NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ÁP DỤNG THỰC HÀNH NGÂN HÀNG XANH CỦA NHÂN VIÊN CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM

• Tác giả: Chử Thị Ngọc Lan
• Người hướng dẫn: PGS. Hạ Thị Thiều Dao
• Trường học: Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
• Đề tài: Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Áp Dụng Thực Hành Ngân Hàng Xanh Của Nhân Viên Các Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2.1. Mục tiêu tổng quát
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
• 1.6.1. Ý nghĩa khoa học
• 1.6.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 1.7. Bố cục bài nghiên cứu
• 1.8. Tóm tắt chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN
• 2.1. Khái niệm về ngân hàng xanh
• 2.2. Các cấp độ của ngân hàng xanh
• 2.3. Ý định, áp dụng thực hành ngân hàng xanh
• 2.4. Tổng quan chung về các lý thuyết chấp nhận và sử dụng công nghệ
• 2.4.1. Thuyết hành động hợp lý (TRA)
• 2.4.2. Thuyết hành vi dự định (TPB)
• 2.4.3. Lý thuyết chấp nhận công nghệ (TAM)
• 2.4.4. Mô hình hợp nhất về chấp nhận và sử dụng công nghệ (UTAUT)
• 2.5. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan
• 2.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến thực hành ngân hàng xanh
• 2.7. Khoảng trống nghiên cứu
• 2.8. Tóm tắt chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Mô hình và giả thuyết nghiên cứu
• 3.1.1. Mô hình nghiên cứu
• 3.1.2. Giả thuyết nghiên cứu
• 3.2. Nhân tố Kết quả kì vọng
• 3.3. Nhân tố Ảnh hưởng xã hội
• 3.4. Nhân tố Điều kiện thuận lợi
• 3.5. Nhân tố Mối quan tâm về môi trường
• 3.6. Nhân tố Hình ảnh của nhân viên ngân hàng
• 3.7. Sự hỗ trợ của ban lãnh đạo
• 3.8. Ý định thực hành ngân hàng xanh
• 3.9. Áp dụng thực hành ngân hàng xanh
• 3.10. Quy trình nghiên cứu và thiết kế nghiên cứu
• 3.10.1. Quy trình nghiên cứu
• 3.10.2. Thiết kế nghiên cứu
• 3.11. Thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu
• 3.11.1. Kiểm định độ tin cậy của thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha
• 3.11.2. Phân tích nhân tố khám phá EFA
• 3.11.3. Phân tích nhân tố khẳng định CFA
• 3.11.4. Phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính SEM
• 3.11.5. Kiểm định sự khác biệt
• 3.12. Xây dựng thang đo
• 3.13. Phương pháp chọn mẫu và xử lý dữ liệu
• 3.14. Tóm tắt chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Thống kê mô tả đặc điểm mẫu và số liệu nghiên cứu
• 4.2. Kết quả kiểm định độ tin cậy của thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha
• 4.3. Kết quả phân tích nhân tố khám phá EFA
• 4.4. Kết quả phân tích nhân tố khám phá cho các biến độc lập
• 4.5. Kết quả phân tích nhân tố khám phá biến trung gian
• 4.6. Kết quả phân tích nhân tố khám phá biến phụ thuộc
• 4.7. Phân tích nhân tố khẳng định CFA
• 4.8. Phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính SEM
• 4.9. Thảo luận kết quả nghiên cứu
• 4.10. Đánh giá sự khác biệt về áp dụng thực hành ngân hàng xanh giữa các nhóm có đặc điểm nhân khẩu học khác nhau
• 4.11. Tóm tắt chương 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1. Hàm ý chính sách
• 5.1.1. Nhân tố Kết quả kỳ vọng
• 5.1.2. Nhân tố Điều kiện thuận lợi
• 5.1.3. Nhân tố Sự hỗ trợ của Ban lãnh đạo
• 5.1.4. Nhân tố ảnh hưởng xã hội
• 5.1.5. Nhân tố Hình ảnh nhân viên ngân hàng
• 5.1.6. Nhân tố mối quan tâm về môi trường
• 5.2. Hạn chế và hướng nghiên cứu trong tương lai
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1: DANH SÁCH CHUYÊN GIA PHỎNG VẤN
• PHỤ LỤC 2: KẾT QUẢ PHỎNG VẤN
• PHỤ LỤC 3: PHIẾU KHẢO SÁT Ý KIẾN
• PHỤ LỤC 4: THỐNG KÊ MÔ TẢ
• PHỤ LỤC 5: KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ ĐỘ TIN CẬY THANG ĐO
• PHỤ LỤC 6: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH NHÂN TỐ KHÁM PHÁ EFA
• PHỤ LỤC 7: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH NHÂN TỐ KHẲNG ĐỊNH CFA
• PHỤ LỤC 8: PHÂN TÍCH MÔ HÌNH HỒI QUY TUYẾN TÍNH SEM
• PHỤ LỤC 9: KIỂM ĐỊNH T TEST VÀ ANOVA

I. Giới Thiệu Nghiên Cứu Về Ngân Hàng Xanh Tại Sao Quan Trọng

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và cạn kiệt tài nguyên, ngân hàng xanh trở thành xu hướng tất yếu. Việt Nam, với các Ngân hàng TMCP Việt Nam, đang nỗ lực để vừa tăng trưởng kinh tế, vừa bảo vệ môi trường. Đề án phát triển Ngân hàng xanh được NHNN phê duyệt năm 2018 là minh chứng. Tuy nhiên, dư nợ tín dụng xanh chỉ chiếm một phần nhỏ (4.5%) trong tổng dư nợ nền kinh tế. Nhiều ngân hàng vẫn tập trung vào khắc phục hậu quả hơn là phòng ngừa. Do đó, việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến thực hành ngân hàng xanh là vô cùng cần thiết. Nghiên cứu tập trung vào nhân viên ngân hàng, những người trực tiếp thực hiện các sáng kiến xanh. Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng sẽ giúp thúc đẩy thực hành ngân hàng xanh hiệu quả hơn, góp phần vào sự phát triển bền vững. Nghiên cứu này có tiềm năng hỗ trợ các NHTMCP Việt Nam hoàn thiện quá trình triển khai và thực hiện các hoạt động NHX, nhằm đạt được mục tiêu tăng trưởng bền vững và cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

1.1. Tính Cấp Thiết Của Phát Triển Ngân Hàng Xanh TMCP Việt Nam

Biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường đòi hỏi các quốc gia, trong đó có Việt Nam, phải có giải pháp để vừa tăng trưởng kinh tế, vừa bảo vệ môi trường. Ngân hàng xanh là một trong những giải pháp quan trọng. Việc NHNN phê duyệt Đề án phát triển Ngân hàng xanh thể hiện sự quan tâm của nhà nước đến vấn đề này. Tuy nhiên, việc triển khai Ngân hàng xanh tại các Ngân hàng TMCP Việt Nam còn nhiều hạn chế, cần có những nghiên cứu chuyên sâu để tìm ra giải pháp hiệu quả. Các Ngân hàng TMCP Việt Nam cần chủ động hơn trong việc xanh hóa hoạt động, thay vì chỉ đối phó với các vấn đề môi trường.

1.2. Mục Tiêu Nghiên Cứu Thúc Đẩy Thực Hành Ngân Hàng Xanh Bền Vững

Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định thực hành ngân hàng xanh của nhân viên Ngân hàng TMCP Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp để thúc đẩy thực hành ngân hàng xanh. Nghiên cứu hướng đến việc đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố và đề xuất các hàm ý chính sách cụ thể. Các câu hỏi nghiên cứu tập trung vào việc xác định các yếu tố, đo lường mức độ ảnh hưởng và đề xuất các hàm ý chính sách để nâng cao thực hành ngân hàng xanh. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà quản lý ngân hàng và các nhà hoạch định chính sách.

II. Xác Định Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Thực Hành Ngân Hàng Xanh

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng để xác định các yếu tố ảnh hưởng. Phương pháp định tính dựa trên các mô hình lý thuyết như TPB, TAM, và UTAUT để phỏng vấn và xác định các yếu tố ban đầu. Phương pháp định lượng sử dụng bảng câu hỏi khảo sát để thu thập dữ liệu từ nhân viên Ngân hàng TMCP Việt Nam. Dữ liệu được phân tích bằng các phần mềm thống kê để đánh giá độ tin cậy của thang đo, phân tích nhân tố khám phá, phân tích nhân tố khẳng định và đánh giá mô hình cấu trúc tuyến tính. Nghiên cứu tập trung vào việc hiểu rõ các yếu tố tác động đến nhận thức, động lực, và hành vi của nhân viên trong việc thực hiện các hoạt động ngân hàng xanh. Từ đó, đưa ra những đánh giá khách quan và đề xuất các giải pháp phù hợp với thực tế.

