Luận văn nghiên cứu tích hợp vi khuẩn endophyte với vật liệu nano ứng dụng trong bảo vệ cây trồng

• Đề tài: Công nghệ mới: Vi khuẩn nội sinh kết hợp vật liệu nano bảo vệ cây trồng

• MỞ ĐẦU
• 0.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
• 0.2. TỔNG QUAN VỀ NANO TiO2, SiO2
• 0.2.1. Tổng quan về nano TiO2
• 0.2.1.1. Cấu trúc, tính chất của vật liệu nano TiO2
• 0.2.1.2. Tính chất xúc tác quang của TiO2
• 0.2.1.3. Ứng dụng nano TiO2 trong nông nghiệp
• 0.2.2. Tổng quan về SiO2
• 0.2.2.1. Tổng quan về cấu trúc
• 0.2.2.2. Ứng dụng nano SiO2 trong nông nghiệp
• 0.2.3. Các phương pháp tổng hợp nano TiO2 và nano SiO2
• 0.2.3.1. Phương pháp hóa ướt (wet chemical)
• 0.2.3.2. Phương pháp cơ học (mechanical)
• 0.2.3.3. Phương pháp bốc bay
• 0.2.3.4. Phương pháp hình thành từ pha khí (gas-phase)
• 0.2.3.5. Phương pháp sol-gel
• 0.3. TỔNG QUAN VỀ VI KHUẨN Bacillus subtilis
• 0.3.1. Giới thiệu chung về nhóm vi khuẩn PGPR
• 0.3.2. Vai trò PGPR trong kích thích sinh trưởng thực vật
• 0.3.3. Vi khuẩn Bacillus subtilis
• 0.3.3.1. Đặc điểm phân loại
• 0.3.3.2. Đặc điểm phân bố
• 0.3.3.3. Đặc điểm hình thái
• 0.3.3.4. Đặc điểm sinh hóa. Các chất kháng sinh do Bacillus subtilis tổng hợp
• 0.3.3.5. Tính đối kháng của Bacillus subtilis
• 0.4. CÂY LÚA VÀ DƯA LƯỚI
• 0.4.1. Tổng quan về cây lúa
• 0.4.2. Tổng quan về cây dưa lưới
• 0.5. NGUYÊN VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 0.5.1. TỔNG HỢP VẬT LIỆU NANO
• 0.5.1.1. Nguyên vật liệu và thiết bị
• 0.5.1.2. Phương pháp. Phương pháp tổng hợp nano TiO2, SiO2. Phương pháp đánh giá cấu trúc hạt
• 0.5.2. PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY VI KHUẨN Bacillus subtilis
• 0.5.2.1. Chủng vi sinh PGPR
• 0.5.2.2. Dụng cụ, hóa chất, thiết bị và môi trường nuôi cấy vi sinh, chủng vi khuẩn
• 0.5.2.3. Trình tự tiến hành
• 0.5.2.3.1. Nuôi cấy vi khuẩn
• 0.5.2.3.2. Nuôi cấy vi khuẩn và nano
• 0.5.3. PHƯƠNG PHÁP THỬ NGHIỆM VỚI CÂY LÚA VÀ CÂY DƯA
• 0.5.3.1. Thử nghiệm trên cây dưa
• 0.5.3.1.1. Yêu cầu sinh thái đối với cây dưa lưới
• 0.5.3.1.2. Kỹ thuật canh tác
• 0.5.3.1.3. Các chỉ tiêu theo dõi
• 0.5.3.2. Thử nghiệm trên cây lúa
• 0.5.3.2.1. Quy trình thực hiện
• 0.5.3.2.2. Phương pháp đánh giá
• 1. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 1.1. TỔNG HỢP VẬT LIỆU
• 1.1.1. Tổng hợp nano TiO2. Khảo sát ảnh hưởng của nồng độ TTIP/H2O tới kích cỡ hạt
• 1.1.2. Khảo sát cấu trúc hạt TiO2
• 1.1.3. Tổng hợp nano SiO2
• 1.1.4. Khảo sát ảnh hưởng của nồng độ TEOS/H2O tới kích cỡ hạt. Khảo sát cấu trúc hạt SiO2
• 1.2. KHẢO SÁT QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA VI KHUẨN ENDOPHYTE - NANO
• 1.2.1. Vi khuẩn Endophyte và nano TiO2
• 1.2.2. Vi khuẩn Endophyte và nano SiO2
• 1.3. THỬ NGHIỆM TRÊN LÚA VÀ DƯA LƯỚI
• 1.3.1. Khảo sát ảnh hưởng của nano – vi khuẩn đến khả năng sinh trưởng và phát triển cây dưa
• 1.3.2. Ảnh hưởng của nano – vi khuẩn đến tỷ lệ, tốc độ nảy mầm, khả năng bám dính vi khuẩn và sự phát triển của bộ rễ
• 1.3.3. Ảnh hưởng của nano – vi khuẩn đến các giai đoạn sinh trưởng phát triển của dưa
• 1.3.4. Ảnh hưởng của nano – vi khuẩn đến động thái tăng trưởng chiều cao của dưa lưới
• 1.3.5. Ảnh hưởng của nano – vi khuẩn đến động thái tăng trưởng số lá của cây dưa lưới
• 1.3.6. Ảnh hưởng của nano – vi khuẩn đến khả năng phân nhánh của cây dưa lưới
• 1.3.7. Thử nghiệm trên cây lúa
• 1.3.7.1. Gieo và chăm sóc
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về công nghệ sinh học và vi khuẩn nội sinh

