Luận Án Tiến Sĩ Về Tổ Chức Lãnh Thổ Nông Nghiệp Ở Thành Phố Hồ Chí Minh

• Tác giả: Trần Quốc Việt
• Người hướng dẫn: Nguyễn Viết Thịnh
• Trường học: Trường Đại Học Sư Phạm Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Địa lí học
• Đề tài: Tổ Chức Lãnh Thổ Nông Nghiệp Tại Thành Phố Hồ Chí Minh
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP
• 1.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP
• 1.1.1. Một số khái niệm cơ bản
• 1.1.2. Vai trò, yêu cầu và các giai đoạn nghiên cứu tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
• 1.1.3. Lí thuyết liên quan đến tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
• 1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến tổ chức lãnh thổ nông nghiệp cấp tỉnh
• 1.1.4.1. Vị trí địa lí
• 1.1.4.2. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên nông nghiệp
• 1.1.4.3. Nhân tố kinh tế - xã hội
• 1.1.5. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp cấp tỉnh
• 1.1.5.1. Hợp tác xã nông nghiệp
• 1.1.5.2. Doanh nghiệp nông nghiệp
• 1.1.5.3. Khu nông nghiệp công nghệ cao
• 1.1.5.4. Vùng sản xuất nông nghiệp tập trung
• 1.1.6. Chỉ tiêu đánh giá một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp cấp tỉnh
• 1.2. THỰC TIỄN TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VIỆT NAM
• 1.2.1. Trên thế giới
• 1.2.2. Bài học kinh nghiệm cho tổ chức lãnh thổ nông nghiệp ở Thành Phố Hồ Chí Minh
• 1.3. TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 2.1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ
• 2.2. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN NÔNG NGHIỆP
• 2.2.1. Tài nguyên đất và cơ cấu sử dụng đất
• 2.3. NHÂN TỐ KINH TẾ - XÃ HỘI
• 2.3.1. Thị trường. Quá trình đô thị hóa. Hội nhập kinh tế thế giới
• 2.3.2. Khoa học kĩ thuật và công nghệ
• 2.3.3. Nguồn vốn đầu tư cho nông nghiệp
• 2.3.4. Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật nông nghiệp
• 2.3.5. Chính sách phát triển nông nghiệp
• 2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG
• 2.5. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 3.1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 3.1.1. Đặc điểm sản xuất nông nghiệp ở Thành Phố Hồ Chí Minh
• 3.1.2. Tình hình sản xuất một số nông sản chủ yếu ở Thành Phố Hồ Chí Minh
• 3.1.2.1. Ngành trồng trọt
• 3.1.2.2. Ngành chăn nuôi
• 3.1.3. Dịch vụ nông nghiệp
• 3.2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÁC HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 3.2.1. Hợp tác xã nông nghiệp
• 3.2.2. Doanh nghiệp nông nghiệp
• 3.2.3. Khu nông nghiệp công nghệ cao
• 3.2.4. Vùng sản xuất nông nghiệp tập trung
• 3.2.4.1. Vùng chuyên canh rau
• 3.2.4.2. Vùng chuyên canh hoa kiểng
• 3.2.4.3. Vùng chuyên canh lúa
• 3.2.4.4. Vùng chuyên canh cây ăn quả
• 3.2.4.5. Vùng chăn nuôi tập trung
• 3.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG
• 3.3.1. Những mặt đạt được
• 3.3.2. Những hạn chế, tồn tại
• 3.4. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
• 4. CHƯƠNG 4: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 4.1. ĐỊNH HƯỚNG TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 4.1.1. Cơ sở xây dựng định hướng
• 4.1.2. Quan điểm và mục tiêu tổ chức lãnh thổ nông nghiệp ở Thành Phố Hồ Chí Minh
• 4.1.3. Định hướng phát triển các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
• 4.1.4. Định hướng không gian sản xuất nông nghiệp
• 4.1.5. Định hướng phát triển cơ cấu sản xuất
• 4.1.6. Định hướng về phát triển chuỗi cung ứng
• 4.2. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 4.2.1. Giải pháp về quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp
• 4.2.2. Giải pháp về tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp
• 4.2.3. Giải pháp về phát huy hiệu quả các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
• 4.2.4. Giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực nông nghiệp
• 4.2.5. Giải pháp về liên kết trong sản xuất nông nghiệp
• 4.2.6. Giải pháp về phát triển cơ sở hạ tầng và vật chất kĩ thuật nông nghiệp
• 4.2.7. Giải pháp về khoa học công nghệ
• 4.2.8. Giải pháp về thị trường
• 4.2.9. Giải pháp về cơ chế, chính sách
• 4.2.10. Giải pháp về phát triển nông nghiệp sinh thái gắn với bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu
• 4.3. TIỂU KẾT CHƯƠNG 4
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

Tóm tắt

I. Tổng Quan Về Tổ Chức Lãnh Thổ Nông Nghiệp Tại TP

Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội. Nông nghiệp không chỉ cung cấp lương thực mà còn tạo ra nhiều việc làm cho người dân. Tuy nhiên, sự phát triển đô thị hóa nhanh chóng đã ảnh hưởng đến diện tích đất nông nghiệp và cấu trúc sản xuất. Việc nghiên cứu tổ chức lãnh thổ nông nghiệp là cần thiết để tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả sản xuất.

