Thực Trạng Kiến Thức, Thái Độ và Thực Hành Về Phục Hồi Chức Năng Của Người Chăm Sóc Chính Cho Người Khuyết Tật Tại Gia Đình

Phục hồi chức năng tại nhà là quá trình cung cấp các dịch vụ và hỗ trợ phục hồi chức năng trực tiếp tại nơi ở của người khuyết tật. Mục tiêu chính là cải thiện khả năng vận động, giao tiếp, nhận thức và các kỹ năng sống cần thiết để người khuyết tật có thể tự lập và tham gia vào các hoạt động hàng ngày. Điều này bao gồm việc giảm thiểu sự phụ thuộc vào người khác, tăng cường sự tự tin và cải thiện chất lượng cuộc sống tổng thể. Theo WHO, phục hồi chức năng tại nhà cần được cá nhân hóa để đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng người khuyết tật.

Có ba hình thức chính của phục hồi chức năng: tại trung tâm, ngoài trung tâm và dựa vào cộng đồng. Phục hồi chức năng tại trung tâm tập trung các dịch vụ tại bệnh viện hoặc trung tâm chuyên biệt. Phục hồi chức năng ngoài trung tâm đưa cán bộ y tế đến cộng đồng. Phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng (PHCNDVCĐ) là chiến lược phát triển cộng đồng, nhấn mạnh sự tham gia của người khuyết tật, gia đình và cộng đồng. PHCNDVCĐ cung cấp các dịch vụ y tế, giáo dục, hướng nghiệp và xã hội phù hợp. Theo nghiên cứu của Mai Văn Dũng, PHCNDVCĐ giúp người khuyết tật hòa nhập xã hội và giảm gánh nặng cho gia đình.

Một trong những rào cản lớn nhất đối với phục hồi chức năng tại nhà là sự thiếu hụt nguồn lực. Điều này bao gồm thiếu nhân viên y tế được đào tạo chuyên sâu về phục hồi chức năng, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa. Ngoài ra, nhiều gia đình người khuyết tật gặp khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ phục hồi chức năng do chi phí cao, khoảng cách địa lý và thiếu thông tin về các chương trình hỗ trợ. Cần có các chính sách và chương trình cụ thể để cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ phục hồi chức năng cho người khuyết tật và gia đình của họ.

Nhận thức cộng đồng về người khuyết tật và phục hồi chức năng còn hạn chế, dẫn đến sự kỳ thị và phân biệt đối xử. Nhiều người vẫn có quan niệm sai lầm về khả năng và tiềm năng của người khuyết tật, gây khó khăn cho việc hòa nhập xã hội và tham gia vào các hoạt động cộng đồng. Cần có các chiến dịch truyền thông và giáo dục để nâng cao nhận thức cộng đồng, thay đổi thái độ và tạo môi trường thân thiện, hỗ trợ cho người khuyết tật. Theo nghiên cứu của Mai Văn Dũng, sự kỳ thị và phân biệt đối xử là một trong những yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình phục hồi chức năng của người khuyết tật.

Vật lý trị liệu tập trung vào việc cải thiện khả năng vận động, giảm đau và tăng cường sức mạnh cơ bắp. Các bài tập và kỹ thuật được thiết kế để phục hồi chức năng của các bộ phận cơ thể bị ảnh hưởng bởi khuyết tật. Hoạt động trị liệu giúp người khuyết tật phát triển các kỹ năng sống cần thiết để thực hiện các hoạt động hàng ngày như ăn uống, tắm rửa, mặc quần áo và làm việc nhà. Cả hai phương pháp này đều đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người khuyết tật trở nên tự lập hơn.

Gia đình đóng vai trò then chốt trong quá trình phục hồi chức năng của người khuyết tật. Sự hỗ trợ, động viên và tham gia tích cực của gia đình có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong kết quả phục hồi. Gia đình cần được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để hỗ trợ người khuyết tật tập luyện, thực hiện các hoạt động hàng ngày và đối phó với những khó khăn về tinh thần và cảm xúc. Theo nghiên cứu của Mai Văn Dũng, sự hỗ trợ của gia đình là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến kết quả phục hồi chức năng của người khuyết tật.

Có rất nhiều loại dụng cụ hỗ trợ phục hồi chức năng khác nhau, được thiết kế để đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng người khuyết tật. Một số dụng cụ phổ biến bao gồm xe lăn, nạng, gậy, thiết bị trợ thính, thiết bị giao tiếp thay thế, thiết bị hỗ trợ thị giác và các thiết bị hỗ trợ khác. Việc lựa chọn dụng cụ hỗ trợ phù hợp cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia phục hồi chức năng, dựa trên đánh giá kỹ lưỡng về tình trạng và nhu cầu của người khuyết tật.

Tạo môi trường sống thân thiện và dễ tiếp cận là một yếu tố quan trọng trong quá trình phục hồi chức năng của người khuyết tật. Điều này có thể bao gồm việc sửa đổi nhà cửa để loại bỏ các rào cản vật lý, lắp đặt các thiết bị hỗ trợ như tay vịn và thang máy, và tạo không gian an toàn và thoải mái. Môi trường sống thân thiện và dễ tiếp cận giúp người khuyết tật dễ dàng di chuyển, thực hiện các hoạt động hàng ngày và tham gia vào các hoạt động xã hội.

Nghiên cứu của Mai Văn Dũng (2019) đã đánh giá kiến thức, thái độ và thực hành về phục hồi chức năng của người chăm sóc chính cho người khuyết tật tại gia đình ở một số xã, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên. Kết quả cho thấy kiến thức và thực hành phục hồi chức năng của người chăm sóc còn hạn chế. Nhiều người chăm sóc chưa được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết để hỗ trợ người khuyết tật tập luyện và thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Nghiên cứu của Mai Văn Dũng (2019) cũng chỉ ra rằng các yếu tố như trình độ học vấn, nghề nghiệp và mối quan hệ với người khuyết tật có ảnh hưởng đến thực hành phục hồi chức năng của người chăm sóc. Người chăm sóc có trình độ học vấn cao hơn và có mối quan hệ thân thiết hơn với người khuyết tật thường có thực hành phục hồi chức năng tốt hơn. Theo Mai Văn Dũng, cần có các chương trình đào tạo và tập huấn cho người chăm sóc để nâng cao kiến thức và kỹ năng phục hồi chức năng.

Sự tiến bộ của công nghệ đang mở ra những cơ hội mới cho phục hồi chức năng tại nhà. Các thiết bị và ứng dụng hỗ trợ phục hồi chức năng ngày càng trở nên hiện đại và tiện lợi, giúp người khuyết tật tập luyện và theo dõi tiến trình phục hồi một cách hiệu quả. Telehealth và phục hồi chức năng từ xa có thể giúp người khuyết tật tiếp cận các dịch vụ phục hồi chức năng chất lượng cao mà không cần phải đến bệnh viện hoặc trung tâm chuyên biệt.

Để phục hồi chức năng tại nhà phát triển bền vững và mang lại lợi ích cho nhiều người khuyết tật, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban ngành liên quan, các tổ chức xã hội và cộng đồng. Cần xây dựng một hệ thống phục hồi chức năng toàn diện và hiệu quả, bao gồm các dịch vụ y tế, giáo dục, hướng nghiệp và xã hội phù hợp. Theo Mai Văn Dũng (2019), sự quan tâm và đầu tư hơn nữa từ chính phủ và các tổ chức xã hội là yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu này.