Tổng quan nghiên cứu
Năm 2020 đánh dấu một bước ngoặt lớn khi đại dịch COVID-19 bùng phát, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế toàn cầu, trong đó ngành du lịch chịu tác động nặng nề nhất. Tại Việt Nam, dù giữ được mức tăng trưởng kinh tế, các doanh nghiệp du lịch vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức chưa từng có. Công ty Cổ phần Du lịch Nhật Minh, thành lập năm 2012 tại Khánh Hòa, đã nhanh chóng điều chỉnh chiến lược phát triển nhằm thích ứng với bối cảnh mới. Luận văn tập trung phân tích và xây dựng chiến lược phát triển kinh doanh cho Công ty trong giai đoạn 2021-2025, đặc biệt trong lĩnh vực thi công xây dựng công trình – một ngành nghề được lựa chọn làm trọng tâm phát triển mới.
Mục tiêu nghiên cứu là phân tích thực trạng, đánh giá môi trường kinh doanh bên trong và bên ngoài thông qua các ma trận EFE, IFE, SWOT và ma trận hình ảnh cạnh tranh, từ đó đề xuất chiến lược phát triển phù hợp với nguồn lực và mục tiêu của công ty. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động thi công xây dựng công trình của Công ty trong giai đoạn 2018-2020, với dữ liệu thu thập từ các báo cáo tài chính, khảo sát chuyên gia và phỏng vấn lãnh đạo công ty. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp định hướng phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng với biến động thị trường trong bối cảnh hậu COVID-19.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn vận dụng các lý thuyết và mô hình quản trị chiến lược kinh doanh hiện đại, bao gồm:
Khái niệm chiến lược kinh doanh: Được định nghĩa là kế hoạch dài hạn nhằm xác định mục tiêu, phân bổ nguồn lực và thực hiện các hành động để đạt được lợi thế cạnh tranh bền vững (Chandler, Quinn, Johnson & Scholes, Porter).
Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter: Phân tích môi trường vi mô gồm khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ cạnh tranh hiện tại, đối thủ tiềm năng và sản phẩm thay thế, giúp đánh giá áp lực cạnh tranh trong ngành xây dựng.
Các ma trận phân tích chiến lược: Ma trận EFE (đánh giá yếu tố môi trường bên ngoài), IFE (đánh giá yếu tố môi trường bên trong), ma trận hình ảnh cạnh tranh và ma trận SWOT (phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức) được sử dụng để tổng hợp và đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược phát triển của công ty.
Các khái niệm chính bao gồm chiến lược cấp doanh nghiệp, cấp kinh doanh và cấp chức năng; các yếu tố ảnh hưởng từ môi trường vĩ mô (kinh tế, chính trị, pháp luật, công nghệ, môi trường tự nhiên) và môi trường vi mô (khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ cạnh tranh).
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng kết hợp dữ liệu sơ cấp và thứ cấp:
Dữ liệu sơ cấp: Thu thập qua phỏng vấn trực tiếp với Giám đốc, trưởng phòng chuyên môn và các chuyên gia trong ngành xây dựng tại Khánh Hòa. Bảng khảo sát được thiết kế để thu thập ý kiến đánh giá về các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh.
Dữ liệu thứ cấp: Bao gồm báo cáo tài chính của công ty giai đoạn 2017-2020, các tài liệu quản trị chiến lược, nghiên cứu trước đó về ngành xây dựng và thị trường địa phương.
Phương pháp phân tích chủ yếu là định tính kết hợp định lượng thông qua các ma trận đánh giá EFE, IFE, SWOT và ma trận hình ảnh cạnh tranh. Cỡ mẫu khảo sát gồm khoảng 10-15 chuyên gia có trình độ chuyên môn sâu và kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực xây dựng và quản lý doanh nghiệp. Phương pháp chọn mẫu là phi xác suất, tập trung vào nhóm chuyên gia có kiến thức toàn diện về ngành.
Quá trình nghiên cứu diễn ra trong khoảng thời gian từ tháng 6/2020 đến tháng 1/2021, bao gồm thu thập dữ liệu, xử lý, phân tích và đề xuất chiến lược phát triển.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Đánh giá môi trường bên ngoài (Ma trận EFE): Tổng điểm đánh giá là khoảng 2,8 trên thang điểm 4, cho thấy công ty đang phản ứng khá tốt với các cơ hội và thách thức từ môi trường bên ngoài. Các yếu tố kinh tế vĩ mô như chính sách tài chính, lãi suất ngân hàng và sự phục hồi kinh tế sau đại dịch được đánh giá là cơ hội lớn. Tuy nhiên, rủi ro từ biến động chính trị, pháp luật và ảnh hưởng của thiên tai vẫn là thách thức đáng kể.
