Nghiên cứu đặc điểm lâm học cây nghiến gân ba Excentrodendron tonkinense tại Tân Dương, Bảo Cường, Định Hóa, Thái Nguyên

LỜI CAM ĐOAN

1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU

1.1. Mục tiêu và yêu cầu của đề tài

1.2. Ý nghĩa của đề tài

1.2.1. Ý nghĩa khoa học

1.2.2. Ý nghĩa thực tiễn

2. PHẦN 2: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

2.1. Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu

2.1.1. Về cơ sở sinh học

2.1.2. Về cơ sở bảo tồn

2.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới và trong nước

2.2.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới

2.2.1.1. Về cấu trúc rừng

2.2.2. Nghiên cứu ở Việt Nam

2.2.2.1. Nghiên cứu về cấu trúc rừng

2.2.2.2. Nghiên cứu về bảo tồn

2.2.2.3. Nghiên cứu về sinh thái

2.2.2.4. Nghiên cứu về cây Nghiến gân ba

2.3. Tổng quan khu vực nghiên cứu

2.3.1. Điều kiện tự nhiên khu vực nghiên cứu

3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

3.3. Nội dung nghiên cứu

3.4. Phương pháp nghiên cứu

3.4.1. Phương pháp kế thừa số liệu, tài liệu

3.4.2. Phương pháp nghiên cứu phân loại học

3.4.3. Điều tra sơ thám

3.4.4. Phương pháp điều tra thu thập số liệu ngoài hiện trường

3.4.5. Phương pháp nội nghiệp

4. PHẦN 4: KẾT QUẢ VÀ PHÂN TÍCH KẾT QUẢ

4.1. Một số đặc điểm nổi bật về hình thái của loài Nghiến gân ba

4.1.1. Đặc điểm hình thái thân cây

4.1.2. Đặc điểm hình thái lá

4.1.3. Hình thái hoa

4.1.4. Đặc điểm hình thái quả

4.2. Một số đặc điểm phân bố của loài Nghiến gân ba tại xã Tân Dương, xã Bảo Cường, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên

4.2.1. Đặc điểm phân bố theo trạng thái rừng

4.2.2. Đặc điểm phân bố cây Nghiến gân ba theo độ cao

4.3. Nghiên cứu một số đặc điểm sinh thái của loài Nghiến gân ba tại xã Tân Dương, xã Bảo Cường, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên

4.3.1. Cấu trúc tổ thành tầng cây gỗ

4.3.2. Đặc điểm cây bụi, thảm tươi và dây leo nơi có loài Nghiến gân ba phân bố

4.3.3. Đặc điểm tái sinh của loài Nghiến gân ba tại khu vực nghiên cứu

4.3.3.1. Nguồn gốc, chất lượng và mật độ tái sinh loài Nghiến gân ba theo OTC

4.4. Đặc điểm đất nơi loài cây Nghiến gân ba phân bố

4.4.1. Đặc điểm lý tính

4.4.2. Đặc điểm hóa tính

4.5. Những thuận lợi và khó khăn trong công tác bảo tồn và phát triển cây Nghiến gân ba tại xã Tân Dương, xã Bảo Cường, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên

4.6. Đề xuất biện pháp bảo tồn và phát triển loài

5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về nghiên cứu

Nghiên cứu tập trung vào đặc điểm lâm học của cây nghiến gân ba (Excentrodendron tonkinense) tại khu vực Tân Dương, Bảo Cường, Định Hóa, Thái Nguyên. Mục tiêu chính là xác định thực trạng phân bố và đề xuất các giải pháp bảo tồn thực vật loài này. Cây nghiến gân ba là loài cây gỗ quý hiếm, có giá trị kinh tế cao, đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do khai thác quá mức. Nghiên cứu này nhằm cung cấp thông tin khoa học về sinh thái rừng và đa dạng sinh học, hỗ trợ công tác quản lý rừng và bảo tồn tài nguyên rừng.

1.1. Mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu nhằm xác định đặc điểm lâm học và phân bố địa lý của cây nghiến gân ba tại khu vực Tân Dương, Bảo Cường, Định Hóa, Thái Nguyên. Đồng thời, đề xuất các biện pháp bảo tồn và phát triển loài này, góp phần duy trì đa dạng sinh học và tài nguyên rừng.

1.2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

Nghiên cứu bổ sung thông tin về đặc điểm lâm học và sinh thái rừng của cây nghiến gân ba, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo. Về mặt thực tiễn, kết quả nghiên cứu hỗ trợ công tác bảo tồn thực vật và quản lý rừng, đặc biệt trong bối cảnh rừng tự nhiên đang bị suy thoái nghiêm trọng.

II. Tổng quan về cây nghiến gân ba

Cây nghiến gân ba (Excentrodendron tonkinense) là loài cây gỗ lớn, có giá trị kinh tế cao, thường phân bố ở rừng tự nhiên trên núi đá vôi. Loài này đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do khai thác quá mức. Nghiên cứu này tập trung vào đặc điểm lâm học, sinh thái rừng, và phân bố địa lý của loài tại khu vực Tân Dương, Bảo Cường, Định Hóa, Thái Nguyên.

2.1. Đặc điểm hình thái

Cây nghiến gân ba có thân gỗ lớn, cao từ 30-35m, đường kính thân lên đến 80-90cm. Lá có hình trứng rộng, hoa đực có đường kính 1,5cm, quả khô hình 5 cạnh. Loài này ưa sáng, thường mọc rải rác trong rừng tự nhiên ở độ cao dưới 800m.

2.2. Phân bố và sinh thái

Cây nghiến gân ba phân bố chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam, đặc biệt là trên núi đá vôi. Loài này có khả năng tái sinh bằng hạt, cây mạ và cây con dưới tán rừng. Tuy nhiên, do khai thác quá mức, số lượng cá thể trưởng thành đã giảm đáng kể.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng các phương pháp điều tra thực địa, phân tích mẫu đất, và đánh giá đặc điểm lâm học của cây nghiến gân ba. Các ô tiêu chuẩn (OTC) được thiết lập để thu thập dữ liệu về phân bố địa lý, sinh thái rừng, và tái sinh tự nhiên của loài.

3.1. Điều tra thực địa

Các ô tiêu chuẩn (OTC) được thiết lập tại khu vực Tân Dương, Bảo Cường, Định Hóa, Thái Nguyên để thu thập dữ liệu về phân bố địa lý và sinh thái rừng của cây nghiến gân ba. Dữ liệu về đường kính thân, chiều cao, và tình trạng tái sinh được ghi nhận.

3.2. Phân tích mẫu đất

Mẫu đất được thu thập và phân tích để đánh giá các yếu tố lý hóa ảnh hưởng đến sự phát triển của cây nghiến gân ba. Kết quả phân tích giúp hiểu rõ hơn về điều kiện sinh thái phù hợp cho loài này.

IV. Kết quả và phân tích

Nghiên cứu xác định cây nghiến gân ba phân bố chủ yếu ở rừng tự nhiên trên núi đá vôi tại khu vực Tân Dương, Bảo Cường, Định Hóa, Thái Nguyên. Loài này có khả năng tái sinh tự nhiên, nhưng số lượng cá thể trưởng thành đang giảm do khai thác quá mức. Kết quả phân tích mẫu đất cho thấy loài này phát triển tốt trên đất có độ ẩm và dinh dưỡng cao.

4.1. Đặc điểm phân bố

Cây nghiến gân ba phân bố rải rác trong rừng tự nhiên ở độ cao dưới 800m. Loài này thường xuất hiện ở các khu vực có địa hình dốc và đất giàu dinh dưỡng.

4.2. Tình trạng tái sinh

Nghiên cứu ghi nhận cây nghiến gân ba có khả năng tái sinh tự nhiên bằng hạt, cây mạ và cây con. Tuy nhiên, số lượng cá thể tái sinh đang giảm do tác động của con người và môi trường.

V. Đề xuất bảo tồn và phát triển

Nghiên cứu đề xuất các biện pháp bảo tồn thực vật và quản lý rừng để duy trì và phát triển cây nghiến gân ba. Các giải pháp bao gồm hạn chế khai thác, tăng cường giám sát, và thúc đẩy tái sinh tự nhiên. Đồng thời, cần nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của loài này trong đa dạng sinh học và tài nguyên rừng.

5.1. Biện pháp bảo tồn

Cần hạn chế khai thác cây nghiến gân ba và tăng cường giám sát các khu vực phân bố của loài. Đồng thời, thúc đẩy các chương trình tái sinh tự nhiên và nhân giống để duy trì quần thể loài.

5.2. Phát triển bền vững

Nghiên cứu đề xuất phát triển các mô hình quản lý rừng bền vững, kết hợp giữa bảo tồn và khai thác hợp lý. Cần nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của cây nghiến gân ba trong đa dạng sinh học và tài nguyên rừng.

Nghiên cứu đặc điểm lâm học của cây nghiến gân ba Excentrodendron tonkinense tại xã Tân Dương và Bảo Cường, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên