Luận án tiến sĩ: Phân vùng chất lượng nước sông Nhuệ và sông Đáy theo mục đích sử dụng

• Tác giả: Cái Anh Tú
• Người hướng dẫn: PGS. Dương Hồng Sơn
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường
• Đề tài: Nghiên Cứu Phân Vùng Chất Lượng Nước Sông Nhuệ và Sông Đáy Theo Mục Đích Sử Dụng
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
• 1.2. Mục tiêu và nôi dung nghiên cứu của luận án
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Hướng tiếp cận nghiên cứu
• 1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn. Những đóng góp mới của luận án
• 1.6. Cấu trúc của luận án
• 2. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ THỰC HIỆN PHÂN VÙNG CHẤT LƯỢNG NƯỚC SÔNG THEO MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG
• 2.1. Tổng quan các nghiên cứu về cơ sở khoa học phân vùng chất lượng nước sông theo mục đích sử dụng
• 2.2. Tổng quan các nghiên cứu về cơ sở khoa học phân vùng chất lượng nước sông theo mục đích sử dụng của một số nước trên thế giới
• 2.3. Tổng quan các nghiên cứu liên quan đến cơ sở khoa học phân vùng chất lượng nước theo mục đích sử dụng ở Việt Nam
• 2.3.1. Tổng quan các nghiên cứu về chất lượng và hiện trạng sử dụng nước sông Nhuệ, sông Đáy
• 2.3.2. Các nghiên cứu về chất lượng nước sông Nhuệ, sông Đáy
• 2.3.3. Các nghiên cứu về hiện trạng sử dụng nước sông Nhuệ, sông Đáy
• 2.4. TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
• 3. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
• 3.2. Phương pháp nghiên cứu
• 3.3. Phương pháp thu thập, phân tích, tổng hợp và kế thừa tài liệu nghiên cứu
• 3.4. Phương pháp điều tra, khảo sát thực địa, lấy mẫu, phân tích mẫu nước trong phòng thí nghiệm
• 3.5. Phương pháp/công cụ sử dụng chỉ số để đánh giá chất lượng nước
• 3.6. Phương pháp tính toán nhu cầu sử dụng nước theo định mức hệ số
• 3.7. Phương pháp ước tính lượng và tải lượng ô nhiễm
• 3.8. Phương pháp chuyên gia và kỹ thuật Delphi
• 3.9. Phương pháp mô hình hóa
• 3.10. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
• 4. XÂY DỰNG CƠ SỞ KHOA HỌC PHÂN VÙNG CHẤT LƯỢNG NƯỚC SÔNG THEO MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG
• 4.1. Mối quan hệ giữa phân vùng chất lượng nước theo mục đích sử dụng và phân vùng môi trường trong quy hoạch môi trường
• 4.2. Các nguyên tắc của phân vùng chất lượng nước sông theo mục đích sử dụng
• 4.3. Mối liên quan giữa các yếu tố nội, ngoại vi với chất lượng nước sông
• 4.4. Lựa chọn tiêu chuẩn/quy chuẩn, thông số môi trường nước trong phân vùng chất lượng nước sông theo mục đích sử dụng
• 4.5. Đề xuất các tiêu chí và mức độ phân vùng chất lượng nước sông theo mục đích sử dụng
• 4.6. Đề xuất quy trình phân vùng chất lượng nước sông theo mục đích sử dụng
• 4.7. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
• 5. ÁP DỤNG PHÂN VÙNG CHẤT LƯỢNG NƯỚC SÔNG THEO MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG CHO SÔNG NHUỆ, SÔNG ĐÁY
• 5.1. Một số đặc điểm chính về điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội lưu vực sông Nhuệ - Đáy
• 5.1.1. Đặc điểm chính về điều kiện tự nhiên
• 5.1.2. Đặc điểm chính về điều kiện kinh tế xã hội
• 5.2. Quy trình phân vùng chất lượng nước sông theo mục đích sử dụng cho sông Nhuệ, sông Đáy
• 5.2.1. Kết quả xếp hạng phân vùng chất lượng nước sông Nhuệ, sông Đáy theo mục đích sử dụng
• 5.2.2. Nhận xét về tính phù hợp giữa kết quả PVCLNS theo MĐSD do luận án đề xuất với quy hoạch phát triển KTXH và các hiệu chỉnh cơ sở khoa học, bộ tiêu chí, quy trình PVCNS theo MĐSD sau khi áp dụng đối với sông Nhuệ, sông Đáy
• 5.2.3. Nhận xét về tính phù hợp giữa kết quả PVCLNS theo MĐSD do luận án đề xuất với quy hoạch phát triển KTXH
• 5.2.4. Các hiệu chỉnh cơ sở khoa học, bộ tiêu chí, quy trình PVCNS theo MĐSD sau khi áp dụng đối với sông Nhuệ, sông Đáy
• 5.3. TIỂU KẾT CHƯƠNG 4
• KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về nghiên cứu

