Đánh Giá Thực Trạng Và Đề Xuất Giải Pháp Phát Triển Rừng Trồng Cây Mỡ (Manglietia conifera Dandy) Tại Huyện Bình Gia, Tỉnh Lạng Sơn

• Tác giả: Dương Hữu Loan
• Người hướng dẫn: TS. Trần Công Quân
• Trường học: Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý tài nguyên rừng
• Đề tài: Đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp phát triển rừng trồng cây Mỡ (Manglietia conifera Dandy) tại huyện Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Lạng Sơn

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục tiêu đề tài
• 1.2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
• 1.2.1. Ý nghĩa khoa học
• 1.2.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 2.1. Nghiên cứu về phát triển trồng rừng trên Thế giới và Việt Nam
• 2.1.1. Nghiên cứu về phát triển trồng rừng trên Thế giới
• 2.1.2. Nghiên cứu về phát triển giống cây trồng lâm nghiệp
• 2.2. Nghiên cứu về trồng rừng
• 2.3. Nghiên cứu về quản lý bảo vệ rừng trồng
• 3. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
• 3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 3.3. Nội dung nghiên cứu
• 3.4. Quan điểm và cách tiếp cận của đề tài
• 3.5. Phương pháp ngoại nghiệp
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Trồng rừng nguyên liệu tại khu vực nghiên cứu
• 4.2. Công tác trồng, chăm sóc và khai thác rừng trồng
• 4.3. Đặc điểm sinh trưởng, tăng trưởng rừng trồng Mỡ tại khu vực nghiên cứu
• 4.4. Hiện trạng rừng trồng Mỡ tại khu vực nghiên cứu
• 4.5. Đánh giá sinh trưởng rừng trồng Mỡ tại khu vực nghiên cứu
• 4.6. Dự tính hiệu quả kinh tế rừng trồng Mỡ tuổi 5 tại khu vực nghiên cứu
• 4.7. Dự tính hiệu quả từ đặc điểm sinh trưởng, tăng trưởng
• 4.8. Đề xuất giải pháp phát triển rừng trồng Mỡ tại khu vực nghiên cứu
• 4.8.1. Về quy hoạch rừng và đất lâm nghiệp cho phát triển rừng trồng Mỡ
• 4.8.2. Giải pháp về quản lý bảo vệ rừng trồng Mỡ
• 4.8.3. Giải pháp về cải thiện giống trong trồng rừng
• 4.8.4. Giải pháp về công tác khuyến lâm
• 4.8.5. Giải pháp về kỹ thuật chăm sóc, tỉa thưa nuôi dưỡng rừng trồng Mỡ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới Thiệu Tổng Quan Về Phát Triển Rừng Trồng Cây Mỡ 50 60 ký tự

Việt Nam đang hội nhập quốc tế sâu rộng, hướng tới phát triển nhanh và bền vững. Trồng rừng kết hợp bảo vệ rừng tự nhiên, tăng độ che phủ là yếu tố then chốt để đánh giá sự phát triển bền vững. Phát triển rừng, đặc biệt là trồng cây Mỡ tại Bình Gia, Lạng Sơn, đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ môi trường. Rừng trồng mới không thể thay thế hoàn toàn rừng già, rừng nguyên sinh, do mất đi lớp thực bì quan trọng, dẫn đến xói lở đất và lũ lụt. Chất lượng rừng suy giảm là nguyên nhân trực tiếp của thiên tai, gây thiệt hại lớn. Cần chú trọng phát triển rừng trồng cây Mỡ bền vững để giảm thiểu tác động tiêu cực. Huyện Bình Gia, với khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp, có tiềm năng lớn để phát triển rừng trồng kinh doanh gỗ lớn, đặc biệt là cây Mỡ. Tuy nhiên, việc phát triển chưa tương xứng với tiềm năng địa phương.

1.1. Vai Trò Của Rừng Trồng Trong Phát Triển Bền Vững

Rừng đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí hậu, bảo tồn đa dạng sinh học, và cung cấp nguồn tài nguyên gỗ. Phát triển rừng trồng một cách bền vững góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời bảo vệ môi trường sống. Trồng rừng cần đi đôi với bảo vệ rừng tự nhiên, tỷ lệ che phủ rừng tăng là một trong các chỉ tiêu đánh giá phát triển bền vững ở các quốc gia trong bộ chỉ tiêu về tài nguyên và môi trường và chỉ tiêu phát triển bền vững.

1.2. Tiềm Năng Của Huyện Bình Gia Trong Phát Triển Rừng Trồng

Huyện Bình Gia, với diện tích đất lâm nghiệp lớn, có tiềm năng phát triển rừng trồng, đặc biệt là cây Mỡ Lạng Sơn. Khí hậu và thổ nhưỡng nơi đây rất thích hợp để cây Mỡ sinh trưởng và phát triển tốt, đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Huyện Bình Gia có hơn 94.000 ha đất lâm nghiệp, với 84.000 ha diện tích đất có rừng chiếm 89,3% trong đó diện tích rừng trồng gỗ lớn đạt 8. Loài cây trồng chủ yếu là Thông Mã vĩ, Keo, Bạch đàn, Hồi, Mỡ, Lát, Trám, Sấu và một số loài cây bản địa.

II. Thực Trạng Thách Thức Phát Triển Rừng Trồng Cây Mỡ 50 60 ký tự

Mặc dù có tiềm năng lớn, việc phát triển rừng trồng cây Mỡ tại Bình Gia vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Thiếu các công trình nghiên cứu đánh giá thực trạng trồng, chăm sóc, quản lý bảo vệ, và hiệu quả rừng trồng. Công tác phát triển rừng trồng gỗ lớn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của địa phương. Cần có đánh giá khách quan về hiện trạng, tìm ra những khó khăn để có giải pháp phù hợp. Đây là cơ sở khoa học để phát triển cây Mỡ một cách bền vững tại địa phương, nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo và tạo sinh kế cho người dân.

2.1. Hạn Chế Về Nghiên Cứu Và Đánh Giá Thực Trạng

Thiếu các nghiên cứu toàn diện về kỹ thuật trồng cây Mỡ, chăm sóc, quản lý, và hiệu quả kinh tế. Điều này gây khó khăn cho việc đưa ra các quyết định và giải pháp phát triển phù hợp. Cho đến nay chưa có một công trình nào đánh giá đúng thực trạng trồng, chăm sóc và quản lý bảo vệ và hiệu quả rừng trồng cây Mỡ tại khu vực nghiên cứu.

2.2. Khó Khăn Trong Quản Lý Và Bảo Vệ Rừng Trồng

Công tác quản lý và bảo vệ rừng trồng còn nhiều bất cập, dẫn đến tình trạng khai thác trái phép, cháy rừng, và sâu bệnh hại. Cần có các biện pháp quản lý và bảo vệ hiệu quả hơn để đảm bảo sự phát triển bền vững của rừng trồng cây Mỡ.

2.3. Vấn Đề Giống Cây Mỡ và Chất Lượng

Chất lượng cây Mỡ giống chưa được kiểm soát chặt chẽ. Nguồn cung cây giống chất lượng cao còn hạn chế, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng rừng trồng. Hiện nay một số nước có nền lâm nghiệp tiên tiến đã tạo được năng suất rừng trồng 40 - 50m3/ha/năm trên diện rộng, có nơi đã đạt năng suất 60 - 70 m3/ha/năm.

III. Cách Phát Triển Rừng Trồng Cây Mỡ Bền Vững Tại Bình Gia 50 60 ký tự

Để phát triển rừng trồng cây Mỡ bền vững tại Bình Gia, cần có các giải pháp toàn diện. Quy hoạch rừng và đất lâm nghiệp hợp lý, cải thiện giống cây trồng, áp dụng kỹ thuật chăm sóc tiên tiến, và tăng cường công tác khuyến lâm. Đồng thời, cần có chính sách hỗ trợ phù hợp để khuyến khích người dân tham gia trồng rừng. Phát triển rừng là trọng yếu để bảo vệ môi trường, rừng tự nhiên trong thời gia qua không có biến động giảm nhiều, điều này chứng tỏ Chính phủ khá chú trọng tới công tác bảo vệ rừng tự nhiên thay vì chỉ quan tâm tới trồng rừng.

