I. Tổng Quan Về Cấp Giấy Chứng Nhận QSDĐ Tư Nghĩa QN
Đất đai là tài nguyên vô cùng quý giá, là điều kiện tồn tại và phát triển của con người. Việc sử dụng và quản lý quỹ đất đai được thực hiện theo quy định của nhà nước, tuân thủ luật đất đai và những văn bản pháp lý có liên quan. Luật Đất đai năm 2013 ra đời, thay thế Luật Đất đai năm 2003 nhưng vẫn xác định nguyên lý căn bản đó là đất đai thuộc sở hữu toàn dân và do nhà nước thống nhất quản lý. Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân là mong đợi của người sử dụng đất, là căn cứ pháp lý để xác lập mối quan hệ pháp luật giữa người sử dụng đất và Nhà nước. Thông qua việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà nước và chính quyền các cấp sẽ nắm chắc quỹ đất và thực trạng sử dụng đất. Đồng thời có giải pháp đúng đắn để xử lý các trường hợp vi phạm Luật Đất đai, tranh chấp đất đai, đảm bảo công bằng và ổn định kinh tế - xã hội.
1.1. Tầm quan trọng của việc cấp GCN QSDĐ tại Tư Nghĩa
Để đảm bảo tính thống nhất trong công tác quản lý đất đai thì công tác đăng ký và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải được thực hiện nghiêm túc. Công tác này không chỉ đảm bảo sự thống nhất quản lý mà còn bảo đảm các quyền lợi và nghĩa vụ cho người sử dụng, giúp cho người sử dụng đất yên tâm đầu tư, sản xuất, xây dựng các công trình. Hiện nay vấn đề về đất đai là vấn đề được nhiều người quan tâm, tranh chấp, khiếu nại, lấn chiếm đất đai thường xuyên xảy ra và việc giải quyết vấn đề này cực kỳ nan giải do thiếu giấy tờ pháp lý.
1.2. Thực trạng thị trường bất động sản và vai trò của GCN QSDĐ
Cùng với quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước như ngày nay đã làm cho thị trường bất động sản trở nên sôi động, trong đó đất đai là hàng hoá chủ yếu của thị trường này. Nhưng thực tế trong thị trường này thị trường ngầm phát triển rất mạnh mẽ. Đó là vấn đề đáng lo ngại nhất hiện nay. Để đảm bảo cho thị trường này hoạt động công khai, minh bạch thì yêu cầu công tác đăng ký cấp Giấy chứng nhận phải được tiến hành. Ngoài ra một vấn đề quan trọng của việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là giúp cho Nhà nước có cơ sở pháp lý trong việc thu tiền sử dụng đất, tăng nguồn ngân sách cho nhà nước.
II. Thách Thức Trong Cấp GCN QSDĐ Tại Huyện Tư Nghĩa QN
Công tác đăng ký, cấp GCN QSDĐ của huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi mặc dù đã được các ngành, các cấp quan tâm nhưng đến nay vẫn còn nhiều bất cập. Việc tìm hiểu, đánh giá tình hình thực hiện công tác cấp GCN QSDĐ trên địa bàn huyện Tư Nghĩa giúp UBND huyện với tư cách đại diện Nhà nước sở hữu về đất đai có những biện pháp đẩy nhanh và tiến đến hoàn thiện công tác này theo chủ trương chung của Đảng, Nhà nước ta. Do đó, việc “Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi” là việc làm cần thiết.
2.1. Khó khăn trong thủ tục hành chính đất đai ở Tư Nghĩa
Hệ thống địa chính (Land administration) theo nghĩa rộng là hệ thống quản lý nhà nước về đất đai nói chung, bao gồm công cụ để quản lý đất đai (pháp luật, quy hoạch, kinh tế) và biện pháp hành chính để quản lý đất đai (hệ thống đăng ký, hồ sơ địa chính, bộ máy hành chính, thủ tục hành chính). Có thể hiểu công cụ quản lý chính là những thành phần xây dựng nên thể chế hành chính, còn biện pháp quản lý là các giải pháp nhằm xây dựng hệ thống các cơ quan quản lý, công chức, thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về đất đai [3].
2.2. Thiếu đồng bộ trong cơ sở dữ liệu đất đai Tư Nghĩa
Hệ thống hành chính trong quản lý nhà nước về đất đai Hiện nay, người ta thường gọi tắt hệ thống hành chính trong quản lý nhà nước về đất đai là hệ thống địa chính theo nghĩa hẹp. Hệ thống này quy định cụ thể các hồ sơ địa chính, cơ quan quản lý, cơ quan thực hiện dịch vụ công, công chức, viên chức, trình tự thủ tục hành chính mà chủ sở hữu và chủ sử dụng đất phải thực hiện để có được tư cách pháp lý của mình và của thửa đất có liên quan.
2.3. Năng lực cán bộ địa chính còn hạn chế tại Tư Nghĩa
Hạt nhân của hệ thống này là hồ sơ địa chính (cadastre) ghi nhận những thông tin cần thiết về các mặt tự nhiên, kinh tế, xã hội, pháp lý của thửa đất để phục vụ sự quản lý của nhà nước ở tầm vĩ mô và vi mô. Hệ thống hồ sơ địa chính phục vụ quản lý đất đai được chia thành 3 nhóm: Hệ thống địa bạ, Hệ thống bằng khoán và Hệ thống hỗn hợp [3].
