CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA NHẬT BẢN Ở ĐÔNG Á, DƯỚI THỜI CỦA THỦ TƯỚNG KOIZUMI

• Tác giả: Do Thị Thu Hà
• Người hướng dẫn: PGS. Đặng Xuân Kháng
• Trường học: Trường Đại Học Khoa Học Xã Hội Và Nhân Văn
• Chuyên ngành: Quan Hệ Quốc Tế
• Đề tài: Chính Sách Đối Ngoại Của Nhật Bản Ở Đông Á, Dưới Thời Của Thủ Tướng Koizumi
• Loại tài liệu: Luận văn Thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2010
• Địa điểm: Hà Nội

• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ HÌNH THÀNH CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA NHẬT BẢN ĐỐI VỚI ĐÔNG Á DƯỚI THỜI THỦ TƯỚNG KOIZUMI (2001-2006)
• 1.1. Bối cảnh trong và ngoài nước
• 1.1.1. Bối cảnh quốc tế và khu vực
• 1.1.2. Tình hình Nhật Bản
• 1.2. Vài nét về Thủ tướng J. Chính sách đối ngoại của Nhật Bản
• 1.2.1. Liên minh Nhật - Mỹ vẫn là trụ cột
• 1.2.2. Nâng cao vai trò trên trường quốc tế
• 1.2.3. Tạo lập vị thế chủ đạo ở châu Á
• 2. CHƯƠNG 2: CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA NHẬT BẢN ĐỐI VỚI ĐÔNG Á DƯỚI THỜI THỦ TƯỚNG KOIZUMI (2001-2006)
• 2.1. Hợp tác song phương
• 2.1.1. Quan hệ Nhật Bản - Trung Quốc
• 2.1.2. Quan hệ Nhật Bản - Hàn Quốc
• 2.1.3. Quan hệ Nhật Bản - CHDCND Triều Tiên
• 2.2. Hợp tác khu vực
• 2.2.1. Quan hệ Nhật Bản - ASEAN
• 2.2.2. Quan hệ Nhật Bản và ASEAN + 3
• 2.2.3. Hợp tác ba bên Nhật Bản - Trung Quốc - Hàn Quốc
• 3. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA NHẬT BẢN ĐỐI VỚI ĐÔNG Á DƯỚI THỜI THỦ TƯỚNG KOIZUMI (2001-2006)
• 3.1. Những đặc điểm cơ bản
• 3.2. Những tác động tới thế giới, khu vực và quan hệ Việt Nam - Nhật Bản
• KẾT LUẬN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Chính Sách Đối Ngoại Nhật Bản Thời Koizumi 55

Chính sách đối ngoại của bất kỳ quốc gia nào đều được hình thành dựa trên sự tương tác giữa tình hình trong nước, khu vực và quốc tế. Trong bối cảnh cuối thế kỷ XX và đầu thế kỷ XXI, môi trường trong và ngoài nước Nhật Bản có nhiều thay đổi lớn. Nhật Bản cần điều chỉnh chính sách đối ngoại phù hợp với tình hình mới, đặc biệt là với khu vực Đông Á - một khu vực có vai trò đặc biệt quan trọng. Thủ tướng Koizumi đã có những điều chỉnh quan trọng trong giai đoạn này. Sự thay đổi này vừa phản ánh bối cảnh thế giới vừa phục vụ lợi ích quốc gia của Nhật Bản trong một khu vực có tầm quan trọng chiến lược.

1.1. Bối Cảnh Quốc Tế và Khu Vực tác động tới Nhật Bản

Từ sau Chiến tranh Lạnh, khu vực châu Á - Thái Bình Dương và thế giới nói chung, cũng như Đông Á nói riêng đã có nhiều biến đổi sâu sắc. Toàn cầu hóa, khu vực hóa diễn ra mạnh mẽ, thúc đẩy liên kết, hợp tác giữa các quốc gia. Sự trỗi dậy của Trung Quốc, sự suy giảm sức mạnh tương đối của Nhật Bản, và vai trò của Mỹ trong khu vực đặt ra nhiều thách thức. Các vấn đề an ninh như tranh chấp lãnh thổ, khủng hoảng hạt nhân Triều Tiên, và khủng bố cũng ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại của Nhật Bản.

