Tổng quan nghiên cứu

Việc thuê nhà trọ là một trong những vấn đề thiết yếu đối với sinh viên đại học, đặc biệt tại các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, nơi có số lượng sinh viên ngày càng tăng cao. Theo khảo sát với 221 sinh viên trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh (HUTECH), gần 50% sinh viên chi trả dưới 1,5 triệu đồng mỗi tháng cho chi phí thuê trọ, trong khi 37,1% chi trả từ 1,5 đến 2 triệu đồng. Nhu cầu về nhà trọ phù hợp không chỉ ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt mà còn tác động trực tiếp đến chất lượng học tập và phát triển nhân cách của sinh viên.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định thuê nhà trọ của sinh viên HUTECH, phân tích mức độ tác động của từng yếu tố và đề xuất các giải pháp hỗ trợ nhà trường trong việc làm cầu nối giữa sinh viên và chủ nhà trọ, đồng thời cung cấp dữ liệu tham khảo cho việc xây dựng ký túc xá trong tương lai. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2017, tập trung vào sinh viên đang theo học tại trường.

Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc giúp nhà trường và các bên liên quan hiểu rõ hơn về các tiêu chí lựa chọn nhà trọ của sinh viên, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ nhà trọ, đảm bảo an ninh, cơ sở vật chất và giá cả hợp lý, góp phần cải thiện môi trường học tập và sinh hoạt cho sinh viên.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: Tháp nhu cầu Maslow và Lý thuyết hành vi người tiêu dùng của Philip Kotler. Tháp nhu cầu Maslow nhấn mạnh nhu cầu an toàn và sinh lý là cơ sở quan trọng trong việc lựa chọn nhà ở, trong đó an ninh và cơ sở vật chất là những yếu tố thiết yếu. Lý thuyết hành vi người tiêu dùng giúp phân tích quá trình ra quyết định thuê nhà trọ qua các giai đoạn: nhận biết nhu cầu, tìm kiếm thông tin, đánh giá phương án lựa chọn, quyết định mua và hành vi sau mua.

Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm sáu yếu tố ảnh hưởng đến quyết định thuê nhà trọ: An ninh (AN), Cơ sở vật chất (CSVC), Giá cả (GC), Quan hệ xung quanh (QHXQ), Vị trí (VT) và Dịch vụ nhà trọ (DV). Các giả thuyết được xây dựng dựa trên mối quan hệ đồng biến giữa từng yếu tố với quyết định thuê nhà trọ (QĐTT).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính thực hiện thảo luận nhóm tập trung với 20 sinh viên đa ngành đang thuê trọ tại HUTECH nhằm khám phá các yếu tố chính và xây dựng thang đo. Giai đoạn định lượng sử dụng bảng câu hỏi khảo sát trực tiếp 221 sinh viên, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện.

Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS 22 với các kỹ thuật: thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan Pearson, hồi quy đa biến và phân tích ANOVA để kiểm định các giả thuyết. Thời gian thu thập dữ liệu từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2017.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Ảnh hưởng của an ninh nhà trọ: Yếu tố an ninh có mức độ tác động cao đến quyết định thuê trọ với hệ số hồi quy β khoảng 0,32. Sinh viên đánh giá cao các biện pháp an toàn như cổng nhà chắc chắn, camera, bình chữa cháy và an ninh khu vực xung quanh.

  2. Cơ sở vật chất: Yếu tố này cũng có ảnh hưởng đáng kể với β khoảng 0,28. Các tiêu chí như diện tích phòng, độ sạch sẽ, có công trình phụ và hệ thống thoát nước tốt được sinh viên quan tâm.

  3. Giá cả: Giá cả nhà trọ có tác động β khoảng 0,25, phản ánh sự nhạy cảm của sinh viên với mức giá thuê, giá điện nước và tần suất tăng giá phòng.

  4. Quan hệ xung quanh: Mối quan hệ thân thiện với chủ nhà và hàng xóm có ảnh hưởng β khoảng 0,20, giúp sinh viên cảm thấy thoải mái và an tâm hơn khi thuê trọ.

  5. Vị trí: Vị trí nhà trọ gần trường, chợ, trung tâm thành phố và người thân có tác động β khoảng 0,22, thuận tiện cho sinh hoạt và học tập.

  6. Dịch vụ nhà trọ: Các dịch vụ như điện, nước, internet ổn định và tiện ích mua sắm xung quanh có ảnh hưởng β khoảng 0,18.

Phân tích ANOVA cho thấy sự khác biệt có ý nghĩa thống kê trong quyết định thuê nhà trọ theo giới tính và năm học, trong đó sinh viên năm đầu và nữ giới có xu hướng ưu tiên các yếu tố an ninh và dịch vụ hơn.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, khẳng định vai trò quan trọng của an ninh và cơ sở vật chất trong quyết định thuê nhà trọ của sinh viên. Mức độ ảnh hưởng của giá cả phản ánh thực trạng thu nhập hạn chế của sinh viên, đồng thời cho thấy nhu cầu về nhà trọ giá hợp lý. Quan hệ xung quanh và dịch vụ nhà trọ là những yếu tố xã hội và tiện ích góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống sinh viên.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng (β) của từng yếu tố, bảng phân tích ANOVA so sánh quyết định thuê trọ theo nhóm giới tính và năm học, giúp minh họa rõ nét các khác biệt và ưu tiên của từng nhóm sinh viên.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường an ninh nhà trọ: Nhà trường phối hợp với chủ nhà trọ và chính quyền địa phương triển khai các biện pháp bảo vệ như lắp đặt camera, kiểm soát ra vào, trang bị thiết bị phòng cháy chữa cháy. Mục tiêu nâng cao chỉ số an ninh trong vòng 12 tháng.

