Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động bảo hiểm con người phi nhân thọ tại Việt Nam đang ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh kinh tế - xã hội phát triển và nhu cầu bảo vệ tài chính của người dân tăng cao. Theo báo cáo ngành, tỷ lệ thâm nhập bảo hiểm nhân thọ hiện chỉ khoảng 10% dân số, cho thấy tiềm năng phát triển còn rất lớn. Công ty Bảo hiểm MIC Thăng Long (MICTLO) là một trong những doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ tiêu biểu, với các sản phẩm bảo hiểm con người đa dạng như bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm học sinh sinh viên. Tuy nhiên, thực trạng hoạt động bảo hiểm con người tại MICTLO còn nhiều hạn chế về phạm vi bảo hiểm, chất lượng sản phẩm và kênh phân phối.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng hoạt động bảo hiểm con người phi nhân thọ tại MICTLO trong giai đoạn 2018-2022, từ đó đề xuất các giải pháp phát triển hiệu quả hơn. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các sản phẩm bảo hiểm con người phi nhân thọ do MICTLO cung cấp, dựa trên số liệu thu thập từ năm 2018 đến nay. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc hoàn thiện chính sách, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường bảo hiểm con người phi nhân thọ, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành bảo hiểm Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về bảo hiểm con người, bao gồm:

  • Lý thuyết quản lý rủi ro: Giải thích vai trò của bảo hiểm trong việc phân phối và chuyển giao rủi ro tài chính giữa các bên tham gia, giúp giảm thiểu thiệt hại do các sự kiện bất ngờ như tai nạn, ốm đau, bệnh tật.
  • Mô hình phát triển thị trường bảo hiểm: Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của thị trường bảo hiểm, bao gồm chính sách pháp luật, năng lực tài chính doanh nghiệp, chất lượng sản phẩm và kênh phân phối.
  • Khái niệm bảo hiểm con người phi nhân thọ: Định nghĩa và phân loại các sản phẩm bảo hiểm con người phi nhân thọ như bảo hiểm tai nạn 24/24, bảo hiểm tai nạn cá nhân, bảo hiểm học sinh sinh viên, bảo hiểm sức khỏe, với đặc điểm thời hạn ngắn, tính rủi ro cao và không mang tính tiết kiệm.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: bảo hiểm phi nhân thọ, bảo hiểm con người, rủi ro bảo hiểm, kênh phân phối bảo hiểm, năng lực tài chính doanh nghiệp bảo hiểm.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính bao gồm số liệu thống kê hoạt động bảo hiểm con người tại MICTLO từ năm 2018 đến 2022, các báo cáo ngành, tài liệu pháp luật liên quan đến bảo hiểm phi nhân thọ, cùng các nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước.

Phương pháp phân tích sử dụng kết hợp:

  • Phân tích định lượng: Thống kê số liệu doanh thu, tỷ lệ bồi thường, số lượng hợp đồng bảo hiểm con người phi nhân thọ tại MICTLO, so sánh biến động qua các năm.
  • Phân tích định tính: Phỏng vấn cán bộ nhân viên MICTLO, khảo sát khách hàng, đánh giá chất lượng sản phẩm và dịch vụ, nhận diện các hạn chế và nguyên nhân.
  • Phương pháp tổng hợp, so sánh: Đối chiếu kết quả nghiên cứu với các nghiên cứu tương tự trong ngành bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam.

Cỡ mẫu khảo sát khoảng 200 khách hàng và 30 cán bộ nhân viên MICTLO, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 1/2018 đến tháng 12/2022.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Doanh thu bảo hiểm con người phi nhân thọ tại MICTLO tăng trưởng ổn định
    Từ năm 2018 đến 2021, doanh thu bảo hiểm con người phi nhân thọ tại MICTLO tăng trung bình khoảng 12% mỗi năm, đạt khoảng 150 tỷ đồng năm 2021. Tuy nhiên, tỷ lệ thâm nhập thị trường vẫn còn thấp, chỉ chiếm khoảng 8% tổng số khách hàng bảo hiểm phi nhân thọ của công ty.

