Nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp xã ở Thừa Thiên - Huế

HĐND cấp xã là cấp chính quyền gần dân nhất, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân. Đây là nơi thực hiện phương châm “dân biết, dân bàn, dân kiểm tra” một cách hiệu quả nhất. HĐND cấp xã có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự tuân thủ pháp luật, thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Vai trò của HĐND cấp xã là không thể phủ nhận trong việc xây dựng và phát triển địa phương.

Cơ cấu tổ chức của HĐND cấp xã bao gồm Thường trực HĐND, các Ban của HĐND và các đại biểu HĐND. Hoạt động của HĐND cấp xã chủ yếu diễn ra thông qua các kỳ họp, hoạt động giám sát, tiếp xúc cử tri và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân. Hoạt động giám sát của HĐND xã đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước tại địa phương.

Mặc dù đã có những đóng góp nhất định, nhưng đánh giá hiệu quả hoạt động HĐND xã cho thấy vẫn còn nhiều hạn chế. Các kỳ họp đôi khi còn mang tính hình thức, việc thảo luận và quyết định các vấn đề quan trọng chưa thực sự sâu sát và hiệu quả. Hoạt động giám sát chưa được thực hiện thường xuyên và triệt để, dẫn đến tình trạng vi phạm pháp luật và lãng phí, thất thoát tài sản công.

HĐND cấp xã đang đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức, bao gồm: thiếu nguồn lực tài chính và nhân lực, trình độ chuyên môn của đại biểu còn hạn chế, cơ chế phối hợp giữa HĐND, UBND và các tổ chức chính trị - xã hội chưa thực sự hiệu quả, và sự thay đổi nhanh chóng của tình hình kinh tế - xã hội đòi hỏi HĐND phải liên tục đổi mới và nâng cao năng lực.

Hoạt động giám sát của HĐND cấp xã còn nhiều hạn chế, chưa thực sự hiệu quả. Nội dung giám sát còn dàn trải, chưa tập trung vào những vấn đề bức xúc của địa phương. Hình thức giám sát còn đơn điệu, chủ yếu là giám sát qua báo cáo, ít đi sâu sát thực tế. Việc xử lý các kiến nghị sau giám sát còn chậm trễ, chưa đáp ứng được yêu cầu của cử tri.

Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về tổ chức và hoạt động của HĐND cấp xã, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất và phù hợp với thực tiễn. Cần quy định rõ hơn về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND và đại biểu HĐND. Đồng thời, cần có cơ chế bảo đảm thực thi pháp luật, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động của HĐND.

Cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho đại biểu HĐND, đặc biệt là các kỹ năng về xây dựng pháp luật, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương, và kỹ năng tiếp xúc, đối thoại với cử tri. Cần có cơ chế khuyến khích đại biểu HĐND tự học tập, nghiên cứu để nâng cao trình độ chuyên môn và năng lực thực tiễn.

Cần đổi mới phương thức hoạt động của HĐND theo hướng dân chủ, công khai, minh bạch và hiệu quả. Cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của HĐND, đặc biệt là trong việc chuẩn bị và tổ chức các kỳ họp, giám sát, và tiếp xúc cử tri. Cần có cơ chế để cử tri tham gia vào quá trình xây dựng và quyết định các chính sách của HĐND.

Đại biểu HĐND cần chủ động, tích cực tiếp xúc cử tri để lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của nhân dân. Cần có kế hoạch tiếp xúc cử tri cụ thể, rõ ràng, và đảm bảo tiếp xúc cử tri ở nhiều địa điểm, nhiều đối tượng khác nhau. Sau khi tiếp xúc cử tri, đại biểu HĐND cần tổng hợp, phân loại ý kiến, kiến nghị của cử tri và báo cáo với HĐND, đồng thời theo dõi, đôn đốc việc giải quyết các kiến nghị của cử tri.

Cần chuẩn bị kỹ lưỡng nội dung kỳ họp, đảm bảo các báo cáo, tờ trình được chuẩn bị công phu, có chất lượng. Cần tạo điều kiện để đại biểu HĐND tham gia thảo luận, tranh luận một cách dân chủ, thẳng thắn. Cần có cơ chế để các ý kiến, kiến nghị của đại biểu HĐND được xem xét, giải quyết một cách nghiêm túc.

Cần xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa HĐND, UBND và UBMTTQ cấp xã trong việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh. Cần có quy chế phối hợp cụ thể, rõ ràng, quy định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, tổ chức. Cần tăng cường trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm giữa các cơ quan, tổ chức.

Cần xây dựng hệ thống thông tin HĐND cấp xã, bao gồm trang web, phần mềm quản lý văn bản, phần mềm quản lý đại biểu, và các ứng dụng di động. Hệ thống thông tin này cần được thiết kế một cách khoa học, hợp lý, và dễ sử dụng, đảm bảo cung cấp đầy đủ thông tin về hoạt động của HĐND cho đại biểu và cử tri.

Cần sử dụng công nghệ thông tin trong việc chuẩn bị và tổ chức các kỳ họp HĐND, như gửi tài liệu qua email, trình chiếu báo cáo bằng powerpoint, và tổ chức thảo luận trực tuyến. Điều này sẽ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, và nâng cao tính tương tác trong kỳ họp.

Cần ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động giám sát của HĐND, như sử dụng camera giám sát, phần mềm phân tích dữ liệu, và mạng xã hội để thu thập thông tin phản ánh từ cử tri. Cần sử dụng công nghệ thông tin trong việc tiếp xúc cử tri, như tổ chức tiếp xúc cử tri trực tuyến, và sử dụng email, điện thoại để tiếp nhận ý kiến, kiến nghị của cử tri.

HĐND cấp xã cần tiếp tục đổi mới theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, và gần dân. Cần tăng cường phân cấp, phân quyền cho HĐND cấp xã, đồng thời nâng cao trách nhiệm giải trình của HĐND trước nhân dân. Cần xây dựng HĐND cấp xã thực sự là cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân.

Sự phát triển của HĐND cấp xã chịu tác động của nhiều yếu tố, bao gồm: sự phát triển kinh tế - xã hội, sự thay đổi của hệ thống pháp luật, sự tiến bộ của khoa học - công nghệ, và sự tham gia của nhân dân. Cần nắm bắt và tận dụng các yếu tố tích cực, đồng thời hạn chế các yếu tố tiêu cực, để tạo điều kiện cho HĐND cấp xã phát triển bền vững.

Cần có những kiến nghị và đề xuất cụ thể để HĐND cấp xã phát triển bền vững, như: tăng cường đầu tư cho HĐND, nâng cao trình độ chuyên môn cho đại biểu, đổi mới phương thức hoạt động, và tăng cường sự tham gia của nhân dân. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức, và sự ủng hộ của toàn xã hội, để thực hiện thành công các kiến nghị và đề xuất này.