Luận văn thạc sĩ: Phát triển tính tự chủ cho sinh viên năm nhất ngành tiếng Anh tại một trường đại học ở Vinh thông qua portfolio viết

• Tác giả: Đoàn Thị Ngọc Mai
• Người hướng dẫn: Dr. Nguyễn Thị Hương
• Trường học: Vietnam National University, Hanoi University of Languages and International Studies
• Chuyên ngành: English Teaching Methodology
• Đề tài: Phát Triển Tính Tự Chủ Cho Sinh Viên Năm Nhất Ngành Tiếng Anh Qua Portfolio Viết
• Loại tài liệu: M.A Minor Thesis
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hanoi

• DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENTS
• ABSTRACT
• TABLE OF CONTENTS
• LIST OF FIGURES
• LIST OF TABLES
• 1. CHAPTER 1: INTRODUCTION
• 1.1. Rationale of the study
• 1.2. Aims of the study
• 1.3. Scope of the study
• 1.4. Significance of the study
• 1.5. Methods of the study
• 1.6. Structure of the thesis
• 2. CHAPTER 2: LITERATURE REVIEW
• 2.1. Definitions of learner autonomy
• 2.2. The importance of learner autonomy in language learning
• 2.3. Components of learner autonomy
• 2.3.1. Controlling over learning management
• 2.3.2. Controlling over learning strategies
• 2.3.2.1. Cognitive Strategies
• 4. CHAPTER 4: RESULTS AND DISCUSSIONS
• 4.1. Effects of portfolio writing on the students’ learning management
• 4.2. Effects of portfolio writing on the students’ learning strategies
• 4.3. Effects of portfolio writing on the students’ learning content
• 4.4. Major findings of the study
• 4.5. Suggestions for further studies
• 4.6. Limitations of the study
• CHECKLIST FOR SELF-ASSESSMENT, PEER REVIEW AND REFLECTION
• TEACHING JOURNAL AND STUDENTS’ WRITING EXTRACTS

I. Giới thiệu

Chương này cung cấp cái nhìn tổng quan về lý do, mục tiêu và tầm quan trọng của nghiên cứu. Tính tự chủ sinh viên là một vấn đề quan trọng trong giáo dục đại học, đặc biệt là trong bối cảnh học tập tiếng Anh. Nghiên cứu này nhằm mục đích khám phá cách portfolio viết có thể phát triển tính tự chủ cho sinh viên năm nhất ngành tiếng Anh. Theo Benson và Voller (1997), việc học trở nên hiệu quả hơn khi người học chủ động trong quá trình học tập. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển kỹ năng tự học cho sinh viên, giúp họ trở nên độc lập và có trách nhiệm hơn trong việc quản lý việc học của mình.

1.1 Lý do nghiên cứu

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, tính tự chủ trở thành một yếu tố quan trọng giúp sinh viên phát triển kỹ năng học tập suốt đời. Nghiên cứu này chỉ ra rằng sinh viên thường có xu hướng thụ động trong việc học, đặc biệt trong môi trường giáo dục truyền thống tại Việt Nam. Việc áp dụng portfolio viết không chỉ giúp sinh viên nâng cao kỹ năng viết mà còn khuyến khích họ tham gia tích cực vào quá trình học tập của mình.

1.2 Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chính của nghiên cứu là xác định mức độ mà việc sử dụng portfolio viết có thể nâng cao tính tự chủ cho sinh viên năm nhất ngành tiếng Anh. Nghiên cứu sẽ tập trung vào ba khía cạnh chính: quản lý việc học, chiến lược học tập và nội dung học tập. Điều này sẽ giúp sinh viên hiểu rõ hơn về điểm mạnh và điểm yếu của bản thân, từ đó tìm ra phong cách học tập phù hợp.

II. Cơ sở lý thuyết

Chương này trình bày các khái niệm cơ bản liên quan đến tính tự chủ và portfolio viết. Theo Holec (1981), tính tự chủ được định nghĩa là khả năng tự quản lý việc học của bản thân. Điều này bao gồm việc xác định mục tiêu học tập, lập kế hoạch và đánh giá quá trình học. Portfolio viết được coi là một công cụ hữu ích để phát triển tính tự chủ vì nó khuyến khích sinh viên tự phản ánh và tự đánh giá. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng portfolio viết giúp sinh viên trở nên chủ động hơn trong việc quản lý thời gian và phát triển kỹ năng viết.

