Khóa Luận Tốt Nghiệp: Nghiên Cứu Nhân Giống In Vitro Cây Thuốc Củ Dòm Stephania Dielsiana Y.C. Wu

• Tác giả: Hoàng Thị Thu Hường
• Người hướng dẫn: TS. Đặng Thị Thanh Tâm
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Công nghệ Sinh học
• Đề tài: Nghiên cứu nhân giống in vitro cây thuốc củ dòm Stephania dielsiana Y.C. Wu
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Đặt vấn đề
• 1.2. Mục đích của đề tài
• 1.3. Yêu cầu
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Giới thiệu về cây củ Dòm
• 2.1.1. Sơ lược và phân bố
• 2.1.2. Đặc điểm hình thái
• 2.1.3. Đặc tính sinh học và sinh thái
• 2.1.4. Giá trị sử dụng
• 2.1.5. Phân bố và tình trạng phân hạng
• 2.2. Tình hình nghiên cứu về củ Dòm trên thế giới và tại Việt Nam
• 2.2.1. Trên thế giới
• 2.2.2. Tại Việt Nam
• 2.3. Một số nghiên cứu nhân giống in vitro cây thuốc họ Tiết dê (Menispermanceae) và cây thuốc củ Dòm (Stephania dielsiana Y.)
• 2.3.1. Nghiên cứu nhân giống in vitro các cây thuốc họ Tiết dê
• 2.3.2. Các nghiên cứu nhân giống in vitro cây Củ dòm
• 3. VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Vật liệu nghiên cứu
• 3.2. Dụng cụ, hóa chất, môi trường nghiên cứu
• 3.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 3.3.1. Địa điểm nghiên cứu
• 3.3.2. Thời gian nghiên cứu
• 3.4. Nội dung nghiên cứu
• 3.5. Phương pháp nghiên cứu
• 3.5.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm
• 3.5.2. Phương pháp xử lí số liệu
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Nghiên cứu ảnh hưởng của HgCl2 0,1 % đến giai đoạn tạo mẫu sạch in vitro
• 4.2. Nghiên cứu ảnh hưởng của tổ hợp BAP và α-NAA đến sự hình thành mô sẹo và tái sinh chồi
• 4.3. Nghiên cứu ảnh hưởng của tổ hợp BAP và 2,4 D đến sự hình thành mô sẹo và tái sinh chồi
• 4.4. Nghiên cứu ảnh hưởng của BAP đến khả năng nhân nhanh chồi in vitro
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• 5.1. Tài liệu tham khảo trong nước
• 5.2. Tài liệu tham khảo nước ngoài

I. Nghiên cứu nhân giống in vitro cây thuốc củ dòm Stephania dielsiana Y

Nghiên cứu nhân giống in vitro cây thuốc củ dòm Stephania dielsiana Y.C. Wu là một phương pháp tiên tiến nhằm bảo tồn và phát triển loài cây dược liệu quý hiếm này. Phương pháp này sử dụng công nghệ sinh học để tạo ra số lượng lớn cây con sạch bệnh, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả cao. Khóa luận tốt nghiệp của Hoàng Thị Thu Hường tập trung vào việc xác định các thông số kỹ thuật tối ưu cho quy trình nhân giống in vitro, bao gồm khử trùng mẫu, tạo mô sẹo, và tái sinh chồi. Kết quả nghiên cứu cho thấy, sử dụng HgCl2 0,1% trong 7 phút kết hợp với môi trường MS bổ sung BAP và sucrose đạt tỷ lệ mẫu sạch và tái sinh cao.

1.1. Kỹ thuật nhân giống in vitro

Kỹ thuật nhân giống in vitro được áp dụng để nhân giống cây thuốc củ dòm Stephania dielsiana Y.C. Wu nhằm tạo ra số lượng lớn cây con sạch bệnh. Quy trình bao gồm các bước khử trùng mẫu, tạo mô sẹo, và tái sinh chồi. Nghiên cứu chỉ ra rằng, sử dụng HgCl2 0,1% trong 7 phút kết hợp với môi trường MS bổ sung BAP và sucrose đạt tỷ lệ mẫu sạch 65,5% và tái sinh 58,9%. Đây là phương pháp hiệu quả để bảo tồn và phát triển loài cây thuốc quý này.

