Phát Triển Thanh Toán Không Dùng Tiền Mặt Tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Y Nguyên
• Người hướng dẫn: Pgs. Trần Thị Xuân Anh
• Trường học: Học Viện Ngân Hàng
• Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng
• Đề tài: Phát Triển Thanh Toán Không Dùng Tiền Mặt Tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT
• 1.1. Khái quát về thanh toán không dùng tiền mặt qua NHTM
• 1.2. Khái niệm thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP
• 1.3. Đặc điểm của thanh toán không dùng tiền mặt
• 1.4. Vai trò của thanh toán không dùng tiền mặt và sự cần thiết của việc phát triển thanh toán không dùng tiền mặt
• 1.5. Các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt
• 1.5.1. Thanh toán bằng Séc (Cheque)
• 1.5.2. Thanh toán bằng ủy nhiệm chi – chuyển tiền (UNC)
• 1.5.3. Thanh toán bằng ủy nhiệm thu tiền (UNT)
• 1.5.4. Thanh toán bằng thư tín dụng (L/C)
• 1.5.5. Thanh toán bằng thẻ ngân hàng (thẻ thanh toán)
• 1.5.6. Thanh toán trực tuyến (Dịch vụ thanh toán ngân hàng điện tử)
• 1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến thanh toán không dùng tiền mặt
• 1.6.1. Các yếu tố bên ngoài
• 1.6.2. Yếu tố bên trong
• 1.7. Phát triển thanh toán không dùng tiền mặt
• 1.7.1. Các chỉ tiêu đánh giá phát triển thanh toán không dùng tiền mặt
• 1.7.2. Kinh nghiệm phát triển thanh toán không dùng tiền mặt của một số ngân hàng thương mại ở Việt Nam
• 1.7.2.1. Kinh nghiệm của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam
• 1.7.2.2. Kinh nghiệm của Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng
• 1.7.3. Bài học kinh nghiệm rút ra về thanh toán không dùng tiền mặt tại NHTMCP nói chung và VietinBank nói riêng
• 1.8. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
• 2.1. Khái quát về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam
• 2.2. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng
• 2.3. Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng
• 2.4. Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng giai đoạn 2018-2020
• 2.5. Thực trạng phát triển thanh toán KDTM tại VietinBank
• 2.5.1. Thực trạng phát triển thanh toán KDTM tại VietinBank giai đoạn 2018-2020 theo các chỉ tiêu định lượng
• 2.5.2. Thực trạng phát triển thanh toán KDTM tại VietinBank giai đoạn 2018-2020 theo các chỉ tiêu định tính
• 2.6. Đánh giá chung về phát triển dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại VietinBank
• 2.6.1. Kết quả đạt được
• 2.6.2. Hạn chế còn tồn tại
• 2.6.3. Nguyên nhân của những hạn chế thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng
• 2.7. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN THANH TOÁN KHÔNG SỬ DỤNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
• 3.1. Định hướng trong 5 năm tới
• 3.2. Mục tiêu phát triển tổng quát của ngân hàng
• 3.3. Mục tiêu cụ thể trong phát triển thanh toán không sử dụng tiền mặt
• 3.4. Định hướng phát triển cụ thể
• 3.5. Một số giải pháp phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 3.5.1. Nâng cao tiện ích, hiệu quả của dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt
• 3.5.2. Các chính sách Ưu đãi về vốn vay ngân hàng phục vụ phát triển và mở rộng hệ thống hạ tầng thanh toán, nghiên cứu và phát triển giải pháp toán
• 3.5.3. Mở rộng mạng lưới thanh toán
• 3.5.4. Một số kiến nghị với NHTW
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ

I. Tổng Quan Về Phát Triển Thanh Toán Không Tiền Mặt Tại VietinBank 55 ký tự

Trong bối cảnh cách mạng công nghệ 4.0, việc phát triển thanh toán không tiền mặt (TTKDTM) mang lại lợi ích to lớn cho nền kinh tế, hệ thống ngân hàng và người dân. TTKDTM thúc đẩy sự minh bạch trong các giao dịch, giúp dòng tiền lưu thông rõ ràng và trơn tru hơn. Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu tăng tỷ lệ TTKDTM lên hơn 30% tổng phương diện thanh toán vào năm 2020 và 50% vào năm 2022. VietinBank, một trong những định chế tài chính hàng đầu, đã đạt được những thành công đáng kể trong việc phát triển TTKDTM tại Việt Nam. VietinBank tích cực đầu tư, ứng dụng công nghệ hiện đại, triển khai các sản phẩm, dịch vụ thanh toán đa dạng. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, thói quen sử dụng tiền mặt vẫn còn phổ biến.

1.1. Vai Trò của Thanh Toán Không Tiền Mặt VietinBank Trong Nền Kinh Tế

TTKDTM đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giảm chi phí giao dịch và tăng cường tính minh bạch. Theo số liệu thống kê, các quốc gia có tỷ lệ TTKDTM cao thường có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh hơn. VietinBank nhận thức rõ điều này và đang nỗ lực để đưa TTKDTM trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh và đời sống của người dân. Theo tài liệu gốc, việc khuyến khích TTKDTM tạo sự minh bạch và giúp dòng chảy tiền tệ được lưu thông rõ ràng hơn. Đây là tiền đề quan trọng để phát triển bền vững.

1.2. Các Hình Thức Thanh Toán Không Tiền Mặt VietinBank Hiện Nay

VietinBank cung cấp nhiều hình thức TTKDTM khác nhau, bao gồm thanh toán qua thẻ (ATM, tín dụng, ghi nợ), thanh toán qua ứng dụng di động (VietinBank iPay), thanh toán QR Code, thanh toán trực tuyến và các dịch vụ ngân hàng điện tử (VietinBank e-banking). Mỗi hình thức có những ưu điểm và hạn chế riêng, phù hợp với các nhu cầu và đối tượng khách hàng khác nhau. Theo Nguyễn Minh Hạnh (2019), việc có nhiều ngân hàng tham gia thị trường, các chiến dịch cạnh tranh gay gắt tác động tích cực đến thói quen thanh toán của người dân.

II. Thực Trạng và Thách Thức Phát Triển TTKDTM tại VietinBank 59 ký tự

Mặc dù đã đạt được những thành tựu nhất định, VietinBank vẫn đối mặt với nhiều thách thức trong việc phát triển TTKDTM. Một trong những thách thức lớn nhất là thói quen sử dụng tiền mặt của người dân. Ngoài ra, hạ tầng thanh toán, an ninh mạng và nhận thức của người dân về TTKDTM cũng là những yếu tố cần được cải thiện. Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, tỷ lệ TTKDTM của Việt Nam vẫn còn thấp so với các nước trong khu vực. VietinBank cần có những giải pháp đột phá để vượt qua những thách thức này và thúc đẩy TTKDTM phát triển mạnh mẽ hơn.

2.1. Các Rào Cản Tâm Lý trong Việc Sử Dụng Thanh Toán Không Tiền Mặt VietinBank

Nhiều người dân vẫn cảm thấy an tâm hơn khi sử dụng tiền mặt vì lo ngại về bảo mật và sự phức tạp của các hình thức TTKDTM. Một số người khác lại không quen với việc sử dụng công nghệ và cảm thấy khó khăn khi tiếp cận với các dịch vụ TTKDTM của VietinBank. Theo Lƣu Phƣớc Vẹn (2018) thì thông tin tuyên truyền về các hình thức TTKDTM chƣa đƣợc quan tâm, chú trọng dẫn đến việc nhiều người dân còn e ngại.

2.2. Hạn Chế về Hạ Tầng Thanh Toán Không Tiền Mặt Của VietinBank

Mặc dù VietinBank đã đầu tư vào hạ tầng thanh toán, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa. Số lượng máy POS còn hạn chế và nhiều cửa hàng, doanh nghiệp vẫn chưa chấp nhận thanh toán bằng thẻ. Lƣu Phƣớc Vẹn (2018) chỉ ra hạ tầng cơ sở và trang thiết bị kỹ thuật phục vụ cho hoạt động thanh toán còn kém hiệu quả cũng là một trong những nguyên nhân TTKDTM phát triển chậm.