2.1. Phương Pháp Nghiên Cứu Kết Hợp Định Tính và Định Lượng

Nghiên cứu sử dụng cả phương pháp định tính và định lượng để đảm bảo tính toàn diện và chính xác. Phương pháp định tính giúp xác định các yếu tố quan trọng dựa trên lý thuyết và kinh nghiệm thực tế. Phương pháp định lượng giúp đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố và kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Việc kết hợp hai phương pháp này giúp tăng cường độ tin cậy và giá trị của kết quả nghiên cứu. Nghiên cứu cũng sử dụng các phần mềm phân tích thống kê hiện đại để xử lý dữ liệu và đưa ra các kết luận chính xác.

2.2. Mô Hình Nghiên Cứu Các Nhân Tố Chính Ảnh Hưởng Đến Thực Hành

Mô hình nghiên cứu dựa trên các lý thuyết chấp nhận công nghệ và hành vi, bao gồm TPB, TAM, và UTAUT. Mô hình này xác định các nhân tố như kết quả kỳ vọng, ảnh hưởng xã hội, điều kiện thuận lợi, mối quan tâm về môi trường, hình ảnh nhân viên ngân hàng, và sự hỗ trợ của ban lãnh đạo là các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thực hành ngân hàng xanh. Mô hình cũng xem xét mối quan hệ giữa ý định thực hành và áp dụng thực hành ngân hàng xanh. Mô hình này cung cấp một khung phân tích toàn diện để hiểu rõ các yếu tố thúc đẩy và cản trở việc thực hành ngân hàng xanh.

III. Phân Tích Kết Quả Tác Động Của Các Yếu Tố Đến NHX

Kết quả nghiên cứu cho thấy cả 6 nhân tố đều có tác động đến thực hành ngân hàng xanh. Kết quả kỳ vọng, điều kiện thuận lợi, ảnh hưởng xã hội, sự hỗ trợ của ban lãnh đạo, sự quan tâm đến môi trường, và hình ảnh nhân viên ngân hàng đều đóng vai trò quan trọng. Nghiên cứu cũng đánh giá sự khác biệt về áp dụng thực hành ngân hàng xanh giữa các nhóm nhân khẩu học khác nhau. Các kết quả này cung cấp thông tin chi tiết về các yếu tố cần được chú trọng để thúc đẩy thực hành ngân hàng xanh hiệu quả hơn. Phân tích kết quả là cơ sở để đưa ra các giải pháp cụ thể và các hàm ý chính sách phù hợp.

3.1. Tầm Quan Trọng Của Kết Quả Kỳ Vọng và Điều Kiện Thuận Lợi

Nhân viên có xu hướng thực hiện ngân hàng xanh hơn nếu họ tin rằng việc này sẽ mang lại kết quả kỳ vọng tích cực, chẳng hạn như cải thiện hiệu quả công việc hoặc nâng cao hình ảnh bản thân. Điều kiện thuận lợi, bao gồm các nguồn lực, công cụ, và quy trình hỗ trợ, cũng đóng vai trò quan trọng. Nếu nhân viên cảm thấy họ có đủ các điều kiện thuận lợi, họ sẽ dễ dàng hơn trong việc thực hiện các hoạt động ngân hàng xanh. Các ngân hàng nên tạo ra môi trường làm việc hỗ trợ và cung cấp các công cụ cần thiết để khuyến khích nhân viên thực hiện thực hành ngân hàng xanh.

3.2. Ảnh Hưởng Của Yếu Tố Xã Hội và Sự Hỗ Trợ Lãnh Đạo

Ảnh hưởng xã hội, bao gồm sự ủng hộ của đồng nghiệp và sự kỳ vọng của xã hội, cũng có tác động đến thực hành ngân hàng xanh. Nếu nhân viên cảm thấy họ được ủng hộ và khuyến khích bởi những người xung quanh, họ sẽ có động lực hơn để thực hiện các hoạt động ngân hàng xanh. Sự hỗ trợ của ban lãnh đạo là yếu tố then chốt. Nếu lãnh đạo thể hiện cam kết và hỗ trợ các hoạt động ngân hàng xanh, nhân viên sẽ cảm thấy được khuyến khích và tạo động lực để tham gia.

