Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và áp lực chuyển đổi số tại Việt Nam, các doanh nghiệp trong nước đang phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt và môi trường kinh doanh đầy biến động. Đặc biệt, đại dịch COVID-19 đã tác động sâu sắc đến hoạt động sản xuất kinh doanh, trong đó ngành dược phẩm chịu ảnh hưởng rõ nét về chuỗi cung ứng nguyên liệu và biến động tài chính. Theo báo cáo của ngành, trong năm 2021, có khoảng 57,14% doanh nghiệp đánh giá tình hình kinh doanh xấu đi do dịch bệnh, trong khi chỉ khoảng 7,14% doanh nghiệp ghi nhận sự cải thiện. Công ty Cổ phần Dược Mỹ phẩm CVI, một doanh nghiệp hoạt động trong ngành dược mỹ phẩm, đã trải qua giai đoạn 2019-2021 với nhiều thách thức do tác động của dịch bệnh và biến động thị trường.
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích và dự báo tình hình tài chính của Công ty CP Dược Mỹ phẩm CVI trong giai đoạn 2019-2021 và dự báo cho giai đoạn 2022-2024, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện hiệu quả tài chính và nâng cao năng lực quản trị tài chính của công ty. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào dữ liệu tài chính của công ty trong khoảng thời gian này, với trọng tâm là phân tích cấu trúc tài chính, khả năng thanh toán, hiệu quả kinh doanh và dòng tiền. Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý trong việc ra quyết định tài chính, đồng thời hỗ trợ các nhà đầu tư và các bên liên quan đánh giá tiềm năng phát triển của công ty.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình phân tích tài chính doanh nghiệp, bao gồm:
Lý thuyết phân tích tài chính doanh nghiệp: Phân tích tài chính là quá trình kiểm tra, đánh giá các số liệu tài chính nhằm phát hiện tiềm năng, rủi ro và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Các khái niệm chính bao gồm phân tích cấu trúc tài sản và nguồn vốn, khả năng thanh toán, hiệu quả sử dụng vốn, và phân tích dòng tiền.
Mô hình phân tích Dupont: Mô hình này giúp phân tích sâu về các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) thông qua việc phân tích các chỉ số về lợi nhuận, hiệu quả sử dụng tài sản và đòn bẩy tài chính.
Lý thuyết dự báo tài chính: Dự báo tài chính là quá trình thiết lập các chỉ tiêu dự đoán cho báo cáo tài chính trong tương lai nhằm định hướng và kiểm chứng tình hình tài chính doanh nghiệp. Phương pháp dự báo theo tỷ lệ phần trăm doanh thu được áp dụng để dự báo các chỉ tiêu tài chính dựa trên mối quan hệ tỷ lệ giữa các khoản mục và doanh thu.
Các khái niệm chuyên ngành quan trọng được sử dụng gồm: bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, hệ số khả năng thanh toán, tỷ suất sinh lời (ROE, ROA, ROI), vòng quay tài sản, và các chỉ số tài chính khác.
Phương pháp nghiên cứu
Nguồn dữ liệu chính được sử dụng là các báo cáo tài chính đã kiểm toán của Công ty CP Dược Mỹ phẩm CVI trong giai đoạn 2019-2021, bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài chính. Ngoài ra, dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo ngành, các công ty cùng ngành và các tài liệu nghiên cứu liên quan cũng được thu thập để so sánh và đối chiếu.
Phương pháp phân tích bao gồm:
Phân tích tài chính theo chiều ngang và chiều dọc: So sánh các chỉ tiêu tài chính qua các năm và phân tích tỷ trọng các khoản mục trong báo cáo tài chính.
Phân tích tỷ số tài chính: Tính toán các hệ số khả năng thanh toán, hiệu quả sử dụng vốn, sinh lời và vòng quay tài sản.
Mô hình Dupont: Phân tích chi tiết các yếu tố ảnh hưởng đến ROE.
Phương pháp dự báo tài chính theo tỷ lệ phần trăm doanh thu: Dự báo các chỉ tiêu tài chính dựa trên giả định tỷ lệ các khoản mục thay đổi theo doanh thu dự kiến trong giai đoạn 2022-2024.
Phương pháp thống kê mô tả và đồ thị: Trình bày số liệu dưới dạng biểu đồ, bảng để minh họa xu hướng và mối quan hệ giữa các chỉ tiêu.
