Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ và hội nhập sâu rộng, các doanh nghiệp ngày càng đối mặt với nhiều thách thức trong quản lý và vận hành. Công tác kế toán, với vai trò là công cụ quản lý kinh tế quan trọng, đòi hỏi phải được tổ chức khoa học, hợp lý để cung cấp thông tin chính xác, kịp thời phục vụ công tác quản trị. Công ty TNHH Promise On Việt Nam, hoạt động trong lĩnh vực cung cấp suất ăn công nghiệp với quy mô phục vụ khoảng 15.000 suất ăn mỗi ngày tại các khu công nghiệp Bắc Ninh, Bắc Giang và Vĩnh Phúc, đã trải qua giai đoạn phát triển nhanh chóng từ năm 2015 đến 2018 với doanh thu tăng trưởng từ khoảng 2 tỷ đồng/tháng lên trên 10 tỷ đồng/tháng. Tuy nhiên, công tác kế toán tại công ty còn tồn tại nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý tài chính và hoạt động sản xuất kinh doanh.
Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc phân tích thực trạng tổ chức công tác kế toán tại Công ty TNHH Promise On Việt Nam trong giai đoạn 2016-2018, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao chất lượng công tác kế toán, đáp ứng yêu cầu quản lý và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Nghiên cứu có phạm vi tập trung vào kế toán tài chính, bao gồm tổ chức bộ máy kế toán, vận dụng chứng từ, hệ thống tài khoản, lập và phân tích báo cáo tài chính, cũng như ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác kế toán. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cải thiện hiệu quả quản lý tài chính, tăng cường tính minh bạch và chính xác của thông tin kế toán, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của công ty.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp, bao gồm:
- Khái niệm đơn vị kế toán: Đơn vị kế toán là thực thể kinh tế có nhiệm vụ kiểm soát nguồn vốn và các hoạt động kinh tế, thực hiện các công việc kế toán theo quy định pháp luật.
- Tổ chức công tác kế toán: Là hệ thống các yếu tố cấu thành gồm tổ chức bộ máy kế toán, vận dụng phương pháp kế toán, kỹ thuật hạch toán, chế độ kế toán nhằm thu nhận, xử lý, kiểm tra và cung cấp thông tin kế toán phục vụ quản lý.
- Nguyên tắc tổ chức công tác kế toán: Đảm bảo tính khoa học, hợp lý, phù hợp với đặc điểm doanh nghiệp, trình độ nhân sự, tuân thủ pháp luật, tiết kiệm chi phí và hiệu quả.
- Mô hình tổ chức bộ máy kế toán: Bao gồm ba hình thức chính là tập trung, phân tán và hỗn hợp (vừa tập trung vừa phân tán), phù hợp với quy mô và đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp.
- Hệ thống tài khoản kế toán và hình thức kế toán: Lựa chọn hệ thống tài khoản theo Thông tư 200/2014/TT-BTC hoặc Thông tư 133/2016/TT-BTC, tổ chức hệ thống sổ kế toán phù hợp với đặc điểm doanh nghiệp.
- Ứng dụng công nghệ thông tin trong kế toán: Sử dụng phần mềm kế toán để nâng cao độ chính xác, tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời đảm bảo bảo mật và an toàn thông tin.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng kết hợp dữ liệu sơ cấp và thứ cấp. Dữ liệu thứ cấp bao gồm các văn bản pháp luật như Luật Kế toán, Thông tư hướng dẫn, các tài liệu chuyên ngành, báo cáo tài chính và tài liệu nội bộ của Công ty TNHH Promise On Việt Nam giai đoạn 2016-2018. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua quan sát trực tiếp, phỏng vấn kế toán trưởng và các nhân viên kế toán phụ trách các phần hành kế toán tại công ty.
Phương pháp chọn mẫu là phương pháp phi xác suất, tập trung vào các cá nhân có liên quan trực tiếp đến công tác kế toán trong công ty nhằm đảm bảo tính chính xác và thực tiễn của thông tin thu thập. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp so sánh giữa lý thuyết và thực tế, sử dụng bảng biểu và sơ đồ để minh họa các kết quả.
Timeline nghiên cứu kéo dài trong khoảng thời gian từ năm 2016 đến 2018, tập trung đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tại công ty.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Tổ chức bộ máy kế toán tập trung: Công ty áp dụng mô hình tổ chức bộ máy kế toán tập trung với 6 nhân sự, gồm kế toán trưởng, kế toán tổng hợp, kế toán vật tư, thủ kho, thủ quỹ và kế toán công nợ phải thu. Mô hình này giúp tập trung quản lý, nhưng hạn chế trong việc kiểm soát và giám sát tại các bộ phận phân tán, đặc biệt khi công ty mở rộng quy mô và địa bàn hoạt động.