3.1. Quy Hoạch Rừng Và Đất Lâm Nghiệp Chi Tiết

Xây dựng quy hoạch rừng và đất lâm nghiệp chi tiết, xác định rõ các vùng trồng cây Mỡ phù hợp. Đảm bảo tính khoa học và khả thi của quy hoạch, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển rừng trồng theo hướng bền vững. Rừng trồng mới không thể thay thế được rừng già, rừng nguyên sinh, bởi khi bị phá đi, lớp thực bì dày từ 0,50 - 1m cũng không còn, khi có mưa lũ sẽ gây ra tình trạng xói lở đất, lũ ống lũ quét.

3.2. Cải Thiện Giống Cây Mỡ Nâng Cao Năng Suất

Nghiên cứu và phát triển các giống cây Mỡ có năng suất cao, chất lượng tốt, và khả năng chống chịu sâu bệnh. Xây dựng hệ thống sản xuất và cung ứng cây Mỡ giống chất lượng, đáp ứng nhu cầu trồng rừng. Giống là một trong những khâu quan trọng nhất của trồng rừng và rừng trồng, đặc biệt là rừng trồng sản xuất. Theo Davidson (1996) thì giống được cải thiện có thể chiếm đến 50 - 60% năng suất rừng trồng.

3.3. Kỹ Thuật Chăm Sóc Tỉa Thưa Nuôi Dưỡng Rừng Mỡ

Áp dụng các kỹ thuật chăm sóc tiên tiến, bao gồm bón phân, làm cỏ, và phòng trừ sâu bệnh. Thực hiện tỉa thưa định kỳ để tạo điều kiện cho cây sinh trưởng và phát triển tốt. Beadle Chris (2006), khi nghiên cứu về nuôi dưỡng rừng Keo và Bạch đàn tạo gỗ lớn cho rằng rừng tạo gỗ lớn yêu cầu có đoạn thân thẳng, tròn đều, ít khuyết tật và kích thước đủ lớn để có thể làm gỗ xẻ, do đó các biện pháp kỹ thuật chủ yếu được áp dụng là tỉa cành, tỉa thưa kết hợp bón phân.

IV. Ứng Dụng Kết Quả Trồng Cây Mỡ Hiệu Quả Tại Bình Gia 50 60 ký tự

Việc áp dụng các giải pháp trên đã mang lại những kết quả tích cực cho phát triển rừng trồng cây Mỡ tại Bình Gia. Năng suất và chất lượng rừng trồng được nâng cao, góp phần tăng thu nhập cho người dân. Đồng thời, môi trường sinh thái được cải thiện, góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương. Kết quả nghiên cứu của đề tài là tài liệu tham khảo và bổ úng các thông tin liên quan về trồng rừng Mỡ tại khu vực nghiên cứu.

4.1. Nâng Cao Năng Suất Rừng Trồng Cây Mỡ

Áp dụng kỹ thuật tiên tiến giúp tăng năng suất rừng trồng. Sinh trưởng rừng trồng Mỡ tại xã Hưng Đạo đường kính (D1,3) trung đạt 7,47 cm, chiều cao vút ngọn trung bình là 6,53 m; trữ lượng trung bình đạt 21,8 m3/ha với tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 4,36 m3/ha/năm. Xã Hồng Phong đường kính (D1,3) trung bình đạt 7,33cm, chiều cao vút ngọn trung bình là 6,16 m; trữ lượng đạt 20,64 m3/ha với tốc độ tăng trường bình quân về trữ đạt 3,89 m3/ha/năm.

4.2. Cải Thiện Chất Lượng Gỗ Cây Mỡ

Gỗ cây Mỡ có giá trị kinh tế cao, được sử dụng rộng rãi trong xây dựng và sản xuất đồ gỗ. Việc cải thiện chất lượng gỗ giúp tăng giá trị sản phẩm và nâng cao hiệu quả kinh tế. Theo FAO (1999) những năm về cuối thế kỷ XX, tỷ lệ mất rừng vẫn thường xuyên xảy ra đặc biệt là ở các nước đang phát triển, các nước thuộc vùng nhiệt đới.

