Luận Văn Thạc Sĩ: Phân Tích Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Nghèo Vùng Đồng Bằng Sông Hồng

• Tác giả: Nguyễn Thị Thu Hương
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Trọng Hoài
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế TP.HCM
• Chuyên ngành: Kinh Tế Phát Triển
• Đề tài: Phân Tích Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Nghèo Vùng Đồng Bằng Sông Hồng
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sỹ
• Năm xuất bản: 2009
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

Mục lục chi tiết

• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG, BIỂU
• DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
• 1. CHƯƠNG 1: KHUNG LÝ THUYẾT VỀ NGHÈO
• 1.1. Các khái niệm cơ bản
• 1.2. Nghèo tuyệt đối
• 1.3. Nghèo tương đối
• 1.4. Xác định nghèo đói
• 2. CHƯƠNG 2: BỐI CẢNH NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Sơ lược về vùng nghiên cứu
• 2.2. Sử dụng chi tiêu bình quân đầu người làm tiêu chí phân tích nghèo
• 2.3. Lựa chọn ngưỡng nghèo
• 2.4. Các thước đo chỉ số nghèo đói và bất bình đẳng
• 2.5. Mô hình nghiên cứu
• 2.6. Nguồn số liệu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH
• 3.1. Phân tích tình trạng nghèo và các biến độc lập
• 3.2. Tình trạng nghèo theo thành phần dân tộc của chủ hộ
• 3.3. Tình trạng nghèo và đặc điểm nhân khẩu học của hộ
• 3.4. Tình trạng nghèo và việc làm của hộ gia đình
• 3.5. Tình trạng nghèo phân theo trình độ học vấn, trình độ chuyên môn – kỹ thuật
• 3.6. Tình trạng nghèo và khả năng tiếp cận các nguồn lực cơ bản của hộ
• 3.7. Tình trạng nghèo và vị trí địa lý của hộ
• 3.8. Khả năng tiếp cận các điều kiện sống cơ bản
• 3.9. Kết quả mô hình kinh tế lượng đo lường các yếu tố tác động đến nghèo
• 4. CHƯƠNG 4: GỢI Ý CHÍNH SÁCH XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO CHO VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG
• 4.1. Thu hẹp khoảng cách về địa lý
• 4.2. Nâng cao trình độ học vấn và chất lượng đào tạo
• 4.3. Giới tính của chủ hộ
• 4.4. Giảm quy mô hộ gia đình và tỷ lệ phụ thuộc
• 4.5. Nâng cao mức sống cho người dân tộc thiểu số
• 4.6. Tăng thu nhập phi nông nghiệp và thu nhập do đi làm xa gửi về
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Tổng Quan Về Nghèo Đói Ở Đồng Bằng Sông Hồng

Đồng bằng sông Hồng là một trong những vùng có mật độ dân số cao nhất Việt Nam, với nhiều thách thức về nghèo đói. Mặc dù có sự phát triển kinh tế mạnh mẽ, tỷ lệ nghèo đói vẫn còn tồn tại. Theo số liệu, tỷ lệ nghèo ở vùng này đã giảm từ 62.7% năm 1993 xuống còn 22% năm 2002. Tuy nhiên, khoảng cách thu nhập giữa các nhóm dân cư vẫn đang gia tăng.

1.1. Đặc Điểm Kinh Tế Xã Hội Của Vùng

Vùng đồng bằng sông Hồng có nền kinh tế phát triển với GDP tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, sự phân hóa về thu nhập giữa thành phố và nông thôn vẫn là vấn đề lớn. Các yếu tố như trình độ học vấn và nghề nghiệp ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng nghèo đói.

1.2. Tình Trạng Nghèo Đói Hiện Nay

Mặc dù tỷ lệ nghèo đã giảm, nhưng vẫn còn nhiều hộ gia đình sống dưới ngưỡng nghèo. Các yếu tố như thiếu việc làm và khả năng tiếp cận dịch vụ cơ bản vẫn là thách thức lớn đối với người dân.

II. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Nghèo Đói Ở Đồng Bằng Sông Hồng

Nhiều yếu tố tác động đến tình trạng nghèo đói ở đồng bằng sông Hồng, bao gồm yếu tố kinh tế, xã hội và môi trường. Việc phân tích các yếu tố này giúp hiểu rõ hơn về nguyên nhân và hệ quả của nghèo đói.