Chứng từ kế toán được vận dụng theo quy định pháp luật: Hệ thống chứng từ kế toán được công ty thực hiện theo Luật Kế toán và Thông tư 200/2014/TT-BTC, với quy trình lập, kiểm tra, lưu chuyển và lưu trữ chặt chẽ. Tuy nhiên, việc xử lý chứng từ điện tử và ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế, chưa phát huy tối đa hiệu quả.
Hệ thống tài khoản và hình thức kế toán phù hợp: Công ty lựa chọn áp dụng hệ thống tài khoản theo Thông tư 200/2014/TT-BTC, tổ chức hệ thống sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký chung trên máy vi tính. Việc cụ thể hóa tài khoản và sổ sách phù hợp với đặc điểm hoạt động kinh doanh, giúp nâng cao tính chính xác và kịp thời của thông tin kế toán.
Báo cáo tài chính và phân tích chưa đầy đủ: Báo cáo tài chính được lập đầy đủ theo quy định, tuy nhiên công tác phân tích báo cáo tài chính chưa được chú trọng, dẫn đến hạn chế trong việc cung cấp thông tin phục vụ quản trị và ra quyết định. Doanh thu năm 2017 tăng 41,8% so với năm 2016, đạt hơn 114 tỷ đồng, nhưng lợi nhuận sau thuế chỉ đạt khoảng 341 triệu đồng, cho thấy chi phí quản lý và chi phí tài chính tăng cao ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh.
Thảo luận kết quả
Việc tổ chức bộ máy kế toán tập trung phù hợp với quy mô công ty giai đoạn đầu, nhưng khi công ty mở rộng hoạt động tại nhiều địa điểm như Bắc Giang, Bắc Ninh và Vĩnh Phúc, mô hình này gây khó khăn trong việc kiểm soát và giám sát kịp thời các nghiệp vụ phát sinh. So sánh với các nghiên cứu trong ngành dịch vụ và sản xuất, mô hình hỗn hợp hoặc phân tán thường được khuyến nghị để tăng cường hiệu quả quản lý.
Hệ thống chứng từ kế toán được vận dụng đúng quy định pháp luật, đảm bảo tính hợp pháp và trung thực của thông tin kế toán. Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế, chưa tận dụng tối đa các phần mềm kế toán hiện đại để tự động hóa quy trình, giảm thiểu sai sót và tăng tốc độ xử lý thông tin.
Hệ thống tài khoản và hình thức kế toán được lựa chọn phù hợp với đặc điểm doanh nghiệp, giúp công ty đáp ứng yêu cầu quản lý tài chính và báo cáo theo quy định. Tuy nhiên, công tác phân tích báo cáo tài chính chưa được chú trọng, làm giảm khả năng cung cấp thông tin chiến lược cho ban lãnh đạo.
Tình hình tài chính cho thấy doanh thu tăng trưởng mạnh mẽ nhưng lợi nhuận sau thuế còn thấp, nguyên nhân chủ yếu do chi phí tài chính và chi phí quản lý doanh nghiệp tăng cao. Điều này phản ánh nhu cầu cải thiện công tác kế toán quản trị và kiểm soát chi phí hiệu quả hơn.
Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ tăng trưởng doanh thu, chi phí và lợi nhuận qua các năm, cũng như bảng so sánh hiệu quả hoạt động kế toán theo từng mô hình tổ chức để minh họa rõ hơn các phân tích.
Đề xuất và khuyến nghị
Hoàn thiện mô hình tổ chức bộ máy kế toán theo hướng hỗn hợp
- Động từ hành động: Xây dựng, phân bổ
- Target metric: Tăng cường kiểm soát và giám sát tại các địa điểm hoạt động
- Timeline: Triển khai trong 12 tháng
- Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo công ty phối hợp với phòng kế toán
Ứng dụng công nghệ thông tin nâng cao trong công tác kế toán
- Động từ hành động: Triển khai, đào tạo
- Target metric: Tự động hóa quy trình xử lý chứng từ, giảm sai sót 20%
- Timeline: 6-9 tháng
- Chủ thể thực hiện: Phòng IT và phòng kế toán
Tăng cường công tác phân tích và báo cáo tài chính quản trị
- Động từ hành động: Xây dựng, đào tạo
- Target metric: Cung cấp báo cáo phân tích định kỳ phục vụ quản lý chiến lược
- Timeline: 3-6 tháng
- Chủ thể thực hiện: Phòng kế toán và ban giám đốc
Kiểm soát chi phí và nâng cao hiệu quả quản lý tài chính
- Động từ hành động: Rà soát, tối ưu hóa
- Target metric: Giảm chi phí quản lý doanh nghiệp ít nhất 10% trong năm tiếp theo
- Timeline: 12 tháng
- Chủ thể thực hiện: Ban giám đốc và phòng kế toán
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo doanh nghiệp
- Lợi ích: Hiểu rõ về tổ chức công tác kế toán, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và ra quyết định chiến lược.
