Hoạt động dự đoán trong lớp học nghe: Quan điểm của sinh viên và giáo viên

Việc sử dụng hoạt động dự đoán trong lớp học nghe tiếng Anh không chỉ đơn thuần là một hoạt động bổ trợ, mà còn là một yếu tố then chốt giúp người học chủ động hơn trong quá trình tiếp nhận thông tin. Dự đoán trước khi nghe giúp người nghe kích hoạt kiến thức nền sẵn có, tạo ra sự liên kết giữa những gì đã biết và những gì sắp nghe, từ đó tăng cường khả năng hiểu bài. Theo Vandergrift (2002 & 2003), Lingzhu (2003), Jiang (2009), Guo and Wills (2010), việc áp dụng PAs một cách có hệ thống mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người học kỹ năng nghe hiểu.

Nghiên cứu này hướng đến việc tìm hiểu thực tế sử dụng hoạt động dự đoán trong giảng dạy và học tập kỹ năng nghe hiểu tại các trường trung học phổ thông ở tỉnh Đắk Lắk. Nghiên cứu tập trung vào ba vấn đề chính: quan điểm của giáo viên về việc sử dụng hoạt động dự đoán trong lớp học nghe, cách giáo viên thực hiện hoạt động dự đoán, và thái độ của sinh viên đối với hoạt động dự đoán. Nghiên cứu cũng xem xét các vấn đề và thách thức mà giáo viên và sinh viên gặp phải khi sử dụng hoạt động dự đoán.

Anderson và Lynch (1988b) chỉ ra ba yếu tố chính gây khó khăn cho người nghe: loại ngôn ngữ, mục đích nghe và bối cảnh nghe. Sự quen thuộc với chủ đề, cách tổ chức thông tin, và tính rõ ràng của thông tin cũng ảnh hưởng đến mức độ khó của bài nghe. Sinh viên thường gặp khó khăn trong việc phân biệt các âm thanh tương tự, và họ thường lo lắng rằng họ có thể bỏ lỡ thông tin quan trọng, khiến họ tập trung vào các chi tiết nhỏ thay vì thông điệp tổng thể. Việc quá tập trung vào kiến thức ngôn ngữ cũng cản trở khả năng hiểu bài.

Nhiều nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của input dễ hiểu đối với việc học tập thành công, đặc biệt là quá trình xử lý từ trên xuống (top-down processing). Hoạt động dự đoán là một phương pháp hiệu quả để kích hoạt quá trình xử lý từ trên xuống, giúp sinh viên sử dụng kiến thức nền để dự đoán về nội dung của bài nghe. Bằng cách dự đoán, sinh viên trở nên chủ động hơn trong quá trình nghe, và họ có thể dễ dàng hơn trong việc hiểu và ghi nhớ thông tin.

Dự đoán dựa trên chủ đề là một phương pháp đơn giản và hiệu quả để giúp sinh viên kích hoạt kiến thức nền. Giáo viên có thể cung cấp cho sinh viên chủ đề của bài nghe và yêu cầu họ dự đoán về nội dung. Dự đoán dựa trên từ khóa chính cũng là một phương pháp hữu ích, khi giáo viên cung cấp một số từ khóa quan trọng và yêu cầu sinh viên dự đoán về cách các từ khóa này có thể liên quan đến nội dung của bài nghe.

Bài tập dự đoán có thể được sử dụng ở cả ba giai đoạn của bài học nghe: trước khi nghe, trong khi nghe và sau khi nghe. Trước khi nghe, sinh viên có thể dự đoán về nội dung của bài nghe dựa trên chủ đề hoặc từ khóa. Trong khi nghe, sinh viên có thể điều chỉnh dự đoán của họ dựa trên thông tin họ nghe được. Sau khi nghe, sinh viên có thể so sánh dự đoán của họ với nội dung thực tế của bài nghe.

Sinh viên thích hoạt động dự đoán vì nó giúp họ cảm thấy chủ động hơn trong quá trình học tập, kích thích sự tò mò và tạo ra một môi trường học tập thú vị hơn. Tuy nhiên, một số sinh viên không thích hoạt động dự đoán vì họ cảm thấy lo lắng về việc dự đoán sai, hoặc họ cảm thấy rằng hoạt động dự đoán làm mất thời gian.

Sinh viên thường thích các hoạt động dự đoán liên quan đến các chủ đề quen thuộc hoặc các tình huống thực tế. Họ cũng thích các hoạt động dự đoán cho phép họ làm việc theo nhóm và chia sẻ ý tưởng với nhau. Về cách tổ chức lớp học nghe, sinh viên thường thích các lớp học mà giáo viên tạo ra một môi trường thoải mái và khuyến khích họ tham gia vào các hoạt động.

Đa số giáo viên đều nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động dự đoán trong việc giảng dạy kỹ năng nghe hiểu. Họ tin rằng hoạt động dự đoán giúp sinh viên làm quen với chủ đề, kích thích kiến thức nền và tạo sự hứng thú cho bài học. Tuy nhiên, việc triển khai hoạt động dự đoán một cách hiệu quả đòi hỏi giáo viên phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và lựa chọn các bài tập dự đoán phù hợp.

Giáo viên thường sử dụng các loại hình hoạt động dự đoán đơn giản và dễ thực hiện, chẳng hạn như dự đoán dựa trên chủ đề, dự đoán dựa trên hình ảnh và dự đoán dựa trên từ khóa. Tuy nhiên, một số giáo viên cũng sử dụng các loại hình hoạt động dự đoán phức tạp hơn, chẳng hạn như dự đoán dựa trên cấu trúc ngữ pháp và dự đoán dựa trên ngữ cảnh. Kinh nghiệm của giáo viên về hoạt động dự đoán cho thấy sự đa dạng trong việc áp dụng các phương pháp này.

Nghiên cứu đã xác định được một số yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động dự đoán, bao gồm sự quen thuộc của chủ đề, sự rõ ràng của hướng dẫn và sự tham gia tích cực của sinh viên. Dựa trên những phát hiện này, nghiên cứu đưa ra một số khuyến nghị cho giáo viên, chẳng hạn như lựa chọn các tài liệu dự đoán phù hợp, tạo ra một môi trường học tập thoải mái và khuyến khích sinh viên chia sẻ ý tưởng với nhau.

Nghiên cứu này có một số hạn chế, bao gồm quy mô mẫu nhỏ và phạm vi nghiên cứu hạn chế. Do đó, cần có thêm nghiên cứu để xác nhận những phát hiện của nghiên cứu này và để khám phá thêm các khía cạnh khác của hoạt động dự đoán. Các khảo sát quan điểm sinh viên giáo viên trong tương lai nên tập trung vào các yếu tố cụ thể ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động dự đoán.