1.2. Tình Hình Kinh Tế và Chính Trị Nội Bộ Nhật Bản

Sau giai đoạn tăng trưởng thần kỳ, kinh tế Nhật Bản suy thoái từ năm 1990 do sự sụp đổ của "nền kinh tế bong bóng". Tỷ lệ tăng GDP giảm sút, ngành ngân hàng, tài chính gặp khó khăn. Chính trị Nhật Bản cũng biến động với việc thay đổi liên tục thủ tướng. Yêu cầu sửa đổi Hiến pháp, đặc biệt là điều 9, gia tăng, phản ánh mong muốn Nhật Bản trở thành một quốc gia bình thường, có quân đội riêng. Những khó khăn này tạo áp lực buộc chính phủ phải tìm kiếm các giải pháp thông qua chính sách đối ngoại.

II. 6 Yếu Tố Hình Thành Chính Sách Đối Ngoại Koizumi Tại Đông Á 58

Thực trạng kinh tế, chính trị, và xã hội ở Nhật Bản đóng vai trò quan trọng trong việc định hình chính sách đối ngoại. Sự điều chỉnh chính sách trước hết và căn bản là phục vụ nhu cầu nội tại của Nhật Bản. Sau chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật Bản đã vươn lên trở thành một cường quốc kinh tế, nhưng sự phát triển này chững lại từ năm 1990. Các yếu tố này bao gồm sự trỗi dậy của Trung Quốc, các vấn đề an ninh khu vực, và yêu cầu cải cách chính trị trong nước.

2.1. Khủng Hoảng Kinh Tế và Cải Cách Cơ Cấu Kinh Tế

Cuộc khủng hoảng kinh tế thập niên 1990 tác động mạnh mẽ đến chính sách đối ngoại của Nhật Bản. "Sách trắng về thương mại năm 2001" cho thấy mô hình kinh tế "đàn nhạn bay" đã chấm dứt. Chính phủ Koizumi tập trung vào cải cách cơ cấu kinh tế, thúc đẩy thương mại tự do, và tăng cường hợp tác kinh tế với các nước Đông Á để phục hồi kinh tế.

2.2. Thay Đổi Chính Trị và Xu Hướng Sửa Đổi Hiến Pháp

Nền chính trị Nhật Bản biến động với việc thay đổi liên tục thủ tướng trước khi Koizumi lên nắm quyền. Đảng DCTD mất vai trò lãnh đạo sau 38 năm. Tham nhũng chính trị và bê bối tài chính gây bất bình trong dân chúng. Xu hướng sửa đổi Hiến pháp, đặc biệt là điều 9, gia tăng, phản ánh mong muốn Nhật Bản trở thành một quốc gia bình thường.

III. Cách Tiếp Cận Song Phương Trong Chính Sách Đối Ngoại Nhật Bản 57

Chính sách đối ngoại của Nhật Bản dưới thời Thủ tướng Koizumi tập trung vào việc tăng cường quan hệ song phương với các quốc gia quan trọng trong khu vực Đông Á. Điều này bao gồm việc duy trì và củng cố quan hệ với Trung Quốc và Hàn Quốc, mặc dù có những thách thức lịch sử và chính trị. Bên cạnh đó, Nhật Bản cũng tìm cách cải thiện quan hệ với CHDCND Triều Tiên, mặc dù còn nhiều khó khăn.