Công nghệ sinh học đang ngày càng trở thành một lĩnh vực quan trọng trong nông nghiệp, đặc biệt là trong việc phát triển các phương pháp bảo vệ cây trồng hiệu quả và bền vững. Vi khuẩn nội sinh (endophytic bacteria) là một trong những yếu tố chính trong công nghệ này. Chúng cư trú trong mô thực vật và có khả năng thúc đẩy sự phát triển của cây trồng thông qua việc sản xuất các hợp chất có lợi. Việc kết hợp vi khuẩn nội sinh với vật liệu nano như TiO2 và SiO2 không chỉ giúp tăng cường khả năng sinh trưởng của cây mà còn nâng cao khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi từ môi trường. Theo nghiên cứu, công nghệ sinh học có thể giúp giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, từ đó bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.

1.1. Vai trò của vi khuẩn nội sinh trong nông nghiệp

Vi khuẩn nội sinh đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và năng suất cây trồng. Chúng có khả năng sản xuất các chất kích thích sinh trưởng, giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn. Nghiên cứu cho thấy rằng vi khuẩn nội sinh có thể tạo ra các hợp chất như phytoalexin, giúp cây tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên. Điều này không chỉ giúp cây trồng phát triển mạnh mẽ mà còn giảm thiểu sự phụ thuộc vào hóa chất trong nông nghiệp. Việc ứng dụng công nghệ sinh học trong việc phát triển các giống cây trồng có khả năng kháng bệnh sẽ là một bước tiến lớn trong nông nghiệp bền vững.

II. Vật liệu nano và ứng dụng trong bảo vệ cây trồng

Vật liệu nano, đặc biệt là nano TiO2 và nano SiO2, đã được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp. Chúng không chỉ có khả năng cải thiện sự phát triển của cây mà còn giúp bảo vệ cây trồng khỏi các tác nhân gây hại. Công nghệ nano cho phép tạo ra các hạt có kích thước nhỏ, giúp tăng cường khả năng hấp thụ và chuyển hóa dinh dưỡng của cây. Nghiên cứu cho thấy rằng việc kết hợp vật liệu nano với vi khuẩn nội sinh có thể tạo ra một hệ sinh thái bền vững, giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh hơn. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho nông dân mà còn góp phần bảo vệ môi trường.

2.1. Tính chất và ứng dụng của nano TiO2

Nano TiO2 được biết đến với tính chất xúc tác quang mạnh mẽ, giúp phân hủy các hợp chất độc hại trong môi trường. Trong nông nghiệp, nano TiO2 có thể được sử dụng để cải thiện khả năng kháng bệnh của cây trồng. Nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng nano TiO2 có thể làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng và cải thiện quá trình quang hợp của cây. Điều này dẫn đến sự gia tăng năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Hơn nữa, nano TiO2 còn có khả năng khử trùng, giúp bảo vệ cây trồng khỏi các vi khuẩn và nấm gây hại.