Đánh giá môi trường bên trong (Ma trận IFE): Tổng điểm đạt khoảng 2,6, phản ánh công ty có điểm mạnh vượt trội về nguồn nhân lực và chất lượng sản phẩm xây dựng, nhưng còn tồn tại điểm yếu về nguồn lực tài chính và sự đa dạng hóa sản phẩm chưa cao.
Ma trận hình ảnh cạnh tranh: So sánh với các đối thủ trong ngành xây dựng tại Khánh Hòa, công ty có vị trí trung bình khá với điểm tổng hợp khoảng 3,1, thể hiện năng lực cạnh tranh trên mức trung bình. Công ty nổi bật về chất lượng thi công và uy tín thương hiệu, nhưng cần cải thiện về công nghệ và quy mô thi công.
Phân tích SWOT: Công ty sở hữu điểm mạnh về đội ngũ kỹ sư chuyên môn cao, thương hiệu ARIYANA uy tín và kinh nghiệm thi công các công trình dân dụng. Cơ hội đến từ sự phục hồi thị trường xây dựng và nhu cầu tăng cao về các công trình chất lượng. Nguy cơ chủ yếu là cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp lớn và rủi ro thiên tai. Điểm yếu gồm hạn chế về nguồn vốn và sự phụ thuộc vào các dự án đơn chiếc.
Thảo luận kết quả
Kết quả phân tích cho thấy công ty đã tận dụng tốt các cơ hội từ môi trường kinh tế và thị trường địa phương, đồng thời phát huy điểm mạnh về nhân lực và chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, điểm yếu về tài chính và sự đa dạng sản phẩm hạn chế khả năng mở rộng quy mô và cạnh tranh trong dài hạn. So với các nghiên cứu trong ngành xây dựng tại Việt Nam, kết quả này tương đồng với xu hướng các doanh nghiệp tư nhân cần tăng cường nguồn lực tài chính và đổi mới công nghệ để nâng cao năng lực cạnh tranh.
Việc sử dụng các ma trận phân tích giúp công ty có cái nhìn tổng thể và hệ thống về môi trường kinh doanh, từ đó xây dựng chiến lược phát triển phù hợp. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ điểm số ma trận EFE, IFE và SWOT để minh họa mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố, giúp lãnh đạo công ty dễ dàng ra quyết định.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường đầu tư nguồn nhân lực và đào tạo chuyên sâu: Đẩy mạnh các chương trình đào tạo kỹ thuật và quản lý dự án nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, đáp ứng yêu cầu thi công các công trình phức tạp. Mục tiêu tăng năng suất lao động 15% trong vòng 2 năm, do phòng Nhân sự phối hợp thực hiện.
Đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ thi công: Phát triển thêm các loại hình công trình dân dụng và thương mại, mở rộng thị trường sang các tỉnh lân cận. Mục tiêu tăng doanh thu từ lĩnh vực xây dựng thêm 20% vào năm 2023, do Ban Giám đốc và phòng Kinh doanh triển khai.
Nâng cao năng lực tài chính và quản lý vốn: Tăng cường huy động vốn qua các kênh vay ngân hàng và hợp tác đầu tư, đồng thời cải thiện quản lý chi phí để giảm tỷ lệ chi phí trên doanh thu xuống dưới 30% trong 3 năm tới. Phòng Tài chính-Kế toán chịu trách nhiệm chính.
Ứng dụng công nghệ xây dựng hiện đại: Đầu tư máy móc thiết bị thi công tiên tiến, áp dụng công nghệ quản lý dự án số nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng thi công. Mục tiêu hoàn thành trang bị thiết bị mới trong vòng 18 tháng, do phòng Xây dựng và Ban Quản lý dự án phối hợp thực hiện.