2.1 Định nghĩa về tính tự chủ

Tính tự chủ trong học tập được hiểu là khả năng của sinh viên trong việc tự quản lý quá trình học của mình. Theo Nunan (1997), sinh viên cần có khả năng tự lập kế hoạch, thực hiện và đánh giá quá trình học tập. Điều này không chỉ giúp sinh viên trở nên độc lập mà còn phát triển khả năng tư duy phản biện và tự đánh giá. Việc phát triển tính tự chủ là cần thiết để sinh viên có thể tự học tiếng Anh hiệu quả hơn.

2.2 Vai trò của portfolio viết

Portfolio viết không chỉ là một công cụ để đánh giá kết quả học tập mà còn là một phương tiện để sinh viên phát triển tính tự chủ. Boud (1988) nhấn mạnh rằng khi sinh viên tham gia vào việc tạo ra portfolio, họ sẽ có cơ hội để tự phản ánh và đánh giá quá trình học tập của mình. Điều này giúp sinh viên nhận thức rõ hơn về điểm mạnh và điểm yếu của bản thân, từ đó tìm ra phương pháp học tập phù hợp.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu này được thực hiện dưới dạng nghiên cứu hành động, sử dụng cả phương pháp định tính và định lượng. Sinh viên sẽ tham gia vào việc viết portfolio như một phần của bài tập về nhà trong khóa học viết. Dữ liệu sẽ được thu thập thông qua các cuộc khảo sát và phỏng vấn để đánh giá ý kiến của sinh viên về ảnh hưởng của portfolio viết đến tính tự chủ của họ. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về hiệu quả của việc áp dụng portfolio viết trong giảng dạy.

3.1 Thiết kế nghiên cứu

Nghiên cứu sẽ được thực hiện trong một lớp học viết tại một trường đại học ở Vinh. Sinh viên sẽ được yêu cầu viết phản ánh về việc sử dụng portfolio và tính tự chủ của họ trong quá trình học. Dữ liệu sẽ được phân tích để xác định mức độ mà việc sử dụng portfolio viết có thể nâng cao tính tự chủ cho sinh viên. Phương pháp này sẽ giúp thu thập thông tin chi tiết và đáng tin cậy về trải nghiệm của sinh viên.

3.2 Công cụ thu thập dữ liệu

Các công cụ thu thập dữ liệu bao gồm bảng khảo sát, phỏng vấn và nhật ký giảng dạy. Bảng khảo sát sẽ được sử dụng để thu thập ý kiến của sinh viên về việc sử dụng portfolio viết. Phỏng vấn sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về trải nghiệm của sinh viên trong việc phát triển tính tự chủ. Nhật ký giảng dạy sẽ giúp ghi lại quá trình giảng dạy và phản hồi từ sinh viên.

IV. Kết quả và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng portfolio viết có tác động tích cực đến tính tự chủ của sinh viên. Hầu hết sinh viên đều nhận thấy rằng việc viết portfolio giúp họ trở nên có trách nhiệm hơn trong việc học. Họ cũng đã học được cách quản lý thời gian và lập kế hoạch cho việc học của mình. Tuy nhiên, một số sinh viên vẫn gặp khó khăn trong việc phát triển kỹ năng quản lý thời gian. Do đó, cần có sự hỗ trợ thêm để giúp sinh viên cải thiện kỹ năng này.

4.1 Tác động của portfolio viết đến quản lý việc học

Việc sử dụng portfolio viết đã giúp sinh viên cải thiện khả năng quản lý việc học của mình. Họ đã học cách lập kế hoạch và tổ chức công việc một cách hiệu quả hơn. Nghiên cứu cho thấy rằng sinh viên có thể tự đánh giá quá trình học tập của mình và điều chỉnh phương pháp học tập khi cần thiết. Điều này cho thấy rằng portfolio viết không chỉ là một công cụ đánh giá mà còn là một phương tiện để phát triển tính tự chủ.

4.2 Tác động của portfolio viết đến chiến lược học tập

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc viết portfolio đã giúp sinh viên phát triển các chiến lược học tập hiệu quả hơn. Họ đã trở nên chủ động hơn trong việc tìm kiếm thông tin và sử dụng các nguồn tài liệu khác nhau để hỗ trợ việc học. Điều này cho thấy rằng portfolio viết có thể khuyến khích sinh viên phát triển kỹ năng tự học và nâng cao khả năng tư duy phản biện.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh giáo dục đại học hiện nay, phát triển tính tự học (learner autonomy) cho sinh viên được xem là yếu tố then chốt giúp nâng cao hiệu quả học tập và chuẩn bị cho quá trình học tập suốt đời. Tại một trường đại học ở Vinh, sinh viên năm thứ nhất chuyên ngành tiếng Anh thường gặp khó khăn trong việc tự quản lý học tập, đặc biệt trong kỹ năng viết. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm điều tra mức độ ảnh hưởng của hoạt động viết Portfolio đến việc phát triển tính tự học của sinh viên trong học kỳ kéo dài 15 tuần, từ tháng 9 đến tháng 12 năm 2018.

Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là đánh giá tác động của việc áp dụng Portfolio Writing đến ba khía cạnh chính của tính tự học: quản lý học tập, chiến lược học tập và nội dung học tập. Nghiên cứu được thực hiện trên lớp học gồm 40 sinh viên năm nhất ngành tiếng Anh, sử dụng phương pháp nghiên cứu hành động kết hợp khảo sát, phỏng vấn và nhật ký giảng dạy. Kết quả nghiên cứu không chỉ góp phần nâng cao nhận thức về vai trò của Portfolio Writing trong việc thúc đẩy tự học mà còn cung cấp dữ liệu định lượng và định tính làm cơ sở cho việc cải tiến chương trình giảng dạy tiếng Anh tại trường.

Việc phát triển tính tự học được xem là một chỉ số quan trọng để đánh giá sự chủ động và hiệu quả học tập của sinh viên, đồng thời hỗ trợ các nhà quản lý giáo dục và giảng viên trong việc thiết kế các phương pháp giảng dạy phù hợp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên ba lý thuyết chính về tính tự học và Portfolio Writing:

1. Khái niệm về tính tự học (Learner Autonomy): Theo Holec (1981), tính tự học là khả năng tự chịu trách nhiệm về quá trình học tập của bản thân, bao gồm việc xác định mục tiêu, lập kế hoạch, thực hiện và đánh giá kết quả học tập. Benson (2011) phân chia tính tự học thành ba thành phần: quản lý học tập, chiến lược học tập (cognitive và metacognitive) và kiểm soát nội dung học tập.

2. Chiến lược học tập: Oxford (1990) phân loại chiến lược nhận thức (cognitive strategies) như lặp lại, tra cứu, suy luận, và chiến lược siêu nhận thức (metacognitive strategies) như chú ý có định hướng, tự giám sát và tự đánh giá (Wenden, 1998).

3. Portfolio Writing: Được định nghĩa là tập hợp các sản phẩm viết của sinh viên được tổ chức có hệ thống, có sự phản ánh và tự đánh giá nhằm theo dõi sự tiến bộ và phát triển kỹ năng viết (O’Malley & Pierce, 1996). Portfolio Writing không chỉ là sản phẩm mà còn là quá trình học tập có tính phản biện và tự nhận thức.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện theo phương pháp nghiên cứu hành động (action research) với 40 sinh viên năm nhất ngành tiếng Anh tại một trường đại học ở Vinh. Portfolio Writing được tích hợp vào chương trình học viết kéo dài 15 tuần, với các chủ đề viết theo từng tuần được thiết kế dựa trên giáo trình "Q: Skills for Success - Reading and Writing 2".

Dữ liệu được thu thập qua:

• Khảo sát bằng bảng hỏi Likert gồm 19 câu hỏi, tập trung vào ba thành phần của tính tự học: quản lý học tập, chiến lược học tập và nội dung học tập.
• Phỏng vấn bán cấu trúc với 6 sinh viên được chọn ngẫu nhiên nhằm làm rõ hơn các quan điểm và trải nghiệm cá nhân.
• Nhật ký giảng dạy do người nghiên cứu ghi chép hàng tuần để theo dõi quá trình triển khai và phản hồi của sinh viên.

Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp định lượng mô tả (thống kê tần suất, tính điểm trung bình) và phân tích định tính (mã hóa và phân loại nội dung phỏng vấn). Việc lựa chọn phương pháp nghiên cứu hành động giúp quan sát, phản ánh và điều chỉnh liên tục trong quá trình thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả của Portfolio Writing trong việc phát triển tính tự học.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tác động tích cực đến quản lý học tập

   • 57% sinh viên đồng ý rằng Portfolio Writing giúp họ thiết lập mục tiêu học tập dựa trên yêu cầu chương trình.
   • Tuy nhiên, chỉ khoảng 30% sinh viên có thể duy trì kế hoạch học tập đã đề ra trong suốt học kỳ, phần lớn gặp khó khăn trong quản lý thời gian do áp lực bài tập và cuộc sống tự lập.
   • Sinh viên nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc lập kế hoạch và điều chỉnh lịch học phù hợp.

2. Cải thiện khả năng tự đánh giá và sửa lỗi

   • 60% sinh viên cho biết họ có thể nhận ra và tự sửa lỗi trong bài viết sau khi thực hiện Portfolio Writing.
   • Hai phần ba sinh viên đánh giá tiêu chí tự đánh giá trong Portfolio là phù hợp và giúp cải thiện chất lượng bài viết.
   • Sinh viên phát triển thói quen đọc lại và chỉnh sửa bài viết kỹ lưỡng hơn, nhờ vào phản hồi từ bạn bè và giảng viên.

3. Phát triển chiến lược học tập nhận thức và siêu nhận thức

   • Khoảng 55% sinh viên nhận thấy Portfolio Writing giúp họ hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu và tìm ra phương pháp học phù hợp.
   • Hơn 60% sinh viên sử dụng đa dạng nguồn tài liệu như từ điển, internet và bài viết mẫu để nâng cao kỹ năng viết.
   • Tuy nhiên, chỉ 30% sinh viên cảm thấy tự tin và chủ động hỏi giảng viên khi gặp khó khăn trong bài học, phần lớn vẫn còn e ngại hoặc quen với cách học thụ động trước đây.

4. Kiểm soát nội dung học tập còn hạn chế

   • Sinh viên chủ yếu tuân theo nội dung và mục tiêu do giảng viên và nhà trường đề ra, chưa thực sự tham gia vào việc lựa chọn nội dung học tập.
   • Portfolio Writing được xem là bước đầu giúp sinh viên nhận thức về quyền kiểm soát nội dung học tập, nhưng cần thêm thời gian và hỗ trợ để phát triển tính chủ động này.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy Portfolio Writing là công cụ hiệu quả trong việc nâng cao tính tự học của sinh viên năm nhất chuyên ngành tiếng Anh, đặc biệt trong việc phát triển kỹ năng quản lý học tập và chiến lược học tập. Việc sinh viên có thể tự thiết lập mục tiêu, tự đánh giá và điều chỉnh bài viết phản ánh sự tiến bộ rõ rệt so với trước khi áp dụng phương pháp này.

Tuy nhiên, khó khăn trong quản lý thời gian và thói quen học thụ động vẫn là rào cản lớn, tương tự với các nghiên cứu trước đây trong bối cảnh giáo dục Việt Nam. Việc sinh viên chưa chủ động hỏi giảng viên và chưa kiểm soát hoàn toàn nội dung học tập cho thấy cần có sự hỗ trợ tích cực hơn từ phía nhà trường và giảng viên để thúc đẩy sự tự chủ toàn diện.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ phần trăm sinh viên đồng ý, không đồng ý với các khía cạnh của tính tự học, hoặc bảng tổng hợp điểm trung bình các câu hỏi trong bảng khảo sát để minh họa mức độ cải thiện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường hướng dẫn và hỗ trợ kỹ năng quản lý thời gian

   • Tổ chức các buổi tập huấn về kỹ năng lập kế hoạch và quản lý thời gian cho sinh viên ngay từ đầu khóa học.
   • Mục tiêu: Tăng tỷ lệ sinh viên duy trì kế hoạch học tập lên ít nhất 60% trong học kỳ tiếp theo.
   • Chủ thể thực hiện: Bộ môn Ngoại ngữ phối hợp với Trung tâm hỗ trợ sinh viên, trong vòng 1 học kỳ.

2. Phát triển hệ thống phản hồi đa chiều trong Portfolio Writing

   • Khuyến khích sinh viên tham gia phản hồi lẫn nhau và tự đánh giá bài viết theo tiêu chí rõ ràng.
   • Mục tiêu: Nâng cao khả năng tự nhận diện lỗi và sửa lỗi của sinh viên lên 70%.
   • Chủ thể thực hiện: Giảng viên bộ môn, áp dụng liên tục trong các khóa học viết.

3. Khuyến khích sinh viên chủ động tương tác với giảng viên

   • Tạo môi trường học tập thân thiện, khuyến khích sinh viên đặt câu hỏi và thảo luận trong lớp.
   • Mục tiêu: Tăng tỷ lệ sinh viên chủ động hỏi giảng viên lên 50% trong học kỳ tới.
   • Chủ thể thực hiện: Giảng viên và Ban chủ nhiệm khoa, áp dụng ngay từ đầu năm học.

4. Mở rộng quyền kiểm soát nội dung học tập cho sinh viên

   • Cho phép sinh viên tham gia lựa chọn chủ đề viết trong Portfolio để tăng tính chủ động và hứng thú học tập.
   • Mục tiêu: Tăng sự hài lòng và tham gia tích cực của sinh viên trong quá trình học.
   • Chủ thể thực hiện: Bộ môn Ngoại ngữ, triển khai thí điểm trong 1-2 học kỳ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giảng viên tiếng Anh tại các trường đại học

   • Lợi ích: Áp dụng phương pháp Portfolio Writing để nâng cao tính tự học và kỹ năng viết cho sinh viên.
   • Use case: Thiết kế bài tập viết theo chủ đề có phản hồi đa chiều, giúp sinh viên phát triển kỹ năng tự đánh giá.