2.2. Tính chất và ứng dụng của nano SiO2

Nano SiO2 cũng được nghiên cứu với nhiều ứng dụng trong nông nghiệp. Nó có khả năng cải thiện cấu trúc đất, giúp tăng cường khả năng giữ nước và dinh dưỡng cho cây trồng. Việc sử dụng nano SiO2 trong nông nghiệp không chỉ giúp cây phát triển tốt hơn mà còn giúp cải thiện chất lượng đất. Nghiên cứu cho thấy rằng nano SiO2 có thể làm tăng khả năng chống chịu của cây trồng với các điều kiện môi trường khắc nghiệt, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

III. Kết luận và triển vọng nghiên cứu

Việc kết hợp vi khuẩn nội sinh với vật liệu nano trong bảo vệ cây trồng mở ra nhiều triển vọng cho nông nghiệp bền vững. Các nghiên cứu hiện tại cho thấy rằng sự kết hợp này không chỉ giúp tăng cường khả năng sinh trưởng của cây mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Công nghệ sinh học và công nghệ nano có thể tạo ra những giải pháp hiệu quả cho các vấn đề trong nông nghiệp hiện đại. Tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu để tối ưu hóa các ứng dụng này, từ đó phát triển các phương pháp bảo vệ cây trồng an toàn và hiệu quả hơn.

3.1. Hướng nghiên cứu tiếp theo

Các nghiên cứu tiếp theo nên tập trung vào việc tối ưu hóa quy trình kết hợp vi khuẩn nội sinh và vật liệu nano để đạt được hiệu quả cao nhất. Cần có các thử nghiệm thực địa để đánh giá tác động của sự kết hợp này trong điều kiện thực tế. Hơn nữa, việc nghiên cứu sâu hơn về cơ chế hoạt động của vi khuẩn nội sinh và vật liệu nano sẽ giúp phát triển các ứng dụng mới trong nông nghiệp, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ nano, việc ứng dụng các hạt nano trong công nghệ sinh học, đặc biệt là nông nghiệp, đang thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng khoa học toàn cầu. Theo ước tính, việc tích hợp vật liệu nano với vi khuẩn nội ký sinh thực vật (endophytic bacteria) có tiềm năng thúc đẩy tăng trưởng cây trồng, nâng cao năng suất và giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV). Vi khuẩn nội ký sinh thực vật cư trú trong nội mô của thực vật ký chủ, hình thành các mối quan hệ cộng sinh, hỗ trợ dinh dưỡng và điều hòa sinh học, đồng thời có khả năng loại bỏ các chất ô nhiễm trong đất.

Mục tiêu nghiên cứu là chế tạo hạt nano TiO2 và SiO2 có kích thước đồng đều, nuôi cấy chủng vi khuẩn Bacillus sp. trong môi trường LB bổ sung nano TiO2/SiO2, và phân tích ảnh hưởng của sự tích hợp này đến sinh khối của cây và vi khuẩn. Nghiên cứu được thực hiện trong phạm vi phòng thí nghiệm và nhà kính, tập trung vào cây lúa và dưa lưới, trong khoảng thời gian thực nghiệm kéo dài từ 21 đến 28 ngày sau gieo trồng.

Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc cải thiện hiệu quả hấp thụ phân bón và tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên của cây trồng thông qua hoạt chất phytoalexin, góp phần giảm lượng phân bón và thuốc BVTV sử dụng. Các chỉ số sinh trưởng như chiều cao cây, số lá, số nhánh và mật độ quang (OD) của vi khuẩn được theo dõi để đánh giá hiệu quả tích hợp nano và vi khuẩn.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết về vật liệu nano TiO2 và SiO2 trong nông nghiệp, và lý thuyết về vai trò của vi khuẩn PGPR (Plant Growth Promoting Rhizobacteria), đặc biệt là Bacillus subtilis, trong kích thích sinh trưởng thực vật.