  2. Tỷ lệ chi trả bồi thường bảo hiểm con người duy trì ở mức hợp lý
    Tỷ lệ chi trả bồi thường bảo hiểm con người phi nhân thọ tại MICTLO dao động từ 45% đến 52% trong giai đoạn 2018-2021, cho thấy công ty có khả năng cân đối tài chính và quản lý rủi ro hiệu quả. So với mức trung bình ngành khoảng 50%, MICTLO duy trì tỷ lệ bồi thường ổn định.

  3. Phạm vi sản phẩm bảo hiểm con người còn hạn chế
    Các sản phẩm bảo hiểm con người phi nhân thọ chủ yếu tập trung vào bảo hiểm tai nạn cá nhân 24/24, bảo hiểm học sinh sinh viên và bảo hiểm sức khỏe cơ bản. Sản phẩm chưa đa dạng, chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu ngày càng tăng của khách hàng về bảo hiểm sức khỏe chuyên sâu, bảo hiểm tai nạn hỗn hợp.

  4. Kênh phân phối và dịch vụ khách hàng chưa phát triển đồng bộ
    MICTLO chủ yếu sử dụng kênh phân phối truyền thống qua đại lý và môi giới, chưa tận dụng hiệu quả kênh phân phối trực tuyến. Dịch vụ chăm sóc khách hàng còn hạn chế về mặt công nghệ thông tin, chưa tạo được sự hài lòng cao cho khách hàng. Khảo sát cho thấy chỉ khoảng 60% khách hàng hài lòng với dịch vụ tư vấn và hỗ trợ sau bán hàng.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ năng lực tài chính và quản lý của MICTLO còn hạn chế so với các doanh nghiệp bảo hiểm lớn trên thị trường. Việc thiếu đa dạng sản phẩm bảo hiểm con người phi nhân thọ làm giảm sức cạnh tranh và khả năng thu hút khách hàng mới. So với các nghiên cứu ngành bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam, kết quả này tương đồng với báo cáo của một số doanh nghiệp bảo hiểm nhà nước, cho thấy xu hướng chung của thị trường.

Việc kênh phân phối chủ yếu dựa vào đại lý truyền thống khiến MICTLO chưa khai thác hết tiềm năng thị trường, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và phát triển thương mại điện tử. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu, bảng so sánh tỷ lệ bồi thường và biểu đồ đánh giá mức độ hài lòng khách hàng theo từng năm.

Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ và phát triển kênh phân phối đa dạng nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Đa dạng hóa sản phẩm bảo hiểm con người phi nhân thọ
    Phát triển các sản phẩm bảo hiểm sức khỏe chuyên sâu, bảo hiểm tai nạn hỗn hợp, bảo hiểm học sinh sinh viên mở rộng nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Mục tiêu tăng tỷ lệ sản phẩm mới chiếm 30% tổng doanh thu bảo hiểm con người trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban phát triển sản phẩm MICTLO.

  2. Hoàn thiện và mở rộng kênh phân phối đa dạng
    Đẩy mạnh phát triển kênh phân phối trực tuyến, ứng dụng công nghệ số trong tư vấn và bán hàng bảo hiểm. Mục tiêu tăng tỷ lệ doanh thu qua kênh số lên 20% trong 18 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Phòng marketing và công nghệ thông tin.

  3. Nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng
    Đào tạo đội ngũ nhân viên tư vấn, cải tiến quy trình chăm sóc khách hàng, xây dựng hệ thống phản hồi và giải quyết khiếu nại hiệu quả. Mục tiêu nâng tỷ lệ hài lòng khách hàng lên trên 80% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng chăm sóc khách hàng.

  4. Tăng cường năng lực tài chính và quản trị rủi ro
    Tăng vốn điều lệ, cải thiện quản lý tài chính, áp dụng các công cụ quản trị rủi ro hiện đại nhằm đảm bảo khả năng chi trả bồi thường và an toàn tài chính. Mục tiêu nâng vốn điều lệ lên 500 tỷ đồng trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo và phòng tài chính kế toán.

  5. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bảo hiểm con người
    Tổ chức các chương trình truyền thông, giáo dục cộng đồng về lợi ích bảo hiểm con người, đặc biệt tại các địa phương có tỷ lệ tham gia thấp. Mục tiêu tăng số lượng khách hàng mới lên 15% mỗi năm. Chủ thể thực hiện: Phòng truyền thông và đối ngoại.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Các nhà quản lý doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ
    Giúp hiểu rõ thực trạng, thách thức và giải pháp phát triển bảo hiểm con người, từ đó xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp.

  2. Cán bộ, nhân viên phòng phát triển sản phẩm và marketing bảo hiểm
    Cung cấp kiến thức về nhu cầu thị trường, xu hướng sản phẩm và kênh phân phối hiệu quả để nâng cao năng lực chuyên môn.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Tài chính - Ngân hàng, Bảo hiểm
    Là tài liệu tham khảo khoa học về lý thuyết và thực tiễn hoạt động bảo hiểm con người phi nhân thọ tại Việt Nam.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về bảo hiểm và tài chính
    Hỗ trợ đánh giá chính sách, xây dựng khung pháp lý và các biện pháp thúc đẩy phát triển thị trường bảo hiểm con người.

Câu hỏi thường gặp

  1. Bảo hiểm con người phi nhân thọ là gì?
    Là loại bảo hiểm bảo vệ người tham gia trước các rủi ro về tai nạn, ốm đau, bệnh tật, mất khả năng lao động trong thời hạn ngắn (thường 1 năm), không mang tính tiết kiệm. Ví dụ: bảo hiểm tai nạn 24/24, bảo hiểm học sinh sinh viên.

  2. Tại sao bảo hiểm con người phi nhân thọ quan trọng?
    Giúp người tham gia giảm thiểu thiệt hại tài chính khi gặp rủi ro, đảm bảo an toàn cuộc sống và hỗ trợ chi phí y tế, điều trị. Đồng thời, góp phần ổn định xã hội và phát triển kinh tế.

  3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự phát triển bảo hiểm con người phi nhân thọ?
    Bao gồm chính sách pháp luật, năng lực tài chính doanh nghiệp, chất lượng sản phẩm, kênh phân phối, nhận thức của khách hàng và sự phát triển của thị trường tài chính.

  4. Làm thế nào để đa dạng hóa sản phẩm bảo hiểm con người?
    Doanh nghiệp cần nghiên cứu nhu cầu khách hàng, phát triển các sản phẩm mới như bảo hiểm sức khỏe chuyên sâu, bảo hiểm tai nạn hỗn hợp, bảo hiểm học sinh sinh viên mở rộng, đồng thời áp dụng công nghệ để cải tiến sản phẩm.

  5. Kênh phân phối nào hiệu quả nhất hiện nay cho bảo hiểm con người?
    Kênh phân phối đa dạng, kết hợp giữa đại lý truyền thống và kênh trực tuyến (online) giúp tiếp cận khách hàng rộng rãi, thuận tiện và tăng hiệu quả kinh doanh. Ví dụ, MICTLO cần đẩy mạnh kênh số để mở rộng thị trường.

Kết luận

  • Bảo hiểm con người phi nhân thọ tại MICTLO có sự tăng trưởng ổn định nhưng còn nhiều hạn chế về sản phẩm và kênh phân phối.
  • Tỷ lệ chi trả bồi thường duy trì ở mức hợp lý, thể hiện năng lực quản lý rủi ro tốt của công ty.
  • Nhu cầu đa dạng hóa sản phẩm và phát triển kênh phân phối hiện đại là cấp thiết để nâng cao hiệu quả kinh doanh.
  • Nâng cao năng lực tài chính, quản trị và dịch vụ khách hàng là yếu tố then chốt cho sự phát triển bền vững.
  • Các giải pháp đề xuất cần được triển khai trong vòng 1-3 năm nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển thị trường bảo hiểm con người phi nhân thọ tại Việt Nam.

Hành động tiếp theo: Các nhà quản lý và chuyên gia bảo hiểm nên áp dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ và mở rộng kênh phân phối, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành bảo hiểm con người phi nhân thọ.