III. Giải Pháp Đột Phá Phát Triển Thanh Toán Điện Tử Tại VietinBank 60 ký tự

Để thúc đẩy TTKDTM, VietinBank cần triển khai các giải pháp đồng bộ và đột phá. Một trong những giải pháp quan trọng là nâng cao chất lượng dịch vụ, đơn giản hóa quy trình và tăng cường bảo mật. Ngoài ra, VietinBank cần đẩy mạnh hợp tác với các đối tác để mở rộng mạng lưới thanh toán và tạo ra các sản phẩm, dịch vụ phù hợp với nhu cầu của từng phân khúc khách hàng. Việc tăng cường truyền thông, giáo dục tài chính và khuyến khích sử dụng TTKDTM cũng đóng vai trò quan trọng.

3.1. Nâng Cao Trải Nghiệm Khách Hàng Khi Thanh Toán Online VietinBank

VietinBank cần tập trung vào việc nâng cao trải nghiệm khách hàng, từ việc thiết kế giao diện thân thiện, dễ sử dụng đến việc cung cấp dịch vụ hỗ trợ khách hàng nhanh chóng và hiệu quả. Các tính năng của ứng dụng thanh toán KDTM, tính cấp thiết và chất lượng dịch vụ cần được nâng cao. Nghiên cứu của Lewis và Booms (1984), nhấn mạnh chất lƣợng dịch vụ TTKDTM đƣợc thể hiện thông qua khoảng cách giữa mức độ dịch vụ đƣợc đƣa đến so với mức độ mong đợi của khách hàng.

3.2. Tăng Cường Bảo Mật Cho Giao Dịch Không Tiền Mặt VietinBank

An ninh mạng là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong TTKDTM. VietinBank cần đầu tư vào các giải pháp bảo mật tiên tiến để bảo vệ thông tin và tài sản của khách hàng. Điều này bao gồm việc sử dụng các công nghệ mã hóa, xác thực đa yếu tố và giám sát giao dịch liên tục.

3.3. Mở Rộng Mạng Lưới Thanh Toán QR Code VietinBank

VietinBank cần mở rộng mạng lưới chấp nhận thanh toán QR Code, đặc biệt là ở các khu vực chợ, cửa hàng nhỏ lẻ và các điểm du lịch. Điều này sẽ giúp người dân dễ dàng sử dụng TTKDTM hơn và giảm sự phụ thuộc vào tiền mặt. VietinBank đã kết nối thanh toán cho 5 Tổng Công ty điện lực với hơn 530 công ty Điện lực thành viên, gần 60 Công ty nƣớc, các Công ty viễn thông, Truyền hình lớn trên toàn quốc.

IV. Nghiên Cứu Ứng Dụng Hiệu Quả Thanh Toán Không Tiền Mặt VietinBank 58 ký tự

Nghiên cứu ứng dụng cho thấy rằng việc phát triển TTKDTM mang lại nhiều lợi ích cho VietinBank, bao gồm tăng doanh thu, giảm chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động. TTKDTM cũng giúp VietinBank cải thiện hình ảnh thương hiệu và tăng cường khả năng cạnh tranh. Tuy nhiên, cần có những đánh giá khách quan và toàn diện để đo lường hiệu quả thực sự của TTKDTM và đưa ra những điều chỉnh phù hợp. Theo nghiên cứu, khi người mua sửa dụng thẻ tín dụng để thanh toán thì số lƣợng, giá trị và chủng loại sản phẩm họ mua cũng tăng lên (Jashim Khan và Margaret Craig-Lees (2014)).