IV. Giải Pháp Hàm Ý Thúc Đẩy Thực Hành Ngân Hàng Xanh Hiệu Quả

Nghiên cứu đề xuất các giải pháp cụ thể để thúc đẩy thực hành ngân hàng xanh. Các Ngân hàng TMCP Việt Nam cần nâng cao nhận thức của nhân viên về lợi ích của ngân hàng xanh, tạo ra môi trường làm việc hỗ trợ, cung cấp các công cụ và nguồn lực cần thiết, và khuyến khích văn hóa doanh nghiệp xanh. Các hàm ý chính sách bao gồm việc tăng cường đào tạo về ngân hàng xanh, xây dựng các KPI ngân hàng xanh rõ ràng, và tạo ra các chính sách ngân hàng khuyến khích tín dụng xanh. Các giải pháp và hàm ý này nhằm mục đích tạo ra một hệ thống ngân hàng xanh bền vững và hiệu quả.

4.1. Tăng Cường Đào Tạo và Nâng Cao Nhận Thức Về Ngân Hàng Xanh

Các Ngân hàng TMCP Việt Nam cần đầu tư vào các chương trình đào tạo về ngân hàng xanh cho nhân viên. Các chương trình này nên tập trung vào việc nâng cao nhận thức về lợi ích của ngân hàng xanh, cung cấp kiến thức về các hoạt động ngân hàng xanh cụ thể, và trang bị kỹ năng thực hiện các hoạt động này. Các chương trình đào tạo nên được thiết kế phù hợp với từng đối tượng nhân viên và cập nhật thường xuyên để đáp ứng các yêu cầu mới. Các hoạt động tuyên truyền và truyền thông cũng cần được tăng cường để nâng cao nhận thức về ngân hàng xanh trong toàn ngân hàng.

4.2. Xây Dựng KPI và Chính Sách Khuyến Khích Thực Hành Xanh

Các Ngân hàng TMCP Việt Nam nên xây dựng các KPI ngân hàng xanh rõ ràng và cụ thể để đo lường và đánh giá hiệu quả của các hoạt động ngân hàng xanh. Các KPI này nên được liên kết với các mục tiêu kinh doanh và môi trường của ngân hàng. Các chính sách ngân hàng cần được điều chỉnh để khuyến khích tín dụng xanh và các sản phẩm và dịch vụ xanh khác. Các chính sách này nên tạo ra các ưu đãi cho các doanh nghiệp và cá nhân thực hiện các hoạt động thân thiện với môi trường.

V. Kết Luận Hướng Đi Cho Ngân Hàng Xanh Việt Nam

Nghiên cứu này đã cung cấp một cái nhìn tổng quan về các yếu tố ảnh hưởng đến thực hành ngân hàng xanh của nhân viên Ngân hàng TMCP Việt Nam. Các kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các chiến lược và chính sách hiệu quả nhằm thúc đẩy ngân hàng xanh. Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn còn một số hạn chế và cần được tiếp tục nghiên cứu trong tương lai. Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc mở rộng phạm vi nghiên cứu, sử dụng các phương pháp nghiên cứu khác, và xem xét các yếu tố bổ sung. Ngân hàng xanh là một xu hướng tất yếu và cần được các Ngân hàng TMCP Việt Nam quan tâm và đầu tư để đạt được sự phát triển bền vững.

5.1. Hạn Chế Của Nghiên Cứu và Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo

Nghiên cứu này có một số hạn chế, chẳng hạn như phạm vi nghiên cứu giới hạn trong các Ngân hàng TMCP Việt Nam và sử dụng phương pháp khảo sát. Các nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các loại hình ngân hàng khác và sử dụng các phương pháp nghiên cứu khác, chẳng hạn như phỏng vấn sâu hoặc nghiên cứu trường hợp. Các nghiên cứu tiếp theo cũng có thể xem xét các yếu tố bổ sung, chẳng hạn như văn hóa doanh nghiệp, công nghệ xanh, và quản lý rủi ro môi trường. Nghiên cứu tương lai cần xem xét các yếu tố vĩ mô, chính sách của nhà nước để có cái nhìn toàn diện hơn.

5.2. Tương Lai Của Ngân Hàng Xanh Phát Triển Bền Vững và Trách Nhiệm

Ngân hàng xanh là một phần quan trọng của sự phát triển bền vững. Các Ngân hàng TMCP Việt Nam cần nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển bền vững. Các ngân hàng cần chủ động thực hiện các hoạt động ngân hàng xanh, không chỉ để tuân thủ các quy định của nhà nước mà còn để đáp ứng nhu cầu và kỳ vọng của khách hàng và xã hội. Ngân hàng xanh không chỉ là một xu hướng mà còn là một cam kết về trách nhiệm xã hội.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng, việc phát triển mô hình tăng trưởng xanh trở thành xu hướng toàn cầu. Tại Việt Nam, ngành ngân hàng cũng đang nỗ lực triển khai các giải pháp nhằm cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường. Theo số liệu đến ngày 31/12/2023, có 47 tổ chức tín dụng phát sinh dư nợ tín dụng xanh với tổng dư nợ đạt khoảng 621.000 tỷ đồng, chiếm 4,5% tổng dư nợ nền kinh tế. Tuy nhiên, mức độ chủ động trong việc "xanh hóa" hoạt động ngân hàng thương mại cổ phần (NHTMCP) vẫn còn hạn chế. Nhân viên ngân hàng đóng vai trò then chốt trong việc thực hiện các hoạt động ngân hàng xanh (NHX), bởi họ là lực lượng trực tiếp vận hành các nghiệp vụ và kinh doanh. Nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc áp dụng thực hành NHX của nhân viên các NHTMCP Việt Nam, qua đó đề xuất các giải pháp thúc đẩy thực hiện hiệu quả hơn.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc: (1) xác định các nhân tố ảnh hưởng đến áp dụng thực hành NHX của nhân viên; (2) đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố này; (3) đề xuất hàm ý chính sách nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng NHX. Phạm vi nghiên cứu bao gồm khảo sát 273 nhân viên các NHTMCP tại Việt Nam trong giai đoạn từ tháng 12/2023 đến tháng 1/2024. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ các ngân hàng hoàn thiện quá trình triển khai NHX, góp phần thúc đẩy tăng trưởng bền vững và bảo vệ môi trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên mô hình hợp nhất về chấp nhận và sử dụng công nghệ (UTAUT) của Venkatesh và cộng sự (2003), kết hợp với các lý thuyết hành vi như Thuyết hành động hợp lý (TRA) và Thuyết hành vi dự định (TPB). Mô hình UTAUT gồm bốn nhân tố chính ảnh hưởng đến ý định và hành vi sử dụng công nghệ: (1) Kết quả kỳ vọng (Performance Expectancy), (2) Điều kiện thuận lợi (Facilitating Conditions), (3) Ảnh hưởng xã hội (Social Influence), và (4) Nỗ lực kỳ vọng (Effort Expectancy). Ngoài ra, nghiên cứu bổ sung thêm ba nhân tố gồm: (5) Mối quan tâm đến môi trường, (6) Hình ảnh nhân viên ngân hàng, và (7) Sự hỗ trợ của ban lãnh đạo nhằm phù hợp với đặc thù ngành ngân hàng xanh tại Việt Nam.

Các khái niệm chính bao gồm:

• Ngân hàng xanh (NHX): Hoạt động ngân hàng hướng tới bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí CO2, áp dụng công nghệ và quy trình thân thiện môi trường trong kinh doanh và vận hành nội bộ.
• Ý định thực hành NHX: Dự định và kế hoạch của nhân viên trong việc áp dụng các hoạt động ngân hàng xanh.
• Hành vi áp dụng NHX: Thực tế thực hiện các hoạt động ngân hàng xanh trong công việc hàng ngày của nhân viên.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính tiến hành phỏng vấn thử để xác định các nhân tố ảnh hưởng, dựa trên lý thuyết UTAUT, TPB và TAM. Giai đoạn định lượng thu thập dữ liệu qua bảng câu hỏi khảo sát 273 nhân viên các NHTMCP Việt Nam trong khoảng thời gian từ tháng 12/2023 đến tháng 1/2024.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng các công cụ thống kê hiện đại gồm:

• Kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha.
• Phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc nhân tố.
• Phân tích nhân tố khẳng định (CFA) để kiểm định mô hình đo lường.
• Mô hình cấu trúc tuyến tính (SEM) để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu và đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố.

