Hoàn thiện chính sách quản lý đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước tại Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh

• Tác giả: Nguyễn Đỗ Hoàng Tân
• Người hướng dẫn: TS. Võ Minh Long
• Trường học: Trường Đại Học Bình Dương
• Chuyên ngành: Quản Lý Kinh Tế
• Đề tài: Hoàn Thiện Chính Sách Quản Lý Đầu Tư Xây Dựng Cơ Sở Hạ Tầng Tại Quận 12, TP.HCM
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Bình Dương

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Tình cấp thiết của đề tài
• 0.2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu
• 0.2.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 0.2.2. Câu hỏi nghiên cứu
• 0.3. Phương pháp nghiên cứu
• 0.3.1. Phương pháp nghiên cứu định tính
• 0.3.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng
• 0.3.3. Phương pháp phân tích dữ liệu
• 0.4. Đối tượng nghiên cứu
• 0.5. Ý nghĩa của đề tài
• 0.5.1. Ý nghĩa lý luận
• 0.5.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 0.6. Kết cấu của luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ SỞ HẠ TẦNG
• 1.1. Tổng quan về dự án đầu tư xây dựng
• 1.1.1. Khái niệm về dự án đầu tư
• 1.1.2. Những đặc trưng về dự án đầu tư
• 1.2. Nguồn vốn đầu tư
• 1.2.1. Nguồn vốn đầu tư của khu vực tư
• 1.2.2. Nguồn vốn đầu tư của khu vực công
• 1.3. Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng từ nguồn vốn ngân sách nhà nước
• 1.3.1. Công tác lập dự án và thẩm định dự án, thiết kế bản vẽ, lập dự toán
• 1.3.2. Công tác tổ chức lựa chọn nhà thầu
• 1.3.3. Công tác thanh quyết toán
• 1.3.4. Công tác quản lý chất lượng
• 1.3.5. Năng lực của chủ đầu tư
• 1.3.6. Công tác giám sát đầu tư
• 1.3.7. Trách nhiệm của các cơ quan chức năng của Quận 12 đối với việc quản lý đầu tư và xây dựng
• 1.4. Những vấn đề cơ bản về đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng
• 1.4.1. Khái niệm cơ sở hạ tầng
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ SỞ HẠ TẦNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 2.1. Giới thiệu chung về Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh
• 2.2. Tình hình việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng của Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh
• 2.3. Thực trạng sử dụng chính sách quản lý đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng trên địa bàn Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh bằng nguồn vốn của ngân sách nhà nước
• 2.4. Quản lý nguồn vốn ngân sách đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng trên địa bàn Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh
• 2.5. Công tác quản lý quy hoạch đầu tư xây dựng
• 2.6. Đánh giá chung về công tác thực hiện chính sách quản lý đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng Quận 12 bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước
• 2.6.1. Những kết quả đạt được
• 2.6.2. Các mặt hạn chế và nguyên nhân
• 3. CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG TẠI QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 3.1. Quan điểm về quản lý Nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng từ vốn ngân sách Nhà nước tại Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh
• 3.2. Định hướng đầu tư có tính đột phá
• 3.3. Định hướng hạ tầng kỹ thuật
• 3.4. Những giải pháp chủ yếu hoàn thiện công tác quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng từ vốn ngân sách Nhà nước
• 3.4.1. Quản lý chặt chẽ công tác quy hoạch xây dựng
• 3.4.2. Hoàn thiện công tác lãnh đạo, tổ chức triển khai dự án đầu tư công
• 3.4.3. Nâng cao chất lượng trong công tác quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành
• 3.4.4. Tăng cường thanh kiểm tra, phối hợp giữa các cơ quan chuyên môn cấp quận, UBND phường và người dân
• 3.4.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý vốn đầu tư xây dựng
• 3.4.6. Đảm bảo hợp lý giữa hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội
• 3.4.7. Nghiên cứu thực hiện hình thức hợp tác đầu tư công - tư
• 3.4.8. Nguyên tắc thực hiện các giải pháp để đảm bảo tính khả thi
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Chính Sách Quản Lý Đầu Tư Xây Dựng Quận 12

Bài viết này tập trung phân tích và đánh giá chính sách quản lý đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng trên địa bàn Quận 12, TP.HCM. Việc hoàn thiện chính sách này có ý nghĩa then chốt trong việc thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng Quận 12, góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế - xã hội chung của thành phố. Nguồn vốn từ ngân sách nhà nước đóng vai trò quan trọng, do đó, việc quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn vốn này là vô cùng cần thiết. Bài viết sẽ đi sâu vào thực trạng, những tồn tại và đề xuất các giải pháp để hoàn thiện chính sách quản lý đầu tư xây dựng, hướng tới mục tiêu phát triển cơ sở hạ tầng bền vững và hiệu quả tại Quận 12.

1.1. Khái niệm và vai trò của đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng

Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng là hoạt động sử dụng vốn để tạo ra hoặc nâng cấp các công trình thiết yếu phục vụ đời sống kinh tế - xã hội. CSHT bao gồm giao thông, điện, nước, trường học, bệnh viện, và các công trình công cộng khác. Vai trò của đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng vô cùng quan trọng, nó tạo nền tảng cho phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng sống của người dân, và thu hút vốn đầu tư từ các thành phần kinh tế khác. Theo luận văn của Nguyễn Đỗ Hoàng Tân (2023), CSHT đóng vai trò "then chốt trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững hướng đến xây dựng khu đô thị vệ tinh, trung tâm hành chính, trung tâm kinh tế đặc biệt phía Tây thành phố".

1.2. Tầm quan trọng của chính sách quản lý đầu tư hiệu quả

Một chính sách quản lý đầu tư hiệu quả đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo các dự án được triển khai đúng tiến độ, chất lượng và sử dụng nguồn vốn một cách hiệu quả. Chính sách cần đảm bảo tính minh bạch, công khai, và trách nhiệm giải trình, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư tham gia vào quá trình phát triển cơ sở hạ tầng. Chính sách yếu kém dẫn đến lãng phí, thất thoát vốn đầu tư, chậm tiến độ, và ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

II. Thách Thức Quản Lý Đầu Tư Xây Dựng Cơ Sở Hạ Tầng Quận 12

Mặc dù có nhiều tiềm năng và lợi thế, Quận 12 vẫn đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình quản lý đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Những thách thức này bao gồm việc thiếu nguồn vốn, quy trình thủ tục còn rườm rà, năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ còn hạn chế, và tình trạng quy hoạch xây dựng chưa đồng bộ. Việc giải quyết những thách thức này là yếu tố then chốt để Quận 12 có thể khai thác tối đa tiềm năng và phát triển một cách bền vững. Kinh tế Quận 12 chịu ảnh hưởng trực tiếp từ hiệu quả đầu tư. Bất động sản Quận 12 cũng biến động theo sự phát triển của cơ sở hạ tầng.

2.1. Vấn đề nguồn vốn đầu tư xây dựng hạn chế tại Quận 12

Việc thiếu nguồn vốn đầu tư xây dựng là một trong những thách thức lớn nhất đối với Quận 12. Nguồn vốn ngân sách thường không đủ để đáp ứng nhu cầu phát triển cơ sở hạ tầng ngày càng tăng. Việc huy động vốn từ các nguồn khác như đầu tư tư nhân, hợp tác công tư (PPP) còn gặp nhiều khó khăn do cơ chế chính sách chưa thực sự hấp dẫn và thủ tục hành chính còn phức tạp. Cần có những giải pháp sáng tạo để đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng.

2.2. Bất cập trong quy hoạch xây dựng Quận 12 và quản lý dự án

Công tác quy hoạch xây dựng tại Quận 12 còn nhiều bất cập, dẫn đến tình trạng phát triển cơ sở hạ tầng thiếu đồng bộ và không hiệu quả. Việc điều chỉnh quy hoạch thường xuyên gây khó khăn cho các nhà đầu tư và ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án. Năng lực quản lý dự án đầu tư xây dựng của một số chủ đầu tư còn hạn chế, dẫn đến tình trạng chậm tiến độ, đội vốn, và chất lượng công trình không đảm bảo. Cần nâng cao chất lượng công tác quy hoạch và năng lực quản lý dự án để đảm bảo hiệu quả đầu tư.

2.3. Thủ tục hành chính rườm rà và năng lực cán bộ quản lý còn hạn chế

Quy trình thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư xây dựng còn rườm rà, phức tạp, gây tốn kém thời gian và chi phí cho các nhà đầu tư. Năng lực của một bộ phận cán bộ quản lý đầu tư còn hạn chế, thiếu kinh nghiệm, và chưa được đào tạo bài bản về các kiến thức chuyên môn. Cần cải cách thủ tục hành chính và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ để tạo môi trường đầu tư thuận lợi.

III. Giải Pháp Hoàn Thiện Chính Sách Đầu Tư Xây Dựng Quận 12

Để giải quyết những thách thức nêu trên và hoàn thiện chính sách quản lý đầu tư xây dựng, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Các giải pháp này bao gồm việc đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, và thúc đẩy hợp tác công tư (PPP). Việc thực hiện các giải pháp này sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển cơ sở hạ tầng bền vững và hiệu quả tại Quận 12.

3.1. Đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư tăng cường đầu tư công

Cần đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư xây dựng, bao gồm cả nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn vay ưu đãi, vốn ODA, và vốn đầu tư từ các thành phần kinh tế khác. Ưu tiên bố trí vốn đầu tư công cho các dự án trọng điểm, có tính lan tỏa cao và đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Quận 12. Cần có cơ chế chính sách khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào quá trình đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng.

3.2. Cải cách thủ tục hành chính tạo môi trường đầu tư thuận lợi

Rà soát và đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư xây dựng, giảm thiểu thời gian và chi phí cho các nhà đầu tư. Xây dựng cơ chế một cửa liên thông để giải quyết các thủ tục hành chính một cách nhanh chóng và hiệu quả. Công khai, minh bạch thông tin về quy hoạch, dự án, và các chính sách liên quan đến đầu tư xây dựng.

3.3. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý đầu tư xây dựng

Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ quản lý đầu tư xây dựng. Thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực đầu tư xây dựng. Xây dựng cơ chế khuyến khích cán bộ làm việc hiệu quả và có trách nhiệm.

IV. Ứng Dụng Hợp Tác Công Tư PPP Vào CSHT Quận 12

Hình thức hợp tác công tư (PPP) là một giải pháp hiệu quả để huy động vốn đầu tư từ khu vực tư nhân vào phát triển cơ sở hạ tầng. Quận 12 cần nghiên cứu và triển khai các dự án PPP trong các lĩnh vực như giao thông, cấp nước, xử lý rác thải, và xây dựng các công trình công cộng. Cần xây dựng khung pháp lý rõ ràng, minh bạch và hấp dẫn để thu hút các nhà đầu tư tham gia vào các dự án PPP. Theo tài liệu, việc nghiên cứu hình thức hợp tác đầu tư công - tư là một trong những giải pháp chủ yếu để hoàn thiện công tác quản lý nhà nước.

4.1. Lợi ích của hình thức hợp tác công tư trong đầu tư cơ sở hạ tầng

Hợp tác công tư (PPP) mang lại nhiều lợi ích cho cả nhà nước và nhà đầu tư. Nhà nước có thể huy động được nguồn vốn lớn từ khu vực tư nhân để phát triển cơ sở hạ tầng mà không cần phải sử dụng nhiều vốn ngân sách. Nhà đầu tư có cơ hội tham gia vào các dự án có tiềm năng sinh lời cao và được chia sẻ rủi ro với nhà nước. PPP cũng giúp nâng cao hiệu quả quản lý dự án và chất lượng công trình.

4.2. Điều kiện tiên quyết để triển khai thành công các dự án PPP

Để triển khai thành công các dự án PPP, cần có sự cam kết mạnh mẽ từ cả nhà nước và nhà đầu tư. Cần xây dựng khung pháp lý rõ ràng, minh bạch, và ổn định để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên. Cần có cơ chế chia sẻ rủi ro hợp lý và quy trình lựa chọn nhà đầu tư công khai, cạnh tranh. Cần đảm bảo tính khả thi về tài chính và hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án.

V. Nâng Cao Hiệu Quả Đầu Tư Xây Dựng thông qua Quản Lý Dự Án

Để nâng cao hiệu quả đầu tư xây dựng, cần tập trung vào công tác quản lý dự án. Quản lý dự án hiệu quả giúp đảm bảo tiến độ, chất lượng, và chi phí của dự án được kiểm soát chặt chẽ. Cần áp dụng các công cụ và phương pháp quản lý dự án hiện đại, như quản lý rủi ro, quản lý chất lượng, và quản lý tiến độ. Tăng cường công tác giám sát, đánh giá hiệu quả đầu tư của các dự án.

5.1. Vai trò của quản lý rủi ro trong đầu tư xây dựng

Quản lý rủi ro là một phần quan trọng của quản lý dự án. Cần xác định, đánh giá, và có biện pháp ứng phó với các rủi ro tiềm ẩn trong quá trình đầu tư xây dựng. Rủi ro có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau, như thay đổi chính sách, biến động giá cả, yếu tố kỹ thuật, và yếu tố môi trường. Quản lý rủi ro giúp giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo dự án được thực hiện thành công.

