I. Tính cấp thiết của đề tài
Trong bối cảnh nông sản tươi sau thu hoạch tiếp tục các hoạt động sống qua quá trình trao đổi khí và sinh lý, việc bảo quản chúng là rất cần thiết. Công nghệ bảo quản MAP (Modified Atmosphere Packaging) đã được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trên thế giới, tuy nhiên tại Việt Nam, việc áp dụng công nghệ này vẫn còn hạn chế. Mục tiêu của nghiên cứu này là phát triển một giải pháp mới bằng cách tích hợp màng MAP vào hộp bảo quản, nhằm cải thiện chất lượng bảo quản cho quả xoài và bơ. Công nghệ này không chỉ giúp nâng cao chất lượng mà còn giảm thiểu tổn thất trong quá trình vận chuyển nông sản.
1.1. Nội dung nghiên cứu
Nghiên cứu này bao gồm các nội dung chính: (1) Nghiên cứu hộp tích hợp màng MAP để bảo quản nông sản; (2) Xác định hiệu quả bảo quản quả xoài; (3) Xác định hiệu quả bảo quản quả bơ; (4) Xây dựng quy trình bảo quản cho cả hai loại quả này. Qua đó, nghiên cứu sẽ cung cấp cơ sở lý thuyết và thực tiễn cho việc áp dụng công nghệ MAP trong bảo quản nông sản tại Việt Nam.
1.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu bao gồm hộp nhựa bảo quản nông sản và hai loại quả là xoài Cát và bơ sáp. Nghiên cứu chỉ tập trung vào việc đánh giá hiệu quả bảo quản của hộp tích hợp màng MAP trong điều kiện phòng thí nghiệm, không bao gồm việc chế tạo màng. Điều này giúp nghiên cứu tập trung vào việc xác định hiệu quả bảo quản mà không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác.
II. Tổng quan về vật liệu polyme nanocompozit
Vật liệu polyme nanocompozit là một loại vật liệu mới với pha nền là polyme và pha gia cường có kích thước nano. Loại vật liệu này không chỉ mang lại các đặc tính vượt trội về độ bền và khả năng thấm khí mà còn cải thiện tính chất cơ lý của bao bì thực phẩm. Việc sử dụng vật liệu này trong bảo quản nông sản giúp kéo dài thời gian bảo quản và duy trì chất lượng sản phẩm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc bổ sung vật liệu nano vào polymer giúp cải thiện đáng kể khả năng thấm khí, từ đó nâng cao hiệu quả bảo quản cho nông sản.
2.1. Ưu điểm của vật liệu polyme nanocompozit
So với vật liệu polyme truyền thống, polyme nanocompozit có nhiều ưu điểm vượt trội như tính nhẹ, dễ gia công và chi phí thấp. Đặc biệt, nhờ vào kích thước nano, vật liệu này có diện tích bề mặt lớn, giúp cải thiện đáng kể tính chất cơ học và khả năng thấm khí. Sự cải thiện này không chỉ giúp bảo quản nông sản tốt hơn mà còn góp phần giảm thiểu tổn thất trong quá trình vận chuyển.
2.2. Ứng dụng màng bao gói trong bảo quản
Màng bao gói được chế tạo từ polyme nanocompozit có khả năng thấm khí tốt, giúp duy trì chất lượng thực phẩm lâu hơn. Các nghiên cứu cho thấy rằng, việc sử dụng màng này trong bảo quản nông sản giúp giảm thiểu sự hư hỏng và kéo dài thời gian bảo quản. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ nông sản ngày càng tăng cao, đòi hỏi các giải pháp bảo quản hiệu quả.
III. Quy trình bảo quản quả xoài và bơ
Quy trình bảo quản quả xoài và bơ bằng hộp tích hợp màng MAP được xây dựng dựa trên các nghiên cứu thực nghiệm. Quy trình này bao gồm các bước như lựa chọn nguyên liệu, chế tạo hộp bảo quản và áp dụng màng MAP. Việc xác định các thông số như nhiệt độ, độ ẩm và nồng độ khí trong hộp bảo quản là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả bảo quản tối ưu. Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc áp dụng quy trình này giúp giảm thiểu tỷ lệ thối hỏng và duy trì chất lượng cảm quan của nông sản trong thời gian dài.
3.1. Đánh giá chất lượng quả sau bảo quản
Sau khi áp dụng quy trình bảo quản, chất lượng của quả xoài và bơ được đánh giá thông qua các chỉ tiêu như tỷ lệ thối hỏng, hao hụt khối lượng và các chỉ tiêu cảm quan khác. Kết quả cho thấy, việc sử dụng hộp tích hợp màng MAP giúp duy trì chất lượng sản phẩm tốt hơn so với phương pháp bảo quản truyền thống. Điều này mở ra hướng đi mới cho việc bảo quản nông sản tại Việt Nam.
3.2. Kết luận và kiến nghị
Nghiên cứu đã chứng minh tính khả thi của việc sử dụng hộp tích hợp màng MAP trong bảo quản quả xoài và bơ. Để nâng cao hiệu quả bảo quản, cần tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện quy trình, đồng thời mở rộng ứng dụng công nghệ này cho các loại nông sản khác. Việc áp dụng công nghệ bảo quản hiện đại sẽ góp phần nâng cao giá trị xuất khẩu nông sản Việt Nam.
