Luận văn thạc sĩ về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình

• Tác giả: Tạ Quốc Cường
• Người hướng dẫn: GS.TS Nguyễn Văn Song
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Tăng cường quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình
• Loại tài liệu: thesis
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỤC LỤC
• 1.1. Lời cam đoan
• 1.2. Mục lục
• 1.3. Danh mục chữ viết tắt
• 1.4. Danh mục bảng
• 1.5. Danh mục hộp, hình, sơ đồ
• 1.6. Trích yếu luận văn
• 1.7. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.8. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.8.1. Mục tiêu chung
• 1.8.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.9. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.9.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.9.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.10. Những đóng góp mới của đề tài
• 1.10.1. Về thực tiễn
• 1.10.2. Cơ sở lý luận và thực tiễn
• 1.11. Vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước
• 1.11.1. Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước
• 1.11.2. Nội dung quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước
• 1.11.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước
• 1.12. Cơ sở thực tiễn
• 1.12.1. Kinh nghiệm quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản của huyện Mộc Châu, Tỉnh Sơn La
• 1.12.2. Kinh nghiệm quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản của huyện Thường Xuân, Tỉnh Thanh Hóa
• 1.12.3. Bài học và kinh nghiệm rút ra cho huyện Mai Châu, Tỉnh Hòa Bình
• 1.13. Phương pháp nghiên cứu
• 1.13.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 1.13.2. Vị trí địa lý
• 1.13.3. Địa hình, thổ nhưỡng, khí hậu, thủy văn, tài nguyên thiên nhiên
• 1.13.4. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 1.13.5. Những thuận lợi và khó khăn từ đặc điểm tình hình cơ bản đến quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Mai Châu
• 1.13.6. Phương pháp nghiên cứu
• 1.13.7. Chọn điểm nghiên cứu
• 1.13.8. Phương pháp thu thập số liệu
• 1.13.9. Phương pháp tổng hợp và phân tích số liệu
• 1.13.10. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu
• 1.14. Kết quả và thảo luận
• 1.14.1. Thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Mai Châu giai đoạn 2015-2017
• 1.14.2. Tổ chức bộ máy quản lý, phân cấp quản lý và quy trình thực hiện đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Mai Châu
• 1.14.3. Việc ban hành các văn bản, chính sách liên quan đến quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước
• 1.14.4. Thực trạng công tác lập kế hoạch đầu tư và kế hoạch phân bổ vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước
• 1.14.5. Thực trạng đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước theo nhóm công trình
• 1.14.6. Công tác thẩm định dự án, thiết kế bản vẽ thi công và dự toán công trình
• 1.14.7. Quản lý công tác đấu thầu
• 1.14.8. Công tác tạm ứng, thanh toán vốn đầu tư
• 1.14.9. Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát đánh giá đầu tư
• 1.14.10. Công tác quyết toán vốn đầu tư
• 1.14.11. Đánh giá kết quả quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước của huyện Mai Châu giai đoạn 2015-2017, các hạn chế, tồn tại và nguyên nhân
• 1.14.12. Đánh giá chung
• 1.14.13. Đánh giá chất lượng công trình đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước cho các công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Mai Châu
• 1.14.14. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước
• 1.14.14.1. Yếu tố khách quan
• 1.14.14.2. Yếu tố chủ quan
• 1.15. Giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước
• 1.15.1. Cơ sở đề xuất giải pháp
• 1.15.2. Một số giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Mai Châu
• 1.16. Kết luận và kiến nghị
• Tài liệu tham khảo

I. Tổng Quan Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản tại Mai Châu

Trong những năm qua, vốn đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) từ ngân sách nhà nước (NSNN) đã đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội, hỗ trợ sản xuất kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đầu tư XDCB có ý nghĩa then chốt trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, giúp Việt Nam trở thành một quốc gia công nghiệp với tốc độ phát triển nhanh và bền vững trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế cần khắc phục. Theo báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X (2011), đầu tư vẫn còn dàn trải, hiệu quả sử dụng vốn còn thấp, gây thất thoát, lãng phí, đặc biệt là nguồn vốn đầu tư của Nhà nước. Hệ thống cơ sở hạ tầng phát triển chậm, thiếu đồng bộ, đặc biệt là ở khu vực đồng bào dân tộc thiểu số. Chất lượng của nhiều công trình xây dựng cơ bản còn thấp.

1.1. Tầm quan trọng của vốn đầu tư công tại huyện Mai Châu

Huyện Mai Châu, một huyện miền núi của tỉnh Hòa Bình, có điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Việc đầu tư XDCB từ nguồn vốn ngân sách nhà nước đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Mức đầu tư cao được kỳ vọng sẽ mang lại mức tăng trưởng cao. Tuy nhiên, do nguồn lực còn hạn chế, cơ sở hạ tầng của huyện vẫn còn nhiều hạn chế cần được cải thiện.