3.1. Quan Hệ Nhật Bản Trung Quốc Thách Thức và Cơ Hội

Quan hệ Nhật Bản - Trung Quốc vừa là đối tác kinh tế quan trọng, vừa là đối thủ cạnh tranh ảnh hưởng trong khu vực. Vấn đề lịch sử, tranh chấp lãnh thổ (Senkaku/Điếu Ngư), và cạnh tranh chiến lược gây căng thẳng. Tuy nhiên, hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư vẫn tiếp tục phát triển. Koizumi tìm cách duy trì đối thoại và hợp tác, đồng thời khẳng định vai trò lãnh đạo của Nhật Bản trong khu vực.

3.2. Quan Hệ Nhật Bản Hàn Quốc Vượt Qua Quá Khứ

Quan hệ Nhật Bản - Hàn Quốc cũng chịu ảnh hưởng bởi vấn đề lịch sử, đặc biệt là vấn đề phụ nữ mua vui trong Thế chiến II. Tuy nhiên, hai nước có nhiều điểm chung về lợi ích chiến lược, kinh tế và an ninh. Koizumi nỗ lực hàn gắn quan hệ, thúc đẩy hợp tác kinh tế, văn hóa, và an ninh. Hai nước cùng chia sẻ quan điểm về vấn đề Triều Tiên và hợp tác trong khuôn khổ song phương và đa phương.

3.3. Quan Hệ Nhật Bản CHDCND Triều Tiên Vấn Đề Bắt Cóc Công Dân

Quan hệ Nhật Bản - CHDCND Triều Tiên gặp nhiều khó khăn do chương trình hạt nhân của Triều Tiên và vấn đề bắt cóc công dân Nhật Bản. Chính phủ Koizumi kiên quyết yêu cầu Triều Tiên giải quyết vấn đề bắt cóc, đồng thời tham gia các nỗ lực quốc tế để giải quyết vấn đề hạt nhân. Mặc dù quan hệ căng thẳng, Nhật Bản vẫn duy trì kênh đối thoại để giải quyết các vấn đề nhân đạo và an ninh.

IV. Hợp Tác Khu Vực Vai Trò Nhật Bản Trong ASEAN 3 55

Ngoài quan hệ song phương, Nhật Bản cũng tích cực tham gia vào các khuôn khổ hợp tác khu vực như ASEAN + 3 (với Trung Quốc và Hàn Quốc). ASEAN +3 đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, tài chính, và an ninh trong khu vực. Koizumi coi trọng vai trò của ASEAN và tìm cách tăng cường hợp tác với ASEAN thông qua các sáng kiến kinh tế và an ninh.

4.1. Quan Hệ Nhật Bản ASEAN Đối Tác Tin Cậy

Nhật Bản là đối tác kinh tế quan trọng của ASEAN, cung cấp viện trợ phát triển (ODA), đầu tư, và thương mại. Hai bên hợp tác trong nhiều lĩnh vực như kinh tế, an ninh, văn hóa, và môi trường. Koizumi thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược với ASEAN, tăng cường hợp tác trong khuôn khổ ASEAN + 3, và hỗ trợ các nỗ lực hội nhập khu vực.

4.2. Quan Hệ Nhật Bản và ASEAN 3 Hợp Tác và Thách Thức

ASEAN +3 là khuôn khổ hợp tác quan trọng để thúc đẩy hội nhập khu vực Đông Á. Nhật Bản tham gia tích cực vào các hoạt động hợp tác trong khuôn khổ này, nhưng cũng đối mặt với các thách thức như sự cạnh tranh ảnh hưởng với Trung Quốc, sự khác biệt về lợi ích quốc gia, và các vấn đề chính trị nhạy cảm. Tuy vậy, Nhật Bản vẫn coi ASEAN +3 là nền tảng quan trọng cho an ninh và thịnh vượng của khu vực.