2. Nhà quản lý giáo dục và hoạch định chương trình đào tạo

   • Lợi ích: Căn cứ vào kết quả nghiên cứu để điều chỉnh chương trình học, tích hợp các hoạt động phát triển tự học hiệu quả.
   • Use case: Xây dựng chính sách khuyến khích áp dụng Portfolio Writing trong các môn học ngoại ngữ.

3. Sinh viên ngành sư phạm tiếng Anh và nghiên cứu giáo dục

   • Lợi ích: Nắm bắt các phương pháp giảng dạy hiện đại, hiểu rõ vai trò của tự học trong phát triển năng lực học tập.
   • Use case: Tham khảo để thực hiện các đề tài nghiên cứu hoặc áp dụng trong thực tập sư phạm.

4. Các nhà nghiên cứu về phương pháp giảng dạy ngoại ngữ

   • Lợi ích: Có dữ liệu thực nghiệm về tác động của Portfolio Writing đến tính tự học trong bối cảnh Việt Nam.
   • Use case: Phát triển các nghiên cứu sâu hơn hoặc mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các kỹ năng khác.

Câu hỏi thường gặp

1. Portfolio Writing là gì và tại sao nó quan trọng trong phát triển tính tự học?
   Portfolio Writing là tập hợp các bài viết của sinh viên được tổ chức có hệ thống, kèm theo tự đánh giá và phản hồi. Nó giúp sinh viên nhận thức rõ hơn về quá trình học tập, từ đó nâng cao khả năng tự quản lý và phát triển kỹ năng viết.

2. Làm thế nào để sinh viên có thể duy trì kế hoạch học tập khi áp dụng Portfolio Writing?
   Việc duy trì kế hoạch học tập đòi hỏi kỹ năng quản lý thời gian và sự cam kết cá nhân. Các hoạt động hướng dẫn kỹ năng lập kế hoạch, cùng với sự hỗ trợ từ giảng viên và bạn bè, sẽ giúp sinh viên duy trì thói quen này hiệu quả hơn.

3. Sinh viên gặp khó khăn gì khi tự đánh giá bài viết của mình?
   Một số sinh viên chưa quen với việc tự nhận diện lỗi và thường chỉ sửa theo phản hồi của người khác. Việc sử dụng tiêu chí đánh giá rõ ràng và hướng dẫn cụ thể sẽ giúp họ phát triển kỹ năng tự đánh giá chính xác hơn.

4. Portfolio Writing có giúp sinh viên chủ động hơn trong lớp học không?
   Nghiên cứu cho thấy chỉ khoảng 30% sinh viên cảm thấy tự tin hỏi giảng viên khi gặp khó khăn, do đó cần tạo môi trường thân thiện và khuyến khích tương tác để tăng tính chủ động này.

5. Làm thế nào để giảng viên có thể áp dụng kết quả nghiên cứu này vào thực tế giảng dạy?
   Giảng viên có thể tích hợp Portfolio Writing vào chương trình học, thiết kế các chủ đề viết phù hợp, cung cấp phản hồi đa chiều và hướng dẫn sinh viên tự đánh giá, đồng thời tổ chức các buổi tập huấn kỹ năng quản lý học tập.

Kết luận

• Portfolio Writing góp phần nâng cao tính tự học của sinh viên năm nhất chuyên ngành tiếng Anh qua việc cải thiện kỹ năng quản lý học tập, chiến lược học tập và tự đánh giá.
• Sinh viên phát triển thói quen lập mục tiêu, tự sửa lỗi và sử dụng đa dạng nguồn tài liệu để nâng cao kỹ năng viết.
• Vẫn còn tồn tại khó khăn trong quản lý thời gian và sự chủ động tương tác với giảng viên, cần có giải pháp hỗ trợ phù hợp.
• Nghiên cứu mở ra hướng đi mới cho việc áp dụng Portfolio Writing trong giảng dạy tiếng Anh tại các trường đại học Việt Nam.
• Các bước tiếp theo bao gồm mở rộng nghiên cứu với quy mô lớn hơn và phát triển các chương trình đào tạo kỹ năng tự học cho sinh viên.

Hành động ngay: Giảng viên và nhà quản lý giáo dục nên cân nhắc tích hợp Portfolio Writing vào chương trình giảng dạy để thúc đẩy sự phát triển toàn diện của sinh viên trong môi trường đại học hiện đại.