1.1. Khái Niệm Tổ Chức Lãnh Thổ Nông Nghiệp

Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp là việc sắp xếp và quản lý các hoạt động sản xuất nông nghiệp trên một không gian nhất định. Điều này bao gồm việc phân bổ tài nguyên, cơ sở hạ tầng và các hình thức tổ chức sản xuất như hợp tác xã và doanh nghiệp nông nghiệp.

1.2. Vai Trò Của Tổ Chức Lãnh Thổ Nông Nghiệp

Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp giúp tối ưu hóa việc sử dụng đất đai, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Nó cũng góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, đặc biệt trong bối cảnh đô thị hóa tại TP.HCM.

II. Vấn Đề và Thách Thức Trong Tổ Chức Lãnh Thổ Nông Nghiệp

Mặc dù có nhiều tiềm năng, tổ chức lãnh thổ nông nghiệp tại TP.HCM đang đối mặt với nhiều thách thức. Sự gia tăng dân số và đô thị hóa nhanh chóng đã dẫn đến việc giảm diện tích đất nông nghiệp. Điều này gây áp lực lên sản xuất nông nghiệp và an ninh lương thực.

2.1. Giảm Diện Tích Đất Nông Nghiệp

Theo thống kê, diện tích đất nông nghiệp tại TP.HCM giảm trung bình 1.200 ha mỗi năm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất mà còn làm gia tăng áp lực lên nguồn cung lương thực cho thành phố.

2.2. Tình Trạng Phân Bố Không Đồng Đều

Việc phân bố không gian sản xuất nông nghiệp còn manh mún và thiếu đồng bộ. Nhiều hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp hoạt động không hiệu quả, dẫn đến lãng phí tài nguyên và giảm năng suất.

III. Phương Pháp Tổ Chức Lãnh Thổ Nông Nghiệp Hiệu Quả

Để cải thiện tổ chức lãnh thổ nông nghiệp tại TP.HCM, cần áp dụng các phương pháp hiện đại và bền vững. Việc quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp hợp lý sẽ giúp tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả sản xuất.

3.1. Quy Hoạch Vùng Sản Xuất Nông Nghiệp

Quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp cần dựa trên điều kiện tự nhiên và nhu cầu thị trường. Việc xác định các vùng chuyên canh sẽ giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp.

3.2. Ứng Dụng Công Nghệ Hiện Đại

Công nghệ nông nghiệp hiện đại như tự động hóa và công nghệ sinh học có thể cải thiện năng suất và giảm chi phí sản xuất. Việc áp dụng công nghệ sẽ giúp nông nghiệp TP.HCM phát triển bền vững hơn.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Tổ Chức Lãnh Thổ Nông Nghiệp

Các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp như hợp tác xã và doanh nghiệp nông nghiệp đã có những đóng góp tích cực cho sản xuất nông nghiệp tại TP.HCM. Những mô hình này không chỉ giúp tăng cường sản xuất mà còn tạo ra việc làm cho người dân.

4.1. Hợp Tác Xã Nông Nghiệp

Hợp tác xã nông nghiệp đã giúp nông dân kết nối với thị trường và chia sẻ kinh nghiệm sản xuất. Mô hình này đã chứng minh hiệu quả trong việc nâng cao thu nhập cho nông dân.

4.2. Doanh Nghiệp Nông Nghiệp

Doanh nghiệp nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc đầu tư công nghệ và phát triển sản phẩm. Họ cũng giúp kết nối sản xuất với tiêu thụ, từ đó nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp.

V. Kết Luận và Định Hướng Tương Lai

Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp tại TP.HCM cần được cải thiện để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về lương thực và thực phẩm. Việc áp dụng các giải pháp bền vững sẽ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường.

5.1. Định Hướng Phát Triển Bền Vững

Định hướng phát triển bền vững trong tổ chức lãnh thổ nông nghiệp sẽ giúp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Cần có các chính sách hỗ trợ nông nghiệp bền vững.

5.2. Tăng Cường Liên Kết Giữa Các Thành Phần Kinh Tế

Tăng cường liên kết giữa nông dân, doanh nghiệp và chính quyền sẽ tạo ra một hệ sinh thái nông nghiệp hiệu quả. Sự hợp tác này sẽ giúp tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp.