Luận Văn Thạc Sĩ: Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Trong Dạy Học Hóa Học Ở Trường Sĩ Quan Lục Quân 1

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ
• DANH MỤC HÌNH VẼ
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Lí do chọn đề tài
• 0.2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
• 0.3. Mục đích nghiên cứu
• 0.4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
• 0.4.1. Khách thể nghiên cứu
• 0.4.2. Đối tượng nghiên cứu
• 0.5. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
• 0.7. Giả thuyết khoa học
• 0.8. Phương pháp nghiên cứu
• 0.8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
• 0.8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
• 0.8.3. Phương pháp xử lý thống kê toán học kết quả thực nghiệm
• 0.9. Đóng góp của đề tài
• 0.9.1. Về mặt lý luận
• 0.9.2. Về mặt thực tiễn
• 0.10. Cấu trúc của luận văn
• 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHO NGƯỜI HỌC
• 1.1. Năng lực và sự phát triển năng lực trong dạy học
• 1.2. Khái niệm về năng lực
• 1.3. Đặc điểm năng lực
• 1.4. Cấu trúc của năng lực
• 1.5. Một số năng lực chung cần phát triển cho sinh viên các trường ĐH, CĐ
• 1.6. Năng lực giải quyết vấn đề
• 1.6.1. Khái niệm năng lực giải quyết vấn đề
• 1.6.2. Cấu trúc năng lực giải quyết vấn đề
• 1.6.3. Biện pháp phát triển năng lực giải quyết vấn đề
• 1.6.4. Biểu hiện của năng lực giải quyết vấn đề
• 1.7. Các phương pháp đánh giá năng lực giải quyết vấn đề của học viên
• 1.8. Đổi mới PPDH ở ĐH nhằm chú trọng phát triển năng lực của SV
• 1.9. Phương pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề
• 1.9.1. Phương pháp dạy học đàm thoại phát hiện
• 1.10. Bài tập hóa học
• 1.10.1. Khái niệm bài tập hóa học
• 1.10.2. Phân loại bài tập hóa học
• 1.10.3. Xu hướng phát triển của bài tập hóa học
• 1.10.4. Ý nghĩa bài tập hóa học
• 1.11. Thực trạng bồi dưỡng năng lực GQVĐ cho học viên trong dạy học Hóa học đại cương ở TSQLQ1
• 1.11.1. Tầm quan trọng của môn HHĐC trong công tác đào tạo ở TSQLQ1
• 1.11.2. Mục tiêu điều tra
• 1.11.3. Nội dung và phương pháp điều tra
• 1.11.4. Kết quả điều tra
• 1.12. Tiểu kết chương 1
• 2. PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ THÔNG QUA DẠY HỌC PHẦN DUNG DỊCH VÀ ĐIỆN HÓA Ở TSQLQ1
• 2.1. Phân tích nội dung và cấu trúc học phần Hóa học đại cương
• 2.2. Nội dung cấu trúc học phần Hóa học đại cương
• 2.3. Bảng mô tả các mức độ yêu cầu cần đạt của phần dung dịch và điện hóa
• 2.4. Phương pháp dạy học phần dung dịch và điện hóa
• 2.5. Một số đặc điểm cần lưu ý khi dạy học phần dung dịch và điện hóa
• 2.6. Xây dựng bài tập hóa học nhằm phát triển năng lực GQVĐ cho học viên trong dạy học phần dung dịch và điện hóa
• 2.6.1. Nguyên tắc xây dựng bài tập hóa học định hướng phát triển năng lực GQVĐ cho HV
• 2.6.2. Quy trình xây dựng bài tập hóa học định hướng phát triển năng lực GQVĐ cho HV
• 2.6.3. Hệ thống BTHH phát triển năng lực GQVĐ cho HV trong dạy học phần dung dịch và điện hóa
• 2.6.4. Nguyên tắc sắp xếp hệ thống bài tập định hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề
• 2.6.5. Hệ thống bài tập vận dụng kiến thức phần dung dịch và điện hóa định hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề
• 2.6.6. Hệ thống bài tập giải quyết vấn đề
• 2.6.7. Hệ thống bài tập gắn với bối cảnh, tình huống thực tiễn
• 2.7. Một số biện pháp sử dụng hệ thống bài tập hóa học trong dạy học phần dung dịch và điện hóa nhằm phát triển năng lực GQVĐ cho học viên
• 2.7.1. Phương hướng chung về việc sử dụng BTHH để phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học viên
• 2.7.2. Sử dụng BTHH tạo tình huống có vấn đề trong bài dạy nghiên cứu tài liệu mới
• 2.7.3. Sử dụng BTHH để củng cố, phát triển, mở rộng kiến thức và rèn kỹ năng
• 2.8. Thiết kế một số giáo án trong phần dung dịch và điện hóa để phát triển năng lực GQVĐ cho học viên
• 2.8.1. Giáo án bài 4: Dung dịch
• 2.8.2. Phản ứng oxi hóa - khử và điện hóa
• 2.9. Tiểu kết chương 2
• 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Nhiệm vụ và nội dung thực nghiệm sư phạm
• 3.3. Kế hoạch và tiến hành thực nghiệm sư phạm
• 3.3.1. Chuẩn bị cho quá trình thực nghiệm
• 3.3.2. Tiến hành thực nghiệm sư phạm
• 3.3.3. Tổ chức kiểm tra, đánh giá
• 3.4. Phương pháp xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.5. Kết quả và xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.5.1. Kết quả đánh giá sự phát triển năng lực giải quyết vấn đề của GV và tự đánh giá của HV
• 3.5.2. Kết quả các bài kiểm tra
• 3.5.3. Phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.6. Tiểu kết chương 3
• 4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Trong Dạy Học Hóa Học

