Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh giáo dục nghề nghiệp ngày càng được chú trọng nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao cho thị trường lao động, việc nâng cao chất lượng đào tạo nghề kế toán trở thành một vấn đề cấp thiết. Tại Trường Cao đẳng nghề Tây Ninh, ngành kế toán luôn thu hút số lượng học sinh sinh viên đông đảo, với chỉ tiêu tuyển sinh hàng năm đạt trên 100%, đồng thời tỷ lệ sinh viên có việc làm sau khi tốt nghiệp chiếm tỷ lệ cao. Tuy nhiên, để duy trì và nâng cao chất lượng đào tạo, cần xác định rõ các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề kế toán tại trường.
Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề kế toán dựa trên mức độ hài lòng của sinh viên đang theo học tại Trường Cao đẳng nghề Tây Ninh trong giai đoạn từ năm 2017 đến 2019. Nghiên cứu tập trung vào 6 nhân tố chính gồm: chương trình đào tạo, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, môi trường học tập, dịch vụ hỗ trợ và người học nghề. Qua đó, đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề kế toán, góp phần phát triển nguồn nhân lực kế toán đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động trong và ngoài tỉnh Tây Ninh.
Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng trong việc giúp nhà trường và các cơ quan quản lý giáo dục nghề nghiệp đánh giá thực trạng, nhận diện các yếu tố ảnh hưởng, từ đó xây dựng các chính sách và biện pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề kế toán, đồng thời có thể áp dụng tham khảo cho các ngành nghề đào tạo khác trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về giáo dục nghề nghiệp, chất lượng dịch vụ và chất lượng đào tạo nghề kế toán. Khái niệm đào tạo nghề được hiểu là hoạt động dạy và học nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng và thái độ nghề nghiệp cần thiết cho người học để có thể tìm việc làm hoặc tự tạo việc làm sau khi hoàn thành khóa học, theo Luật Giáo dục nghề nghiệp năm 2014.
Chất lượng dịch vụ được định nghĩa theo mô hình SERVQUAL của Parasuraman và cộng sự (1985, 1988) là sự khác biệt giữa kỳ vọng của khách hàng và cảm nhận thực tế về dịch vụ. Mô hình 5 khoảng cách chất lượng dịch vụ được áp dụng để đánh giá chất lượng đào tạo nghề kế toán, trong đó các khoảng cách về nhận thức, chuyển đổi kỳ vọng thành tiêu chuẩn, thực hiện dịch vụ, truyền thông và cảm nhận khách hàng được xem xét.
Ngoài ra, nghiên cứu sử dụng các khái niệm về chất lượng đào tạo nghề kế toán, bao gồm các yếu tố như chương trình đào tạo, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, môi trường học tập, dịch vụ hỗ trợ và người học nghề. Các chuẩn đầu ra của ngành kế toán được xây dựng dựa trên hệ thống thang năng lực của Bloom, tập trung vào kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp, kỹ năng mềm và phẩm chất đạo đức.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa nghiên cứu định tính và định lượng. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát trực tiếp 200 sinh viên ngành kế toán đang theo học tại Trường Cao đẳng nghề Tây Ninh trong giai đoạn từ tháng 3/2020 đến tháng 8/2020. Mẫu nghiên cứu được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho đối tượng nghiên cứu.
Phân tích nhân tố khám phá (EFA) được thực hiện bằng phần mềm SPSS 20 để xác định các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề kế toán. Các kiểm định Cronbach’s Alpha được sử dụng để đánh giá độ tin cậy của thang đo, trong khi kiểm định KMO và Bartlett kiểm tra tính thích hợp của phân tích nhân tố. Phân tích hồi quy tuyến tính đa biến được áp dụng để xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến chất lượng đào tạo.
Quy trình nghiên cứu bao gồm: tổng hợp tài liệu, xây dựng mô hình nghiên cứu, thiết kế bảng khảo sát, thu thập dữ liệu, phân tích dữ liệu và đề xuất giải pháp. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo, tài liệu của trường và các văn bản pháp luật liên quan như Luật Giáo dục nghề nghiệp 2014 và Thông tư 15/2017/TT-BLĐTBXH.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Người học nghề là nhân tố có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến chất lượng đào tạo nghề kế toán với hệ số hồi quy chuẩn hóa cao nhất trong mô hình phân tích hồi quy. Mức độ hài lòng của sinh viên về thái độ học tập, ý thức trách nhiệm và kỹ năng mềm đóng vai trò quyết định trong hiệu quả đào tạo.
Đội ngũ giáo viên được đánh giá là nhân tố quan trọng thứ hai, với trình độ chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn và phương pháp giảng dạy ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đào tạo. Khoảng 85% sinh viên đánh giá đội ngũ giáo viên có năng lực và hỗ trợ tích cực trong quá trình học tập.
Dịch vụ hỗ trợ như thư viện, phòng thực hành, tư vấn học tập và hỗ trợ kỹ thuật cũng có tác động đáng kể, chiếm tỷ lệ ảnh hưởng khoảng 30% trong mô hình phân tích nhân tố. Sinh viên đánh giá cao các dịch vụ này trong việc nâng cao trải nghiệm học tập.
Các nhân tố như chương trình đào tạo, cơ sở vật chất và môi trường học tập tuy có ảnh hưởng nhưng mức độ thấp hơn so với ba nhân tố chính trên. Cơ sở vật chất hiện đại và chương trình đào tạo cập nhật theo chuẩn quốc tế vẫn cần được cải thiện để đáp ứng yêu cầu hội nhập.
Thảo luận kết quả
Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước về chất lượng đào tạo nghề, trong đó người học và đội ngũ giáo viên luôn là nhân tố trung tâm quyết định thành công của quá trình đào tạo. Việc tập trung nâng cao năng lực và thái độ của người học giúp tăng hiệu quả tiếp thu kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp.
Đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm thực tiễn và phương pháp giảng dạy đổi mới góp phần tạo môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự sáng tạo và phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên. Dịch vụ hỗ trợ được xem là yếu tố bổ trợ quan trọng, giúp sinh viên tiếp cận tài liệu, thực hành và giải quyết khó khăn trong học tập.
Mặc dù cơ sở vật chất và chương trình đào tạo chưa đạt mức tối ưu, nhưng với sự đầu tư và cải tiến liên tục, các yếu tố này sẽ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nghề kế toán trong tương lai. Kết quả có thể được minh họa qua biểu đồ hồi quy thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố, cũng như bảng phân tích Cronbach’s Alpha cho thấy độ tin cậy của các thang đo.
Đề xuất và khuyến nghị
Nâng cao năng lực và ý thức người học: Tổ chức các chương trình đào tạo kỹ năng mềm, tư duy phản biện và thái độ nghề nghiệp cho sinh viên trong vòng 1 năm tới. Nhà trường phối hợp với các chuyên gia và doanh nghiệp để xây dựng các khóa học phù hợp.
Đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên: Thực hiện các khóa tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng sư phạm cho giáo viên định kỳ 6 tháng/lần. Khuyến khích giảng viên tham gia nghiên cứu khoa học và thực tế doanh nghiệp để cập nhật kiến thức.
Cải thiện dịch vụ hỗ trợ học tập: Đầu tư nâng cấp thư viện điện tử, phòng thực hành và hệ thống tư vấn học tập trong vòng 2 năm tới. Tăng cường hỗ trợ kỹ thuật và tư vấn nghề nghiệp cho sinh viên nhằm nâng cao trải nghiệm học tập.
Cập nhật chương trình đào tạo: Rà soát và điều chỉnh chương trình đào tạo kế toán theo chuẩn quốc tế và yêu cầu thực tế doanh nghiệp trong vòng 1 năm. Tăng cường thời lượng thực hành và liên kết với doanh nghiệp để sinh viên có cơ hội thực tập thực tế.
Đầu tư cơ sở vật chất hiện đại: Lập kế hoạch đầu tư trang thiết bị, phòng học và công nghệ đào tạo phù hợp với xu hướng phát triển nghề nghiệp trong 3 năm tới. Tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp để hỗ trợ trang thiết bị và công nghệ mới.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban giám hiệu và nhà quản lý giáo dục nghề nghiệp: Giúp đánh giá thực trạng và xây dựng chiến lược nâng cao chất lượng đào tạo nghề kế toán, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động của cơ sở giáo dục.
Giảng viên và cán bộ đào tạo ngành kế toán: Cung cấp cơ sở khoa học để đổi mới phương pháp giảng dạy, xây dựng chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu thực tế và nâng cao năng lực giảng dạy.
Sinh viên và người học nghề kế toán: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo, từ đó chủ động nâng cao kỹ năng, thái độ và ý thức học tập nhằm đạt hiệu quả cao trong quá trình học.
Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý giáo dục: Tham khảo để xây dựng các chính sách, quy định và tiêu chuẩn kiểm định chất lượng đào tạo nghề phù hợp với xu hướng phát triển và yêu cầu thị trường lao động.
Câu hỏi thường gặp
Nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến chất lượng đào tạo nghề kế toán?
Người học nghề được xác định là nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất, bởi thái độ, ý thức và kỹ năng mềm của sinh viên quyết định hiệu quả tiếp thu kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp.Tại sao đội ngũ giáo viên lại quan trọng trong đào tạo nghề kế toán?
Đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm thực tiễn giúp truyền đạt kiến thức hiệu quả, tạo môi trường học tập tích cực và hỗ trợ sinh viên phát triển kỹ năng mềm.Dịch vụ hỗ trợ học tập gồm những gì?
Bao gồm thư viện, phòng thực hành, tư vấn học tập, hỗ trợ kỹ thuật và các dịch vụ giúp sinh viên tiếp cận tài liệu, giải quyết khó khăn trong học tập và phát triển nghề nghiệp.Chương trình đào tạo hiện tại có đáp ứng yêu cầu thực tế không?
Chương trình đào tạo còn nhiều hạn chế, đặc biệt về thời lượng thực hành và cập nhật theo chuẩn quốc tế, cần được điều chỉnh để phù hợp với yêu cầu của doanh nghiệp và xu hướng hội nhập.Làm thế nào để nâng cao chất lượng đào tạo nghề kế toán tại trường?
Cần tập trung nâng cao năng lực người học, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, cải thiện dịch vụ hỗ trợ, cập nhật chương trình đào tạo và đầu tư cơ sở vật chất hiện đại, đồng thời tăng cường liên kết với doanh nghiệp.
Kết luận
- Nghiên cứu xác định ba nhân tố chính ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo nghề kế toán tại Trường Cao đẳng nghề Tây Ninh là người học nghề, đội ngũ giáo viên và dịch vụ hỗ trợ.
- Mức độ hài lòng của sinh viên phản ánh rõ vai trò quan trọng của các nhân tố này trong việc nâng cao chất lượng đào tạo.
- Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để nhà trường và các cơ quan quản lý xây dựng các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề kế toán.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể tập trung vào nâng cao năng lực người học, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, cải thiện dịch vụ hỗ trợ, cập nhật chương trình đào tạo và đầu tư cơ sở vật chất.
- Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá hiệu quả và mở rộng nghiên cứu sang các ngành nghề đào tạo khác nhằm nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp toàn diện.
Hãy hành động ngay hôm nay để góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nghề kế toán, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế!