Luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu Quan hệ Mỹ - Việt Nam

Việc bình thường hóa quan hệ Mỹ Việt Nam năm 1995 đã mở ra một chương mới trong lịch sử hai nước. Từ đó đến nay, quan hệ đã có những bước tiến đáng kể trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, giai đoạn Tổng thống Donald Trump nắm quyền (2017-2020) đã chứng kiến những nỗ lực tăng cường hợp tác song phương. Tổng thống Trump đã có chuyến thăm Việt Nam, thể hiện tầm quan trọng của Việt Nam trong chính sách đối ngoại của Mỹ ở khu vực Đông Nam Á. Luận văn này nghiên cứu sự phát triển trong quan hệ Mỹ - Việt Nam để mang lại những lợi thế trong phát triển nền kinh tế và khẳng định vai trò, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn.

Luận văn này làm rõ quan hệ Mỹ Việt Nam dưới thời Tổng thống Donald Trump trên một số lĩnh vực, qua đó đánh giá và dự báo triển vọng. Luận văn này giải quyết các vấn đề như các nhân tố tác động, thực trạng quan hệ trên các lĩnh vực như chính trị-ngoại giao, thương mại-đầu tư, an ninh-quốc phòng và viện trợ của Mỹ cho Việt Nam. Đối tượng nghiên cứu là quan hệ Mỹ - Việt Nam giai đoạn 2017-2020. Phạm vi nghiên cứu bao gồm thời gian từ khi bình thường hóa quan hệ (1995) đến năm 2023, với trọng tâm là giai đoạn Tổng thống Donald Trump nắm quyền. Các lĩnh vực tập trung là chính trị-ngoại giao, thương mại-đầu tư, an ninh-quốc phòng và viện trợ y tế-môi trường.

Đại dịch COVID-19 gây ra những gián đoạn đáng kể cho thương mại Mỹ Việt. Các biện pháp phong tỏa, hạn chế đi lại và suy giảm kinh tế toàn cầu đã làm giảm nhu cầu và khả năng sản xuất, ảnh hưởng đến dòng chảy hàng hóa và dịch vụ giữa hai nước. Đầu tư Mỹ Việt cũng chịu tác động tiêu cực do sự bất ổn và rủi ro gia tăng. Tuy nhiên, đại dịch cũng thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và tìm kiếm các thị trường mới, tạo ra những cơ hội hợp tác tiềm năng trong tương lai. Điều này sẽ được phân tích chi tiết hơn trong các chương sau của luận văn.

Đại dịch COVID-19 đã thúc đẩy hợp tác y tế giữa Mỹ và Việt Nam. Mỹ đã cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, trang thiết bị y tế và vaccine cho Việt Nam để ứng phó với dịch bệnh. Hai nước cũng tăng cường chia sẻ thông tin và kinh nghiệm trong phòng chống dịch bệnh. Hợp tác này góp phần tăng cường năng lực y tế của Việt Nam và củng cố quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước. Sự hợp tác này là một phần quan trọng trong việc giải quyết các thách thức an ninh phi truyền thống.

Chính sách kinh tế của Trump tập trung vào việc giảm thâm hụt thương mại và bảo vệ lợi ích của Mỹ. Điều này đã dẫn đến những căng thẳng trong quan hệ thương mại Mỹ Việt, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến thuế quan và hàng rào phi thuế quan. Tuy nhiên, hai nước cũng tìm kiếm các giải pháp để giải quyết những bất đồng và thúc đẩy thương mại song phương. Luận văn này sẽ phân tích chi tiết những diễn biến trong quan hệ kinh tế Mỹ Việt dưới thời Trump.

Hợp tác quốc phòng Mỹ Việt tiếp tục được tăng cường dưới thời Tổng thống Trump, đặc biệt là trong lĩnh vực an ninh hàng hải. Mỹ hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực bảo vệ chủ quyền trên Biển Đông. Hai nước cũng tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như chống khủng bố và an ninh mạng. Luận văn này sẽ đánh giá vai trò của Biển Đông trong quan hệ Mỹ Việt và những tác động của cạnh tranh Mỹ Trung đến hợp tác an ninh song phương.

Việt Nam thực hiện chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ. Trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ Trung, Việt Nam cần cân bằng quan hệ với cả hai cường quốc này để đảm bảo lợi ích quốc gia. Luận văn này sẽ phân tích cách Việt Nam duy trì quan hệ tốt đẹp với cả Mỹ và Trung Quốc, đồng thời bảo vệ chủ quyền và lợi ích của mình trên Biển Đông. Chú trọng vào quan hệ chính trị Mỹ Việt và quan hệ kinh tế Mỹ Việt.

Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong ASEAN và trong việc thúc đẩy hợp tác khu vực. Việt Nam đã nỗ lực thúc đẩy đoàn kết và thống nhất trong ASEAN để đối phó với các thách thức chung, bao gồm cả vấn đề Biển Đông. Luận văn này sẽ đánh giá vai trò của Việt Nam trong việc thúc đẩy hợp tác khu vực và trong việc giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình, đặc biệt là diễn biến quan hệ Mỹ Việt trong bối cảnh khu vực.

Quan hệ Mỹ - Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong giai đoạn 2017-2020, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế và an ninh. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế, bao gồm các vấn đề liên quan đến thương mại, nhân quyền và dân chủ. Luận văn sẽ đánh giá chi tiết những thành tựu và hạn chế này, đồng thời đưa ra những khuyến nghị để cải thiện quan hệ song phương. Việc phân tích quan hệ cần chú trọng đến bối cảnh quan hệ song phương.

Quan hệ Mỹ - Việt Nam có tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong tương lai, đặc biệt là trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ Trung và Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Việt Nam cần chủ động nắm bắt cơ hội và ứng phó với các thách thức để thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Mỹ. Luận văn sẽ đề xuất một số hàm ý chính sách cụ thể cho Việt Nam, bao gồm việc tăng cường hợp tác quốc phòng Mỹ Việt, thúc đẩy quan hệ kinh tế Mỹ Việt và tăng cường ngoại giao. Nghiên cứu quan hệ Mỹ Việt trong bối cảnh mới là cần thiết.