4.1. Tác Động của Thanh Toán Di Động VietinBank Đến Doanh Thu

Việc sử dụng các ứng dụng thanh toán di động như VietinBank iPay giúp tăng doanh thu cho VietinBank thông qua việc tăng số lượng giao dịch và mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng. Các ứng dụng này cũng tạo ra cơ hội để cung cấp các dịch vụ giá trị gia tăng và tăng cường tương tác với khách hàng.

4.2. Giảm Chi Phí Hoạt Động Nhờ VietinBank E Banking

Việc sử dụng các dịch vụ ngân hàng điện tử giúp VietinBank giảm chi phí hoạt động thông qua việc tự động hóa các quy trình và giảm sự phụ thuộc vào các chi nhánh truyền thống. Các dịch vụ này cũng giúp cải thiện hiệu quả quản lý và giảm rủi ro hoạt động.

V. Kinh Nghiệm Bài Học Phát Triển TTKDTM Từ VietinBank 54 ký tự

Từ kinh nghiệm của VietinBank và các ngân hàng khác, có thể rút ra những bài học quan trọng về phát triển TTKDTM. Một trong những bài học quan trọng nhất là cần có sự cam kết mạnh mẽ từ lãnh đạo ngân hàng và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận. Ngoài ra, cần có sự đầu tư vào công nghệ, hạ tầng và nguồn nhân lực, cũng như sự quan tâm đến nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Nghiên cứu của Hock-Han và TeeHway-Boon Ong (2016) về tác động của thanh toán KDTM đối với nền kinh tế tại năm quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU) cho thấy TTKDTM có ảnh hƣởng đáng kể đến nền kinh tế.

5.1. Yếu Tố Quyết Định Thành Công của Chính Sách Phát Triển TTKDTM VietinBank

Các yếu tố quyết định thành công của chính sách phát triển TTKDTM bao gồm sự phù hợp với chiến lược kinh doanh của ngân hàng, sự ủng hộ của các cơ quan quản lý nhà nước, sự chấp nhận của thị trường và sự cạnh tranh từ các đối thủ. Cần có sự cam kết mạnh mẽ từ lãnh đạo ngân hàng và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận.

5.2. Rủi Ro và Thách Thức Khi Triển Khai Thanh Toán Không Tiền Mặt VietinBank

Rủi ro và thách thức khi triển khai TTKDTM bao gồm rủi ro về an ninh mạng, rủi ro về gian lận, rủi ro về hoạt động và rủi ro về pháp lý. Cần có những biện pháp phòng ngừa và kiểm soát rủi ro hiệu quả để đảm bảo an toàn và ổn định cho hệ thống TTKDTM.

VI. Kết Luận Triển Vọng Phát Triển Thanh Toán Không Tiền Mặt 52 ký tự

TTKDTM có triển vọng phát triển rất lớn trong tương lai, đặc biệt là trong bối cảnh cách mạng công nghệ 4.0 và sự phát triển của thương mại điện tử. VietinBank cần tiếp tục đổi mới, sáng tạo và hợp tác để tận dụng những cơ hội này và trở thành một trong những ngân hàng hàng đầu về TTKDTM tại Việt Nam. Tuy nhiên, cần có sự quản lý chặt chẽ và sự bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng để đảm bảo sự phát triển bền vững của TTKDTM. VietinBank cần tiếp tục đổi mới và hợp tác để nắm bắt cơ hội và đối phó với thách thức.

6.1. Xu Hướng Thanh Toán Không Tiền Mặt Trong Tương Lai Gần

Xu hướng TTKDTM trong tương lai gần sẽ tập trung vào việc sử dụng các công nghệ mới như blockchain, trí tuệ nhân tạo và Internet of Things. Các hình thức thanh toán mới như thanh toán bằng giọng nói, thanh toán bằng khuôn mặt và thanh toán tự động sẽ ngày càng trở nên phổ biến.

