I. Giới thiệu
Chanh không hạt (Citrus latifolia) là loại trái cây phổ biến, được ưa chuộng tại Việt Nam. Việc bảo quản chanh không hạt sau thu hoạch là cần thiết để kéo dài thời gian bảo quản, giảm thiểu thất thoát, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Nghiên cứu khoa học về ứng dụng màng sinh học, đặc biệt là màng chitosan, trong bảo quản thực phẩm đang được chú trọng. Chitosan là chất liệu tự nhiên, an toàn cho an toàn thực phẩm, có khả năng ức chế vi sinh vật, giảm quá trình hô hấp của quả, từ đó duy trì chất lượng nông sản. Nghiên cứu tại HCMUTE này đánh giá hiệu quả của màng chitosan trong bảo quản chanh không hạt ở điều kiện nhiệt độ phòng.
1.1. Tổng quan
Cây ăn quả có múi, bao gồm cả chanh, là nguồn cung cấp dinh dưỡng quan trọng. Chanh không hạt được ưa chuộng bởi đặc tính dễ trồng, năng suất cao, chất lượng tốt. Tuy nhiên, chanh không hạt sau thu hoạch dễ bị thất thoát do hao hụt khối lượng, hư hỏng do nấm bệnh, và giảm chất lượng dinh dưỡng. Việc tìm kiếm giải pháp bảo quản sau thu hoạch hiệu quả là rất cần thiết.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu tại HCMUTE tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của màng chitosan trong bảo quản chanh không hạt. Cụ thể, nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của nồng độ dung dịch chitosan tạo màng đến các chỉ tiêu chất lượng nông sản: hao hụt khối lượng tự nhiên, tỷ lệ hư hỏng, độ ẩm, hàm lượng acid hữu cơ tổng, vitamin C, và chlorophyll trong quá trình bảo quản.
II. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng chanh không hạt được thu mua tại TP.HCM. Chitosan được hòa tan trong dung dịch acid acetic để tạo màng. Các công thức bảo quản bao gồm: đối chứng (không xử lý), màng chitosan với nồng độ 1%, 1.5%, và 2%. Chanh được bảo quản ở nhiệt độ phòng trong thời gian 12 ngày. Các chỉ tiêu chất lượng được phân tích theo phương pháp tiêu chuẩn.
III. Kết quả và bàn luận
Kết quả cho thấy màng chitosan có hiệu quả trong bảo quản chanh không hạt. Màng chitosan giúp giảm hao hụt khối lượng tự nhiên, ức chế nấm bệnh, duy trì độ ẩm, hàm lượng acid hữu cơ tổng, vitamin C, và chlorophyll. Nồng độ chitosan 1.5% cho hiệu quả bảo quản tốt nhất. Kết quả này cho thấy tiềm năng ứng dụng màng chitosan trong công nghệ sau thu hoạch chanh không hạt.
IV. Kết luận và kiến nghị
Nghiên cứu tại HCMUTE đã chứng minh hiệu quả của màng chitosan trong bảo quản chanh không hạt. Màng chitosan nồng độ 1.5% là tối ưu để kéo dài thời gian bảo quản, duy trì chất lượng và giá trị dinh dưỡng của chanh không hạt. Nghiên cứu đề xuất ứng dụng màng chitosan vào thực tiễn bảo quản chanh không hạt tại Việt Nam, góp phần giảm thất thoát sau thu hoạch, nâng cao giá trị nông sản Việt Nam.
