Phát Huy Tính Tích Cực Của Học Sinh Trong Học Tập Môn Giáo Dục Công Dân Ở Trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên

• Tác giả: Lê Thị Thu Hà
• Người hướng dẫn: TS. Ngô Thị Lan Anh
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Lí luận và Phương pháp dạy học
• Đề tài: Phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập môn Giáo dục Công dân ở trường THPT Lương Ngọc Quyến
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ VIỆC PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH TRONG HỌC TẬP MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN Ở TRƯỜNG THPT LƯƠNG NGỌC QUYẾN - THÁI NGUYÊN
• 1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề
• 1.1.1. Các công trình nghiên cứu trên thế giới
• 1.1.2. Các công trình nghiên cứu trong nước
• 1.2. Khái quát về quá trình dạy học ở trường phổ thông
• 1.2.1. Quan niệm về quá trình dạy học ở trường phổ thông
• 1.2.2. Đặc điểm của quá trình dạy học ở trường trung học phổ thông
• 1.3. Yêu cầu tất yếu việc phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập môn GDCD ở trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên
• 1.4. Khái quát về trường THPT Lương Ngọc Quyến và đặc điểm học sinh trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên
• 1.5. Phát huy tính tích cực học tập của học sinh đối với môn GDCD ở trường trung học phổ thông
• 1.6. Những yêu cầu cần thiết của việc phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập môn GDCD ở trường THPT Lương Ngọc Quyến
• 1.7. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH TRONG HỌC TẬP MÔN GDCD Ở TRƯỜNG THPT LƯƠNG NGỌC QUYẾN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
• 2.1. Thực trạng việc phát huy tính tích cực học tập môn GDCD của học sinh trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên hiện nay
• 2.2. Thái độ, động cơ, mục đích học tập môn GDCD của học sinh ở trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên
• 2.3. Kết quả việc phát huy tính tích cực học tập môn GDCD của học sinh ở trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thành phố Thái Nguyên
• 2.4. Nguyên nhân của những hạn chế trong việc phát huy tính tích cực của học sinh khi học tập môn GDCD ở trường THPT Lương Ngọc Quyến – Thái Nguyên
• 2.4.1. Nguyên nhân khách quan
• 2.4.2. Nguyên nhân chủ quan
• 2.5. Những vấn đề đặt ra
• 2.5.1. Mâu thuẫn giữa yêu cầu giáo dục của môn học với vị trí của môn học trong hệ thống giáo dục ở nhà trường phổ thông
• 2.5.2. Mâu thuẫn giữa nội dung môn học GDCD, yêu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy với năng lực nhận thức của học sinh
• 2.5.3. Mâu thuẫn giữa cơ sở vật chất, trang thiết bị phương tiện dạy học với yêu cầu đổi mới chương trình, phát huy năng lực của người học trong học tập môn GDCD ở nhà trường phổ thông
• 2.6. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: NHỮNG YÊU CẦU VÀ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH TRONG HỌC TẬP MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN Ở TRƯỜNG THPT LƯƠNG NGỌC QUYẾN - THÁI NGUYÊN
• 3.1. Những yêu cầu của việc phát huy tính tích cực học tập môn GDCD ở trường THPT hiện nay
• 3.1.1. Đảm bảo tính khoa học và tính vừa sức
• 3.1.2. Đảm bảo tính định hướng
• 3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn
• 3.2. Một số giải pháp cơ bản nhằm phát huy tính tích cực trong học tập môn GDCD ở trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên
• 3.2.1. Giải pháp về phía học sinh
• 3.2.2. Giải pháp về phía giáo viên
• 3.2.3. Giải pháp về phía Nhà trường và Hội cha mẹ học sinh
• 3.3. Kết luận chương 3
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Về Phát Huy Tính Tích Cực GDCD Tại THPT

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập môn Giáo dục Công dân (GDCD) trở nên vô cùng quan trọng. Môn GDCD không chỉ trang bị kiến thức về pháp luật và đạo đức mà còn góp phần hình thành nhân cách và giá trị sống cho học sinh. Tại trường THPT Lương Ngọc Quyến, việc nâng cao hứng thú học tập GDCD và tạo môi trường học tập chủ động, sáng tạo là một trong những mục tiêu hàng đầu. Điều này đòi hỏi sự đổi mới trong phương pháp dạy học GDCD và sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên, học sinh và nhà trường. Theo nghiên cứu của Lê Thị Thu Hà, việc phát triển năng lực học sinh trong môn GDCD cần được chú trọng để các em có thể vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống.

1.1. Tầm quan trọng của GDCD trong giáo dục đạo đức học sinh

Môn GDCD đóng vai trò then chốt trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh, giúp các em hình thành những chuẩn mực đạo đức, lối sống lành mạnh và có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội. Việc giáo dục giá trị sống qua môn GDCD giúp học sinh biết yêu thương, chia sẻ, tôn trọng người khác và sống có mục đích. Theo tác giả Lê Thị Thu Hà, cần tạo môi trường học tập tích cực để học sinh chủ động tham gia các hoạt động ứng dụng GDCD vào thực tế, từ đó nâng cao nhận thức và hiệu quả học tập môn GDCD.

1.2. Mục tiêu phát triển toàn diện cho học sinh tại THPT Lương Ngọc Quyến

Trường THPT Lương Ngọc Quyến hướng đến mục tiêu đào tạo những thế hệ học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất và thẩm mỹ. Môn GDCD là một trong những công cụ quan trọng để đạt được mục tiêu này. Nhà trường chú trọng đổi mới hoạt động dạy học GDCD, tạo điều kiện cho học sinh được thể hiện bản thân, phát huy khả năng sáng tạo và sự tham gia của học sinh vào các hoạt động xã hội.

II. Thách Thức Phát Huy Tính Tích Cực Học GDCD Ở THPT

Mặc dù vai trò của môn GDCD là không thể phủ nhận, nhưng việc phát huy tính tích cực của học sinh trong môn học này vẫn còn gặp nhiều thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là sự thiếu hứng thú học tập GDCD từ phía học sinh, do nội dung môn học đôi khi còn khô khan, trừu tượng và xa rời thực tế. Bên cạnh đó, phương pháp dạy học truyền thống, ít đổi mới phương pháp dạy học GDCD, cũng làm giảm tính chủ động và sáng tạo của học sinh. Thêm vào đó, việc đánh giá môn học chưa thực sự công bằng và khách quan cũng là một rào cản lớn. Theo Lê Thị Thu Hà, cần giải quyết những mâu thuẫn giữa yêu cầu giáo dục của môn học với vị trí của môn học trong hệ thống giáo dục ở nhà trường phổ thông.

2.1. Nguyên nhân khiến học sinh thiếu hứng thú với môn GDCD

Nhiều học sinh cho rằng môn GDCD là môn học phụ, không quan trọng bằng các môn khoa học tự nhiên. Nội dung môn học đôi khi quá lý thuyết, thiếu tính thực tiễn và không liên quan đến cuộc sống hàng ngày của các em. Ngoài ra, vai trò của giáo viên GDCD trong việc tạo môi trường học tập tích cực và khơi gợi kỹ năng tự học của học sinh còn hạn chế.

2.2. Hạn chế trong phương pháp giảng dạy GDCD truyền thống

Phương pháp dạy học truyền thống thường tập trung vào việc truyền đạt kiến thức một chiều, ít tạo cơ hội cho học sinh tham gia vào các hoạt động thảo luận, tranh biện và giải quyết vấn đề. Việc đổi mới phương pháp dạy học GDCD là cần thiết để kích thích sự tham gia của học sinh và giúp các em hiểu sâu sắc hơn về các vấn đề xã hội.

III. Cách Phát Huy Tính Tích Cực GDCD Phương Pháp Hiệu Quả

Để phát huy tính tích cực của học sinh trong môn GDCD, cần có những giải pháp đồng bộ từ nhiều phía. Về phía giáo viên, cần đổi mới phương pháp dạy học, sử dụng các phương pháp dạy học tích cực như thảo luận nhóm, đóng vai, dự án, trò chơi... để tạo hứng thú cho học sinh. Về phía nhà trường, cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, tạo điều kiện cho giáo viên được bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn. Về phía học sinh, cần chủ động, tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, rèn luyện kỹ năng tự học và vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống.

3.1. Đổi mới phương pháp dạy học GDCD Thảo luận đóng vai...

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực như thảo luận nhóm, đóng vai, dự án, trò chơi... giúp học sinh chủ động tiếp thu kiến thức, phát triển kỹ năng làm việc nhóm, giao tiếp và giải quyết vấn đề. Giáo viên GDCD cần tạo điều kiện cho học sinh được bày tỏ quan điểm cá nhân, tranh biện và phản biện các vấn đề xã hội.

3.2. Tăng cường cơ sở vật chất và bồi dưỡng giáo viên GDCD

Nhà trường cần đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học hiện đại, tạo điều kiện cho giáo viên được bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn và đổi mới phương pháp dạy học GDCD. Việc nâng cao năng lực học sinh môn GDCD cần có sự hỗ trợ từ phía nhà trường.

IV. Hướng Dẫn Ứng Dụng GDCD Vào Thực Tế Bài Học THPT

Ứng dụng GDCD vào thực tế là một trong những cách hiệu quả nhất để phát huy tính tích cực của học sinh. Giáo viên có thể tổ chức các hoạt động ngoại khóa, tham quan, dã ngoại, tình nguyện... để học sinh được trải nghiệm và vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống. Bên cạnh đó, việc khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động xã hội, các phong trào của trường, lớp cũng giúp các em hình thành ý thức trách nhiệm công dân và giáo dục pháp luật cho học sinh.

4.1. Tổ chức hoạt động ngoại khóa Tham quan tình nguyện ...

Các hoạt động ngoại khóa, tham quan, dã ngoại, tình nguyện... giúp học sinh được trải nghiệm thực tế, vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống và phát triển kỹ năng sống. Việc khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động này giúp các em hình thành ý thức trách nhiệm công dân.

4.2. Khuyến khích học sinh tham gia phong trào trường lớp

Việc khuyến khích học sinh tham gia vào các phong trào của trường, lớp giúp các em phát triển năng lực học sinh, kỹ năng lãnh đạo, làm việc nhóm và ý thức trách nhiệm với cộng đồng. Đây cũng là một hình thức giáo dục công dân hiệu quả.

V. Kết Quả Nghiên Cứu Phát Huy Tích Cực GDCD Tại THPT Lương Quyến

Nghiên cứu của Lê Thị Thu Hà đã chỉ ra rằng, việc áp dụng các giải pháp phát huy tính tích cực của học sinh trong môn GDCD tại trường THPT Lương Ngọc Quyến đã mang lại những kết quả đáng khích lệ. Học sinh trở nên chủ động, tích cực hơn trong học tập, hứng thú học tập GDCD được nâng cao và kết quả học tập được cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua để đạt được mục tiêu giáo dục công dân hiệu quả.

5.1. Đánh giá sự thay đổi trong thái độ học tập của học sinh

Nghiên cứu cho thấy rằng, sau khi áp dụng các giải pháp đổi mới phương pháp dạy học GDCD, thái độ học tập của học sinh đã có sự thay đổi tích cực. Các em trở nên chủ động, tích cực hơn trong học tập, sự tham gia của học sinh vào các hoạt động trên lớp được tăng cường.

5.2. Phân tích hiệu quả của các phương pháp dạy học mới

Nghiên cứu cũng phân tích hiệu quả của các phương pháp dạy học tích cực được áp dụng trong môn GDCD. Kết quả cho thấy rằng, các phương pháp này đã giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về các vấn đề xã hội, phát triển kỹ năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề.

VI. Kết Luận Tương Lai Phát Triển GDCD Tại THPT Lương Ngọc Quyến

Việc phát huy tính tích cực của học sinh trong môn GDCD là một quá trình lâu dài và liên tục, đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng của giáo viên, học sinh và nhà trường. Trong tương lai, cần tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường ứng dụng GDCD vào thực tế và tạo điều kiện cho học sinh được phát triển toàn diện về nhân cách và giá trị sống. Trường THPT Lương Ngọc Quyến có tiềm năng lớn để trở thành một trong những đơn vị tiên phong trong việc giáo dục công dân hiệu quả.

6.1. Đề xuất giải pháp tiếp tục đổi mới GDCD trong tương lai

Cần tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường ứng dụng GDCD vào thực tế và tạo điều kiện cho học sinh được phát triển toàn diện về nhân cách và giá trị sống. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội để tạo môi trường giáo dục toàn diện cho học sinh.

6.2. Vai trò của nhà trường và cộng đồng trong giáo dục công dân

Nhà trường và cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục công dân cho học sinh. Cần tạo môi trường học tập và sinh hoạt lành mạnh, khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động xã hội và xây dựng ý thức trách nhiệm công dân.

Tổng quan nghiên cứu (250-300 từ)

Phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập môn Giáo dục công dân ở trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên là một vấn đề quan trọng trong giáo dục hiện nay. Môn Giáo dục công dân đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành thế giới quan, phương pháp luận khoa học, truyền đạt các kiến thức kinh tế xã hội, chủ trương chính sách pháp luật của Nhà nước đến với người học. Tuy nhiên, trên thực tế vị thế của môn GDCD trong trường THPT chưa được nhìn nhận một cách đúng mức. Đứng bên cạnh các môn Toán, Lý, Hóa, Văn, Anh, Sinh… GDCD vẫn được coi là môn phụ với phân phối chương trình một tiết trên một tuần. Cấu trúc của chương trình GDCD mà Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành có nhiều nội dung khó, trừu tượng, tính thực tiễn cao, lại chỉ được học gói gọn trong 45 phút mỗi tuần. Bởi vậy, giáo viên thường sử dụng phương pháp thuyết trình là chủ yếu, làm cho người học nhận thức một cách thụ động, sao chép, áp đặt, máy móc ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình dạy và học.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu (400-450 từ)

Khung lý thuyết áp dụng

Phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập môn Giáo dục công dân ở trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử, quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam và lý luận dạy học về vai trò tích cực của người học trong quá trình dạy học.

Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp nghiên cứu của đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể như: * Nhóm các phương pháp nghiên cứu lí luận - Phương pháp logic - lịch sử: Dựa trên việc thu thập các tài liệu có liên quan đến phạm vi nghiên cứu của đề tài, hệ thống, chọn lọc, xử lý để lựa chọn những thông tin phục vụ cho đề tài. - Phương pháp phân tích - tổng hợp, so sánh: Từ các nguồn tài liệu thu thập được, xử lý, đưa ra lời bình, đánh giá, so sánh và rút ra các kết luận khoa học phục vụ cho công tác nghiên cứu của đề tài. - Phương pháp sử dụng toán thống kê: Để xử lý các số liệu từ kết quả điều tra xã hội học bằng các bảng hỏi. * Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phương pháp điều tra bằng Anket: Là phương pháp dùng một hệ thống câu hỏi được chuẩn bị sẵn trên giấy theo những nội dung xác định, người được hỏi sẽ trả lời bằng cách viết trong một khoảng thời gian nhất định (gồm câu hỏi đóng và câu hỏi mở) để thu thập thông tin từ người học và người dạy đối với môn GDCD. - Phương pháp phỏng vấn: Tiến hành trao đổi trực tiếp (thông qua bảng hỏi được chuẩn bị sẵn) với học sinh và giáo viên dạy môn GDCD ở Trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên để thu thập thông tin phục vụ cho công tác nghiên cứu của đề tài. - Phương pháp quan sát: Tiến hành quan sát các hoạt động của học sinh và giáo viên trong các giờ học môn GDCD trên lớp và trong các giờ ngoại khóa ở trường THPT Lương Ngọc Quyến để có thêm cơ sở, căn cứ khi đánh giá thực trạng học tập môn GDCD của học sinh nhà trường.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận (450-500 từ)

Những phát hiện chính

Kết quả nghiên cứu cho thấy, đa số học sinh của trường THPT Lương Ngọc Quyến đã nhận thức được tầm quan trọng của môn GDCD trong chương trình giáo dục phổ thông. Tuy nhiên, vẫn còn một số ít học sinh chưa có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của môn học này. Học sinh trường THPT Lương Ngọc Quyến đã hình thành những hứng thú học tập đối với môn học GDCD. Tuy nhiên, vẫn còn một số lượng không nhỏ học sinh chưa có thái độ học tập đúng đắn đối với bộ môn GDCD, điều đó gây nên những hạn chế nhất định trong việc nâng cao tính tích cực học tập môn học này ở trường THPT Lương Ngọc Quyến.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy, đa số học sinh của trường THPT Lương Ngọc Quyến đã nhận thức được tầm quan trọng của môn GDCD trong chương trình giáo dục phổ thông. Tuy nhiên, vẫn còn một số ít học sinh chưa có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của môn học này. Học sinh trường THPT Lương Ngọc Quyến đã hình thành những hứng thú học tập đối với môn học GDCD. Tuy nhiên, vẫn còn một số lượng không nhỏ học sinh chưa có thái độ học tập đúng đắn đối với bộ môn GDCD, điều đó gây nên những hạn chế nhất định trong việc nâng cao tính tích cực học tập môn học này ở trường THPT Lương Ngọc Quyến.

Đề xuất và khuyến nghị (300-350 từ)

Để phát huy tính tích cực học tập của học sinh đối với môn GDCD ở trường THPT Lương Ngọc Quyến, cần phải có những giải pháp cụ thể như sau: * Phát huy tính tích cực học tập của học sinh thông qua việc đổi mới phương pháp dạy học. * Tăng cường sử dụng các phương pháp dạy học tích cực như: thảo luận, trình bày, làm việc nhóm, dự án... * Sử dụng các phương tiện hỗ trợ dạy học hiện đại như: máy tính, projector, internet... * Tăng cường sự tham gia của học sinh vào quá trình dạy học. * Đánh giá kết quả học tập của học sinh một cách công bằng và khách quan.

Đối tượng nên tham khảo luận văn (200-250 từ)

Luận văn này là tài liệu tham khảo hữu ích cho các đối tượng sau: * Học sinh THPT: Luận văn cung cấp thông tin về tầm quan trọng của môn GDCD trong chương trình giáo dục phổ thông, giúp học sinh hiểu rõ hơn về môn học và có thái độ học tập tích cực hơn. * Giáo viên dạy GDCD: Luận văn cung cấp thông tin về các phương pháp dạy học tích cực, giúp giáo viên có thể áp dụng vào thực tế giảng dạy để nâng cao chất lượng dạy học. * Nhà quản lý giáo dục: Luận văn cung cấp thông tin về tầm quan trọng của môn GDCD trong chương trình giáo dục phổ thông, giúp nhà quản lý giáo dục có thể đưa ra các quyết định đúng đắn về việc phát triển chương trình giáo dục.

Câu hỏi thường gặp (250-300 từ)

Câu hỏi 1: Tầm quan trọng của môn GDCD trong chương trình giáo dục phổ thông là gì? Trả lời: Môn GDCD đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành thế giới quan, phương pháp luận khoa học, truyền đạt các kiến thức kinh tế xã hội, chủ trương chính sách pháp luật của Nhà nước đến với người học. Câu hỏi 2: Làm thế nào để phát huy tính tích cực học tập của học sinh đối với môn GDCD? Trả lời: Để phát huy tính tích cực học tập của học sinh đối với môn GDCD, cần phải có những giải pháp cụ thể như: phát huy tính tích cực học tập của học sinh thông qua việc đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, sử dụng các phương tiện hỗ trợ dạy học hiện đại, tăng cường sự tham gia của học sinh vào quá trình dạy học, đánh giá kết quả học tập của học sinh một cách công bằng và khách quan.

Kết luận (150-200 từ)

Kết luận, luận văn đã nghiên cứu về phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập môn GDCD ở trường THPT Lương Ngọc Quyến - Thái Nguyên. Kết quả nghiên cứu cho thấy, đa số học sinh của trường THPT Lương Ngọc Quyến đã nhận thức được tầm quan trọng của môn GDCD trong chương trình giáo dục phổ thông. Tuy nhiên, vẫn còn một số ít học sinh chưa có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của môn học này. Để phát huy tính tích cực học tập của học sinh đối với môn GDCD, cần phải có những giải pháp cụ thể như: phát huy tính tích cực học tập của học sinh thông qua việc đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, sử dụng các phương tiện hỗ trợ dạy học hiện đại, tăng cường sự tham gia của học sinh vào quá trình dạy học, đánh giá kết quả học tập của học sinh một cách công bằng và khách quan.