Phát triển năng lực giải quyết vấn đề là một trong những mục tiêu quan trọng trong giáo dục hiện đại, đặc biệt trong lĩnh vực dạy học hóa học tại Trường Sĩ quan Lục quân 1. Năng lực này không chỉ giúp học viên nắm vững kiến thức mà còn trang bị cho họ khả năng tư duy phản biện và giải quyết các tình huống thực tiễn. Việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển năng lực này.

1.1. Khái Niệm Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Trong Giáo Dục

Năng lực giải quyết vấn đề được hiểu là khả năng nhận diện, phân tích và tìm ra giải pháp cho các vấn đề trong học tập và cuộc sống. Điều này bao gồm việc sử dụng kiến thức hóa học để giải quyết các tình huống thực tiễn.

1.2. Tầm Quan Trọng Của Dạy Học Hóa Học Trong Phát Triển Năng Lực

Dạy học hóa học không chỉ cung cấp kiến thức mà còn giúp học viên phát triển tư duy logic và khả năng phân tích. Những kỹ năng này rất cần thiết trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp trong quân đội và xã hội.

II. Những Thách Thức Trong Việc Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Mặc dù có nhiều lợi ích, việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề trong dạy học hóa học cũng gặp phải không ít thách thức. Những thách thức này có thể đến từ nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy, và cả sự chuẩn bị của giảng viên.

2.1. Nội Dung Chương Trình Hóa Học Đại Cương

Nội dung chương trình hóa học đại cương thường rất phong phú và phức tạp, điều này có thể gây khó khăn cho học viên trong việc tiếp cận và áp dụng kiến thức vào thực tiễn.

2.2. Phương Pháp Dạy Học Chưa Đáp Ứng

Nhiều phương pháp dạy học truyền thống vẫn được áp dụng, dẫn đến việc học viên không được khuyến khích phát triển tư duy độc lập và khả năng giải quyết vấn đề.

III. Phương Pháp Dạy Học Tích Cực Để Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Để phát triển năng lực giải quyết vấn đề, cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực như phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề, phương pháp đàm thoại phát hiện, và bài tập hóa học thực tiễn.

3.1. Phương Pháp Phát Hiện Và Giải Quyết Vấn Đề

Phương pháp này khuyến khích học viên tự tìm ra vấn đề và giải pháp, từ đó phát triển khả năng tư duy độc lập và sáng tạo.

3.2. Bài Tập Hóa Học Thực Tiễn

Sử dụng bài tập hóa học gắn liền với thực tiễn sẽ giúp học viên áp dụng kiến thức vào các tình huống cụ thể, từ đó nâng cao năng lực giải quyết vấn đề.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Trong Dạy Học Hóa Học

Việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề không chỉ có ý nghĩa trong học tập mà còn trong thực tiễn cuộc sống. Học viên có thể áp dụng những gì đã học vào các tình huống thực tế trong quân đội và xã hội.

4.1. Tình Huống Thực Tiễn Trong Quân Đội

Học viên có thể áp dụng năng lực giải quyết vấn đề trong các tình huống quân sự, từ việc ra quyết định đến xử lý các tình huống khẩn cấp.

4.2. Ứng Dụng Trong Cuộc Sống Hàng Ngày

Năng lực này cũng giúp học viên trong việc giải quyết các vấn đề hàng ngày, từ việc quản lý thời gian đến xử lý các mối quan hệ xã hội.

V. Kết Luận Về Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Phát triển năng lực giải quyết vấn đề thông qua dạy học hóa học là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng giáo dục mà còn trang bị cho học viên những kỹ năng cần thiết để thành công trong tương lai.

5.1. Tương Lai Của Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, năng lực giải quyết vấn đề sẽ ngày càng trở nên quan trọng, đòi hỏi các phương pháp dạy học phải được đổi mới liên tục.

5.2. Đề Xuất Các Giải Pháp Cải Tiến

Cần có những giải pháp cụ thể để cải tiến phương pháp dạy học, từ đó phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học viên một cách hiệu quả hơn.