Luận Văn Về Phát Triển Nguồn Nhân Lực Trên Địa Bàn Nông Thôn Tỉnh Ninh Bình

• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Hữu Sở
• Trường học: Đại học kinh tế
• Chuyên ngành: Phát triển nguồn nhân lực
• Đề tài: Luận văn phát triển nguồn nhân lực trên địa bàn nông thôn tỉnh Ninh Bình
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC NÔNG THÔN
• 1.1. Cơ sở lý luận về sự phát triển nguồn nhân lực nông thôn
• 1.2. Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực nông thôn ở một số địa phương
• 1.3. Thực trạng phát triển nguồn nhân lực trên địa bàn nông thôn tỉnh Ninh Bình
• 1.4. Một số giải pháp phát triển nguồn nhân lực nông thôn tỉnh Ninh Bình
• 2. CHƯƠNG 2: TÌNH HÌNH PHÂN BỐ VÀ SỬ DỤNG ĐẤT ĐAI Ở TỈNH NINH BÌNH
• 2.1. Tình hình phân bố và sử dụng đất đai của tỉnh (2010 - 2012)
• 2.2. Tình hình trang bị cơ sở vật chất kỹ thuật của tỉnh Ninh Bình (2010 - 2012)
• 2.3. Kết quả sản xuất kinh doanh một số ngành kinh tế của tỉnh Ninh Bình (2010 - 2012)
• 2.4. Giá trị sản xuất ngành nông nghiệp theo giá so sánh của tỉnh Ninh Bình (2010 - 2012)
• 2.5. Cơ cấu theo nhóm tuổi của lực lượng lao động năm 2010 của tỉnh Ninh Bình
• 2.6. Cơ cấu lực lượng lao động phân theo nhóm ngành kinh tế năm 2010 - 2012
• 2.7. Chỉ số sức khỏe tổng quát của bà mẹ và trẻ em năm 2012
• 2.8. Trình độ văn hóa của lực lượng lao động tỉnh Ninh Bình (2010 - 2012)
• 2.9. Trình độ chuyên môn kỹ thuật của lực lượng lao động tỉnh Ninh Bình năm 2010 - 2012
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Phát Triển Nguồn Nhân Lực Nông Thôn Ninh Bình

Chủ nghĩa Mác-Lênin khẳng định con người là cơ sở của sản xuất. Mọi quan hệ và chức năng của con người đều tác động đến sản xuất. Trong quá trình sản xuất, sức lao động của con người và tư liệu sản xuất kết hợp tạo thành lực lượng sản xuất. Con người là lực lượng sản xuất hàng đầu, quyết định sự vận động và phát triển của lực lượng sản xuất, quyết định quá trình sản xuất vật chất, năng suất lao động và tiến bộ xã hội. Hồ Chí Minh cho rằng, muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội cần có những con người xã hội chủ nghĩa. Việt Nam hiện nay, trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, đòi hỏi chất lượng nguồn nhân lực ngày càng cao và là điều kiện để tăng nhanh, rút ngắn khoảng cách tụt hậu về mọi mặt so với thế giới. Phát triển nhân lực là quá trình biến đổi nhân lực cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu nhằm phát huy, khơi dậy những tiềm năng con người, phát triển toàn diện nhân cách, năng lực tinh thần; hoàn thiện cả về đạo đức và tay nghề ngày càng toàn diện hơn, đáp ứng nhu cầu nhân lực cho sự nghiệp phát triển đất nước. Phát triển nguồn nhân lực là một trong những trọng điểm của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam hiện nay.

1.1. Khái Niệm và Vai Trò của Nguồn Nhân Lực Nông Thôn

Phát triển nguồn nhân lực nông thôn là quá trình nâng cao năng lực, kỹ năng và kiến thức cho người lao động ở khu vực nông thôn. Điều này bao gồm cả đào tạo nghề, giáo dục thường xuyên và các chương trình hỗ trợ khác. Mục tiêu là tạo ra một lực lượng lao động có khả năng thích ứng với những thay đổi của thị trường lao động và đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Nguồn nhân lực nông thôn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực, phát triển kinh tế địa phương và giảm nghèo bền vững.

1.2. Đặc Điểm Của Lao Động Nông Thôn Tại Ninh Bình

Lao động nông thôn Ninh Bình có những đặc điểm riêng biệt. Phần lớn lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật thấp, chưa qua đào tạo bài bản. Thị trường lao động còn nhiều hạn chế, thiếu thông tin và chính sách hỗ trợ. Tỷ lệ lao động nông nghiệp chiếm đa số, thị trường lao động bị chia cắt, bất cân đối cung - cầu lao động, giá cả lao động rẻ và hạn chế liên kết với thị trường lao động trong tỉnh và cả nước. Tiềm năng của nguồn nhân lực nông thôn chưa được khai thác đầy đủ, ảnh hưởng đến khả năng kết hợp với các nguồn vốn công nghệ, tri thức, thông tin để tăng sản phẩm, thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống.

II. Thực Trạng Phát Triển Nguồn Nhân Lực Tại Nông Thôn Ninh Bình

Ninh Bình là tỉnh nằm ở phía Nam vùng đồng bằng châu thổ Sông Hồng, có điều kiện tự nhiên khá đa dạng, phong phú và có nguồn nhân lực nông thôn khá lớn, cơ cấu trẻ, đó là tiềm năng, lợi thế cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh. Trong những năm qua dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh, cùng với sự đoàn kết và quyết tâm phấn đấu của quân dân trong tỉnh, Ninh Bình đã đạt được những thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực: Kinh tế tăng trưởng khá, tốc độ phát triển GDP đạt 16,5% năm 2010; cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ. Văn hóa xã hội có tiến bộ, đời sống của nhân dân được cải thiện, an sinh xã hội được đảm bảo, công tác giảm nghèo có nhiều cố gắng… Tuy nhiên, sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh còn nhiều bất cập, hạn chế và chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh vốn có.

2.1. Số Lượng và Cơ Cấu Nguồn Nhân Lực Nông Thôn

Số lượng lao động nông thôn ở Ninh Bình vẫn chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số lao động của tỉnh. Tuy nhiên, cơ cấu lao động đang có sự chuyển dịch dần sang các ngành công nghiệp và dịch vụ. Vấn đề đặt ra là cần có các chính sách đào tạo và chuyển đổi nghề nghiệp phù hợp để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động mới. Cần chú trọng đến việc đào tạo nghề cho thanh niên nông thôn để họ có thể tìm kiếm việc làm ổn định và có thu nhập cao hơn.

2.2. Chất Lượng Nguồn Nhân Lực Nông Thôn Ninh Bình Hiện Nay

Chất lượng nguồn nhân lực nông thôn Ninh Bình còn nhiều hạn chế. Trình độ học vấn và kỹ năng nghề nghiệp của người lao động còn thấp. Khả năng tiếp cận thông tin và công nghệ mới còn hạn chế. Cần có các giải pháp đồng bộ để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, bao gồm cả đào tạo nghề, giáo dục thường xuyên và các chương trình hỗ trợ khác. Cần khuyến khích người lao động tham gia các khóa đào tạo để nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng mềm.

2.3. Giải Quyết Việc Làm Cho Lao Động Nông Thôn

Một trong những thách thức lớn đối với phát triển nguồn nhân lực nông thôn là giải quyết việc làm cho người lao động. Cần tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới ở khu vực nông thôn, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp và dịch vụ. Cần khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực nông thôn và tạo ra việc làm cho người lao động địa phương. Cần hỗ trợ người lao động tìm kiếm việc làm và khởi nghiệp ở khu vực nông thôn.

III. Thách Thức và Vấn Đề Trong Phát Triển Nguồn Nhân Lực

Một trong những nguyên nhân chủ yếu là việc phát huy các nguồn nội lực còn hạn chế, đặc biệt chưa phát huy tốt vai trò nguồn nhân lực nói chung, nguồn nhân lực nông thôn phục vụ công cuộc phát triển kinh tế xã hội. Nguồn nhân lực nông thôn Ninh Bình hiện nay phần lớn vẫn là lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật thấp, chưa qua đào tạo. Hiện nay, thị trường lao động Ninh Bình có các đặc thù: Một mặt, tỷ lệ lao động nông nghiệp chiếm đa số, thị trường lao động bị chia cắt (do sự thiếu hụt thông tin thị trường lao động, thiếu các chính sách về thị trường lao động, chính sách về hành chính….), bất cân đối lớn cung - cầu lao động (đặc biệt cung - cầu lao động phổ thông), giá cả lao động rẻ và hạn chế liên kết với thị trường lao động trong tỉnh và cả nước… cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội.