1.2. Thực trạng quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản hiện nay

Công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước của huyện Mai Châu trong những năm gần đây đã có nhiều tiến bộ. Tuy nhiên, vẫn còn một số nhược điểm như tình trạng thất thoát, lãng phí, đầu tư dàn trải, hiệu quả vốn đầu tư thấp và nợ công. Những nhược điểm này tồn tại trong tất cả các khâu của quá trình quản lý vốn, từ lập quy hoạch, kế hoạch đầu tư đến cơ chế phối hợp, phân công và phân cấp quản lý.

II. Thách Thức Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng tại Huyện Mai Châu

Công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước của huyện Mai Châu vẫn còn một số tồn tại và hạn chế. Theo kết quả kiểm toán ngân sách năm 2017 của Kiểm toán Nhà nước, các dự án thường không được cấp vốn theo kế hoạch, tỷ lệ cấp vốn thấp, dẫn đến giảm tính kịp thời và hiệu quả của dự án. Chất lượng công tác lập thiết kế và dự toán còn chưa tốt, sử dụng kết cấu chưa phù hợp, nhiều công tác tính dự toán không có cơ sở, tính sai, thiếu hoặc thừa khối lượng, áp dụng đơn giá sai. Công tác đấu thầu còn một số hạn chế, tỷ lệ tiết kiệm qua đấu thầu thấp, cho thấy chưa có sự cạnh tranh cao và chưa đạt hiệu quả tiết kiệm chi phí. Công tác quản lý hợp đồng còn nhiều tồn tại như chậm tiến độ, nghiệm thu thanh toán chưa phát hiện các sai sót từ khâu thiết kế và lập dự toán. Công tác giám sát và đánh giá đầu tư chưa đảm bảo. Quyết toán dự án hoàn thành còn chậm. Kiểm toán đã kiến nghị xử lý, thu hồi và giảm thanh toán với số tiền lớn.

2.1. Các vấn đề về lập kế hoạch và phân bổ vốn đầu tư

Việc lập kế hoạch đầu tư và phân bổ vốn đầu tư xây dựng cơ bản đã được thực hiện cơ bản theo quy định, bám sát mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện Mai Châu. Tuy nhiên, nguồn vốn huy động còn hạn chế, dẫn đến việc phân bổ vốn cho một số công trình, dự án còn nợ đọng kéo dài. Việc tham vấn cộng đồng trong quá trình lập kế hoạch chưa được coi trọng. Các bản kế hoạch dài hạn và trung hạn chưa có nhiều giá trị trong việc cụ thể hóa kế hoạch đầu tư XDCB hàng năm.

2.2. Hạn chế trong công tác thẩm định dự án và thiết kế

Công tác thẩm định dự án và thiết kế được thực hiện đầy đủ theo quy định. Tuy nhiên, chất lượng thẩm định một số dự án chưa cao, còn sai sót và phải điều chỉnh nhiều lần. Thời gian thẩm định kéo dài do việc phân cấp chưa hợp lý, số lượng dự án đầu tư nhiều trong khi số lượng cán bộ thẩm định còn thiếu và chuyên môn nghiệp vụ của một số cán bộ còn yếu.

2.3. Bất cập trong đấu thầu và quản lý hợp đồng

Qua công tác đấu thầu, đã lựa chọn được các nhà thầu có năng lực, đồng thời tiết kiệm được một phần ngân sách. Tuy nhiên, công tác đấu thầu của huyện Mai Châu còn mang tính hình thức, chưa công khai minh bạch, còn có tình trạng móc nối, quân xanh quân đỏ. Công tác quản lý hợp đồng còn nhiều tồn tại như chậm tiến độ, nghiệm thu thanh toán chưa phát hiện các sai sót từ khâu thiết kế và lập dự toán.

III. Giải Pháp Tăng Cường Quản Lý Vốn Đầu Tư tại Mai Châu

Để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước, cần có các giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Các giải pháp này cần tập trung vào việc hoàn thiện quy trình lập kế hoạch, tăng cường công tác thẩm định dự án, nâng cao tính minh bạch trong đấu thầu, quản lý chặt chẽ hợp đồng và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát. Đồng thời, cần chú trọng đến việc nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý và tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong quá trình đầu tư.

3.1. Hoàn thiện quy trình lập kế hoạch và phân bổ vốn

Cần xây dựng quy trình lập kế hoạch đầu tư bài bản, khoa học, dựa trên cơ sở đánh giá nhu cầu thực tế và khả năng cân đối nguồn lực. Tăng cường tham vấn cộng đồng trong quá trình lập kế hoạch để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của dự án. Xây dựng kế hoạch đầu tư trung hạn và dài hạn có tính khả thi cao, làm cơ sở cho việc lập kế hoạch hàng năm. Ưu tiên phân bổ vốn cho các dự án trọng điểm, có tính lan tỏa cao và đóng góp vào mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

3.2. Nâng cao chất lượng thẩm định dự án và thiết kế

Tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ thẩm định dự án, đảm bảo có đủ số lượng và chất lượng để đáp ứng yêu cầu công việc. Xây dựng quy trình thẩm định chặt chẽ, khoa học, đảm bảo tính khách quan và chính xác. Áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tiên tiến trong quá trình thẩm định. Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong quá trình thẩm định để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả.

3.3. Tăng cường minh bạch trong đấu thầu và quản lý hợp đồng

Công khai thông tin về đấu thầu trên các phương tiện thông tin đại chúng để tăng cường tính cạnh tranh và minh bạch. Xây dựng quy trình đấu thầu chặt chẽ, đảm bảo tính công bằng và khách quan. Tăng cường kiểm tra, giám sát quá trình đấu thầu để ngăn chặn các hành vi tiêu cực. Quản lý chặt chẽ hợp đồng, đảm bảo thực hiện đúng các điều khoản đã ký kết. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm hợp đồng.

IV. Ứng Dụng Công Nghệ Thông Tin Quản Lý Vốn Đầu Tư tại Mai Châu

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) vào công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản là một giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả và minh bạch. CNTT có thể giúp tự động hóa các quy trình, giảm thiểu sai sót, tăng cường khả năng theo dõi và giám sát, đồng thời cung cấp thông tin kịp thời cho các nhà quản lý. Việc xây dựng một hệ thống thông tin quản lý đầu tư đồng bộ sẽ giúp huyện Mai Châu nâng cao năng lực quản lý và sử dụng vốn đầu tư một cách hiệu quả.

4.1. Xây dựng hệ thống thông tin quản lý đầu tư đồng bộ

Hệ thống này cần bao gồm các module quản lý kế hoạch đầu tư, quản lý dự án, quản lý đấu thầu, quản lý hợp đồng, quản lý thanh toán và quản lý báo cáo. Hệ thống cần được tích hợp với các hệ thống thông tin khác của huyện để đảm bảo tính đồng bộ và liên thông. Cần có cơ chế bảo mật và an toàn thông tin để đảm bảo tính bảo mật của dữ liệu.

4.2. Ứng dụng CNTT trong công tác đấu thầu

Sử dụng hệ thống đấu thầu điện tử để tăng cường tính minh bạch và cạnh tranh. Công khai thông tin về đấu thầu trên cổng thông tin điện tử của huyện. Sử dụng chữ ký số để xác thực các giao dịch điện tử. Xây dựng cơ sở dữ liệu về các nhà thầu để đánh giá năng lực và kinh nghiệm.

V. Nâng Cao Năng Lực Quản Lý Vốn Đầu Tư Xây Dựng tại Mai Châu

Để công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản đạt hiệu quả cao, cần chú trọng đến việc nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý. Cán bộ quản lý cần được trang bị đầy đủ kiến thức chuyên môn, kỹ năng quản lý và đạo đức nghề nghiệp. Đồng thời, cần có cơ chế khuyến khích và tạo điều kiện để cán bộ phát huy năng lực sáng tạo và đóng góp vào sự phát triển của huyện.

5.1. Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý đầu tư

Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng về quản lý dự án, quản lý tài chính, quản lý đấu thầu và các kiến thức chuyên môn khác. Mời các chuyên gia có kinh nghiệm để chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm thực tế. Tạo điều kiện cho cán bộ tham gia các hội thảo, diễn đàn về quản lý đầu tư để cập nhật kiến thức mới.

5.2. Xây dựng đội ngũ cán bộ có đạo đức nghề nghiệp

Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao ý thức trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp cho cán bộ. Xây dựng quy tắc ứng xử của cán bộ quản lý đầu tư. Thực hiện nghiêm các quy định về phòng chống tham nhũng, lãng phí. Khen thưởng kịp thời các cán bộ có thành tích xuất sắc và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

VI. Kết Luận và Kiến Nghị Quản Lý Vốn Đầu Tư tại Mai Châu

Việc tăng cường quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước là một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết đối với huyện Mai Châu. Để đạt được mục tiêu này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và sự tham gia tích cực của cộng đồng. Các giải pháp cần được triển khai đồng bộ và hiệu quả, đảm bảo tính khả thi và bền vững. Việc thực hiện tốt công tác quản lý vốn đầu tư sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện Mai Châu.

6.1. Kiến nghị về chính sách và cơ chế quản lý

Đề xuất các chính sách và cơ chế quản lý vốn đầu tư phù hợp với điều kiện thực tế của huyện. Kiến nghị các cấp có thẩm quyền xem xét điều chỉnh các quy định pháp luật liên quan đến quản lý đầu tư để tạo điều kiện thuận lợi cho địa phương. Đề xuất các giải pháp để tăng cường nguồn lực cho đầu tư, đặc biệt là nguồn vốn từ ngân sách nhà nước.

6.2. Kiến nghị về tổ chức thực hiện

Kiện toàn bộ máy quản lý đầu tư của huyện, đảm bảo có đủ năng lực và thẩm quyền để thực hiện nhiệm vụ. Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong quá trình quản lý đầu tư. Xây dựng cơ chế giám sát và đánh giá hiệu quả đầu tư một cách khách quan và minh bạch. Khen thưởng kịp thời các đơn vị và cá nhân có thành tích xuất sắc và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.