4.3. Hợp Tác Ba Bên Nhật Bản Trung Quốc Hàn Quốc

Hợp tác ba bên giữa Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc là một phần quan trọng của cấu trúc khu vực. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa ba nước thường xuyên bị ảnh hưởng bởi các vấn đề lịch sử và tranh chấp lãnh thổ. Dưới thời Koizumi, mặc dù có những khó khăn, hợp tác ba bên vẫn tiếp tục trong các lĩnh vực kinh tế và văn hóa, thể hiện nỗ lực duy trì đối thoại và hợp tác.

V. Đặc Điểm Nổi Bật Trong Chính Sách Đối Ngoại Của Koizumi 52

Chính sách đối ngoại của Nhật Bản dưới thời Thủ tướng Koizumi có một số đặc điểm nổi bật. Thứ nhất, nhấn mạnh vai trò của liên minh Nhật - Mỹ. Thứ hai, tăng cường vai trò của Nhật Bản trong khu vực và trên thế giới. Thứ ba, chú trọng hợp tác kinh tế và an ninh với các nước Đông Á. Thứ tư, đối mặt với các thách thức lịch sử và chính trị một cách thực dụng.

5.1. Liên Minh Nhật Mỹ Vẫn Là Trụ Cột trong chính sách

Liên minh Nhật - Mỹ tiếp tục là nền tảng của chính sách an ninh và đối ngoại của Nhật Bản dưới thời Koizumi. Nhật Bản tăng cường hợp tác quân sự với Mỹ, ủng hộ các chính sách của Mỹ trong khu vực, và cho phép quân đội Mỹ đóng quân trên lãnh thổ Nhật Bản. Tuy nhiên, Nhật Bản cũng tìm cách đa dạng hóa quan hệ đối ngoại và giảm sự phụ thuộc vào Mỹ.

5.2. Nâng Cao Vai Trò Trên Trường Quốc Tế

Nhật Bản tìm cách nâng cao vai trò trên trường quốc tế thông qua việc tham gia tích cực vào các tổ chức quốc tế, đóng góp vào các hoạt động gìn giữ hòa bình, và thúc đẩy các sáng kiến phát triển. Koizumi ủng hộ các cải cách trong Liên Hợp Quốc và tìm cách tăng cường ảnh hưởng của Nhật Bản trong các tổ chức tài chính quốc tế.

VI. Tác Động Chính Sách Koizumi và Quan Hệ Việt Nam Nhật Bản 59

Chính sách đối ngoại của Nhật Bản dưới thời Thủ tướng Koizumi có tác động đáng kể đến khu vực, thế giới và quan hệ Việt Nam - Nhật Bản. Quan hệ Việt Nam - Nhật Bản được nâng lên thành đối tác chiến lược vào giữa năm 2007. Việt Nam coi trọng vai trò của Nhật Bản trong khu vực và tìm cách tăng cường hợp tác với Nhật Bản trong nhiều lĩnh vực.

6.1. Ảnh Hưởng Đến Thế Giới Khu Vực và Việt Nam

Chính sách của Koizumi góp phần vào sự ổn định và phát triển của khu vực Đông Á, nhưng cũng gây ra một số căng thẳng và bất ổn. Quan hệ Việt Nam - Nhật Bản được hưởng lợi từ chính sách này, với sự gia tăng viện trợ phát triển, đầu tư, và thương mại. Việt Nam coi Nhật Bản là đối tác kinh tế hàng đầu.

6.2. Bài Học Kinh Nghiệm và Tương Lai Quan Hệ Việt Nhật

Nghiên cứu chính sách đối ngoại của Nhật Bản dưới thời Koizumi mang lại nhiều bài học kinh nghiệm cho Việt Nam trong việc hoạch định chính sách đối ngoại. Việt Nam cần tiếp tục phát huy quan hệ đối tác chiến lược với Nhật Bản, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, an ninh, và văn hóa, đồng thời đóng góp vào sự ổn định và phát triển của khu vực.

## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh khu vực châu Á - Thái Bình Dương được đánh giá là vùng có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới, với sự hiện diện của ba siêu cường kinh tế Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc, chính sách đối ngoại của Nhật Bản đối với Đông Á trở thành một chủ đề nghiên cứu quan trọng. Giai đoạn 2001-2006, dưới thời Thủ tướng Junichiro Koizumi, Nhật Bản đã có nhiều điều chỉnh trong chính sách đối ngoại nhằm thích ứng với những biến động quốc tế và khu vực. Luận văn tập trung phân tích chính sách đối ngoại của Nhật Bản với Đông Á trong giai đoạn này, bao gồm các mối quan hệ song phương với Trung Quốc, Hàn Quốc, CHDCND Triều Tiên và các khuôn khổ hợp tác đa phương như ASEAN, ASEAN+3.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ cơ sở hình thành, nội dung và tác động của chính sách đối ngoại Nhật Bản dưới thời Koizumi, đồng thời đánh giá ảnh hưởng của chính sách này đến cục diện chính trị, kinh tế và an ninh khu vực Đông Á. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2001-2006, với trọng tâm là các hoạt động ngoại giao, hợp tác kinh tế và các vấn đề tranh chấp lãnh thổ, lịch sử giữa Nhật Bản và các nước láng giềng trong khu vực. Ý nghĩa nghiên cứu không chỉ góp phần làm sáng tỏ chính sách đối ngoại của Nhật Bản mà còn cung cấp cơ sở tham khảo cho các nhà hoạch định chính sách và học giả quan tâm đến quan hệ quốc tế Đông Á.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết quan hệ quốc tế như:

- **Lý thuyết thực dụng (Realism):** Nhấn mạnh vai trò của quyền lực và lợi ích quốc gia trong chính sách đối ngoại, giải thích sự cạnh tranh và mâu thuẫn giữa các cường quốc trong khu vực Đông Á.
- **Lý thuyết hợp tác khu vực (Regionalism):** Phân tích các cơ chế hợp tác đa phương như ASEAN+3, vai trò của Nhật Bản trong việc thúc đẩy liên kết khu vực.
- **Khái niệm an ninh khu vực:** Bao gồm an ninh truyền thống (tranh chấp lãnh thổ, quân sự) và an ninh phi truyền thống (khủng bố, môi trường, dịch bệnh).
- **Khái niệm chính sách đối ngoại chủ động và độc lập:** Phân tích sự chuyển hướng trong chính sách ngoại giao của Nhật Bản dưới thời Koizumi, từ phụ thuộc sang chủ động hơn.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu:** Luận văn sử dụng dữ liệu thứ cấp từ các tài liệu chính thức của chính phủ Nhật Bản, các báo cáo quốc tế, sách trắng ngoại giao, các bài viết học thuật trong và ngoài nước, cùng các số liệu thống kê kinh tế, thương mại.
- **Phương pháp phân tích:** Kết hợp phương pháp lịch sử để xem xét diễn biến chính sách, phương pháp phân tích nội dung để đánh giá các văn bản chính sách, và phương pháp so sánh để đối chiếu quan hệ Nhật Bản với từng quốc gia trong khu vực.
- **Timeline nghiên cứu:** Tập trung phân tích giai đoạn 2001-2006, tương ứng với nhiệm kỳ Thủ tướng Koizumi, nhằm đánh giá sự thay đổi và tác động của chính sách đối ngoại trong khoảng thời gian này.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Liên minh Nhật - Mỹ vẫn là trụ cột chính sách đối ngoại:** Khoảng 47.000 quân Mỹ đồn trú tại Nhật Bản, trong đó hơn một nửa ở Okinawa, tạo nền tảng an ninh cho Nhật Bản. Thủ tướng Koizumi thắt chặt quan hệ với Mỹ, tăng cường hợp tác an ninh, đặc biệt sau sự kiện 11/9/2001.

