I. Tổng Quan Về Chính Sách Du Lịch Bền Vững TP
Du lịch đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và đời sống. Du lịch bền vững là xu hướng tất yếu, vừa đáp ứng nhu cầu du khách, vừa bảo vệ môi trường và cộng đồng địa phương. Luật Du lịch 2017 định nghĩa phát triển du lịch bền vững là sự phát triển đáp ứng đồng thời các yêu cầu về kinh tế - xã hội và môi trường, bảo đảm hài hòa lợi ích của các chủ thể tham gia hoạt động du lịch, không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu về du lịch trong tương lai. Chính sách phát triển du lịch đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn và thúc đẩy phát triển du lịch bền vững. Chính sách giúp thiết lập các quy định và cơ chế quản lý để giám sát và kiểm soát các hoạt động du lịch. Các chính sách có thể đưa ra các chính sách ưu đãi, hỗ trợ tài chính và khuyến khích các doanh nghiệp du lịch áp dụng các phương pháp bền vững. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII đã chỉ ra “Phấn đấu đưa nước ta trở thành một trung tâm du lịch, thương mại có tầm cỡ trong khu vực”. Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) có những lợi thế về vị trí địa lý, khí hậu, lại là một trung tâm văn hóa, giáo dục, thương mại, giao thông của cả nước.
1.1. Vai Trò Quan Trọng Của Du Lịch Trong Phát Triển Kinh Tế
Du lịch đóng góp vào tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ. Đồng thời tạo động lực phát triển cho các ngành kinh tế khác, tạo nhiều cơ hội việc làm và thu nhập cho người dân, là phương tiện quảng bá hiệu quả hình ảnh đất nước. Du lịch không chỉ đem lại những hiệu quả về mặt kinh tế mà còn mang lại những ý nghĩa sâu sắc về mặt xã hội: giải quyết việc làm, tạo thu nhập lớn, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, góp phần sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường, cảnh quan.
1.2. Định Hướng Phát Triển Du Lịch Bền Vững Ở Việt Nam
Luật Du lịch năm 2017 đưa ra định nghĩa: “Phát triển du lịch bền vững” là sự phát triển du lịch đáp ứng đồng thời các yêu cầu về kinh tế - xã hội và môi trường, bảo đảm hài hòa lợi ích của các chủ thể tham gia hoạt động du lịch, không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu về du lịch trong tương lai”. Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) có những lợi thế về vị trí địa lý, khí hậu, lại là một trung tâm văn hóa, giáo dục, thương mại, giao thông của cả nước.
II. Thách Thức Phát Triển Du Lịch Bền Vững Tại TP
Mặc dù đạt được nhiều thành tựu, TPHCM vẫn đối mặt với nhiều thách thức trong phát triển du lịch bền vững. TP.HCM chưa có định hướng chiến lược rõ ràng về phát triển du lịch bền vững; chưa có những hành động cụ thể, liên tục và thống nhất kết hợp với các doanh nghiệp trên địa bàn để đạt được phát triển du lịch bền vững. Về phía các doanh nghiệp du lịch, ý thức về phát triển du lịch bền vững chưa đảm bảo. Các doanh nghiệp chưa có những hành động cụ thể để góp phần vào phát triển du lịch bền vững trên địa bàn TP. Thành phố cũng chưa có những phương án thay thế linh hoạt sản phẩm du lịch trong những bối cảnh mới như dịch bệnh, yêu cầu của du khách ngày càng cao hơn, phát triển ứng dụng công nghệ điện tử đang bắt đầu lên ngôi để phát triển các sản phẩm du lịch thông minh, bối cảnh hợp tác vùng trong phát triển du lịch theo chuỗi, theo cụm du lịch…
2.1. Thiếu Định Hướng Chiến Lược Rõ Ràng Về Du Lịch Bền Vững
TP.HCM chưa có định hướng chiến lược rõ ràng về phát triển du lịch bền vững; chưa có những hành động cụ thể, liên tục và thống nhất kết hợp với các doanh nghiệp trên địa bàn để đạt được phát triển du lịch bền vững. Cần có một chiến lược cụ thể và rõ ràng, được xây dựng dựa trên các nghiên cứu chuyên sâu và có sự tham gia của các bên liên quan.
2.2. Ý Thức Về Du Lịch Bền Vững Của Doanh Nghiệp Còn Hạn Chế
Về phía các doanh nghiệp du lịch, ý thức về phát triển du lịch bền vững chưa đảm bảo. Các doanh nghiệp chưa có những hành động cụ thể để góp phần vào phát triển du lịch bền vững trên địa bàn TP. Cần nâng cao nhận thức của doanh nghiệp về lợi ích của du lịch bền vững và khuyến khích họ áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường và cộng đồng.
III. Nghiên Cứu Cấp Tỉnh Phương Pháp Đánh Giá Chính Sách 59 ký tự
Để đánh giá chính sách phát triển du lịch theo hướng bền vững tại TP.HCM, cần có phương pháp tiếp cận khoa học và toàn diện. Nghiên cứu này tập trung vào đánh giá tác động của hệ thống chính sách địa phương đến phát triển du lịch theo hướng bền vững ở TPHCM. Các tiêu chí đánh giá bao gồm: tính bền vững về kinh tế, văn hóa - xã hội và môi trường. Cần xác định những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của chính sách, từ đó đề xuất giải pháp nhằm đảm bảo chính sách thúc đẩy phát triển du lịch theo hướng bền vững của chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Luận án đặt mục tiêu đánh giá được tác động của hệ thống chính sách địa phương đến phát triển du lịch theo hướng bền vững ở TPHCM.
