I. Kiến thức về thuốc lá của học sinh THPT
Nghiên cứu cho thấy kiến thức về thuốc lá của học sinh trường THPT Êraphap còn hạn chế. Chỉ có 61,1% học sinh đạt kiến thức chung về thuốc lá, trong đó nam giới có tỷ lệ thấp hơn nữ giới (56,2% so với 64,7%). Điều này cho thấy sự cần thiết phải nâng cao kiến thức về thuốc lá trong cộng đồng học sinh. Việc thiếu hiểu biết về tác hại của thuốc lá có thể dẫn đến hành vi hút thuốc không kiểm soát. Theo một nghiên cứu trước đó, những người có kiến thức tốt về thuốc lá thường có khả năng cai thuốc thành công cao hơn. Do đó, việc giáo dục về tác hại của thuốc lá là rất quan trọng để giảm tỷ lệ hút thuốc trong thanh thiếu niên.
1.1. Thực trạng kiến thức về thuốc lá
Thực trạng cho thấy rằng kiến thức về thuốc lá của học sinh chủ yếu liên quan đến các yếu tố môi trường và thông tin truyền thông. Học sinh đã từng được học về thuốc lá có tỷ lệ kiến thức cao hơn. Ngoài ra, sự ảnh hưởng từ gia đình, như có bố hoặc bạn bè hút thuốc, cũng tác động đến kiến thức về thuốc lá của học sinh. Việc nâng cao kiến thức về thuốc lá thông qua các chương trình giáo dục và truyền thông là cần thiết để cải thiện nhận thức và thái độ của học sinh đối với thuốc lá.
II. Thái độ của học sinh đối với thuốc lá
Thái độ của học sinh về thuốc lá cũng phản ánh sự thiếu hiểu biết về tác hại của thuốc lá. Nghiên cứu cho thấy rằng thái độ tích cực đối với thuốc lá thường xuất phát từ việc thiếu thông tin và sự ảnh hưởng từ bạn bè. Học sinh có kiến thức tốt về thuốc lá thường có thái độ tiêu cực hơn đối với việc hút thuốc. Điều này cho thấy rằng việc giáo dục về tác hại của thuốc lá có thể thay đổi thái độ của học sinh. Các chương trình giáo dục cần được thiết kế để cung cấp thông tin chính xác và đầy đủ về thuốc lá, từ đó giúp học sinh hình thành thái độ đúng đắn.
2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ
Các yếu tố như môi trường gia đình, bạn bè và thông tin truyền thông có ảnh hưởng lớn đến thái độ của học sinh về thuốc lá. Học sinh có ít nhất một người hút thuốc trong gia đình thường có thái độ tích cực hơn đối với việc hút thuốc. Điều này cho thấy rằng việc cải thiện thái độ về thuốc lá cần phải bắt đầu từ gia đình và môi trường xung quanh. Các chiến dịch truyền thông cần nhắm đến việc thay đổi nhận thức và thái độ của học sinh về thuốc lá, từ đó giảm thiểu hành vi hút thuốc trong cộng đồng học sinh.
III. Hành vi hút thuốc lá của học sinh
Hành vi hút thuốc lá của học sinh trường THPT Êraphap cho thấy một thực trạng đáng lo ngại. Khoảng 7,6% học sinh đã từng hút thuốc lá, chủ yếu là thuốc lá điếu hoặc tự cuốn. Tỷ lệ này cho thấy rằng việc hút thuốc đã trở thành một thói quen trong một bộ phận học sinh. Hơn nữa, 6,9% học sinh đã sử dụng các chế phẩm thuốc lá trong vòng 30 ngày qua. Điều này cho thấy rằng cần có các biện pháp can thiệp kịp thời để ngăn chặn hành vi hút thuốc trong giới trẻ.
3.1. Nguyên nhân dẫn đến hành vi hút thuốc
Nguyên nhân chính dẫn đến hành vi hút thuốc ở học sinh bao gồm sự ảnh hưởng từ bạn bè, môi trường gia đình và sự tiếp xúc với thông tin về thuốc lá. Học sinh có bạn bè hút thuốc thường có xu hướng bắt chước hành vi này. Ngoài ra, việc thiếu thông tin về tác hại của thuốc lá cũng góp phần vào việc hình thành thói quen hút thuốc. Các chương trình giáo dục và can thiệp cần tập trung vào việc thay đổi môi trường xã hội và cung cấp thông tin đầy đủ về thuốc lá để giảm thiểu hành vi hút thuốc trong học sinh.
IV. Chính sách và biện pháp can thiệp
Chính sách phòng chống thuốc lá tại Lào cần được thực hiện nghiêm túc để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là thanh thiếu niên. Các biện pháp như cấm quảng cáo thuốc lá, tăng thuế thuốc lá và xây dựng môi trường không khói thuốc là rất cần thiết. Nhà trường cần thực hiện các quy định của Luật phòng chống tác hại thuốc lá, đồng thời tổ chức các hoạt động giáo dục nhằm nâng cao nhận thức cho học sinh về tác hại của thuốc lá. Việc lồng ghép nội dung giáo dục về thuốc lá vào chương trình học sẽ giúp học sinh có cái nhìn đúng đắn hơn về vấn đề này.
4.1. Đề xuất các biện pháp can thiệp
Các biện pháp can thiệp cần bao gồm việc tổ chức các buổi hội thảo, chương trình truyền thông và các hoạt động ngoại khóa nhằm nâng cao kiến thức về thuốc lá cho học sinh. Ngoài ra, cần có sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng trong việc giáo dục và ngăn chặn hành vi hút thuốc. Các chính sách cần được thực hiện đồng bộ để tạo ra một môi trường sống lành mạnh cho học sinh, từ đó giảm thiểu tỷ lệ hút thuốc trong giới trẻ.