III. Quy Trình Cấp Giấy Chứng Nhận QSDĐ Tại Tư Nghĩa QN
Hệ thống bằng khoán hay còn gọi là hệ thống giấy chứng nhận về đất đai là hệ thống hồ sơ địa chính trong quản lý đất đai dựa trên cơ sở thủ tục đăng ký đất đai (land registration), thành lập hồ sơ địa chính thống nhất (land records) và thay thế mọi giấy tờ pháp lý đối với thửa đất bằng một loại giấy gọi là Giấy chứng nhận về đất đai (land title certificate). Hệ thống bằng khoán ra đời sau hệ thống địa bạ và có xu hướng thay thế hệ thống địa bạ trong quá trình công nghiệp hóa kinh tế và hiện đại hóa hệ thống hành chính.
3.1. Đăng ký đất đai ban đầu và đăng ký biến động tại Tư Nghĩa
Hệ thống bằng khoán bao gồm quá trình đăng ký đất đai, thành lập hệ thống hồ sơ địa chính và cấp giấy chứng nhận về quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đối với thửa đất. Đăng ký đất đai bao gồm 2 loại là đăng ký ban đầu và đăng ký biến động. Đăng ký ban đầu là đăng ký do người mới có đất từ nguồn chưa được đăng ký thực hiện hoặc đăng ký khi thửa đất mới được xác lập.
3.2. Giấy chứng nhận QSDĐ Chứng thư pháp lý duy nhất
Giấy chứng nhận về đất đai là chứng thư pháp lý duy nhất về thửa đất do nhà nước cấp, thay thế cho tất cả mọi giấy tờ khác về đất đai được pháp luật dân sự thừa nhận. Giấy chứng nhận có thể chỉ phát hành 1 bản cho chủ sở hữu hoặc người sử dụng mà người quản lý chỉ nắm giữ trên hồ sơ địa chính, hoặc cũng có thể phát hành 2 bản mà chủ sở hữu hoặc người sử dụng giữ 1 bản và người quản lý giữ 1 bản.
IV. Đánh Giá Hiệu Quả Cấp GCN QSDĐ Tại Tư Nghĩa Quảng Ngãi
Mục đích của đề tài là đánh giá được thực trạng công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn huyện Tư Nghĩa. Từ đó, đề xuất được các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đăng ký đất đai, cấp giấy quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất chứng nhận trên địa bàn huyện Tư Nghĩa.
4.1. Thành tựu trong công tác đăng ký đất đai tại Tư Nghĩa
Kết quả cho thấy công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã đạt được những mặt sau: Thành lập Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hành chính theo cơ chế “một cửa”, trong đó có thủ tục đăng ký và cấp Giấy chứng nhận tiếp nhận tại trụ sở của Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai.
4.2. Sự phối hợp giữa các ban ngành trong cấp GCN QSDĐ
Đồng thời được sự quan tâm chỉ đạo của Sở Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng ĐKĐĐ tỉnh, UBND huyện, sự phối hợp chặt chẽ giữa các phòng, ban chức năng của huyện và UBND xã; các cán bộ CNVC luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, thường xuyên làm việc ngoài giờ để đẩy nhanh tiến độ.
4.3. Xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai tập trung tại Tư Nghĩa
Sau khi Văn phòng Đăng ký đất đai một cấp được thành lập, theo đó việc cập nhập, chỉnh lý hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu địa chính đã được thực hiện thường xuyên. Đến nay, đã xây dựng được mô hình cơ sở dữ liệu tập trung.
V. Giải Pháp Đẩy Nhanh Cấp GCN QSDĐ Tại Tư Nghĩa QN
Để đảm bảo công tác cấp GCN QSDĐ được thực hiện nhanh chóng và hiệu quả tại huyện Tư Nghĩa, cần có những giải pháp đồng bộ từ cơ cấu tổ chức, lực lượng nhân sự đến xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và cơ quan Tài nguyên và Môi trường là yếu tố then chốt.
5.1. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và nâng cao năng lực nhân sự
Về cơ cấu tổ chức. Về lực lượng nhân sự . Cần có đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, am hiểu về luật đất đai và quy trình thủ tục hành chính. Thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ.
5.2. Xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và hồ sơ địa chính số
Về xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và hồ sơ địa chính . Cần xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai đầy đủ, chính xác và được cập nhật thường xuyên. Số hóa hồ sơ địa chính để thuận tiện cho việc tra cứu và quản lý.
5.3. Tăng cường phối hợp giữa các cấp chính quyền và cơ quan TNMT
Về phía các cấp chính quyền . Về phía cơ quan Tài nguyên và Môi trường huyện Tư Nghĩa . Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và cơ quan Tài nguyên và Môi trường trong việc giải quyết các vướng mắc, khó khăn trong quá trình cấp GCN QSDĐ.
VI. Kết Luận Kiến Nghị Về Cấp GCN QSDĐ Tư Nghĩa QN
Công tác cấp GCN QSDĐ tại huyện Tư Nghĩa đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên vẫn còn nhiều tồn tại cần khắc phục. Việc đánh giá đúng thực trạng và đưa ra các giải pháp phù hợp sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý đất đai và bảo vệ quyền lợi của người sử dụng đất.
6.1. Tóm tắt những thành tựu và hạn chế đã đạt được
Tóm tắt những thành tựu đã đạt được trong công tác cấp GCN QSDĐ tại huyện Tư Nghĩa. Nêu rõ những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân của những hạn chế đó.
6.2. Đề xuất các kiến nghị cụ thể để cải thiện công tác
Đề xuất các kiến nghị cụ thể đối với các cấp chính quyền, cơ quan chức năng và người dân để cải thiện công tác cấp GCN QSDĐ. Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn thiện hệ thống quản lý đất đai để phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