3.1. Tiêu Chí Đánh Giá Tính Bền Vững Của Chính Sách Du Lịch
Đánh giá dựa trên các khía cạnh: kinh tế, văn hóa - xã hội và môi trường. Tính bền vững về kinh tế được đo lường bằng khả năng tạo ra doanh thu, việc làm và đóng góp vào ngân sách địa phương. Tính bền vững về văn hóa - xã hội được đánh giá dựa trên khả năng bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng địa phương. Tính bền vững về môi trường được đo lường bằng khả năng giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên và bảo tồn đa dạng sinh học.
3.2. Xác Định Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Hiệu Quả Chính Sách
Cần xác định các yếu tố bên trong (năng lực quản lý, nguồn lực tài chính, sự phối hợp giữa các ban ngành) và yếu tố bên ngoài (thay đổi của thị trường, xu hướng du lịch, chính sách của trung ương) ảnh hưởng đến hiệu quả của chính sách. Kết quả thực hiện chính sách phát triển du lịch xét theo khía cạnh bền vững về mặt kinh tế . Kết quả thực hiện chính sách phát triển du lịch xét theo khía cạnh bền vững về mặt văn hóa - xã hội . Kết quả thực hiện chính sách phát triển du lịch xét theo khía cạnh bền vững về mặt môi trường.
IV. Giải Pháp Hoàn Thiện Chính Sách Phát Triển Du Lịch TP
Để phát triển du lịch theo hướng bền vững, TP.HCM cần đổi mới tư duy, xây dựng quy hoạch bài bản, phát triển sản phẩm du lịch đa dạng, nâng cấp cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật. Phát huy sự tham gia của doanh nghiệp, phát triển nguồn nhân lực và tăng cường xúc tiến quảng bá du lịch. Quan trọng nhất là tăng cường liên kết, hợp tác phát triển du lịch với các địa phương khác. Các chính sách có thể đưa ra các chính sách ưu đãi, hỗ trợ tài chính và khuyến khích các doanh nghiệp du lịch áp dụng các phương pháp bền vững. Thành phố cũng chưa có những phương án thay thế linh hoạt sản phẩm du lịch trong những bối cảnh mới như dịch bệnh, yêu cầu của du khách ngày càng cao hơn, phát triển ứng dụng công nghệ điện tử đang bắt đầu lên ngôi để phát triển các sản phẩm du lịch thông minh, bối cảnh hợp tác vùng trong phát triển du lịch theo chuỗi, theo cụm du lịch…
4.1. Đổi Mới Tư Duy Và Xây Dựng Quy Hoạch Du Lịch Bền Vững
Cần có tư duy mới về du lịch bền vững, không chỉ tập trung vào lợi nhuận kinh tế mà còn quan tâm đến bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng. Đồng thời xây dựng quy hoạch du lịch bài bản, đảm bảo sự phát triển hài hòa giữa các khu vực và loại hình du lịch.
4.2. Phát Triển Sản Phẩm Du Lịch Đa Dạng Chất Lượng Cao
Đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, tập trung vào các loại hình du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa. Nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách. Phát triển sản phẩm du lịch bền vững (du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch văn hóa).
4.3. Phát Huy Sự Tham Gia Của Doanh Nghiệp và Cộng đồng
Cần có sự tham gia và hợp tác của các doanh nghiệp địa phương cũng như cộng đồng để xây dựng các chính sách phát triển du lịch bền vững một cách đồng bộ, hiệu quả.
V. Du Lịch Bền Vững TP
Nghiên cứu này đã đánh giá thực trạng chính sách phát triển du lịch bền vững tại TP.HCM, chỉ ra những thách thức và đề xuất giải pháp. Cần tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến du lịch bền vững và triển khai các giải pháp một cách đồng bộ để đạt được mục tiêu phát triển du lịch bền vững của thành phố. Với những lợi thế nói trên, du lịch hiện đang là ngành kinh tế quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội của TPHCM, TPHCM cũng đang là điểm đến du lịch thu hút nhiều du khách nhất Việt Nam.
5.1. Tóm Tắt Kết Quả Nghiên Cứu Về Chính Sách Du Lịch
Nghiên cứu đã chỉ ra những điểm mạnh và điểm yếu của chính sách phát triển du lịch hiện tại, đồng thời xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của chính sách. Vị thế này của Thành phố được thể hiện qua đóng góp của ngành du lịch thành phố chiếm khoảng 25% tổng GDP du lịch quốc gia năm 2022.
5.2. Đề Xuất Kiến Nghị Cho Phát Triển Du Lịch Bền Vững Tương Lai
Đề xuất các kiến nghị cụ thể cho chính quyền TP.HCM, các doanh nghiệp du lịch và cộng đồng địa phương để cùng chung tay xây dựng du lịch bền vững. Cần có những hành động cụ thể, liên tục và thống nhất kết hợp với các doanh nghiệp trên địa bàn để đạt được phát triển du lịch bền vững.