Quy trình nghiên cứu được thực hiện theo ba giai đoạn: thu thập và xử lý dữ liệu, phân tích và đánh giá tình hình tài chính hiện tại, lập dự báo tài chính và đề xuất giải pháp cải thiện.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Cấu trúc tài chính và nguồn vốn: Trong giai đoạn 2019-2021, tỷ trọng nợ phải trả trong tổng nguồn vốn của Công ty CP Dược Mỹ phẩm CVI có xu hướng tăng nhẹ, chiếm khoảng 55-60%, trong khi vốn chủ sở hữu chiếm khoảng 40-45%. Hệ số tự tài trợ dao động quanh mức 0,4-0,45, cho thấy công ty còn phụ thuộc khá nhiều vào nguồn vốn vay.
Khả năng thanh toán: Hệ số khả năng thanh toán tổng quát trung bình đạt khoảng 1,2, cho thấy tổng tài sản đủ để thanh toán các khoản nợ. Tuy nhiên, hệ số khả năng thanh toán tức thời chỉ đạt khoảng 0,6-0,7, thấp hơn mức lý tưởng 1, phản ánh rủi ro thanh khoản ngắn hạn. Khoản tiền và tương đương tiền biến động thất thường qua các năm, gây khó khăn trong quản lý dòng tiền.
Hiệu quả kinh doanh và sinh lời: Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) trung bình giai đoạn này đạt khoảng 12%, trong khi tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) khoảng 7%. Vòng quay tổng tài sản đạt 1,5 lần, cho thấy công ty sử dụng tài sản khá hiệu quả. Tuy nhiên, biên lợi nhuận gộp có xu hướng giảm nhẹ do chi phí nguyên liệu đầu vào tăng cao.
Dòng tiền và quản lý công nợ: Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh có sự biến động lớn, đặc biệt trong năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch. Hàng tồn kho tăng nhanh, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản, phản ánh tình trạng ứ đọng hàng hóa. Công nợ phải thu và phải trả chưa được quản lý hiệu quả, ảnh hưởng đến khả năng thanh toán và sử dụng vốn lưu động.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân chính của các vấn đề tài chính trên là do tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19 làm gián đoạn chuỗi cung ứng nguyên liệu, tăng chi phí sản xuất và ảnh hưởng đến khả năng tiêu thụ sản phẩm. Việc công ty mới đưa vào vận hành nhà máy tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc từ cuối năm 2019 cũng tạo áp lực tài chính lớn trong giai đoạn đầu vận hành.
So với các doanh nghiệp cùng ngành, công ty có tỷ lệ nợ phải trả cao hơn trung bình ngành khoảng 10%, đồng thời khả năng thanh toán tức thời thấp hơn mức chuẩn, cho thấy cần cải thiện quản lý dòng tiền và công nợ. Các biểu đồ phân tích xu hướng tài chính cho thấy sự giảm sút về biên lợi nhuận và sự gia tăng hàng tồn kho là những điểm cần chú trọng.
Kết quả dự báo tài chính giai đoạn 2022-2024 cho thấy doanh thu dự kiến tăng trưởng trung bình khoảng 8% mỗi năm, tuy nhiên, nếu không cải thiện quản lý tài chính, công ty có thể gặp khó khăn trong cân đối vốn và duy trì khả năng thanh toán. Dự báo bảng cân đối kế toán và báo cáo lưu chuyển tiền tệ cũng chỉ ra nhu cầu vốn bổ sung trong các năm tới để đáp ứng kế hoạch mở rộng sản xuất và kinh doanh.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường quản lý dòng tiền và công nợ: Áp dụng các phương pháp quản lý tiền mặt khoa học, thiết lập quy trình thu hồi công nợ chặt chẽ nhằm giảm thiểu rủi ro thanh khoản. Mục tiêu nâng hệ số khả năng thanh toán tức thời lên trên 0,8 trong vòng 12 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Ban tài chính kế toán công ty.
Cải thiện quản trị hàng tồn kho: Thực hiện kiểm soát chặt chẽ lượng hàng tồn kho, áp dụng hệ thống quản lý tồn kho hiện đại để giảm tỷ trọng hàng tồn kho xuống dưới 25% tổng tài sản trong 18 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Phòng kho vận và sản xuất.
Tối ưu cấu trúc vốn: Xem xét tái cấu trúc nguồn vốn, giảm tỷ lệ nợ vay thông qua việc tăng vốn chủ sở hữu hoặc huy động vốn dài hạn nhằm giảm áp lực trả nợ ngắn hạn. Mục tiêu giảm tỷ lệ nợ phải trả xuống dưới 50% tổng nguồn vốn trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo và phòng tài chính.
Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và sinh lời: Áp dụng mô hình phân tích Dupont để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ROE, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản và vốn chủ sở hữu. Mục tiêu tăng ROE lên trên 15% trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý và phòng kế hoạch tài chính.
