Nghiên cứu sinh kế đồng bào dân tộc Mông tại Lũng Táo, Đồng Văn, Hà Giang trong bối cảnh biến đổi khí hậu

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ

DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

1. Phần 1: MỞ ĐẦU

1.1. Sự cần thiết thực hiện nội dung đề tài

1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

1.2.1. Mục tiêu chung

1.2.2. Mục tiêu cụ thể

1.3. Ý nghĩa của đề tài

1.3.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khóa học

1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn

2. Phần 2: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU

2.1. Một số vấn đề cơ bản về BĐKH

2.1.1. Khái niệm khí hậu, thời tiết và BĐKH

2.1.2. Nguyên nhân BĐKH

2.1.2.1. Nguyên nhân do tự nhiên

2.1.2.2. Nguyên nhân do các hoạt động của con người

2.1.3. Biểu hiện của BĐKH

2.1.4. Tác động của BĐKH

2.1.4.1. Sức khỏe con người

2.1.4.1.1. Tác động trực tiếp

2.1.4.1.2. Tác động gián tiếp

2.1.4.2. Đến tài nguyên nước

2.1.4.3. Đến môi trường

3. Phần 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1.1. Đối tượng nghiên cứu

3.1.2. Phạm vi nghiên cứu

3.1.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

3.2. Nội dung nghiên cứu

3.3. Phương pháp nghiên cứu

3.3.1. Phương pháp thu thập thông tin số liệu

3.3.1.1. Thu thập số liệu thứ cấp

3.3.1.2. Thu thập số liệu sơ cấp

3.3.2. Phương pháp điều tra chọn mẫu

3.3.3. Phương pháp và tổng hợp số liệu

3.3.4. Phương pháp thống kê mô tả

4. Phần 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội xã Lũng Táo, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang

4.1.1. Điều kiện tự nhiên

4.1.1.1. Vị trí địa lí

4.1.1.2. Điều kiện khí hậu, thời tiết và thủy văn

4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội

4.1.2.1. Điều kiện kinh tế

4.1.2.2. Điều kiện xã hội

4.2. Thống kê diễn biến của BĐKH trên địa bàn xã Lũng Táo, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang

4.2.1. Biến thiên nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa xã Lũng Táo giai đoạn 2008-2018

4.2.2. Thiệt hại của người dân do các yếu tố ảnh hưởng

4.3. Hoạt động sinh kế của đồng bào dân tộc Mông trong bối cảnh BĐKH trên địa bàn xã Lũng Táo

4.3.1. Nguồn lực sinh kế của đồng bào dân tộc thiểu số

4.3.1.1. Nguồn lực con người của hộ cần điều tra

4.3.1.2. Nguồn lực đất đai

4.3.1.3. Phương tiện sản xuất

4.3.1.4. Phương tiện sinh hoạt

4.3.2. Các hoạt động sinh kế của hộ điều tra

4.3.3. Thu nhập từ các hoạt động sinh kế của hộ

4.3.4. Ảnh hưởng của thời tiết đến hoạt động sản xuất của hộ điều tra

4.3.5. Nguồn tiếp cận thông tin thời tiết của các hộ điều tra

4.3.6. Mức độ ảnh hưởng của thời tiết đến hoạt động sinh kế của hộ

4.3.7. Các yếu tố gây nguy hại đến hoạt động sinh kế của hộ

4.3.8. Những khả năng thay đổi trong hoạt động sinh kế khi phải đối mặt với BĐKH

4.4. Một số giải pháp ứng phó, thích nghi với BĐKH

4.4.1. Giải pháp về nguồn nhân lực

4.4.2. Giải pháp về đất đai

4.4.3. Giải pháp về kỹ thuật

4.4.4. Giải pháp về vốn

4.4.5. Giải pháp về việc làm

4.4.6. Giải pháp về giáo dục và truyền thông

5. Phần 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

5.1. Đối với Chính quyền và đoàn thể địa phương

5.2. Đối với người dân địa phương

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Nghiên cứu sinh kế

Nghiên cứu sinh kế của đồng bào dân tộc Mông tại Lũng Táo, Đồng Văn, Hà Giang tập trung vào việc đánh giá các hoạt động kinh tế chính như nông nghiệp, chăn nuôi và các nguồn thu nhập khác. Biến đổi khí hậu đã tác động mạnh mẽ đến các hoạt động này, làm giảm năng suất và đe dọa sinh kế bền vững. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc thích ứng với biến đổi khí hậu là yếu tố then chốt để duy trì sinh kế của cộng đồng.

1.1. Tác động của biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu đã gây ra những thay đổi đáng kể trong điều kiện thời tiết tại Lũng Táo, bao gồm sự gia tăng nhiệt độ, thay đổi lượng mưa và các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ quét, hạn hán. Những thay đổi này ảnh hưởng trực tiếp đến nông nghiệp, làm giảm năng suất cây trồng và vật nuôi, đồng thời gây khó khăn trong việc quản lý tài nguyên thiên nhiên.

1.2. Chiến lược sinh kế

Để đối phó với biến đổi khí hậu, cộng đồng dân tộc Mông tại Lũng Táo đã áp dụng các chiến lược sinh kế linh hoạt, bao gồm đa dạng hóa cây trồng, chuyển đổi mô hình sản xuất và tăng cường sử dụng các kỹ thuật nông nghiệp bền vững. Những chiến lược này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn góp phần bảo tồn tài nguyên thiên nhiên.

II. Đồng bào dân tộc Mông

Đồng bào dân tộc Mông tại Lũng Táo, Đồng Văn, Hà Giang có nền văn hóa và tập quán sinh kế độc đáo, gắn liền với nông nghiệp và chăn nuôi. Biến đổi khí hậu đã làm thay đổi môi trường sống và đe dọa các giá trị văn hóa truyền thống. Nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết của việc bảo tồn văn hóa dân tộc trong bối cảnh thích ứng với biến đổi khí hậu.

2.1. Đặc điểm văn hóa

Văn hóa dân tộc Mông tại Lũng Táo được thể hiện qua các lễ hội, phong tục tập quán và kiến thức bản địa về quản lý tài nguyên. Biến đổi khí hậu đã làm thay đổi môi trường sống, ảnh hưởng đến các hoạt động văn hóa truyền thống. Việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa này là yếu tố quan trọng trong phát triển cộng đồng.

2.2. Phát triển cộng đồng

Phát triển cộng đồng dân tộc Mông tại Lũng Táo cần gắn liền với việc thích ứng với biến đổi khí hậu. Các chính sách hỗ trợ cộng đồng cần tập trung vào việc nâng cao năng lực, cải thiện cơ sở hạ tầng và tăng cường tiếp cận các nguồn lực để đảm bảo sinh kế bền vững.

III. Lũng Táo Đồng Văn Hà Giang

Lũng Táo là một xã thuộc huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, nơi có điều kiện tự nhiên khắc nghiệt và chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. Nghiên cứu đã chỉ ra những thách thức mà cộng đồng nơi đây phải đối mặt, bao gồm sự suy thoái tài nguyên thiên nhiên và khó khăn trong sản xuất nông nghiệp.

3.1. Điều kiện tự nhiên

Lũng Táo có địa hình đồi núi phức tạp, khí hậu phân hóa rõ rệt theo mùa. Biến đổi khí hậu đã làm gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan, gây khó khăn cho sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân. Việc quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên là yếu tố then chốt để thích ứng với những thay đổi này.

3.2. Kinh tế địa phương

Kinh tế của Lũng Táo chủ yếu dựa vào nông nghiệp và chăn nuôi. Biến đổi khí hậu đã làm giảm năng suất và đe dọa sinh kế của người dân. Các giải pháp phát triển kinh tế cần tập trung vào việc đa dạng hóa nguồn thu nhập và áp dụng các mô hình sản xuất bền vững.

IV. Biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu là một trong những thách thức lớn nhất đối với cộng đồng dân tộc Mông tại Lũng Táo. Nghiên cứu đã chỉ ra những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đến sinh kế, môi trường và sức khỏe của người dân. Việc thích ứng với biến đổi khí hậu đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa chính quyền, cộng đồng và các tổ chức hỗ trợ.

4.1. Tác động đến sinh kế

Biến đổi khí hậu đã làm thay đổi điều kiện sản xuất nông nghiệp, gây khó khăn cho việc duy trì sinh kế của người dân. Các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ quét, hạn hán đã làm giảm năng suất cây trồng và vật nuôi, đe dọa an ninh lương thực.

4.2. Thích ứng với biến đổi khí hậu

Thích ứng với biến đổi khí hậu là yếu tố then chốt để đảm bảo sinh kế bền vững cho cộng đồng dân tộc Mông tại Lũng Táo. Các giải pháp thích ứng bao gồm cải thiện kỹ thuật canh tác, đa dạng hóa nguồn thu nhập và tăng cường năng lực quản lý rủi ro.

V. Phát triển bền vững

Phát triển bền vững là mục tiêu quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Nghiên cứu đã đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển bền vững tại Lũng Táo, bao gồm việc bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, nâng cao năng lực cộng đồng và tăng cường sự tham gia của người dân trong quá trình ra quyết định.

5.1. Bảo tồn tài nguyên thiên nhiên

Bảo tồn tài nguyên thiên nhiên là yếu tố then chốt để đảm bảo phát triển bền vững tại Lũng Táo. Các giải pháp bao gồm quản lý bền vững đất đai, nước và rừng, đồng thời tăng cường nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường.

5.2. Nâng cao năng lực cộng đồng

Nâng cao năng lực cộng đồng là yếu tố quan trọng để thích ứng với biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển bền vững. Các chương trình đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật cần được triển khai để giúp người dân nâng cao kỹ năng và kiến thức trong quản lý sinh kế và tài nguyên thiên nhiên.

Nghiên cứu hoạt động sinh kế của đồng bào dân tộc Mông tại xã Lũng Táo, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang trong bối cảnh biến đổi khí hậu