6.2. Cơ Hội và Thách Thức Cho VietinBank

Cơ hội cho VietinBank là có thể mở rộng thị trường, tăng doanh thu và nâng cao hiệu quả hoạt động. Thách thức là phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các ngân hàng khác và các công ty công nghệ, cũng như phải giải quyết các vấn đề về an ninh mạng và pháp lý.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, phát triển thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) trở thành xu hướng tất yếu nhằm thúc đẩy sự minh bạch và hiệu quả của nền kinh tế. Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt mới chỉ chiếm khoảng 14% tổng phương diện thanh toán vào giữa năm 2019, thấp hơn nhiều so với các quốc gia phát triển như Hàn Quốc với tỷ lệ lên đến 80%. Chính phủ Việt Nam đã đặt mục tiêu nâng tỷ lệ này lên trên 30% vào năm 2020 và 50% vào năm 2022. Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) là một trong những định chế tài chính hàng đầu tích cực đầu tư công nghệ và phát triển các sản phẩm thanh toán không dùng tiền mặt nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của khách hàng.

Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại VietinBank trong giai đoạn 2018-2020, phân tích các chỉ tiêu định lượng và định tính, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại ngân hàng này. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các sản phẩm, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt và các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của chúng tại VietinBank trên toàn quốc. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ VietinBank hoàn thiện hệ thống thanh toán, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành ngân hàng và nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về chất lượng dịch vụ và hành vi khách hàng trong lĩnh vực thanh toán không dùng tiền mặt. Theo Lewis và Booms (1984), chất lượng dịch vụ được đánh giá dựa trên sự chênh lệch giữa kỳ vọng và trải nghiệm thực tế của khách hàng. Parasuraman và cộng sự (1988) cũng nhấn mạnh chất lượng dịch vụ là thái độ phản ánh sự so sánh giữa kết quả mong đợi và nhận được. Ngoài ra, các khái niệm chính bao gồm:

• Thanh toán không dùng tiền mặt: Hình thức thanh toán không sử dụng tiền mặt trực tiếp mà thông qua các phương tiện như chuyển khoản, thẻ ngân hàng, séc, ủy nhiệm chi, ngân hàng điện tử.
• Chất lượng dịch vụ thanh toán: Bao gồm tính chính xác, an toàn, tiện lợi và sự hài lòng của khách hàng khi sử dụng dịch vụ.
• Yếu tố ảnh hưởng đến thanh toán không dùng tiền mặt: Bao gồm yếu tố bên ngoài như môi trường kinh tế, pháp lý, tâm lý khách hàng; yếu tố bên trong như hạ tầng công nghệ, chính sách ngân hàng, mạng lưới phân phối.
• Phát triển thanh toán không dùng tiền mặt: Quá trình mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng các sản phẩm, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt của VietinBank giai đoạn 2018-2020, các văn bản pháp luật liên quan, tài liệu chuyên ngành và các nghiên cứu trước đó. Phương pháp phân tích bao gồm:

• Phân tích thống kê mô tả: Đánh giá các chỉ tiêu định lượng như số lượng giao dịch, doanh số thanh toán, số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử.
• Phân tích định tính: Khảo sát mức độ hài lòng, tin cậy của khách hàng, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển thanh toán không dùng tiền mặt.
• Phương pháp chọn mẫu: Lựa chọn dữ liệu từ các chi nhánh và phòng giao dịch của VietinBank trên toàn quốc, tập trung vào các sản phẩm thanh toán không dùng tiền mặt phổ biến.
• Timeline nghiên cứu: Tập trung phân tích dữ liệu trong giai đoạn 2018-2020, đồng thời đề xuất giải pháp phát triển đến năm 2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng số lượng giao dịch và doanh số thanh toán không dùng tiền mặt
   Giai đoạn 2018-2020, số lượng giao dịch ủy nhiệm chi tại VietinBank tăng 8,23% và doanh số thanh toán tăng 4,66% năm 2020 so với năm 2019. Số lượng khách hàng cá nhân sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử cũng tăng đáng kể, phản ánh xu hướng chuyển đổi sang thanh toán điện tử.

2. Tỷ lệ giao dịch qua thẻ và ATM vẫn chủ yếu là rút tiền mặt
   Mặc dù số lượng thẻ ngân hàng tăng, nhưng 83% giao dịch tại hệ thống ATM là rút tiền mặt, cho thấy thói quen sử dụng tiền mặt vẫn còn phổ biến. Số lượng giao dịch qua POS còn hạn chế do nhiều điểm kinh doanh nhỏ lẻ vẫn ưu tiên nhận tiền mặt để tránh phí dịch vụ.

3. Mức độ hài lòng và tin cậy của khách hàng đối với dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt
   Khảo sát cho thấy khách hàng đánh giá cao tính tiện lợi và an toàn của dịch vụ ngân hàng điện tử, tuy nhiên vẫn còn lo ngại về bảo mật và rủi ro kỹ thuật. Mức độ thân thiện và chuyên nghiệp trong phục vụ khách hàng cũng được ghi nhận là yếu tố quan trọng thúc đẩy sử dụng dịch vụ.

4. Hạn chế về hạ tầng công nghệ và mạng lưới phân phối
   VietinBank đã đầu tư nâng cấp hệ thống công nghệ, tuy nhiên vẫn còn tồn tại hạn chế về mạng lưới POS và các kênh thanh toán hiện đại tại các vùng nông thôn và địa bàn xa trung tâm. Điều này ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận và mở rộng thị trường thanh toán không dùng tiền mặt.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy VietinBank đã đạt được những bước tiến quan trọng trong phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, đặc biệt là trong việc mở rộng dịch vụ ngân hàng điện tử và tăng trưởng số lượng giao dịch chuyển khoản. Tuy nhiên, thói quen sử dụng tiền mặt vẫn còn phổ biến, nhất là trong các giao dịch qua ATM và POS, phản ánh sự cần thiết phải thay đổi nhận thức và hành vi của khách hàng.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả này phù hợp với xu hướng chung khi mà các yếu tố như tâm lý khách hàng, hạ tầng công nghệ và chính sách ngân hàng đóng vai trò quyết định đến sự phát triển của thanh toán không dùng tiền mặt. Ví dụ, các ngân hàng như Agribank và VPBank đã thành công trong việc triển khai các sản phẩm thẻ và dịch vụ ngân hàng điện tử đa dạng, góp phần nâng cao tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt.

Việc phân tích dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ thể hiện tăng trưởng số lượng giao dịch, doanh số thanh toán qua từng phương thức, cũng như bảng khảo sát mức độ hài lòng khách hàng theo từng năm. Điều này giúp minh họa rõ nét sự phát triển và những điểm cần cải thiện của VietinBank trong lĩnh vực thanh toán không dùng tiền mặt.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đầu tư hạ tầng công nghệ và mở rộng mạng lưới POS
   VietinBank cần đẩy mạnh đầu tư vào hệ thống POS, đặc biệt tại các vùng nông thôn và địa bàn xa trung tâm nhằm nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt. Mục tiêu tăng số lượng điểm chấp nhận thanh toán POS lên ít nhất 30% trong vòng 3 năm tới.

2. Phát triển các sản phẩm thanh toán đa dạng và tiện ích hơn
   Nâng cao chất lượng và đa dạng hóa các sản phẩm thanh toán như thẻ tín dụng, ví điện tử, chuyển khoản định kỳ, chuyển khoản theo lô để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Thời gian triển khai các sản phẩm mới nên được thực hiện trong vòng 2 năm.

3. Tăng cường công tác truyền thông, giáo dục tài chính cho khách hàng
   Triển khai các chương trình tuyên truyền, đào tạo nhằm nâng cao nhận thức và thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt sang thanh toán không dùng tiền mặt, đặc biệt tập trung vào nhóm khách hàng cá nhân và doanh nghiệp nhỏ. Chủ thể thực hiện là phòng marketing và phòng chăm sóc khách hàng của VietinBank.

4. Hoàn thiện chính sách ưu đãi và giảm phí dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt
   Áp dụng các chính sách ưu đãi phí, khuyến mãi cho khách hàng sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt nhằm khuyến khích sử dụng rộng rãi. Thời gian áp dụng chính sách ưu đãi nên kéo dài ít nhất 1 năm để tạo hiệu ứng lan tỏa.