Tăng cường công tác phân tích và dự báo tài chính: Xây dựng hệ thống phân tích tài chính định kỳ, kết hợp dự báo tài chính theo các kịch bản để chủ động ứng phó với biến động thị trường. Thực hiện trong vòng 6 tháng và duy trì liên tục. Chủ thể thực hiện: Phòng tài chính và ban lãnh đạo.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Nhà quản lý doanh nghiệp ngành dược phẩm: Luận văn cung cấp cơ sở phân tích tài chính và dự báo giúp nhà quản lý đưa ra quyết định chiến lược tài chính phù hợp, nâng cao hiệu quả hoạt động.
Nhà đầu tư và cổ đông: Các chỉ số tài chính và dự báo trong luận văn giúp nhà đầu tư đánh giá tiềm năng sinh lời và rủi ro tài chính của công ty, hỗ trợ quyết định đầu tư chính xác.
Cơ quan quản lý nhà nước và chính sách: Thông tin về thực trạng tài chính và các giải pháp đề xuất có thể hỗ trợ trong việc xây dựng chính sách hỗ trợ và giám sát doanh nghiệp ngành dược.
Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành kế toán, tài chính: Luận văn là tài liệu tham khảo hữu ích về phương pháp phân tích và dự báo tài chính doanh nghiệp trong bối cảnh thực tế, đặc biệt trong ngành dược mỹ phẩm.
Câu hỏi thường gặp
Phân tích tài chính doanh nghiệp gồm những nội dung chính nào?
Phân tích tài chính doanh nghiệp bao gồm phân tích cấu trúc tài sản và nguồn vốn, khả năng thanh toán, hiệu quả sử dụng vốn, khả năng sinh lời, phân tích dòng tiền và kết quả kinh doanh. Ví dụ, phân tích tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu giúp đánh giá mức độ rủi ro tài chính.Tại sao dự báo tài chính lại quan trọng đối với doanh nghiệp?
Dự báo tài chính giúp doanh nghiệp xác định mục tiêu tài chính trong tương lai, chuẩn bị nguồn lực và kế hoạch kinh doanh phù hợp, đồng thời giúp nhà quản lý chủ động ứng phó với biến động thị trường. Ví dụ, dự báo dòng tiền giúp tránh tình trạng thiếu hụt thanh khoản.Phương pháp dự báo tài chính theo tỷ lệ phần trăm doanh thu là gì?
Đây là phương pháp dự báo các chỉ tiêu tài chính dựa trên giả định các khoản mục trên báo cáo tài chính thay đổi theo tỷ lệ phần trăm cố định so với doanh thu dự kiến. Phương pháp này đơn giản và phù hợp với dự báo ngắn hạn.Các chỉ số tài chính nào phản ánh khả năng thanh toán của doanh nghiệp?
Các chỉ số như hệ số khả năng thanh toán tổng quát, khả năng thanh toán nợ ngắn hạn, khả năng thanh toán tức thời và khả năng thanh toán nhanh phản ánh mức độ doanh nghiệp có thể đáp ứng các khoản nợ đến hạn. Ví dụ, hệ số khả năng thanh toán tức thời dưới 0,5 cảnh báo rủi ro thanh khoản.Làm thế nào để cải thiện hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp?
Doanh nghiệp có thể cải thiện hiệu quả sử dụng vốn bằng cách tối ưu hóa cơ cấu tài sản, giảm chi phí không cần thiết, nâng cao vòng quay tài sản và sử dụng đòn bẩy tài chính hợp lý. Mô hình Dupont là công cụ hữu ích để phân tích và đề xuất các biện pháp này.
Kết luận
- Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về phân tích và dự báo tài chính doanh nghiệp, đặc biệt trong ngành dược mỹ phẩm.
- Phân tích thực trạng tài chính Công ty CP Dược Mỹ phẩm CVI giai đoạn 2019-2021 cho thấy các điểm mạnh và hạn chế về cấu trúc vốn, khả năng thanh toán, hiệu quả kinh doanh và quản lý dòng tiền.
- Dự báo tài chính giai đoạn 2022-2024 chỉ ra nhu cầu vốn bổ sung và các thách thức trong việc duy trì tăng trưởng bền vững.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm cải thiện quản lý dòng tiền, công nợ, hàng tồn kho, cấu trúc vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.
- Khuyến nghị các bước tiếp theo bao gồm triển khai hệ thống phân tích tài chính định kỳ, áp dụng các công cụ quản lý hiện đại và đào tạo nâng cao năng lực quản lý tài chính.
Call-to-action: Các nhà quản lý và chuyên gia tài chính trong ngành dược mỹ phẩm nên áp dụng các kết quả và giải pháp nghiên cứu trong luận văn để nâng cao năng lực quản trị tài chính, góp phần phát triển bền vững doanh nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh và biến động hiện nay.