4.3. Lợi Ích Kinh Tế và Xã Hội Rõ Rệt

Trồng rừng Mỡ mang lại lợi ích kinh tế lớn cho người dân và địa phương. Các mô hình trồng rừng Mỡ (5 tuổi) đều đạt hiệu quả kinh tế, trong đó mô hình ở xã Hưng Đạo các chỉ tiêu hiệu quả kinh tế, như: NPV đạt từ 4,2 - 4,64 triệu đồng/ha/chu kỳ; IRR đạt 11,6 - 12,2% (so với chiết khấu 8%), BCR đạt 1,142-1,158 lần; nếu tính bình quân lợi nhuận ròng NPV/ha/năm (VAIN) đạt từ 842.

V. Kết Luận Triển Vọng Phát Triển Rừng Trồng Cây Mỡ 50 60 ký tự

Phát triển rừng trồng cây Mỡ tại Bình Gia có nhiều tiềm năng và triển vọng. Cần tiếp tục nghiên cứu, áp dụng các giải pháp tiên tiến, và có chính sách hỗ trợ phù hợp để khai thác tối đa tiềm năng này. Đồng thời, cần tăng cường quản lý và bảo vệ rừng trồng để đảm bảo sự phát triển bền vững. Rừng trồng cần đi đôi với bảo vệ rừng tự nhiên, tỷ lệ che phủ rừng tăng là một trong các chỉ tiêu đánh giá phát triển bền vững ở các quốc gia trong bộ chỉ tiêu về tài nguyên và môi trường và chỉ tiêu phát triển bền vững. Huyện Bình Gia có hơn 94.000 ha đất lâm nghiệp, với 84.000 ha diện tích đất có rừng chiếm 89,3%

5.1. Tiềm Năng Phát Triển Rừng Trồng Cây Mỡ

Nghiên cứu sâu hơn về khả năng thích nghi của cây Mỡ với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu địa phương, từ đó mở rộng vùng trồng và nâng cao hiệu quả. Huyện Bình Gia, với diện tích đất lâm nghiệp lớn, có tiềm năng phát triển rừng trồng, đặc biệt là cây Mỡ. Khí hậu và thổ nhưỡng nơi đây rất thích hợp để cây Mỡ sinh trưởng và phát triển tốt, đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân.

5.2. Giải Pháp Phát Triển Bền Vững

Phát triển rừng trồng cây Mỡ theo hướng đa mục tiêu, kết hợp sản xuất gỗ với bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển du lịch sinh thái. Các mô hình trồng rừng Mỡ (5 tuổi) đều đạt hiệu quả kinh tế, trong đó mô hình ở xã Hưng Đạo các chỉ tiêu hiệu quả kinh tế.

5.3. Chính Sách Hỗ Trợ Phát Triển Rừng Trồng

Hoàn thiện chính sách hỗ trợ phát triển rừng trồng, bao gồm hỗ trợ về vốn, kỹ thuật, và thị trường tiêu thụ sản phẩm. Cần có các biện pháp quản lý và bảo vệ hiệu quả hơn để đảm bảo sự phát triển bền vững của rừng trồng cây Mỡ. Chính sách hỗ trợ trồng rừng là yếu tố then chốt giúp phát triển rừng Mỡ bền vững.

Tổng quan nghiên cứu

Huyện Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn, với hơn 94.000 ha đất lâm nghiệp và tỷ lệ che phủ rừng đạt 89,3%, là vùng có tiềm năng lớn để phát triển rừng trồng gỗ lớn, trong đó cây Mỡ (Manglietia conifera Dandy) được xác định là loài cây trồng chủ lực. Giai đoạn 2021-2025, huyện đặt mục tiêu phát triển hơn 14.000 ha rừng trồng cây Mỡ nhằm nâng cao thu nhập và tạo sinh kế bền vững cho người dân địa phương. Tuy nhiên, thực trạng trồng, chăm sóc và quản lý rừng trồng cây Mỡ tại đây chưa được đánh giá toàn diện, gây khó khăn cho việc hoạch định chính sách phát triển phù hợp.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đánh giá thực trạng rừng trồng cây Mỡ tuổi 5 tại xã Hưng Đạo và Hồng Phong, phân tích đặc điểm sinh trưởng, tăng trưởng và hiệu quả kinh tế của các mô hình trồng rừng này, từ đó đề xuất các giải pháp phát triển bền vững. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 8/2022 đến tháng 6/2023, tập trung vào các ô tiêu chuẩn diện tích 500 m² tại hai xã trên.

Ý nghĩa của nghiên cứu không chỉ nằm ở việc cung cấp số liệu khoa học làm cơ sở cho việc phát triển rừng trồng cây Mỡ tại Bình Gia mà còn góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường sinh thái và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Các chỉ số sinh trưởng và hiệu quả kinh tế được đo đạc cụ thể, giúp đánh giá chính xác tiềm năng và hạn chế trong công tác trồng rừng hiện nay.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý tài nguyên rừng bền vững, kết hợp với các khái niệm về sinh trưởng cây trồng, hiệu quả kinh tế rừng trồng và kỹ thuật lâm sinh. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

• Lý thuyết sinh trưởng và tăng trưởng rừng trồng: tập trung vào các chỉ tiêu sinh trưởng như đường kính thân cây tại 1,3 m (D1,3), chiều cao vút ngọn (Hvn), chiều cao dưới cành (Hdc), và trữ lượng gỗ (m³/ha). Lý thuyết này giúp đánh giá khả năng phát triển và năng suất của rừng trồng cây Mỡ.

• Mô hình phân tích chi phí - lợi ích (CBA): được sử dụng để đánh giá hiệu quả kinh tế của các mô hình trồng rừng, dựa trên các chỉ tiêu như giá trị hiện tại ròng (NPV), tỷ suất thu hồi nội bộ (IRR), hệ số lợi ích - chi phí (BCR) và lợi nhuận ròng trung bình hàng năm trên một ha (VAIN).

Các khái niệm chuyên ngành quan trọng bao gồm: quản lý tài nguyên rừng bền vững, sinh trưởng cây trồng, hiệu quả kinh tế rừng trồng, kỹ thuật tỉa thưa, và phòng chống sâu bệnh hại.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa kế thừa số liệu thứ cấp và thu thập số liệu thực địa. Cụ thể:

• Nguồn dữ liệu: Số liệu kế thừa từ các báo cáo, hồ sơ trồng rừng, tài liệu kỹ thuật và các nghiên cứu trước đây về cây Mỡ. Số liệu thực địa được thu thập từ 10 ô tiêu chuẩn (OTC) diện tích 500 m² tại xã Hưng Đạo và Hồng Phong, với tổng diện tích khảo sát 5.000 m².

• Phương pháp chọn mẫu: Lựa chọn ô tiêu chuẩn đại diện cho các điều kiện sinh trưởng khác nhau trong khu vực nghiên cứu, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của số liệu.

• Phương pháp phân tích: Đo đạc các chỉ tiêu sinh trưởng (D1,3, Hvn, Hdc, Dt), đánh giá chất lượng cây (tốt, trung bình, xấu), khảo sát tình hình sâu bệnh hại. Phân tích hiệu quả kinh tế bằng phương pháp CBA trên phần mềm Excel, tính toán các chỉ tiêu NPV, IRR, BCR và VAIN.

• Timeline nghiên cứu: Từ tháng 8/2022 đến tháng 6/2023, bao gồm thu thập số liệu, xử lý dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng trồng rừng và diện tích rừng trồng Mỡ: Tính đến năm 2023, xã Hưng Đạo có 130 ha rừng trồng Mỡ, chiếm 70% tổng diện tích rừng trồng của xã; xã Hồng Phong có 115 ha, chiếm 45%. Tổng diện tích rừng trồng Mỡ tại hai xã là 245 ha, cho thấy sự tập trung phát triển loài cây này tại khu vực nghiên cứu.

2. Sinh trưởng và tăng trưởng rừng trồng Mỡ tuổi 5: Tại xã Hưng Đạo, đường kính trung bình D1,3 đạt 7,47 cm, chiều cao vút ngọn trung bình 6,53 m, trữ lượng trung bình 21,8 m³/ha, tốc độ tăng trưởng bình quân 4,36 m³/ha/năm. Tại xã Hồng Phong, D1,3 trung bình 7,33 cm, chiều cao 6,16 m, trữ lượng 20,64 m³/ha, tốc độ tăng trưởng 3,89 m³/ha/năm.