• Lý thuyết vật liệu nano TiO2 và SiO2: TiO2 tồn tại dưới các dạng thù hình như anatas, rutil và brookit, trong đó pha anatas có tính hoạt động quang xúc tác mạnh nhất với vùng cấm năng lượng khoảng 3,25 eV. Nano TiO2 có khả năng oxy hóa khử mạnh dưới ánh sáng tử ngoại, tạo ra các gốc tự do giúp phân hủy các hợp chất hữu cơ và vi khuẩn gây hại. Nano SiO2 có cấu trúc tinh thể và vô định hình, có tính chất xốp, diện tích bề mặt lớn, giúp cây trồng tăng khả năng chống chịu bệnh và cải thiện hấp thụ dinh dưỡng.

• Lý thuyết về vi khuẩn PGPR Bacillus subtilis: Bacillus subtilis là vi khuẩn nội sinh có khả năng sinh bào tử, chịu được điều kiện môi trường khắc nghiệt, sản xuất nhiều loại kháng sinh như subtilin, surfactin, giúp ức chế vi sinh vật gây bệnh. Vi khuẩn này thúc đẩy tăng trưởng cây trồng qua cơ chế cố định đạm, hòa tan phosphate, sản xuất siderophore và kích thích hệ miễn dịch thực vật.

Các khái niệm chính bao gồm: kích thước hạt nano, thế zeta (đặc trưng độ ổn định hệ keo), mật độ quang (OD) của vi khuẩn, hoạt chất phytoalexin (PA) trong cây trồng, và các chỉ số sinh trưởng cây như chiều cao, số lá, số nhánh.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Nghiên cứu sử dụng các mẫu nano TiO2 và SiO2 tổng hợp bằng phương pháp sol-gel, chủng vi khuẩn Bacillus subtilis nuôi cấy trong môi trường LB bổ sung nano, và cây lúa, dưa lưới trồng trong nhà kính.

• Phương pháp tổng hợp nano: Nano TiO2 được tổng hợp từ Titanium Isopropoxide (TTIP) và nano SiO2 từ Tetraetyl orthosilicat (TEOS) theo quy trình sol-gel với các bước thủy phân và ngưng tụ, sử dụng siêu âm và gia nhiệt để kiểm soát kích thước hạt. Các mẫu được ký hiệu theo tỷ lệ TTIP/H2O và TEOS/H2O khác nhau.

• Phương pháp phân tích: Kích thước và cấu trúc hạt nano được đánh giá bằng kính hiển vi điện tử truyền qua (TEM) và quét (SEM), phổ hấp thụ hồng ngoại biến đổi Fourier (FT-IR), và đo tán xạ ánh sáng động học (DLS) để xác định phân bố kích thước và thế zeta. Mật độ quang (OD) được đo để theo dõi sự phát triển của vi khuẩn trong môi trường có nano.

• Thí nghiệm sinh trưởng cây: Cây lúa và dưa lưới được trồng trong nhà kính, theo dõi các chỉ tiêu sinh trưởng như chiều cao, số lá, số nhánh, và tỷ lệ nảy mầm trong khoảng 21-28 ngày. Các mẫu cây được xử lý với vi khuẩn Bacillus subtilis kết hợp nano TiO2 hoặc SiO2 ở các nồng độ khác nhau.

• Cỡ mẫu và timeline: Cỡ mẫu gồm nhiều nhóm cây và vi khuẩn với các điều kiện xử lý khác nhau, thực hiện trong vòng 1 tháng. Phân tích dữ liệu sử dụng các phương pháp thống kê so sánh trung bình và phân tích phương sai để đánh giá sự khác biệt có ý nghĩa.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Kích thước và độ ổn định hạt nano: Mẫu nano TiO2 có kích thước hạt dao động từ khoảng 5 đến 50 nm, với thế zeta đạt giá trị ±40 đến ±60 mV, cho thấy độ ổn định rất tốt của hệ keo. Mẫu nano SiO2 có kích thước hạt tương tự, với thế zeta cũng đạt mức ổn định cao, đảm bảo phân tán đồng đều trong môi trường nuôi cấy vi khuẩn.

2. Ảnh hưởng của nano đến vi khuẩn Bacillus subtilis: Mật độ quang (OD) của vi khuẩn trong môi trường LB bổ sung nano TiO2 và SiO2 tăng lên đáng kể so với đối chứng không có nano, với mức tăng khoảng 20-30% sau 48 giờ nuôi cấy. Đặc biệt, nồng độ nano TiO2 60 µg/ml và nano SiO2 100 µg/ml cho hiệu quả kích thích sinh trưởng vi khuẩn cao nhất.

3. Ảnh hưởng đến sinh trưởng cây dưa lưới và lúa: Các chỉ tiêu sinh trưởng như chiều cao cây, số lá và số nhánh của cây dưa lưới tăng trung bình từ 15% đến 25% khi xử lý bằng vi khuẩn kết hợp nano TiO2 hoặc SiO2 so với nhóm đối chứng. Tỷ lệ nảy mầm và khả năng bám dính vi khuẩn trên rễ cũng được cải thiện rõ rệt, góp phần tăng cường hấp thụ dinh dưỡng.

4. Tác động đến khả năng miễn dịch và giảm sử dụng thuốc BVTV: Khi vi khuẩn nội sinh phát triển mạnh, cây trồng tiết ra nhiều hoạt chất phytoalexin, tăng khả năng chống chịu điều kiện bất lợi và giảm nhu cầu sử dụng thuốc BVTV. Nghiên cứu cho thấy giảm khoảng 30% lượng thuốc BVTV cần thiết trong điều kiện thực tế.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy sự tích hợp giữa vật liệu nano TiO2/SiO2 và vi khuẩn Bacillus subtilis tạo ra hiệu ứng cộng hưởng trong việc kích thích sinh trưởng và tăng cường sức đề kháng của cây trồng. Kích thước hạt nano nhỏ và độ ổn định cao giúp tăng khả năng tương tác với vi khuẩn và rễ cây, thúc đẩy quá trình hấp thụ phân bón và chuyển hóa dinh dưỡng. So với các nghiên cứu trước đây chỉ tập trung vào nano hoặc vi khuẩn riêng lẻ, nghiên cứu này mở rộng phạm vi ứng dụng tích hợp, góp phần giảm thiểu tác động môi trường do sử dụng phân bón và thuốc BVTV.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng chiều cao cây, số lá và số nhánh theo thời gian, cùng bảng so sánh mật độ quang của vi khuẩn trong các môi trường khác nhau. Các kết quả này phù hợp với các nghiên cứu về vai trò của PGPR trong tăng cường sinh trưởng và khả năng chống chịu của cây trồng, đồng thời bổ sung thêm bằng chứng về hiệu quả của vật liệu nano trong nông nghiệp sinh học.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Ứng dụng rộng rãi vật liệu nano TiO2 và SiO2 kết hợp vi khuẩn Bacillus subtilis trong sản xuất nông nghiệp: Khuyến khích các cơ sở sản xuất áp dụng công nghệ này để tăng năng suất cây trồng, giảm lượng phân bón và thuốc BVTV trong vòng 1-2 vụ mùa.

2. Phát triển quy trình sản xuất nano đồng nhất và ổn định: Đầu tư nghiên cứu nâng cao quy trình sol-gel để sản xuất nano TiO2 và SiO2 với kích thước hạt đồng đều, đảm bảo hiệu quả sinh học cao, thực hiện trong 6-12 tháng tại các viện nghiên cứu và doanh nghiệp công nghệ.

3. Đào tạo và chuyển giao công nghệ cho nông dân và doanh nghiệp: Tổ chức các khóa tập huấn về kỹ thuật sử dụng vi khuẩn nội sinh kết hợp nano trong canh tác, nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng, triển khai trong 1 năm.

4. Xây dựng hệ thống theo dõi và đánh giá hiệu quả thực tế: Thiết lập các mô hình thử nghiệm trên diện rộng để đánh giá tác động lâu dài của công nghệ tích hợp nano và vi khuẩn đến năng suất và môi trường, thực hiện trong 2-3 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành công nghệ sinh học, nông nghiệp: Nghiên cứu cung cấp cơ sở lý thuyết và phương pháp thực nghiệm chi tiết về ứng dụng vật liệu nano và vi sinh vật trong bảo vệ cây trồng.