1.2. Ứng dụng y học và bảo tồn nguồn gen

Củ dòm Stephania dielsiana Y.C. Wu có giá trị dược liệu cao, được sử dụng trong điều trị các bệnh như đau đầu, sốt rét, và ung thư. Nghiên cứu nhân giống in vitro không chỉ giúp bảo tồn nguồn gen quý hiếm mà còn cung cấp nguyên liệu cho các nghiên cứu y học. Phương pháp này đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong việc tạo ra số lượng lớn cây con sạch bệnh, góp phần vào việc bảo tồn và phát triển loài cây thuốc này.

II. Đặc điểm sinh học và giá trị sử dụng của cây củ dòm

Cây thuốc củ dòm Stephania dielsiana Y.C. Wu là một loài thực vật quý hiếm thuộc họ Tiết dê (Menispermaceae), có giá trị dược liệu cao. Cây phân bố chủ yếu ở các vùng nhiệt đới châu Á, đặc biệt là Việt Nam. Đặc điểm sinh học của cây bao gồm thân leo, rễ củ to, và lá hình tam giác tròn. Cây có khả năng tái sinh và ưa ẩm, thích hợp với khí hậu nhiệt đới. Giá trị sử dụng của cây không chỉ nằm ở khả năng chữa bệnh mà còn trong việc làm cảnh và trang trí, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

2.1. Đặc điểm hình thái và sinh thái

Cây củ dòm Stephania dielsiana Y.C. Wu có thân leo dài khoảng 3m, rễ củ to và lá hình tam giác tròn. Cây ưa ẩm và có khả năng tái sinh, thích hợp với khí hậu nhiệt đới. Đặc điểm sinh thái của cây bao gồm mùa hoa từ tháng 4-5 và mùa quả từ tháng 6-7. Cây thường mọc ở rừng kín xanh ẩm và có khả năng chịu bóng, phù hợp với điều kiện tự nhiên của Việt Nam.

2.2. Giá trị dược liệu và kinh tế

Củ dòm Stephania dielsiana Y.C. Wu có giá trị dược liệu cao, được sử dụng trong điều trị các bệnh như đau đầu, sốt rét, và ung thư. Các hoạt chất trong củ dòm như L-tetrahydropalmatin có tác dụng an thần và giảm đau. Ngoài ra, cây còn được sử dụng làm cảnh và trang trí, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Việc bảo tồn và phát triển loài cây này thông qua nghiên cứu nhân giống in vitro là cần thiết để đảm bảo nguồn nguyên liệu dược liệu và giá trị kinh tế.

III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả

Phương pháp nghiên cứu trong khóa luận tốt nghiệp của Hoàng Thị Thu Hường bao gồm các bước khử trùng mẫu, tạo mô sẹo, và tái sinh chồi. Nghiên cứu sử dụng HgCl2 0,1% để khử trùng mẫu và môi trường MS bổ sung BAP và sucrose để tạo mô sẹo và tái sinh chồi. Kết quả nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ mẫu sạch đạt 65,5% và tỷ lệ tái sinh chồi là 58,9%. Đây là những kết quả quan trọng trong việc xây dựng quy trình nhân giống in vitro hiệu quả cho cây thuốc củ dòm Stephania dielsiana Y.C. Wu.

3.1. Phương pháp khử trùng và tạo mô sẹo

Phương pháp khử trùng sử dụng HgCl2 0,1% trong 7 phút đạt tỷ lệ mẫu sạch cao. Tạo mô sẹo được thực hiện trên môi trường MS bổ sung BAP và sucrose, đạt tỷ lệ tạo mô sẹo 10% và tái sinh chồi 13,33%. Đây là những bước quan trọng trong quy trình nhân giống in vitro, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của phương pháp.

3.2. Kết quả nhân nhanh chồi in vitro

Kết quả nhân nhanh chồi in vitro cho thấy, môi trường MS bổ sung BAP và sucrose đạt hệ số nhân chồi 3,1 chồi/mẫu. Chồi tái sinh có chiều cao trung bình 2cm, xanh, mập, và khỏe. Đây là những kết quả quan trọng trong việc xây dựng quy trình nhân giống in vitro hiệu quả cho cây thuốc củ dòm Stephania dielsiana Y.C. Wu, góp phần vào việc bảo tồn và phát triển loài cây thuốc quý này.