  2. Nâng cấp cơ sở vật chất: Hỗ trợ chủ nhà trọ cải thiện phòng ốc, đảm bảo sạch sẽ, thoáng mát, có công trình phụ đầy đủ và hệ thống thoát nước tốt. Nhà trường có thể tổ chức các chương trình hỗ trợ tài chính hoặc kỹ thuật trong 18 tháng tới.

  3. Kiểm soát giá cả hợp lý: Xây dựng khung giá thuê trọ tham khảo phù hợp với thu nhập sinh viên, hạn chế tăng giá đột ngột. Nhà trường và các tổ chức sinh viên cần giám sát và phản hồi định kỳ hàng năm.

  4. Phát triển dịch vụ tiện ích: Khuyến khích phát triển các dịch vụ hỗ trợ sinh viên như internet ổn định, cửa hàng tiện lợi gần khu trọ, quán ăn hợp vệ sinh. Chủ nhà trọ và doanh nghiệp địa phương phối hợp thực hiện trong 12 tháng.

  5. Tăng cường quan hệ xã hội: Tổ chức các hoạt động giao lưu giữa sinh viên và chủ nhà trọ, xây dựng môi trường thân thiện, hỗ trợ nhau. Nhà trường và các câu lạc bộ sinh viên có thể chủ trì các sự kiện định kỳ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban quản lý trường đại học: Để xây dựng chính sách hỗ trợ sinh viên thuê nhà trọ, phát triển ký túc xá phù hợp với nhu cầu thực tế.

  2. Chủ nhà trọ và doanh nghiệp kinh doanh nhà trọ: Nhận biết các yếu tố quan trọng để cải thiện dịch vụ, thu hút và giữ chân sinh viên thuê trọ.

  3. Sinh viên và gia đình: Hiểu rõ các tiêu chí lựa chọn nhà trọ phù hợp, giúp đưa ra quyết định thuê trọ hiệu quả và an toàn.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, marketing: Tham khảo mô hình nghiên cứu hành vi tiêu dùng trong lĩnh vực nhà ở sinh viên, áp dụng cho các nghiên cứu tương tự.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định thuê nhà trọ của sinh viên?
    An ninh và cơ sở vật chất là hai yếu tố có tác động mạnh nhất, chiếm hệ số hồi quy lần lượt khoảng 0,32 và 0,28, phản ánh nhu cầu về môi trường sống an toàn và tiện nghi.

  2. Giá cả có phải là yếu tố quyết định duy nhất?
    Không, giá cả có ảnh hưởng quan trọng nhưng không phải yếu tố duy nhất. Các yếu tố như an ninh, vị trí và dịch vụ cũng đóng vai trò thiết yếu trong quyết định thuê trọ.

  3. Có sự khác biệt nào về quyết định thuê trọ giữa sinh viên nam và nữ không?
    Có, sinh viên nữ thường ưu tiên các yếu tố an ninh và dịch vụ hơn so với nam giới, theo kết quả phân tích ANOVA.

  4. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để phân tích dữ liệu?
    Nghiên cứu sử dụng phương pháp thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), hồi quy đa biến và phân tích ANOVA qua phần mềm SPSS 22.

  5. Làm thế nào nhà trường có thể hỗ trợ sinh viên trong việc thuê nhà trọ?
    Nhà trường có thể làm cầu nối giữa sinh viên và chủ nhà trọ, cung cấp thông tin, giám sát chất lượng nhà trọ, hỗ trợ cải thiện an ninh và cơ sở vật chất, đồng thời phát triển ký túc xá phù hợp.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định thuê nhà trọ của sinh viên HUTECH: an ninh, cơ sở vật chất, giá cả, quan hệ xung quanh, vị trí và dịch vụ nhà trọ.
  • An ninh và cơ sở vật chất là hai yếu tố có tác động mạnh nhất, chiếm tỷ lệ ảnh hưởng lớn trong mô hình hồi quy.
  • Kết quả phân tích cho thấy sự khác biệt về quyết định thuê trọ theo giới tính và năm học, với sinh viên nữ và năm đầu ưu tiên an ninh và dịch vụ hơn.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng nhà trọ, hỗ trợ sinh viên và phát triển ký túc xá trường trong tương lai.
  • Nghiên cứu cung cấp dữ liệu thực tiễn và mô hình tham khảo cho các bên liên quan trong việc cải thiện môi trường sống và học tập của sinh viên.

Nhà trường và các bên liên quan được khuyến khích áp dụng các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ nhà trọ, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để cập nhật xu hướng và nhu cầu mới của sinh viên trong tương lai.