3.1. Thiếu Hụt Kỹ Năng Mềm Cho Lao Động Nông Thôn

Kỹ năng mềm đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người lao động thích ứng với môi trường làm việc hiện đại. Tuy nhiên, lao động nông thôn thường thiếu hụt các kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo. Cần có các chương trình đào tạo kỹ năng mềm phù hợp để nâng cao năng lực cạnh tranh của lao động nông thôn.

3.2. Chuyển Đổi Cơ Cấu Lao Động Nông Thôn Chậm

Quá trình chuyển đổi cơ cấu lao động nông thôn từ nông nghiệp sang các ngành công nghiệp và dịch vụ diễn ra chậm. Điều này gây ra tình trạng dư thừa lao động trong nông nghiệp và thiếu hụt lao động trong các ngành khác. Cần có các chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo điều kiện cho người lao động tìm kiếm việc làm mới.

3.3. Khó Khăn Trong Thu Hút Nhân Lực Trẻ Về Nông Thôn

Việc thu hút nhân lực trẻ về nông thôn là một thách thức lớn. Thanh niên thường có xu hướng tìm kiếm việc làm ở các thành phố lớn, nơi có nhiều cơ hội phát triển hơn. Cần tạo ra môi trường sống và làm việc hấp dẫn ở khu vực nông thôn để thu hút nhân lực trẻ và đảm bảo sự phát triển bền vững của địa phương.

IV. Giải Pháp Phát Triển Nguồn Nhân Lực Nông Thôn Ninh Bình

Nghiên cứu nguồn nhân lực nông thôn của tỉnh Ninh Bình là một đòi hỏi vừa cấp bách, vừa cơ bản, có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn. Do vậy, tôi chọn đề tài: “Phát triển nguồn nhân lực trên địa bàn nông thôn tỉnh Ninh Bình” làm đề tài nghiên cứu của luận văn thạc sỹ. Một số câu hỏi đặt ra trong quá trình nghiên cứu (1). Thực trạng nguồn nhân lực nông thôn tỉnh Ninh Bình hiện nay như thế nào? (2). Những yếu tố tác động đến phát triển nguồn nhân lực trong những năm gần đây là gì? Đánh giá cả hai mặt: Quy mô và chất lượng nguồn nhân lực nông thôn so với yêu cầu ra sao? (3). Những giải pháp nào nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông thôn của tỉnh Ninh Bình?

4.1. Đổi Mới Đào Tạo Nghề Cho Thanh Niên Nông Thôn

Đào tạo nghề là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông thôn. Cần đổi mới chương trình đào tạo nghề để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Cần tăng cường liên kết giữa các cơ sở đào tạo nghề và doanh nghiệp để đảm bảo người lao động được trang bị những kỹ năng cần thiết. Cần tạo điều kiện cho thanh niên nông thôn tiếp cận các khóa đào tạo nghề chất lượng cao.

4.2. Hỗ Trợ Vay Vốn Cho Lao Động Nông Thôn Khởi Nghiệp

Khởi nghiệp là một trong những giải pháp quan trọng để tạo ra việc làm mới ở khu vực nông thôn. Cần hỗ trợ lao động nông thôn vay vốn để khởi nghiệp và phát triển kinh doanh. Cần cung cấp các dịch vụ tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật cho người khởi nghiệp. Cần tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi để khuyến khích khởi nghiệp ở khu vực nông thôn.

4.3. Nâng Cao Chất Lượng Giáo Dục và Y Tế Nông Thôn

Giáo dục và y tế là hai yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực. Cần nâng cao chất lượng giáo dục và y tế ở khu vực nông thôn để đảm bảo người lao động có sức khỏe tốt và trình độ học vấn cao. Cần đầu tư vào cơ sở vật chất và trang thiết bị cho các trường học và bệnh viện ở khu vực nông thôn. Cần thu hút và giữ chân đội ngũ giáo viên và bác sĩ giỏi về làm việc ở khu vực nông thôn.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn và Kết Quả Nghiên Cứu Về Nguồn Nhân Lực

Để triển khai có hiệu quả chương trình xây dựng nông thôn mới, phù hợp với đặc điểm của từng vùng, từng địa phương, khai thác có hiệu quả các lợi thế và nguồn nhân lực nông thôn sẵn có cũng như tận dụng được các cơ hội và điều kiện thuận lợi trong hoàn cảnh mới, phát triển nguồn nhân lực nông thôn ở Ninh Bình là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Ninh Bình là tỉnh nằm ở phía Nam vùng đồng bằng châu thổ Sông Hồng, có điều kiện tự nhiên khá đa dạng, phong phú và có nguồn nhân lực nông thôn khá lớn, cơ cấu trẻ, đó là tiềm năng, lợi thế cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh.

5.1. Phát Triển Du Lịch Nông Thôn Ninh Bình

Du lịch nông thôn là một trong những tiềm năng lớn của Ninh Bình. Cần phát triển du lịch nông thôn gắn với việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Cần đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng phục vụ du lịch để đáp ứng nhu cầu của du khách. Cần quảng bá và giới thiệu các sản phẩm du lịch nông thôn của Ninh Bình đến với du khách trong và ngoài nước.

5.2. Ứng Dụng Nông Nghiệp Công Nghệ Cao

Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Cần đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng sử dụng và vận hành các thiết bị công nghệ cao trong nông nghiệp. Cần khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao ở Ninh Bình.

5.3. Phát Triển Hợp Tác Xã Nông Nghiệp

Hợp tác xã nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Cần hỗ trợ các hợp tác xã nông nghiệp phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh. Cần đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng quản lý và điều hành hợp tác xã.

VI. Kết Luận và Tương Lai Của Phát Triển Nguồn Nhân Lực

Mặt khác, tiềm năng của nguồn nhân lực nông thôn chưa được khai thác đầy đủ ảnh hưởng đến khả năng kết hợp của nguồn nhân lực tự nhiên với các nguồn vốn công nghệ, tri thức, thông tin để tăng sản phẩm, thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống của người lao động và dân cư. Nghiên cứu nguồn nhân lực nông thôn của tỉnh Ninh Bình là một đòi hỏi vừa cấp bách, vừa cơ bản, có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn. Do vậy, tôi chọn đề tài: “Phát triển nguồn nhân lực trên địa bàn nông thôn tỉnh Ninh Bình” làm đề tài nghiên cứu của luận văn thạc sỹ.

6.1. Quy Hoạch Phát Triển Nguồn Nhân Lực Dài Hạn

Cần có quy hoạch phát triển nguồn nhân lực dài hạn cho khu vực nông thôn Ninh Bình. Quy hoạch này cần xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong tương lai. Quy hoạch cần được xây dựng trên cơ sở phân tích kỹ lưỡng thực trạng và tiềm năng của nguồn nhân lực nông thôn.

6.2. Chính Sách Phát Triển Nông Thôn Đồng Bộ

Cần có các chính sách phát triển nông thôn đồng bộ để tạo điều kiện cho nguồn nhân lực phát triển. Các chính sách này cần tập trung vào việc cải thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng giáo dục và y tế, hỗ trợ sản xuất và kinh doanh, và tạo ra môi trường sống và làm việc hấp dẫn ở khu vực nông thôn.

6.3. Tăng Cường Hợp Tác Quốc Tế

Cần tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phát triển nguồn nhân lực. Hợp tác quốc tế có thể giúp Ninh Bình tiếp cận các kinh nghiệm và công nghệ tiên tiến trong đào tạo nghề và phát triển kỹ năng cho người lao động. Hợp tác quốc tế cũng có thể giúp Ninh Bình thu hút đầu tư và tạo ra việc làm mới ở khu vực nông thôn.