2. **Quan hệ Nhật Bản - Trung Quốc có nhiều biến động:** Mặc dù hợp tác kinh tế tăng trưởng, với kim ngạch thương mại đạt hàng tỷ USD, quan hệ chính trị căng thẳng do các vấn đề lịch sử, tranh chấp lãnh thổ (quần đảo Senkaku/Điếu Ngư), và các sự kiện như thăm đền Yasukuni của Koizumi. Tỷ lệ người Nhật thân thiện với Trung Quốc chỉ đạt 32,4%, trong khi 63,4% có quan điểm không thân thiện.

3. **Quan hệ Nhật Bản - Hàn Quốc chịu ảnh hưởng bởi tranh chấp lịch sử và lãnh thổ:** Vấn đề đảo Takeshima (Dokdo) và sách giáo khoa lịch sử gây căng thẳng. Tuy nhiên, hợp tác kinh tế vẫn phát triển, với kim ngạch thương mại tăng đều, thâm hụt thương mại của Hàn Quốc với Nhật Bản lên tới khoảng 25 tỷ USD năm 2006.

4. **Quan hệ Nhật Bản - CHDCND Triều Tiên phức tạp:** Hai chuyến thăm của Koizumi tới Bình Nhưỡng năm 2002 và 2004 đánh dấu bước đột phá ngoại giao, với cam kết viện trợ lương thực và y tế. Tuy nhiên, các vấn đề bắt cóc công dân Nhật, chương trình hạt nhân của Triều Tiên và các bất đồng khác vẫn chưa được giải quyết triệt để.

### Thảo luận kết quả

Các phát hiện cho thấy chính sách đối ngoại của Nhật Bản dưới thời Koizumi là sự kết hợp giữa duy trì liên minh truyền thống với Mỹ và tăng cường chủ động trong khu vực Đông Á. Sự phức tạp trong quan hệ với Trung Quốc và Hàn Quốc phản ánh những mâu thuẫn lịch sử và tranh chấp lãnh thổ chưa được giải quyết, ảnh hưởng tiêu cực đến hợp tác kinh tế và chính trị. Trong khi đó, chính sách với CHDCND Triều Tiên thể hiện sự linh hoạt nhưng cũng đầy thách thức do các vấn đề an ninh khu vực.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ thương mại, đầu tư giữa Nhật Bản và các nước Đông Á, cũng như bảng so sánh quan điểm dân chúng về các quốc gia láng giềng. So sánh với các nghiên cứu trước đây, luận văn làm rõ hơn vai trò cá nhân Thủ tướng Koizumi trong việc định hình chính sách đối ngoại, đồng thời nhấn mạnh tác động của các yếu tố nội tại và quốc tế.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Tăng cường đối thoại chính trị đa phương:** Thiết lập các diễn đàn thường xuyên giữa Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và CHDCND Triều Tiên nhằm giảm căng thẳng lịch sử và tranh chấp lãnh thổ, hướng tới ổn định chính trị khu vực trong vòng 3-5 năm tới.

2. **Phát triển hợp tác kinh tế bền vững:** Khuyến khích các doanh nghiệp Nhật Bản mở rộng đầu tư vào các nước Đông Á, đồng thời thúc đẩy các hiệp định thương mại tự do để tăng kim ngạch thương mại, giảm thâm hụt thương mại, trong 5 năm tới.

3. **Đẩy mạnh hợp tác an ninh phi truyền thống:** Tăng cường phối hợp trong phòng chống khủng bố, thiên tai, dịch bệnh và bảo vệ môi trường, qua các cơ chế đa phương như ASEAN+3, trong vòng 2-3 năm.