5.2. Tăng cường kiểm soát chất lượng công trình cơ sở hạ tầng

Cần tăng cường kiểm soát chất lượng công trình cơ sở hạ tầng từ khâu thiết kế, thi công, đến nghiệm thu. Áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tiên tiến để đảm bảo chất lượng công trình. Tăng cường công tác giám sát thi công và kiểm tra chất lượng vật liệu xây dựng. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về chất lượng công trình.

VI. Kết Luận Và Định Hướng Phát Triển CSHT Quận 12 Tương Lai

Hoàn thiện chính sách quản lý đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng là một nhiệm vụ quan trọng và cấp bách đối với Quận 12. Việc thực hiện các giải pháp đồng bộ và hiệu quả sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển cơ sở hạ tầng bền vững và hiệu quả, tạo nền tảng cho sự phát triển kinh tế - xã hội của quận trong tương lai. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, và sự tham gia tích cực của cộng đồng để thực hiện thành công mục tiêu này. Sự thay đổi của khung pháp lý đầu tư xây dựng sẽ tạo tiền đề cho sự phát triển.

6.1. Tổng kết các giải pháp chính để hoàn thiện chính sách

Các giải pháp chính để hoàn thiện chính sách quản lý đầu tư xây dựng bao gồm: đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, và thúc đẩy hợp tác công tư (PPP). Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp này là yếu tố then chốt để đạt được hiệu quả cao nhất.

6.2. Tầm nhìn và định hướng phát triển cơ sở hạ tầng bền vững

Tầm nhìn phát triển cơ sở hạ tầng của Quận 12 trong tương lai là xây dựng một hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại, đồng bộ, và bền vững, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao chất lượng sống của người dân. Cần ưu tiên đầu tư vào các dự án có tính chiến lược, có tính lan tỏa cao, và đóng góp vào sự phát triển xanh, sạch, đẹp của Quận 12.

Tổng quan nghiên cứu

Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh, với diện tích 52,74 km² và dân số khoảng 622.500 người năm 2019, đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ về kinh tế - xã hội nhờ vào sự đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng (CSHT) đồng bộ. Theo số liệu thống kê, tỷ lệ đường giao thông được nhựa hóa, bê tông hóa tại Quận 12 đã đạt 90,3% vào năm 2021, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. Tuy nhiên, việc quản lý đầu tư xây dựng CSHT bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước (NSNN) vẫn còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn và tiến độ dự án.

Luận văn tập trung nghiên cứu hoàn thiện chính sách quản lý đầu tư xây dựng CSHT bằng nguồn vốn NSNN trên địa bàn Quận 12 trong giai đoạn 2017-2021. Mục tiêu cụ thể gồm làm rõ tình hình đầu tư, phân tích thực trạng sử dụng chính sách quản lý, đánh giá ảnh hưởng của chính sách và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng từ nguồn vốn NSNN. Nghiên cứu có phạm vi tập trung tại Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh, với dữ liệu thu thập từ các cơ quan quản lý địa phương và các báo cáo chính thức.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện ở việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà hoạch định chính sách và Ban Quản lý dự án ĐTXD khu vực Quận 12 nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn NSNN, giảm thiểu thất thoát, lãng phí và thúc đẩy phát triển bền vững hạ tầng đô thị.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản lý dự án đầu tư công và lý thuyết quản lý nguồn vốn ngân sách nhà nước. Lý thuyết quản lý dự án đầu tư công tập trung vào các giai đoạn lập kế hoạch, thẩm định, triển khai và giám sát dự án nhằm đảm bảo dự án hoàn thành đúng tiến độ, trong phạm vi ngân sách và đạt chất lượng kỹ thuật. Lý thuyết quản lý nguồn vốn NSNN nhấn mạnh việc lập kế hoạch, điều phối và giám sát sử dụng vốn nhằm bảo đảm hiệu quả và tuân thủ pháp luật.

