Tổng quan nghiên cứu

Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh, với dân số khoảng 430.559 người và 15 phường, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Trong bối cảnh Nghị quyết số 131/2020/QH14 về tổ chức chính quyền đô thị được ban hành, công chức phường giữ vị trí then chốt trong việc thực thi quyền lực nhà nước và triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn tồn tại những hạn chế về phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ, kỹ năng làm việc và năng lực chuyên môn của một bộ phận công chức phường, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác và sự hài lòng của người dân.

Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng chất lượng công chức phường trên địa bàn quận Tân Bình trong giai đoạn 2020-2022, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện chất lượng đội ngũ này đến năm 2030. Nghiên cứu tập trung vào 6 chức danh công chức phường, phân tích các tiêu chí về phẩm chất chính trị, trình độ chuyên môn, năng lực thực thi công vụ, kết quả hoàn thành nhiệm vụ, sự hài lòng của tổ chức, cá nhân khi thực hiện thủ tục hành chính, khả năng phối hợp trong công tác, cũng như tình hình sức khỏe và độ tuổi.

Việc nâng cao chất lượng công chức phường không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở cấp cơ sở mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường niềm tin của người dân vào chính quyền địa phương. Nghiên cứu này cung cấp số liệu cụ thể, phân tích sâu sắc và đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và phát triển bền vững của quận Tân Bình.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý công chức, tập trung vào ba khái niệm chính: phẩm chất chính trị và đạo đức công vụ, năng lực chuyên môn nghiệp vụ, và kết quả thực thi công vụ. Theo quan điểm của Giáo sư Phùng Rân, chất lượng nguồn nhân lực được đánh giá qua năng lực hoạt động và phẩm chất đạo đức. Phó Giáo sư Mai Quốc Chánh bổ sung rằng chất lượng nguồn nhân lực còn bao gồm trình độ sức khỏe và phẩm chất cá nhân.

Mô hình năng lực công chức được xây dựng dựa trên các yếu tố: trình độ chuyên môn, năng lực tham mưu, năng lực giao tiếp hành chính, kỹ năng soạn thảo văn bản và làm việc trên môi trường số. Các tiêu chí đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ, sự hài lòng của người dân và khả năng phối hợp trong công tác cũng được tích hợp để đánh giá toàn diện chất lượng công chức phường.

Khung lý thuyết này được củng cố bởi các văn bản pháp luật như Luật Cán bộ, công chức 2008, Nghị định số 33/2023/NĐ-CP, Thông tư số 13/2019/TT-BNV, và Nghị định số 30/2020/NĐ-CP về công tác văn thư, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc đánh giá và đề xuất giải pháp.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp thu thập dữ liệu định lượng và định tính. Nguồn dữ liệu chính bao gồm số liệu khảo sát 90 công chức thuộc 6 chức danh công chức phường trên địa bàn quận Tân Bình trong giai đoạn 2020-2022. Mẫu khảo sát được chọn theo phương pháp chọn mẫu toàn bộ nhằm đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy cao.

Phương pháp thu thập dữ liệu gồm: điều tra bằng bảng hỏi, quan sát thực tế và phân tích tài liệu liên quan đến chính sách, pháp luật và các nghiên cứu trước đây. Bảng hỏi tập trung đánh giá các tiêu chí về phẩm chất chính trị, trình độ chuyên môn, năng lực thực thi công vụ, kết quả hoàn thành nhiệm vụ, sự hài lòng của người dân, khả năng phối hợp và tình trạng sức khỏe.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm và phân tích định tính nhằm làm rõ các điểm mạnh, hạn chế và nguyên nhân. Quá trình nghiên cứu diễn ra trong khoảng thời gian từ năm 2020 đến năm 2023, đảm bảo cập nhật và phản ánh chính xác thực trạng chất lượng công chức phường tại quận Tân Bình.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ, lối sống: Khoảng 85% công chức phường được đánh giá có phẩm chất chính trị và đạo đức công vụ tốt, tuy nhiên vẫn còn khoảng 15% chưa đạt yêu cầu, gây ảnh hưởng đến hiệu quả công tác và hình ảnh của chính quyền địa phương.

  2. Trình độ chuyên môn: 80% công chức có trình độ đại học, 15,6% có trình độ sau đại học, và 3,1% trình độ trung cấp. Tỷ lệ công chức có trình độ trung cấp và cao đẳng chiếm khoảng 4,4%, trong đó nhiều người đang theo học nâng cao để đáp ứng chuẩn công chức.

  3. Năng lực chuyên môn nghiệp vụ: Năng lực tham mưu đạt 83,3%, năng lực soạn thảo văn bản và làm việc trên môi trường số ở mức tốt chiếm 72%, năng lực giao tiếp hành chính ở mức tốt chỉ đạt 17,3%, còn 15% công chức có năng lực giao tiếp chưa tốt.

  4. Kết quả hoàn thành nhiệm vụ: Tỷ lệ công chức hoàn thành tốt nhiệm vụ đạt trên 90% trong giai đoạn 2020-2022, với năm 2022 có 89/90 công chức hoàn thành tốt nhiệm vụ.

  5. Sự hài lòng của tổ chức, cá nhân: Mức độ hài lòng của người dân và tổ chức khi thực hiện thủ tục hành chính tại Bộ phận một cửa phường còn nhiều khâu chưa được đánh giá cao, cần cải thiện thông qua đào tạo và nâng cao kỹ năng phục vụ.

  6. Khả năng phối hợp trong công tác: Tinh thần đoàn kết nội bộ và khả năng phối hợp đạt mức cao, tuy nhiên vẫn còn một số trường hợp kỹ năng phối hợp chưa tốt, ảnh hưởng đến hiệu quả công việc chung.

  7. Tình hình sức khỏe và độ tuổi: 92,2% công chức đáp ứng đầy đủ yêu cầu sức khỏe, độ tuổi chủ yếu tập trung từ 31 đến 45 tuổi (76,67%), với 7,56% dưới 30 tuổi và 15,56% từ 46 đến 60 tuổi.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy chất lượng công chức phường tại quận Tân Bình đã có nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt về trình độ chuyên môn và kết quả hoàn thành nhiệm vụ. Tuy nhiên, năng lực giao tiếp hành chính và phẩm chất đạo đức công vụ vẫn còn hạn chế ở một bộ phận công chức, ảnh hưởng đến sự hài lòng của người dân và hiệu quả thực thi công vụ.

Nguyên nhân chính được xác định là do công tác đào tạo, bồi dưỡng chưa đồng đều, chính sách đãi ngộ chưa đủ hấp dẫn, và công tác đánh giá, quản lý công chức còn thiếu chặt chẽ. So sánh với các nghiên cứu trong ngành quản lý công khác, kết quả này tương đồng với thực trạng chung tại nhiều địa phương, cho thấy nhu cầu cấp thiết về đổi mới công tác quản lý và phát triển nguồn nhân lực công chức.

Việc trình bày dữ liệu qua biểu đồ tỷ lệ phần trăm về các tiêu chí như phẩm chất chính trị, năng lực chuyên môn, kết quả hoàn thành nhiệm vụ và sự hài lòng của người dân sẽ giúp minh họa rõ nét hơn các điểm mạnh và hạn chế, từ đó hỗ trợ việc ra quyết định và đề xuất giải pháp phù hợp.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn và kỹ năng giao tiếp: Tổ chức các khóa đào tạo định kỳ về kỹ năng giao tiếp hành chính, soạn thảo văn bản và ứng dụng công nghệ thông tin cho công chức phường. Mục tiêu nâng tỷ lệ công chức có năng lực giao tiếp tốt lên trên 50% trong vòng 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ủy ban nhân dân quận phối hợp với các trung tâm đào tạo chuyên ngành.

  2. Cải thiện chính sách đãi ngộ và tạo động lực làm việc: Xây dựng chính sách lương, thưởng và phúc lợi phù hợp nhằm thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời khuyến khích công chức phường nâng cao trách nhiệm và tinh thần làm việc. Thời gian thực hiện: trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Sở Nội vụ và Ủy ban nhân dân quận.

  3. Nâng cao công tác đánh giá, xếp loại công chức: Áp dụng hệ thống đánh giá công chức minh bạch, khách quan, dựa trên kết quả thực hiện nhiệm vụ và phản hồi từ người dân. Tăng cường kiểm tra, giám sát để phát hiện và xử lý kịp thời các biểu hiện tiêu cực. Thời gian triển khai: ngay trong năm 2024. Chủ thể thực hiện: Ban Tổ chức Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận.

  4. Tăng cường phối hợp và xây dựng môi trường làm việc đoàn kết: Tổ chức các hoạt động giao lưu, trao đổi kinh nghiệm giữa các phường nhằm nâng cao tinh thần đoàn kết, phối hợp hiệu quả trong công tác. Mục tiêu đạt 90% công chức đánh giá tích cực về môi trường làm việc trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ủy ban nhân dân quận và các phường.

