theo các tiêu chí quốc gia.

2. Tại sao việc quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM lại quan trọng?
   Việc quản lý hiệu quả giúp đảm bảo nguồn vốn được sử dụng đúng mục đích, tiết kiệm, tránh thất thoát, nâng cao chất lượng các công trình, góp phần phát triển bền vững nông thôn và nâng cao đời sống người dân.

3. Những khó khăn chính trong quản lý chi NSNN tại huyện Điện Biên là gì?
   Bao gồm phân bổ vốn chưa đồng đều, tiến độ giải ngân chậm, công tác kiểm soát và giám sát chưa chặt chẽ, năng lực cán bộ còn hạn chế và thiếu minh bạch trong quyết toán.

4. Các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả quản lý chi NSNN là gì?
   Hoàn thiện bộ máy quản lý, tối ưu lập dự toán và phân bổ vốn, nâng cao hiệu quả chấp hành dự toán, tăng cường kiểm soát và minh bạch, đồng thời đào tạo nâng cao năng lực cán bộ.

5. Ai là đối tượng chính hưởng lợi từ nghiên cứu này?
   Cán bộ quản lý tài chính cấp huyện, các nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu ngành quản lý kinh tế và các tổ chức tài trợ đầu tư phát triển nông thôn.

Kết luận

• Quản lý chi NSNN cho đầu tư xây dựng NTM tại huyện Điện Biên đã đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng còn tồn tại hạn chế về phân bổ vốn, giải ngân và kiểm soát chi.
• Năng lực cán bộ và bộ máy quản lý chưa hoàn thiện là nguyên nhân chính ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý.
• Các giải pháp hoàn thiện tập trung vào nâng cao năng lực quản lý, tối ưu hóa quy trình lập dự toán, phân bổ, chấp hành và quyết toán, đồng thời tăng cường kiểm soát và minh bạch.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để các cấp chính quyền và cơ quan quản lý tài chính nâng cao hiệu quả quản lý chi NSNN cho xây dựng NTM.
• Đề nghị triển khai các bước tiếp theo trong giai đoạn 2022-2025 nhằm hoàn thiện quản lý chi NSNN, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững trên địa bàn huyện Điện Biên.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng nông thôn mới tại địa phương bạn!