Các khái niệm chính bao gồm: dự án đầu tư xây dựng (DAĐT), cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội, quản lý vốn đầu tư công, hoạch định đầu tư công trung hạn, công tác đấu thầu và kiểm soát thanh toán vốn đầu tư. Mô hình nghiên cứu tập trung vào mối quan hệ giữa chính sách quản lý đầu tư xây dựng CSHT và hiệu quả sử dụng nguồn vốn NSNN trên địa bàn Quận 12.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Phương pháp định tính bao gồm lược khảo các lý thuyết liên quan, phân tích kinh nghiệm quản lý đầu tư công của các địa phương khác như Sóc Trăng, Vĩnh Long, Bình Phước để rút ra bài học áp dụng cho Quận 12. Phương pháp định lượng thu thập số liệu từ các báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư, Kho bạc Nhà nước, UBND Quận 12 và các cơ quan liên quan trong giai đoạn 2017-2021.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm hơn 300 dự án đầu tư xây dựng CSHT trên địa bàn Quận 12, với dữ liệu về vốn đầu tư, tiến độ giải ngân, kết quả đấu thầu và quyết toán vốn. Phương pháp phân tích dữ liệu sử dụng Excel để xử lý số liệu, tính toán các chỉ tiêu tài chính, tỷ lệ giải ngân, tiết kiệm trong đấu thầu và đánh giá hiệu quả đầu tư. Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2022 đến giữa năm 2023, bao gồm thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu, đồng thời tham khảo ý kiến chuyên gia và các bên liên quan.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ trọng vốn NSNN trong tổng vốn đầu tư xã hội chiếm khoảng 14,46% trong giai đoạn 2017-2021, với tổng vốn đầu tư xã hội đạt khoảng 47.207 tỷ đồng. Vốn NSNN đóng vai trò làm vốn mồi, tạo điều kiện thu hút các nguồn vốn khác tham gia đầu tư CSHT.

2. Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư xây dựng từ NSNN đạt trung bình 83,48% hàng năm, với tổng vốn giải ngân giai đoạn 2017-2021 là 15.603,93 tỷ đồng. Tuy nhiên, năm 2021 tỷ lệ giải ngân giảm xuống còn 68,09% do ảnh hưởng của dịch Covid-19.

3. Công tác đấu thầu được thực hiện nghiêm túc, tiết kiệm chi phí từ 2,27% đến 27,28% qua các năm, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn NSNN. Tổng số gói thầu trong giai đoạn này là 347 gói với tổng giá trị trúng thầu khoảng 1.352 tỷ đồng.

4. Hơn 300 dự án đầu tư xây dựng CSHT đã hoàn thành trong giai đoạn 2017-2021, trong đó có nhiều công trình giao thông, giáo dục, y tế và thủy lợi, góp phần nâng cao chất lượng hạ tầng và đời sống người dân. Tỷ lệ đường giao thông được nhựa hóa, bê tông hóa đạt 90,3%.

Thảo luận kết quả

Việc tăng dần tỷ trọng vốn NSNN trong tổng vốn đầu tư xã hội cho thấy chính sách quản lý đầu tư công tại Quận 12 đã phát huy vai trò dẫn dắt, tạo hiệu ứng lan tỏa thu hút các nguồn lực xã hội. Tỷ lệ giải ngân vốn cao phản ánh sự cải thiện trong công tác quản lý, điều hành vốn đầu tư, tuy nhiên sự giảm sút năm 2021 cho thấy cần có các giải pháp ứng phó với các rủi ro bên ngoài như dịch bệnh.

Công tác đấu thầu minh bạch và tiết kiệm chi phí góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn NSNN, phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành. Việc hoàn thành nhiều dự án trọng điểm đã tạo ra bước chuyển biến rõ nét về hạ tầng kỹ thuật và xã hội, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

So sánh với các địa phương như Sóc Trăng, Vĩnh Long và Bình Phước, Quận 12 đã học hỏi và áp dụng các bài học về phân cấp quản lý, hoạch định đầu tư và kiểm soát thanh toán vốn đầu tư, giúp khắc phục các tồn tại về quản lý đầu tư công. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ giải ngân vốn theo năm, bảng tổng hợp số lượng và giá trị các dự án hoàn thành, cũng như biểu đồ tiết kiệm chi phí đấu thầu qua các năm để minh họa hiệu quả quản lý.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường công tác lập, quản lý quy hoạch đầu tư xây dựng nhằm đảm bảo các dự án phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Quận 12, tránh đầu tư dàn trải và lãng phí nguồn lực. Thời gian thực hiện: 2024-2026. Chủ thể: UBND Quận 12 phối hợp Sở Quy hoạch Kiến trúc TP.HCM.

2. Hoàn thiện cơ chế phân cấp, ủy quyền quản lý đầu tư công để nâng cao tính chủ động, linh hoạt trong triển khai dự án, đồng thời tăng cường trách nhiệm giải trình. Thời gian: 2024-2025. Chủ thể: UBND Quận 12, các phòng ban liên quan.

3. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý vốn đầu tư xây dựng thông qua đào tạo chuyên sâu về quản lý dự án, đấu thầu và kiểm soát tài chính nhằm giảm thiểu sai sót và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Thời gian: 2024-2027. Chủ thể: Ban Quản lý dự án ĐTXD Quận 12, các cơ sở đào tạo.

4. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát đầu tư công nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong sử dụng vốn NSNN. Thời gian: liên tục từ 2024. Chủ thể: Thanh tra Quận 12, các cơ quan chức năng.

5. Khuyến khích áp dụng hình thức hợp tác công - tư (PPP) để huy động thêm nguồn lực xã hội đầu tư phát triển CSHT, giảm áp lực ngân sách nhà nước. Thời gian: 2024-2028. Chủ thể: UBND Quận 12, các nhà đầu tư tư nhân.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà hoạch định chính sách địa phương: Sử dụng luận văn làm cơ sở khoa học để xây dựng và hoàn thiện chính sách quản lý đầu tư công, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn NSNN.

2. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các quận, huyện: Áp dụng các giải pháp quản lý vốn, quy trình đấu thầu và kiểm soát thanh toán để nâng cao hiệu quả triển khai dự án.

3. Các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong lĩnh vực quản lý kinh tế và đầu tư công: Tham khảo khung lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và kết quả phân tích thực tiễn để phát triển nghiên cứu sâu hơn.

4. Các tổ chức tài chính, ngân hàng và nhà đầu tư tư nhân: Hiểu rõ cơ chế quản lý vốn đầu tư công, từ đó phối hợp hiệu quả trong các dự án hợp tác công - tư.

Câu hỏi thường gặp

1. Chính sách quản lý đầu tư xây dựng CSHT tại Quận 12 có điểm gì nổi bật?
   Chính sách tập trung vào việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn NSNN, minh bạch trong đấu thầu và kiểm soát thanh toán, đồng thời huy động các nguồn vốn xã hội. Ví dụ, tỷ lệ tiết kiệm trong đấu thầu đạt đến 27,28% năm 2021.

2. Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công tại Quận 12 như thế nào?
   Tỷ lệ giải ngân trung bình đạt 83,48% trong giai đoạn 2017-2021, thể hiện sự cải thiện trong quản lý vốn, dù năm 2021 giảm còn 68,09% do ảnh hưởng dịch bệnh.

3. Những khó khăn chính trong quản lý đầu tư xây dựng CSHT tại Quận 12 là gì?
   Bao gồm việc huy động vốn xã hội còn thấp, ảnh hưởng của dịch bệnh đến tiến độ giải ngân, và một số dự án chưa hoàn tất quyết toán vốn đầu tư.

4. Quận 12 đã học hỏi gì từ các địa phương khác?
   Quận 12 áp dụng bài học về phân cấp quản lý đầu tư công từ tỉnh Vĩnh Long, hoạch định đầu tư công từ Bình Phước và kiểm soát chặt chẽ để tránh sai phạm như Sóc Trăng.

5. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả quản lý vốn đầu tư công tại Quận 12?
   Cần tăng cường đào tạo cán bộ, hoàn thiện quy trình quản lý, tăng cường giám sát và áp dụng hình thức hợp tác công - tư để huy động thêm nguồn lực.

Kết luận

• Quận 12 đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong đầu tư xây dựng CSHT bằng nguồn vốn NSNN với hơn 300 dự án hoàn thành và tỷ lệ đường giao thông được nhựa hóa, bê tông hóa đạt 90,3%.
• Vốn NSNN đóng vai trò quan trọng làm vốn mồi, chiếm khoảng 14,46% tổng vốn đầu tư xã hội trong giai đoạn 2017-2021.
• Công tác đấu thầu và kiểm soát thanh toán vốn đầu tư được thực hiện nghiêm túc, góp phần tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.
• Luận văn đề xuất các giải pháp trọng tâm như hoàn thiện quy hoạch, phân cấp quản lý, nâng cao năng lực cán bộ và tăng cường giám sát đầu tư công.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá hiệu quả và mở rộng nghiên cứu sang các quận, huyện khác để nhân rộng mô hình quản lý hiệu quả.

Kêu gọi hành động: Các cơ quan quản lý và nhà hoạch định chính sách tại Quận 12 cần phối hợp chặt chẽ để triển khai các giải pháp hoàn thiện chính sách quản lý đầu tư xây dựng CSHT, nhằm phát huy tối đa hiệu quả nguồn vốn NSNN, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.