Quy trình chọn mẫu sử dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhân viên ngân hàng thương mại cổ phần trên toàn quốc.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Kết quả kỳ vọng có ảnh hưởng tích cực và mạnh mẽ đến ý định thực hành NHX với hệ số tác động cao, cho thấy nhân viên tin rằng áp dụng NHX giúp cải thiện hiệu quả công việc, tiết kiệm thời gian và nâng cao chất lượng dịch vụ. Khoảng 78% người khảo sát đồng ý rằng NHX giúp cung cấp dịch vụ thuận tiện hơn.

2. Điều kiện thuận lợi cũng có tác động tích cực đáng kể, với 72% nhân viên cho biết họ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật và tổ chức cần thiết để thực hiện NHX, đồng thời cảm thấy các hoạt động NHX phù hợp với phong cách làm việc hiện tại.

3. Ảnh hưởng xã hội đóng vai trò quan trọng, khi 70% nhân viên chịu tác động từ đồng nghiệp và lãnh đạo trong việc áp dụng NHX, thể hiện sự lan tỏa văn hóa xanh trong môi trường làm việc.

4. Sự hỗ trợ của ban lãnh đạo được đánh giá cao, với 75% nhân viên cho rằng lãnh đạo ngân hàng tích cực khuyến khích và tạo điều kiện cho việc thực hành NHX, góp phần thúc đẩy ý định và hành vi áp dụng.

5. Mối quan tâm đến môi trường có ảnh hưởng thuận chiều, khoảng 68% nhân viên nhận thức rõ vai trò của NHX trong bảo vệ môi trường và cam kết thực hiện các hoạt động thân thiện môi trường.

6. Hình ảnh nhân viên ngân hàng cũng tác động tích cực, khi nhân viên cảm thấy việc thực hành NHX nâng cao hình ảnh cá nhân và uy tín trong tổ chức.

Mô hình SEM cho thấy tất cả 6 nhân tố trên đều có ảnh hưởng có ý nghĩa thống kê đến ý định thực hành NHX, trong đó kết quả kỳ vọng và sự hỗ trợ của ban lãnh đạo là hai nhân tố có tác động mạnh nhất. Ý định thực hành NHX có mối quan hệ thuận chiều và có ý nghĩa với hành vi áp dụng thực hành NHX.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước trước đây, khẳng định vai trò quan trọng của nhận thức về lợi ích và sự hỗ trợ tổ chức trong việc thúc đẩy áp dụng công nghệ và thực hành mới. Sự ảnh hưởng xã hội và hình ảnh cá nhân cũng là động lực thúc đẩy nhân viên thay đổi hành vi theo hướng xanh hóa.

Điều kiện thuận lợi về công nghệ và nguồn lực được xem là yếu tố hỗ trợ cần thiết để giảm thiểu rào cản trong quá trình chuyển đổi. Sự quan tâm đến môi trường phản ánh nhận thức ngày càng tăng của nhân viên về trách nhiệm xã hội và bảo vệ thiên nhiên, góp phần tạo động lực nội tại cho việc áp dụng NHX.

Việc ban lãnh đạo tích cực tham gia và hỗ trợ được xem là nhân tố quyết định thành công của các sáng kiến NHX, bởi họ là người định hướng chiến lược và phân bổ nguồn lực. Các biểu đồ phân tích mô hình SEM minh họa rõ mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố, giúp nhà quản lý tập trung nguồn lực hiệu quả.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường truyền thông và đào tạo về lợi ích của NHX nhằm nâng cao nhận thức và kết quả kỳ vọng của nhân viên, giúp họ hiểu rõ tác động tích cực của NHX đến hiệu quả công việc và môi trường. Thời gian thực hiện: 6 tháng; Chủ thể: Ban quản lý nhân sự và phòng đào tạo.

2. Cải thiện điều kiện thuận lợi về công nghệ và hạ tầng hỗ trợ như trang bị phần mềm, thiết bị hiện đại và quy trình làm việc thân thiện môi trường để tạo môi trường thuận lợi cho nhân viên áp dụng NHX. Thời gian: 12 tháng; Chủ thể: Ban kỹ thuật và vận hành.

3. Xây dựng văn hóa xanh trong tổ chức thông qua sự lãnh đạo gương mẫu và khuyến khích sự tham gia của lãnh đạo cấp cao trong các hoạt động NHX, tạo động lực và ảnh hưởng tích cực đến nhân viên. Thời gian: liên tục; Chủ thể: Ban lãnh đạo cấp cao.