4. **Cải thiện hình ảnh và giao lưu văn hóa:** Tăng cường các chương trình giao lưu văn hóa, giáo dục và khoa học kỹ thuật nhằm xây dựng lòng tin và sự hiểu biết giữa các dân tộc, do Bộ Ngoại giao và các tổ chức văn hóa thực hiện liên tục.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Nhà hoạch định chính sách:** Cung cấp cơ sở phân tích chính sách đối ngoại Nhật Bản, giúp xây dựng chiến lược phù hợp trong quan hệ quốc tế Đông Á.
- **Học giả và sinh viên ngành Quan hệ quốc tế:** Tài liệu tham khảo chi tiết về chính sách đối ngoại Nhật Bản giai đoạn 2001-2006, phương pháp nghiên cứu và phân tích chính sách.
- **Doanh nghiệp và nhà đầu tư:** Hiểu rõ bối cảnh chính trị - kinh tế khu vực để đưa ra quyết định đầu tư và hợp tác kinh doanh hiệu quả.
- **Cơ quan ngoại giao và tổ chức quốc tế:** Hỗ trợ trong việc xây dựng các chương trình hợp tác, đối thoại khu vực và giải quyết các vấn đề tranh chấp.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Chính sách đối ngoại của Nhật Bản dưới thời Koizumi có điểm gì nổi bật?**  
Chính sách tập trung vào duy trì liên minh với Mỹ, tăng cường vai trò khu vực và quốc tế, đồng thời thể hiện sự chủ động và độc lập hơn trong quan hệ với các nước Đông Á.

2. **Những vấn đề chính gây căng thẳng trong quan hệ Nhật Bản - Trung Quốc là gì?**  
Bao gồm tranh chấp lãnh thổ quần đảo Senkaku, vấn đề lịch sử trong sách giáo khoa và các chuyến thăm đền Yasukuni của Thủ tướng Koizumi.

3. **Quan hệ Nhật Bản - Hàn Quốc bị ảnh hưởng như thế nào bởi lịch sử?**  
Tranh chấp đảo Takeshima và nội dung sách giáo khoa lịch sử đã làm gia tăng căng thẳng, dù hợp tác kinh tế vẫn phát triển.

4. **Chính sách Nhật Bản với CHDCND Triều Tiên có những điểm gì đáng chú ý?**  
Hai chuyến thăm của Koizumi tới Bình Nhưỡng đánh dấu bước đột phá, nhưng các vấn đề bắt cóc công dân và chương trình hạt nhân vẫn là thách thức lớn.

5. **Vai trò của viện trợ ODA trong chính sách đối ngoại Nhật Bản?**  
ODA được sử dụng như công cụ chính trị để nâng cao vị thế Nhật Bản, tập trung vào châu Á và các nước đang phát triển, đồng thời điều chỉnh theo tình hình chính trị và an ninh khu vực.

## Kết luận

- Chính sách đối ngoại Nhật Bản dưới thời Koizumi là sự kết hợp giữa duy trì liên minh Mỹ và tăng cường chủ động trong khu vực Đông Á.  
- Quan hệ với Trung Quốc và Hàn Quốc chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi các vấn đề lịch sử và tranh chấp lãnh thổ, gây ảnh hưởng đến hợp tác kinh tế và chính trị.  
- Chính sách với CHDCND Triều Tiên có những bước tiến ngoại giao nhưng vẫn còn nhiều thách thức chưa giải quyết.  
- Viện trợ ODA và hợp tác đa phương là công cụ quan trọng giúp Nhật Bản nâng cao vị thế quốc tế và khu vực.  
- Luận văn cung cấp cơ sở phân tích toàn diện, góp phần hỗ trợ hoạch định chính sách và nghiên cứu quan hệ quốc tế Đông Á trong tương lai.

**Hành động tiếp theo:** Khuyến khích các nhà nghiên cứu và hoạch định chính sách tiếp tục theo dõi, phân tích các diễn biến mới trong chính sách đối ngoại Nhật Bản và tác động của nó đến khu vực Đông Á.

**Kêu gọi:** Các bên liên quan nên tăng cường đối thoại và hợp tác để xây dựng môi trường hòa bình, ổn định và phát triển bền vững cho khu vực Đông Á.