3. Tình hình sâu bệnh hại: Rừng trồng Mỡ xuất hiện một số loài sâu ong ăn lá và sâu kèn ở mức độ hại nhẹ; bệnh bố hóng và bệnh hán thư cũng được ghi nhận nhưng không gây thiệt hại nghiêm trọng.

4. Hiệu quả kinh tế: Mô hình trồng rừng Mỡ tại xã Hưng Đạo có NPV từ 4,2 đến 4,64 triệu đồng/ha/chu kỳ, IRR đạt 11,6 - 12,2% (vượt mức chiết khấu 8%), BCR từ 1,142 đến 1,158 lần, lợi nhuận ròng trung bình hàng năm (VAIN) đạt 842.664 - 927.014 đồng/ha/năm. Ở xã Hồng Phong, các chỉ tiêu này thấp hơn, phản ánh sự khác biệt về điều kiện sinh thái và kỹ thuật quản lý.

Thảo luận kết quả

Kết quả sinh trưởng và tăng trưởng cho thấy cây Mỡ phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của huyện Bình Gia, đặc biệt là tại xã Hưng Đạo với tốc độ tăng trưởng trữ lượng vượt trội hơn 11,8% so với xã Hồng Phong. Sự khác biệt này có thể do điều kiện lập địa, kỹ thuật chăm sóc và nguồn giống khác nhau. Các biểu đồ đường kính và chiều cao theo tuổi cây có thể minh họa rõ sự phát triển ổn định của rừng trồng Mỡ.

Tình hình sâu bệnh hại ở mức độ nhẹ cho thấy công tác quản lý bảo vệ rừng đã được thực hiện hiệu quả, tuy nhiên cần tiếp tục giám sát để tránh bùng phát dịch bệnh ảnh hưởng đến năng suất.

Hiệu quả kinh tế của mô hình trồng rừng Mỡ tại xã Hưng Đạo vượt mức chiết khấu 8%, chứng tỏ đầu tư vào rừng trồng Mỡ là khả thi và có lợi nhuận bền vững. So sánh với các nghiên cứu về Keo lai và Bạch đàn, cây Mỡ có tiềm năng trở thành cây trồng gỗ lớn chủ lực, góp phần đa dạng hóa sản phẩm lâm nghiệp và nâng cao giá trị kinh tế.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường quy hoạch và mở rộng diện tích trồng rừng Mỡ: Đề nghị huyện Bình Gia tập trung quy hoạch thêm khoảng 4.000 ha rừng trồng Mỡ trong giai đoạn 2024-2028, ưu tiên các vùng có điều kiện sinh thái phù hợp như xã Hưng Đạo. Chủ thể thực hiện là UBND huyện phối hợp với các phòng ban chuyên môn.

2. Cải thiện chất lượng giống cây Mỡ: Đẩy mạnh công tác chọn lọc và nhân giống cây trội, áp dụng kỹ thuật nhân giống sinh dưỡng để nâng cao chất lượng cây giống. Các vườn ươm hợp tác xã cần được hỗ trợ kỹ thuật và đầu tư trang thiết bị hiện đại. Thời gian thực hiện từ 2024-2026.

3. Áp dụng kỹ thuật chăm sóc và tỉa thưa hợp lý: Hướng dẫn người dân và chủ rừng áp dụng kỹ thuật tỉa thưa, tỉa cành nhằm tăng cường sinh trưởng và chất lượng gỗ, đồng thời phòng chống sâu bệnh hiệu quả. Tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật hàng năm từ 2024.

4. Tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng: Xây dựng hệ thống giám sát sâu bệnh, phối hợp với cộng đồng dân cư để bảo vệ rừng trồng khỏi khai thác trái phép và cháy rừng. Thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh kịp thời. Chủ thể là Hạt kiểm lâm huyện và các tổ chức cộng đồng, thực hiện liên tục.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý lâm nghiệp địa phương: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng kế hoạch phát triển rừng trồng cây Mỡ phù hợp với điều kiện địa phương, nâng cao hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường.

2. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành lâm nghiệp: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, số liệu sinh trưởng và phân tích kinh tế để phát triển các đề tài nghiên cứu tiếp theo về cây Mỡ và các loài cây trồng rừng khác.

3. Chủ rừng và người trồng rừng: Áp dụng các giải pháp kỹ thuật trồng, chăm sóc và quản lý rừng trồng Mỡ nhằm nâng cao năng suất và giá trị kinh tế, đồng thời phòng chống sâu bệnh hiệu quả.

4. Các tổ chức chính sách và phát triển nông thôn: Dựa trên kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách hỗ trợ phát triển rừng trồng bền vững, góp phần xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế vùng núi.

Câu hỏi thường gặp

1. Cây Mỡ có phù hợp với điều kiện khí hậu nào?
   Cây Mỡ thích hợp với khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa vùng núi, như tại huyện Bình Gia với nhiệt độ trung bình 20,8°C và lượng mưa trung bình 1.540 mm/năm, giúp cây sinh trưởng tốt.

2. Hiệu quả kinh tế của rừng trồng Mỡ như thế nào?
   Mô hình trồng rừng Mỡ 5 tuổi tại xã Hưng Đạo đạt NPV từ 4,2 - 4,64 triệu đồng/ha/chu kỳ, IRR 11,6 - 12,2%, vượt mức chiết khấu 8%, cho thấy đầu tư có lợi nhuận bền vững.

3. Các biện pháp phòng chống sâu bệnh cho rừng Mỡ là gì?
   Hiện tại sâu ong ăn lá và sâu kèn gây hại nhẹ, bệnh bố hóng và hán thư cũng ở mức độ nhẹ. Biện pháp phòng chống bao gồm giám sát thường xuyên, tỉa thưa hợp lý và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi cần thiết.

4. Mật độ trồng rừng Mỡ tối ưu là bao nhiêu?
   Nghiên cứu cho thấy mật độ khoảng 1.660 cây/ha với cự ly 3x2 m là phù hợp, giúp cây sinh trưởng tốt về chiều cao và đường kính, đồng thời thuận lợi cho công tác tỉa thưa.

5. Làm thế nào để nâng cao chất lượng giống cây Mỡ?
   Cần chọn lọc cây trội có hình thái cân đối, thân thẳng, sinh trưởng tốt làm cây mẹ, áp dụng kỹ thuật nhân giống sinh dưỡng và quản lý vườn ươm theo tiêu chuẩn quốc gia để đảm bảo chất lượng cây giống.

Kết luận

• Rừng trồng cây Mỡ tại huyện Bình Gia có tiềm năng phát triển lớn với sinh trưởng ổn định và hiệu quả kinh tế tích cực, đặc biệt tại xã Hưng Đạo.
• Tốc độ tăng trưởng trữ lượng trung bình đạt 4,36 m³/ha/năm tại xã Hưng Đạo và 3,89 m³/ha/năm tại xã Hồng Phong.
• Các mô hình trồng rừng Mỡ 5 tuổi đều có lợi nhuận ròng (NPV) và tỷ suất thu hồi nội bộ (IRR) vượt mức chiết khấu 8%, chứng tỏ tính khả thi về kinh tế.
• Công tác quản lý bảo vệ rừng và phòng chống sâu bệnh hiện đang được thực hiện hiệu quả nhưng cần tiếp tục duy trì và nâng cao.
• Đề xuất mở rộng quy hoạch, cải thiện giống, áp dụng kỹ thuật chăm sóc và tăng cường quản lý bảo vệ rừng nhằm phát triển bền vững rừng trồng cây Mỡ tại Bình Gia trong giai đoạn 2024-2028.

Hành động tiếp theo: Các cơ quan chức năng và chủ rừng cần phối hợp triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, giám sát sinh trưởng và hiệu quả kinh tế để điều chỉnh chính sách phù hợp. Để biết thêm chi tiết và ứng dụng thực tiễn, quý độc giả và các bên liên quan được khuyến khích tham khảo toàn bộ luận văn.