Nghiên cứu này tập trung vào việc phân vùng chất lượng nước của sông Nhuệ và sông Đáy theo mục đích sử dụng nước. Mục tiêu chính là xây dựng cơ sở khoa học cho việc quản lý và bảo vệ nguồn nước, đồng thời đánh giá hiện trạng ô nhiễm và chất lượng nước tại hai dòng sông này. Việc phân vùng chất lượng nước không chỉ giúp xác định các tiêu chuẩn cần thiết mà còn hỗ trợ trong việc quy hoạch và quản lý tài nguyên nước một cách hiệu quả. Theo báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia, việc xác định mục đích sử dụng nước vẫn còn nhiều thiếu sót, điều này gây khó khăn cho công tác quản lý tài nguyên nước. Do đó, nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp thông tin và cơ sở khoa học cho các hoạt động quản lý và bảo vệ môi trường nước.

II. Tình hình chất lượng nước sông Nhuệ và sông Đáy

Chất lượng nước của sông Nhuệ và sông Đáy đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi ô nhiễm từ các hoạt động phát triển kinh tế xã hội. Các chỉ số như BOD, COD và DO cho thấy mức độ ô nhiễm cao, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và sinh vật thủy sinh. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các nguồn ô nhiễm chủ yếu đến từ nước thải sinh hoạt, công nghiệp và nông nghiệp. Việc đánh giá chất lượng nước thông qua các chỉ số như WQI (Chỉ số chất lượng nước) cho thấy tình trạng ô nhiễm ngày càng gia tăng. Điều này đòi hỏi cần có các biện pháp quản lý và bảo vệ nguồn nước hiệu quả hơn, nhằm đảm bảo chất lượng nước phục vụ cho các mục đích sử dụng khác nhau.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để thu thập và phân tích dữ liệu về chất lượng nước. Các phương pháp này bao gồm khảo sát thực địa, lấy mẫu nước, phân tích mẫu trong phòng thí nghiệm và sử dụng các chỉ số đánh giá chất lượng nước như WQI. Phương pháp mô hình hóa cũng được áp dụng để dự đoán tình trạng chất lượng nước trong tương lai. Việc sử dụng các công cụ phân tích hiện đại giúp cung cấp cái nhìn tổng quan về chất lượng nước và các yếu tố ảnh hưởng đến nó. Điều này không chỉ giúp xác định các vấn đề hiện tại mà còn hỗ trợ trong việc lập kế hoạch và quản lý tài nguyên nước một cách bền vững.

IV. Đề xuất quy trình phân vùng chất lượng nước

Dựa trên kết quả nghiên cứu, đề xuất quy trình phân vùng chất lượng nước theo mục đích sử dụng được xây dựng. Quy trình này bao gồm các bước xác định tiêu chuẩn chất lượng nước, phân tích các yếu tố ảnh hưởng và đánh giá hiện trạng chất lượng nước. Việc phân vùng này không chỉ giúp xác định rõ ràng các tiểu vùng chất lượng nước mà còn hỗ trợ trong việc quản lý và bảo vệ nguồn nước. Đặc biệt, quy trình này cần được áp dụng đồng bộ và thống nhất trên toàn bộ lưu vực sông Nhuệ và sông Đáy, nhằm đảm bảo tính hiệu quả trong công tác quản lý tài nguyên nước.

V. Kết luận và kiến nghị

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc phân vùng chất lượng nước là cần thiết để quản lý và bảo vệ nguồn nước hiệu quả. Các kết quả thu được từ nghiên cứu không chỉ cung cấp thông tin quan trọng về chất lượng nước mà còn đưa ra các kiến nghị cụ thể cho các cơ quan quản lý. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng trong việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường nước, đồng thời nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ nguồn nước. Việc áp dụng quy trình phân vùng chất lượng nước sẽ góp phần vào việc phát triển bền vững và bảo vệ môi trường trong khu vực.