5. Nâng cao năng lực đội ngũ nhân viên và cải thiện chất lượng phục vụ
   Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng chuyên môn, giao tiếp và xử lý tình huống cho nhân viên nhằm nâng cao sự hài lòng của khách hàng khi sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt. Chủ thể thực hiện là phòng nhân sự phối hợp với các đơn vị đào tạo chuyên ngành.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo và quản lý VietinBank
   Giúp hiểu rõ thực trạng, điểm mạnh, điểm yếu trong phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, từ đó xây dựng chiến lược phát triển phù hợp.

2. Các cán bộ phòng kinh doanh và phát triển sản phẩm ngân hàng
   Cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích chi tiết để thiết kế, cải tiến các sản phẩm, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt đáp ứng nhu cầu khách hàng.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Tài chính - Ngân hàng
   Là tài liệu tham khảo quý giá về lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và thực trạng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại một ngân hàng thương mại lớn ở Việt Nam.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức tài chính
   Hỗ trợ đánh giá hiệu quả các chính sách phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện khung pháp lý và thúc đẩy thanh toán điện tử trong nền kinh tế.

Câu hỏi thường gặp

1. Thanh toán không dùng tiền mặt là gì?
   Thanh toán không dùng tiền mặt là hình thức thanh toán không sử dụng tiền mặt trực tiếp mà thông qua các phương tiện như chuyển khoản, thẻ ngân hàng, séc, ủy nhiệm chi, hoặc các dịch vụ ngân hàng điện tử.

2. Tại sao phát triển thanh toán không dùng tiền mặt lại quan trọng?
   Thanh toán không dùng tiền mặt giúp giảm chi phí lưu thông tiền mặt, tăng tính minh bạch trong giao dịch, nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự phát triển thanh toán không dùng tiền mặt?
   Bao gồm yếu tố bên ngoài như môi trường kinh tế, pháp lý, tâm lý và thói quen khách hàng; yếu tố bên trong như hạ tầng công nghệ, chính sách ngân hàng, mạng lưới phân phối và chất lượng dịch vụ.

4. VietinBank đã đạt được những thành tựu gì trong phát triển thanh toán không dùng tiền mặt?
   VietinBank đã tăng trưởng số lượng giao dịch ủy nhiệm chi 8,23% năm 2020, mở rộng dịch vụ ngân hàng điện tử, kết nối thanh toán với nhiều đơn vị điện lực, viễn thông, bệnh viện và trường học trên toàn quốc.

5. Làm thế nào để khách hàng yên tâm sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt?
   Ngân hàng cần đảm bảo an toàn bảo mật thông tin, minh bạch phí dịch vụ, cung cấp dịch vụ hỗ trợ khách hàng chuyên nghiệp và liên tục nâng cao chất lượng dịch vụ để tạo niềm tin cho khách hàng.

Kết luận

• Thanh toán không dùng tiền mặt là xu hướng tất yếu, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế hiện đại và minh bạch tài chính.
• VietinBank đã có những bước tiến đáng kể trong phát triển các sản phẩm và dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2018-2020, tuy nhiên vẫn còn nhiều thách thức cần khắc phục.
• Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển thanh toán không dùng tiền mặt bao gồm cả yếu tố bên ngoài và bên trong, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ từ ngân hàng và các bên liên quan.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hạ tầng công nghệ, đa dạng sản phẩm, tăng cường truyền thông và cải thiện chất lượng phục vụ khách hàng.
• Tiếp tục nghiên cứu và triển khai các giải pháp trong giai đoạn 2021-2025 để VietinBank giữ vững vị thế và góp phần thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam.

Call-to-action: Các nhà quản lý và chuyên gia trong ngành ngân hàng nên áp dụng các giải pháp đề xuất để nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, đồng thời tiếp tục nghiên cứu sâu hơn nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển trong tương lai.