- Use case: Xây dựng mô hình tổ chức kế toán phù hợp với quy mô và đặc điểm doanh nghiệp.
Nhân viên kế toán và phòng tài chính
- Lợi ích: Nắm vững các quy trình, nguyên tắc tổ chức công tác kế toán, áp dụng công nghệ thông tin hiệu quả.
- Use case: Cải thiện quy trình làm việc, nâng cao chất lượng báo cáo tài chính.
Chuyên gia tư vấn quản trị và kế toán
- Lợi ích: Tham khảo mô hình tổ chức và giải pháp thực tiễn để tư vấn cho các doanh nghiệp tương tự.
- Use case: Đề xuất giải pháp tối ưu hóa công tác kế toán cho khách hàng.
Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành kế toán, quản trị kinh doanh
- Lợi ích: Học hỏi kinh nghiệm thực tiễn, áp dụng lý thuyết vào thực tế doanh nghiệp.
- Use case: Tham khảo để phát triển đề tài nghiên cứu hoặc luận văn tốt nghiệp.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao công ty nên tổ chức bộ máy kế toán theo mô hình hỗn hợp?
Mô hình hỗn hợp kết hợp ưu điểm của mô hình tập trung và phân tán, giúp tăng cường kiểm soát tại các địa điểm hoạt động đồng thời đảm bảo sự thống nhất trong quản lý kế toán. Ví dụ, công ty mở rộng chi nhánh tại Bắc Giang cần có kế toán riêng để giám sát kịp thời các nghiệp vụ phát sinh.Làm thế nào để ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả trong công tác kế toán?
Công ty cần lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp, đào tạo nhân viên sử dụng thành thạo, đồng thời xây dựng quy trình nhập liệu, kiểm tra và bảo mật dữ liệu. Việc này giúp giảm sai sót và tăng tốc độ xử lý thông tin.Phân tích báo cáo tài chính có vai trò gì trong quản lý doanh nghiệp?
Phân tích báo cáo tài chính giúp ban lãnh đạo hiểu rõ tình hình tài chính, đánh giá hiệu quả hoạt động và đưa ra quyết định kịp thời. Ví dụ, phân tích chi phí quản lý tăng cao giúp công ty điều chỉnh chính sách chi tiêu.Làm thế nào để kiểm soát chi phí hiệu quả trong doanh nghiệp?
Doanh nghiệp cần rà soát các khoản chi, thiết lập ngân sách chi tiết, theo dõi và đánh giá định kỳ. Việc này giúp phát hiện và loại bỏ các khoản chi không cần thiết, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực.Tại sao việc tuân thủ pháp luật kế toán lại quan trọng?
Tuân thủ pháp luật kế toán đảm bảo tính hợp pháp, trung thực và minh bạch của thông tin tài chính, tránh rủi ro pháp lý và nâng cao uy tín doanh nghiệp trên thị trường.
Kết luận
- Luận văn đã phân tích thực trạng tổ chức công tác kế toán tại Công ty TNHH Promise On Việt Nam trong giai đoạn 2016-2018, chỉ ra những điểm mạnh và hạn chế trong mô hình tổ chức, vận dụng chứng từ, hệ thống tài khoản và báo cáo tài chính.
- Đề xuất các giải pháp hoàn thiện bộ máy kế toán theo mô hình hỗn hợp, ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường phân tích báo cáo tài chính và kiểm soát chi phí nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.
- Nghiên cứu góp phần làm rõ vai trò của tổ chức công tác kế toán trong việc hỗ trợ quản lý doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực dịch vụ suất ăn công nghiệp.
- Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, đào tạo nhân sự và đánh giá hiệu quả sau khi áp dụng.
- Kêu gọi các doanh nghiệp tương tự tham khảo và áp dụng các kết quả nghiên cứu để nâng cao chất lượng công tác kế toán, góp phần phát triển bền vững.