Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với thị trường khu vực và quốc tế, việc phân tích và dự báo tài chính doanh nghiệp trở thành công cụ thiết yếu giúp các nhà quản lý đưa ra quyết định chính xác và kịp thời. Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà, một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh sản phẩm inox và các giải pháp năng lượng tái tạo, đã trải qua giai đoạn phát triển mạnh mẽ từ năm 2021 đến 2023 với doanh thu tăng trưởng liên tục. Cụ thể, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của công ty tăng từ 7.867 tỷ đồng năm 2021 lên 9.654 tỷ đồng năm 2023, tương ứng mức tăng 22,8% trong hai năm. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế lại có xu hướng giảm, giảm 39,01% trong năm 2023 so với năm trước do chi phí tài chính và chi phí quản lý doanh nghiệp tăng cao.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích thực trạng tài chính của Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà trong giai đoạn 2021-2023 và dự báo tình hình tài chính giai đoạn 2024-2030 nhằm hỗ trợ công ty xây dựng kế hoạch phát triển bền vững. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các chỉ tiêu tài chính chủ yếu như doanh thu, chi phí, lợi nhuận, khả năng thanh toán và hiệu quả hoạt động, đồng thời áp dụng các mô hình dự báo tài chính hiện đại. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp thông tin tài chính minh bạch, giúp ban lãnh đạo công ty và các bên liên quan đưa ra các quyết định đầu tư, quản trị rủi ro và tối ưu hóa nguồn lực.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình phân tích tài chính doanh nghiệp hiện đại, bao gồm:

  • Lý thuyết phân tích tài chính doanh nghiệp: Quá trình thu thập, xử lý và đánh giá các thông tin tài chính nhằm đánh giá hiệu quả hoạt động, khả năng sinh lời và tình hình tài chính của doanh nghiệp. Các chỉ tiêu tài chính như tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu (ROS), tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA), và tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) được sử dụng để đánh giá hiệu quả kinh doanh.

  • Mô hình PEST: Phân tích các yếu tố môi trường chính trị, kinh tế, xã hội và công nghệ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và tài chính của công ty.

  • Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Porter: Đánh giá mức độ cạnh tranh trong ngành, nguy cơ từ đối thủ mới, sức ép từ khách hàng, nhà cung cấp và sản phẩm thay thế, từ đó xác định vị thế cạnh tranh của công ty.

  • Phương pháp dự báo tài chính: Sử dụng kỹ thuật dự báo chuỗi thời gian với hàm FORECAST.ETS trong Excel để dự báo doanh thu, chi phí và lợi nhuận trong tương lai theo ba kịch bản: cơ sở, tăng trưởng thấp và tăng trưởng cao.

Các khái niệm chính bao gồm: phân tích tỷ số tài chính, dự báo tài chính, khả năng thanh toán, hiệu suất hoạt động và quản trị rủi ro tài chính.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính được thu thập từ báo cáo tài chính, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo thường niên của Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà giai đoạn 2021-2023, cùng với các số liệu ngành và dữ liệu thị trường liên quan. Ngoài ra, phương pháp phỏng vấn ban giám đốc và bộ phận kế toán công ty được áp dụng để làm rõ các thông tin tài chính và chiến lược kinh doanh.

Phương pháp phân tích bao gồm:

  • Phân tích tỷ số tài chính: Đánh giá các chỉ tiêu như tỷ suất lợi nhuận, hệ số thanh toán, vòng quay tài sản để đánh giá hiệu quả và sức khỏe tài chính.

  • Phân tích xu hướng và so sánh: So sánh các chỉ tiêu tài chính qua các năm và với các doanh nghiệp cùng ngành để nhận diện xu hướng và vị thế cạnh tranh.

  • Phân tích cấu trúc tài chính: Xác định tỷ trọng các khoản mục tài sản, nợ và vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản.

  • Dự báo tài chính: Áp dụng hàm FORECAST.ETS trong Excel để dự báo doanh thu, chi phí và lợi nhuận giai đoạn 2024-2030 theo ba kịch bản tăng trưởng khác nhau.

Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ dữ liệu tài chính của công ty trong 3 năm 2021-2023, được lựa chọn vì tính đầy đủ và đại diện cho giai đoạn phát triển gần nhất. Phương pháp chọn mẫu là toàn bộ dữ liệu có sẵn, đảm bảo tính chính xác và toàn diện. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Doanh thu tăng trưởng ổn định: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ tăng từ 7.867 tỷ đồng năm 2021 lên 9.654 tỷ đồng năm 2023, tương ứng mức tăng 22,8%. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2024-2030 dự báo đạt khoảng 12,55% theo kịch bản cơ sở.

  2. Lợi nhuận sau thuế giảm mạnh: Lợi nhuận sau thuế giảm 39,01% trong năm 2023 so với năm 2022, từ 96.889 triệu đồng xuống còn 59.089 triệu đồng, chủ yếu do chi phí tài chính tăng cao (tăng 84,8% năm 2022) và chi phí quản lý doanh nghiệp biến động.

  3. Hiệu quả sử dụng tài sản giảm sút: Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA) giảm từ 2,74% năm 2021 xuống còn 0,79% năm 2023, cho thấy hiệu quả sử dụng tài sản của công ty đang giảm.

  4. Khả năng thanh toán ngắn hạn được duy trì: Hệ số khả năng thanh toán ngắn hạn luôn trên 1, cho thấy công ty có đủ tài sản ngắn hạn để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn, đảm bảo an toàn tài chính trong ngắn hạn.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của sự giảm sút lợi nhuận là do chi phí tài chính tăng mạnh, phản ánh việc công ty tăng vay nợ để mở rộng đầu tư sau đại dịch Covid-19. Chi phí quản lý doanh nghiệp cũng có biến động do công ty thực hiện các biện pháp tiết giảm chi phí nhân sự và vận hành. Mặc dù doanh thu tăng trưởng tốt, nhưng giá vốn hàng bán tăng nhanh hơn (23,92% năm 2023) đã làm giảm biên lợi nhuận gộp.

So sánh với các doanh nghiệp cùng ngành, Sơn Hà vẫn duy trì vị thế cạnh tranh nhờ đa dạng hóa sản phẩm và áp dụng công nghệ sản xuất tiên tiến. Tuy nhiên, áp lực từ biến động giá nguyên liệu thép không gỉ và cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ trong và ngoài nước là thách thức lớn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, bảng so sánh các chỉ số tài chính qua các năm, cũng như biểu đồ dự báo doanh thu theo ba kịch bản để minh họa rõ ràng xu hướng và dự báo tài chính.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tối ưu hóa cơ cấu vốn và quản lý nợ: Giảm tỷ lệ vay nợ ngắn hạn, tăng cường sử dụng vốn chủ sở hữu để giảm chi phí tài chính, hướng tới mục tiêu giảm chi phí lãi vay ít nhất 10% trong vòng 2 năm tới. Ban lãnh đạo công ty và phòng tài chính chịu trách nhiệm thực hiện.

  2. Tăng cường kiểm soát dòng tiền: Áp dụng hệ thống quản lý dòng tiền chặt chẽ, đảm bảo dòng tiền hoạt động luôn dương, giảm thiểu rủi ro thanh khoản. Mục tiêu đạt hệ số khả năng thanh toán nhanh trên 1,2 trong năm 2025. Phòng kế toán và kiểm soát nội bộ phối hợp thực hiện.

  3. Ứng dụng công nghệ trong phân tích tài chính: Đầu tư phần mềm ERP và công cụ phân tích dữ liệu hiện đại để nâng cao độ chính xác và tốc độ xử lý thông tin tài chính, hoàn thành trong vòng 18 tháng. Ban giám đốc và phòng CNTT chịu trách nhiệm.

  4. Đào tạo và phát triển đội ngũ tài chính: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao năng lực phân tích và dự báo tài chính cho nhân viên tài chính, nhằm nâng cao chất lượng báo cáo và dự báo. Mục tiêu hoàn thành đào tạo cho 100% nhân viên tài chính trong năm 2024.

  5. Phát triển quy trình dự báo tài chính linh hoạt: Xây dựng các kịch bản dự báo tài chính đa chiều, cập nhật định kỳ theo biến động thị trường và nội bộ, giúp công ty chủ động ứng phó với rủi ro. Phòng tài chính phối hợp với các phòng ban liên quan thực hiện hàng quý.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà: Nhận diện điểm mạnh, điểm yếu tài chính, từ đó xây dựng chiến lược phát triển và quản trị rủi ro hiệu quả.

  2. Phòng tài chính và kế toán doanh nghiệp: Áp dụng các phương pháp phân tích và dự báo tài chính hiện đại để nâng cao chất lượng báo cáo và dự báo, hỗ trợ quản lý tài chính doanh nghiệp.

  3. Nhà đầu tư và tổ chức tín dụng: Đánh giá chính xác tình hình tài chính và triển vọng phát triển của công ty để đưa ra quyết định đầu tư hoặc cấp tín dụng phù hợp.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Tài chính – Ngân hàng: Tham khảo mô hình phân tích tài chính thực tiễn, phương pháp dự báo tài chính ứng dụng trong doanh nghiệp sản xuất công nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Phân tích tài chính doanh nghiệp là gì và tại sao quan trọng?
    Phân tích tài chính là quá trình đánh giá các báo cáo tài chính để hiểu rõ hiệu quả hoạt động và sức khỏe tài chính của doanh nghiệp. Nó giúp nhà quản lý đưa ra quyết định đúng đắn về đầu tư, quản lý chi phí và phát triển kinh doanh.

  2. Phương pháp dự báo tài chính nào được sử dụng trong nghiên cứu này?
    Nghiên cứu sử dụng phương pháp dự báo chuỗi thời gian với hàm FORECAST.ETS trong Excel, cho phép dự báo doanh thu, chi phí và lợi nhuận theo các kịch bản tăng trưởng khác nhau, giúp công ty chuẩn bị kế hoạch tài chính linh hoạt.

  3. Tại sao lợi nhuận sau thuế của công ty giảm trong khi doanh thu tăng?
    Lợi nhuận giảm chủ yếu do chi phí tài chính tăng mạnh do vay nợ mở rộng đầu tư, cùng với chi phí quản lý doanh nghiệp biến động và giá vốn hàng bán tăng nhanh hơn doanh thu, làm giảm biên lợi nhuận.

  4. Làm thế nào để cải thiện hiệu quả sử dụng tài sản của công ty?
    Công ty cần tối ưu hóa quy trình sản xuất, nâng cao năng suất lao động, kiểm soát chặt chẽ hàng tồn kho và các khoản phải thu để tăng vòng quay tài sản, từ đó nâng cao tỷ suất lợi nhuận trên tài sản (ROA).

  5. Các giải pháp quản trị rủi ro tài chính nào được đề xuất?
    Đề án khuyến nghị tăng cường kiểm soát dòng tiền, tối ưu hóa cơ cấu vốn, ứng dụng công nghệ phân tích tài chính và xây dựng các kịch bản dự báo linh hoạt để giảm thiểu rủi ro tài chính và đảm bảo sự phát triển bền vững.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích toàn diện tình hình tài chính Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà giai đoạn 2021-2023, nhận diện các điểm mạnh như doanh thu tăng trưởng ổn định và khả năng thanh toán ngắn hạn tốt.
  • Phân tích chỉ ra các thách thức về chi phí tài chính tăng cao và hiệu quả sử dụng tài sản giảm sút, ảnh hưởng đến lợi nhuận sau thuế.
  • Dự báo tài chính giai đoạn 2024-2030 được xây dựng theo ba kịch bản tăng trưởng, cung cấp cơ sở cho kế hoạch phát triển và quản trị rủi ro.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm tối ưu hóa cơ cấu vốn, kiểm soát dòng tiền, ứng dụng công nghệ và nâng cao năng lực đội ngũ tài chính.
  • Nghiên cứu đóng góp một công cụ tham khảo hữu ích cho ban lãnh đạo công ty, nhà đầu tư và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính doanh nghiệp.

Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo công ty nên triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời cập nhật và điều chỉnh dự báo tài chính định kỳ để đảm bảo sự phát triển bền vững. Các bên liên quan được khuyến khích tham khảo và áp dụng kết quả nghiên cứu nhằm nâng cao hiệu quả quản trị tài chính.