2. Doanh nghiệp sản xuất phân bón sinh học và thuốc BVTV sinh học: Tham khảo để phát triển sản phẩm mới tích hợp nano và vi khuẩn, nâng cao hiệu quả và thân thiện môi trường.

3. Nông dân và kỹ sư nông nghiệp: Áp dụng các giải pháp công nghệ mới nhằm tăng năng suất cây trồng, giảm chi phí và tác động môi trường trong canh tác.

4. Cơ quan quản lý và hoạch định chính sách nông nghiệp: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách khuyến khích ứng dụng công nghệ sinh học và nano trong sản xuất nông nghiệp bền vững.

Câu hỏi thường gặp

1. Nano TiO2 và SiO2 có an toàn cho cây trồng và môi trường không?
   Nano TiO2 và SiO2 được tổng hợp với kích thước nano đồng đều, không độc hại và có tính ổn định cao, giúp tăng hiệu quả sinh học mà không gây ô nhiễm môi trường. Ví dụ, TiO2 được sử dụng trong mỹ phẩm và thực phẩm với giới hạn an toàn nghiêm ngặt.

2. Vi khuẩn Bacillus subtilis có thể chịu được môi trường có nano không?
   Kết quả nghiên cứu cho thấy Bacillus subtilis phát triển tốt trong môi trường LB bổ sung nano TiO2 và SiO2, với mật độ quang tăng 20-30% so với đối chứng, chứng tỏ khả năng thích nghi và cộng sinh hiệu quả.

3. Ứng dụng công nghệ này có thể giảm lượng thuốc BVTV như thế nào?
   Khi vi khuẩn nội sinh phát triển mạnh, cây trồng tiết ra hoạt chất phytoalexin giúp tăng khả năng miễn dịch tự nhiên, giảm khoảng 30% lượng thuốc BVTV cần thiết trong thực tế, góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe người tiêu dùng.

4. Phương pháp sol-gel có ưu điểm gì trong tổng hợp nano?
   Phương pháp sol-gel cho phép tổng hợp vật liệu nano với độ đồng nhất cao, kích thước hạt kiểm soát tốt, chi phí thấp và khả năng sản xuất quy mô lớn, phù hợp với yêu cầu ứng dụng trong nông nghiệp.

5. Có thể áp dụng công nghệ này cho các loại cây trồng khác không?
   Ngoài cây lúa và dưa lưới, công nghệ tích hợp nano và vi khuẩn PGPR có tiềm năng ứng dụng rộng rãi cho nhiều loại cây trồng khác nhằm tăng năng suất và khả năng chống chịu, cần nghiên cứu thêm để tối ưu hóa từng loại cây.

Kết luận

• Chế tạo thành công hạt nano TiO2 và SiO2 có kích thước đồng đều, độ ổn định cao, phù hợp cho ứng dụng sinh học.
• Nuôi cấy vi khuẩn Bacillus subtilis trong môi trường bổ sung nano cho thấy sự tăng trưởng và phát triển vượt trội so với đối chứng.
• Tích hợp nano và vi khuẩn nội sinh thúc đẩy sinh trưởng và phát triển của cây lúa và dưa lưới, cải thiện các chỉ số sinh trưởng quan trọng.
• Giảm đáng kể lượng thuốc BVTV sử dụng nhờ tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên của cây trồng.
• Đề xuất triển khai ứng dụng công nghệ trong sản xuất nông nghiệp bền vững, đồng thời phát triển quy trình sản xuất và đào tạo chuyển giao công nghệ.

Tiếp theo, cần mở rộng nghiên cứu trên quy mô lớn và đa dạng cây trồng để đánh giá hiệu quả lâu dài, đồng thời phối hợp với các doanh nghiệp và cơ quan quản lý để đưa công nghệ vào thực tiễn sản xuất. Hành động ngay hôm nay để góp phần phát triển nông nghiệp xanh, sạch và bền vững!