  5. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và thực thi công vụ: Trang bị đầy đủ thiết bị công nghệ, đào tạo kỹ năng làm việc trên môi trường số cho công chức phường, góp phần nâng cao hiệu quả xử lý công việc và phục vụ người dân. Thời gian thực hiện: 2024-2026. Chủ thể thực hiện: Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ủy ban nhân dân quận.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo và cán bộ quản lý tại Ủy ban nhân dân quận và phường: Giúp hiểu rõ thực trạng chất lượng công chức, từ đó xây dựng chính sách, kế hoạch phát triển nguồn nhân lực phù hợp, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở cấp cơ sở.

  2. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý công: Cung cấp cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và số liệu thực tiễn quý giá để phát triển các đề tài nghiên cứu tiếp theo về quản lý công chức và cải cách hành chính.

  3. Cơ quan đào tạo, bồi dưỡng công chức: Là tài liệu tham khảo để thiết kế chương trình đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn và kỹ năng mềm cho công chức phường, đáp ứng yêu cầu đổi mới và hội nhập.

  4. Các tổ chức, cá nhân quan tâm đến cải cách hành chính và phát triển nguồn nhân lực công chức: Giúp nhận diện các vấn đề tồn tại, từ đó đề xuất các giải pháp thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức phục vụ người dân hiệu quả hơn.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chất lượng công chức phường được đánh giá dựa trên những tiêu chí nào?
    Chất lượng được đánh giá qua phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ, trình độ chuyên môn, năng lực thực thi công vụ, kết quả hoàn thành nhiệm vụ, sự hài lòng của người dân và khả năng phối hợp trong công tác.

  2. Tình hình sức khỏe và độ tuổi công chức phường ảnh hưởng thế nào đến chất lượng công việc?
    Sức khỏe tốt giúp công chức hoàn thành nhiệm vụ hiệu quả, trong khi độ tuổi từ 31-45 chiếm tỷ lệ cao nhất, đảm bảo sự cân bằng giữa kinh nghiệm và sức trẻ, góp phần nâng cao năng suất lao động.

  3. Nguyên nhân chính dẫn đến hạn chế trong chất lượng công chức phường là gì?
    Nguyên nhân chủ yếu gồm công tác đào tạo, bồi dưỡng chưa đồng đều, chính sách đãi ngộ chưa đủ hấp dẫn, và công tác đánh giá, quản lý công chức còn thiếu chặt chẽ.

  4. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao năng lực giao tiếp hành chính của công chức phường?
    Tăng cường đào tạo kỹ năng giao tiếp, tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu và áp dụng các chuẩn mực giao tiếp theo Quyết định số 1847/QĐ-TTg về văn hóa công vụ.

  5. Làm thế nào để nâng cao sự hài lòng của người dân khi thực hiện thủ tục hành chính tại phường?
    Cải thiện thái độ phục vụ, nâng cao kỹ năng chuyên môn, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục và áp dụng công nghệ thông tin để tạo thuận lợi cho người dân.

Kết luận

  • Chất lượng công chức phường tại quận Tân Bình đã có nhiều chuyển biến tích cực về trình độ chuyên môn và kết quả hoàn thành nhiệm vụ, nhưng vẫn còn tồn tại hạn chế về phẩm chất đạo đức và kỹ năng giao tiếp hành chính.
  • Tỷ lệ công chức có trình độ đại học trở lên chiếm trên 95%, với sự quan tâm ngày càng tăng đến đào tạo sau đại học và nâng cao trình độ chuyên môn.
  • Năng lực tham mưu đạt 83,3%, năng lực soạn thảo văn bản và làm việc trên môi trường số đạt 72%, trong khi năng lực giao tiếp hành chính cần được cải thiện đáng kể.
  • Sức khỏe công chức đáp ứng yêu cầu công việc với 92,2% công chức có sức khỏe tốt, độ tuổi chủ yếu từ 31 đến 45 tuổi chiếm 76,67%.
  • Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm đào tạo nâng cao kỹ năng, cải thiện chính sách đãi ngộ, nâng cao công tác đánh giá, tăng cường phối hợp và ứng dụng công nghệ thông tin.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất trong giai đoạn 2024-2030, đồng thời tiếp tục theo dõi, đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp.

Call-to-action: Các cơ quan quản lý và đào tạo cần phối hợp chặt chẽ để thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức phường, góp phần xây dựng nền hành chính công hiệu quả, chuyên nghiệp và phục vụ nhân dân tốt hơn.