4. Tăng cường các hoạt động xã hội và nhóm hỗ trợ nội bộ nhằm phát huy ảnh hưởng xã hội tích cực, khuyến khích nhân viên chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau trong việc thực hành NHX. Thời gian: 6 tháng; Chủ thể: Phòng nhân sự và truyền thông nội bộ.

5. Đánh giá và công nhận hình ảnh nhân viên xanh thông qua các chương trình khen thưởng, ghi nhận đóng góp nhằm nâng cao động lực cá nhân và xây dựng hình ảnh tích cực trong tổ chức. Thời gian: hàng năm; Chủ thể: Ban quản lý nhân sự.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo các ngân hàng thương mại cổ phần: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chiến lược phát triển NHX, nâng cao hiệu quả quản lý và vận hành theo hướng bền vững.

2. Phòng nhân sự và đào tạo: Giúp thiết kế các chương trình đào tạo, nâng cao nhận thức và kỹ năng cho nhân viên trong việc áp dụng NHX, từ đó thúc đẩy thay đổi hành vi tích cực.

3. Nhân viên ngân hàng: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến việc áp dụng NHX, từ đó chủ động tham gia và thực hiện các hoạt động xanh trong công việc hàng ngày.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành tài chính-ngân hàng: Cung cấp tài liệu tham khảo về mô hình nghiên cứu hành vi áp dụng công nghệ xanh trong ngành ngân hàng, đồng thời mở rộng nghiên cứu về phát triển bền vững.

Câu hỏi thường gặp

1. Ngân hàng xanh là gì và tại sao quan trọng?
   Ngân hàng xanh là ngân hàng hoạt động theo hướng thân thiện môi trường, giảm phát thải khí nhà kính và thúc đẩy phát triển bền vững. Nó quan trọng vì giúp cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường, góp phần ứng phó biến đổi khí hậu.

2. Nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến việc áp dụng ngân hàng xanh của nhân viên?
   Kết quả kỳ vọng và sự hỗ trợ của ban lãnh đạo được xác định là hai nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất, bởi chúng tạo động lực và điều kiện thuận lợi cho nhân viên thực hiện các hoạt động xanh.

3. Làm thế nào để tăng cường ý định thực hành ngân hàng xanh của nhân viên?
   Cần nâng cao nhận thức về lợi ích của NHX, cải thiện điều kiện làm việc, xây dựng văn hóa xanh và sự hỗ trợ tích cực từ lãnh đạo, đồng thời tạo môi trường xã hội khuyến khích hành vi xanh.

4. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
   Luận văn sử dụng kết hợp nghiên cứu định tính và định lượng, với phân tích dữ liệu bằng Cronbach’s Alpha, EFA, CFA và SEM để kiểm định mô hình và các giả thuyết nghiên cứu.

5. Nghiên cứu có thể áp dụng cho các ngân hàng khác ngoài Việt Nam không?
   Mặc dù nghiên cứu tập trung vào các NHTMCP Việt Nam, các kết quả và mô hình có thể tham khảo và điều chỉnh phù hợp để áp dụng trong các ngân hàng tại các quốc gia có bối cảnh tương tự.

Kết luận

• Nghiên cứu đã xác định 6 nhân tố chính ảnh hưởng tích cực đến ý định và hành vi áp dụng thực hành ngân hàng xanh của nhân viên các NHTMCP Việt Nam: kết quả kỳ vọng, điều kiện thuận lợi, ảnh hưởng xã hội, sự hỗ trợ của ban lãnh đạo, mối quan tâm đến môi trường và hình ảnh nhân viên ngân hàng.
• Kết quả kỳ vọng và sự hỗ trợ của ban lãnh đạo là hai nhân tố có tác động mạnh nhất, đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy áp dụng NHX.
• Ý định thực hành NHX có mối quan hệ thuận chiều và ảnh hưởng tích cực đến hành vi áp dụng thực tế của nhân viên.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để các ngân hàng xây dựng chính sách và chiến lược phát triển NHX hiệu quả, góp phần thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, mở rộng nghiên cứu với quy mô lớn hơn và đa dạng hóa đối tượng khảo sát nhằm nâng cao tính ứng dụng và thực tiễn của nghiên cứu.

Hành động ngay hôm nay: Các nhà quản lý ngân hàng nên xem xét áp dụng các giải pháp nghiên cứu đề xuất để thúc đẩy văn hóa ngân hàng xanh, đồng thời nhân viên cần chủ động tham gia và thực hiện các hoạt động thân thiện môi trường trong công việc hàng ngày.