I. Tổng quan về đề tài và cơ sở lý luận
Luận văn thạc sĩ "Hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí đóng tàu tại Tổng công ty Sông Thu" của Nguyễn Thị Thái Bình (2023) tập trung vào việc nâng cao hiệu quả quản trị tài chính tại Tổng công ty Sông Thu thông qua việc cải thiện quy trình kế toán doanh thu và chi phí. Đề tài này xuất phát từ thực tế hoạt động đóng tàu phức tạp, kéo dài nhiều năm, dẫn đến khó khăn trong việc kiểm soát chi phí và ghi nhận doanh thu. Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của thông tin tài chính chính xác, kịp thời, đặc biệt là doanh thu và chi phí, đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Luận văn sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu, bao gồm tổng hợp tài liệu, nghiên cứu tình huống, quan sát khoa học và phân tích tổng kết kinh nghiệm, để phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp. Cơ sở lý luận của luận văn dựa trên Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và Thông tư 200/2014/TT-BTC, đồng thời tham chiếu đến Chuẩn mực kế toán Quốc tế (IFRS) và các nghiên cứu liên quan khác. Tác giả cũng chỉ ra hạn chế của VAS và Thông tư 200 khi áp dụng cho doanh nghiệp đặc thù như đóng tàu và đề xuất hoàn thiện quy trình kế toán để phù hợp hơn với thông lệ quốc tế và hỗ trợ công tác quản trị.
II. Phân tích thực trạng tại Tổng Công ty Sông Thu
Chương 2 của luận văn mô tả chi tiết thực trạng công tác kế toán doanh thu, chi phí đóng tàu tại Tổng Công ty Sông Thu. Tác giả trình bày khái quát về Tổng công ty, bao gồm cơ cấu tổ chức, quy trình quản lý và thực hiện dự án. Phân tích tập trung vào đặc điểm hoạt động đóng tàu và ảnh hưởng của nó đến việc ghi nhận doanh thu, chi phí. Luận văn chỉ ra rằng Tổng công ty Sông Thu đang theo dõi doanh thu, chi phí theo từng giai đoạn hoàn thành của sản phẩm. Tuy nhiên, quy trình này còn tồn tại một số hạn chế, chẳng hạn như việc cảnh báo chi phí vượt dự toán chưa kịp thời, doanh thu ghi nhận chưa chính xác do thời gian nghiệm thu kéo dài, và việc xác định lãi/lỗ của từng sản phẩm chỉ có thể thực hiện sau khi hoàn thành. "Tình hình lãi, lỗ của riêng một sản phẩm tàu phải kết thúc sản phẩm mới biết được chính xác" - đây là một điểm yếu cần được khắc phục để nâng cao hiệu quả quản trị. Dữ liệu được thu thập từ nhiều phòng ban, bao gồm phòng Kinh doanh, phòng Công nghệ sản xuất và phòng Kế toán, đảm bảo tính toàn diện và khách quan của phân tích.
III. Đề xuất hoàn thiện quy trình kế toán
Chương 3 của luận văn tập trung vào đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí đóng tàu tại Tổng Công ty Sông Thu. Tác giả đề xuất hoàn thiện chứng từ ghi nhận doanh thu, chi phí, cũng như quy trình kế toán ghi nhận doanh thu và chi phí. Cụ thể, luận văn đề cập đến việc áp dụng phương pháp ghi nhận doanh thu theo tỷ lệ hoàn thành, dựa trên khối lượng công việc đã thực hiện. "Bảng tính khối lượng hoàn thành tàu CDN130 năm 2022" được sử dụng để minh họa cho phương pháp này. Bên cạnh đó, luận văn cũng đề xuất hoàn thiện công tác báo cáo tài chính và báo cáo quản trị để cung cấp thông tin kịp thời và chính xác hơn cho việc ra quyết định. "Bảng tổng hợp phân tích chi tiết lợi nhuận gộp" là một ví dụ về việc cải thiện báo cáo quản trị. Các đề xuất của tác giả nhằm mục đích giúp Tổng công ty Sông Thu kiểm soát tốt hơn chi phí, ghi nhận doanh thu chính xác hơn, và đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả hơn.
IV. Đánh giá chung và ý nghĩa của luận văn
Luận văn của Nguyễn Thị Thái Bình mang lại giá trị thực tiễn cao cho Tổng Công ty Sông Thu nói riêng và ngành đóng tàu nói chung. Việc phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp cụ thể giúp doanh nghiệp nhận diện những điểm yếu trong quy trình kế toán hiện tại và có hướng khắc phục. Việc áp dụng các phương pháp kế toán tiên tiến, như ghi nhận doanh thu theo tỷ lệ hoàn thành, sẽ giúp doanh nghiệp quản lý chi phí hiệu quả hơn, đưa ra quyết định kinh doanh chính xác hơn, và nâng cao năng lực cạnh tranh. Luận văn cũng góp phần bổ sung vào kho tàng kiến thức về kế toán doanh thu, chi phí cho ngành đóng tàu, một lĩnh vực còn ít được nghiên cứu sâu tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng cho các doanh nghiệp có hoạt động sản xuất kéo dài, phức tạp tương tự như đóng tàu.