2.1. Yếu Tố Kinh Tế

Yếu tố kinh tế như thu nhập từ nông nghiệp, khả năng tiếp cận vốn vay và việc làm phi nông nghiệp có ảnh hưởng lớn đến tình trạng nghèo. Các hộ gia đình có thu nhập thấp thường gặp khó khăn trong việc đầu tư cho giáo dục và y tế.

2.2. Yếu Tố Xã Hội

Trình độ học vấn và thành phần dân tộc của chủ hộ cũng là những yếu tố quan trọng. Hộ gia đình có trình độ học vấn thấp thường có nguy cơ nghèo cao hơn. Ngoài ra, sự phân hóa về giới tính cũng ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận nguồn lực.

2.3. Yếu Tố Môi Trường

Môi trường sống và điều kiện tự nhiên cũng ảnh hưởng đến tình trạng nghèo đói. Các hộ gia đình sống ở vùng sâu, vùng xa thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận dịch vụ cơ bản như y tế và giáo dục.

III. Phương Pháp Giải Quyết Nghèo Đói Ở Đồng Bằng Sông Hồng

Để giảm nghèo đói, cần có các giải pháp đồng bộ từ chính sách phát triển kinh tế đến cải thiện điều kiện sống. Các chương trình xóa đói giảm nghèo cần được thiết kế phù hợp với đặc điểm của từng địa phương.

3.1. Chính Sách Phát Triển Kinh Tế

Cần có các chính sách khuyến khích phát triển kinh tế địa phương, tạo việc làm và tăng thu nhập cho người dân. Việc đầu tư vào hạ tầng cơ sở cũng rất quan trọng để cải thiện điều kiện sống.

3.2. Nâng Cao Trình Độ Giáo Dục

Giáo dục là chìa khóa để thoát nghèo. Cần có các chương trình đào tạo nghề và nâng cao trình độ học vấn cho người dân, đặc biệt là phụ nữ và các nhóm dân tộc thiểu số.

3.3. Tăng Cường Hỗ Trợ Xã Hội

Cần có các chương trình hỗ trợ xã hội cho các hộ nghèo, bao gồm hỗ trợ tài chính, y tế và giáo dục. Việc tạo ra mạng lưới hỗ trợ cộng đồng cũng rất cần thiết.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Từ Nghiên Cứu Về Nghèo Đói

Các nghiên cứu về nghèo đói ở đồng bằng sông Hồng đã chỉ ra nhiều bài học quý giá. Việc áp dụng các kết quả nghiên cứu vào thực tiễn sẽ giúp cải thiện tình trạng nghèo đói một cách hiệu quả.

4.1. Kinh Nghiệm Từ Các Chương Trình Giảm Nghèo

Nghiên cứu cho thấy các chương trình giảm nghèo thành công thường có sự tham gia của cộng đồng. Việc lắng nghe ý kiến của người dân là rất quan trọng trong việc thiết kế các chương trình này.

4.2. Đánh Giá Hiệu Quả Các Chính Sách

Cần có các chỉ số đánh giá hiệu quả của các chính sách giảm nghèo. Việc theo dõi và đánh giá thường xuyên sẽ giúp điều chỉnh kịp thời các chương trình.

V. Kết Luận Về Tương Lai Của Nghèo Đói Ở Đồng Bằng Sông Hồng

Tương lai của nghèo đói ở đồng bằng sông Hồng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm chính sách phát triển kinh tế, giáo dục và hỗ trợ xã hội. Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan để đạt được mục tiêu xóa đói giảm nghèo bền vững.

5.1. Tầm Quan Trọng Của Chính Sách Bền Vững

Các chính sách phát triển cần phải bền vững và phù hợp với thực tiễn địa phương. Việc xây dựng các chương trình dài hạn sẽ giúp cải thiện tình trạng nghèo đói một cách hiệu quả.

5.2. Hướng Tới Một Tương Lai Không Nghèo Đói

Cần có sự quyết tâm từ chính phủ và cộng đồng để hướng tới một tương lai không còn nghèo đói. Việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân là mục tiêu cuối cùng.