Xây dựng chiến lược marketing và nâng cao thương hiệu: Tăng cường quảng bá thương hiệu ARIYANA qua các kênh truyền thông, tổ chức sự kiện giới thiệu sản phẩm mới, nâng cao nhận diện thương hiệu trong ngành xây dựng. Mục tiêu tăng nhận biết thương hiệu 25% trong 2 năm, do phòng Marketing và Ban Giám đốc thực hiện.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo và quản lý Công ty Cổ phần Du lịch Nhật Minh: Nhận diện rõ các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược phát triển, từ đó xây dựng kế hoạch kinh doanh hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Các doanh nghiệp trong ngành xây dựng tại Việt Nam: Áp dụng các phương pháp phân tích môi trường kinh doanh và xây dựng chiến lược phù hợp với điều kiện thực tế, đặc biệt trong bối cảnh biến động thị trường hậu COVID-19.
Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản trị Kinh doanh, Quản trị Chiến lược: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và ứng dụng thực tiễn trong lĩnh vực xây dựng và phát triển doanh nghiệp.
Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hiểu rõ các thách thức và cơ hội của doanh nghiệp tư nhân trong ngành xây dựng, từ đó đề xuất chính sách hỗ trợ phù hợp nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
Câu hỏi thường gặp
Chiến lược phát triển kinh doanh là gì và tại sao quan trọng?
Chiến lược phát triển kinh doanh là kế hoạch dài hạn nhằm xác định mục tiêu, phân bổ nguồn lực và thực hiện các hành động để đạt lợi thế cạnh tranh. Nó giúp doanh nghiệp định hướng phát triển, tận dụng cơ hội và ứng phó thách thức, đảm bảo sự tồn tại và phát triển bền vững.Các yếu tố môi trường nào ảnh hưởng đến chiến lược của công ty?
Bao gồm môi trường vĩ mô (kinh tế, chính trị, pháp luật, công nghệ, môi trường tự nhiên) và môi trường vi mô (khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ cạnh tranh, sản phẩm thay thế). Mỗi yếu tố có mức độ ảnh hưởng khác nhau, cần được phân tích kỹ để xây dựng chiến lược phù hợp.Phương pháp phân tích SWOT giúp gì cho doanh nghiệp?
Phân tích SWOT giúp doanh nghiệp nhận diện điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, từ đó lựa chọn chiến lược phù hợp nhằm phát huy ưu thế và khắc phục hạn chế, tận dụng cơ hội và giảm thiểu rủi ro.Làm thế nào để nâng cao năng lực cạnh tranh trong ngành xây dựng?
Doanh nghiệp cần đầu tư vào nguồn nhân lực, công nghệ thi công hiện đại, quản lý tài chính hiệu quả, đa dạng hóa sản phẩm và xây dựng thương hiệu uy tín để tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.Tại sao công ty nên tập trung phát triển lĩnh vực thi công xây dựng trong giai đoạn 2021-2025?
Do ảnh hưởng của dịch COVID-19 làm ngành du lịch gặp khó khăn, lĩnh vực thi công xây dựng được xem là ngành chủ lực mới với tiềm năng tăng trưởng, giúp công ty đa dạng hóa nguồn thu, tận dụng thế mạnh kỹ thuật và mở rộng thị trường.
Kết luận
- Luận văn đã hệ thống hóa các lý thuyết quản trị chiến lược và áp dụng các công cụ phân tích môi trường kinh doanh để đánh giá thực trạng Công ty Cổ phần Du lịch Nhật Minh.
- Phân tích môi trường bên trong và bên ngoài cho thấy công ty có nhiều điểm mạnh về nhân lực và chất lượng sản phẩm, đồng thời đối mặt với thách thức về tài chính và cạnh tranh.
- Đề xuất chiến lược phát triển tập trung vào nâng cao nguồn nhân lực, đa dạng hóa sản phẩm, cải thiện tài chính, ứng dụng công nghệ và xây dựng thương hiệu.
- Kế hoạch thực hiện chiến lược được đề xuất với mục tiêu cụ thể, thời gian rõ ràng và phân công trách nhiệm cho các phòng ban liên quan.
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho công ty trong việc hoạch định chiến lược phát triển bền vững giai đoạn 2021-2025, đồng thời là tài liệu tham khảo hữu ích cho các doanh nghiệp và nhà nghiên cứu trong ngành xây dựng.
Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo công ty cần tổ chức triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá tiến độ và hiệu quả thực hiện chiến lược, đồng thời cập nhật điều chỉnh phù hợp với diễn biến thị trường. Đề nghị các phòng ban phối hợp chặt chẽ để đảm bảo thành công của kế hoạch phát triển.
Kêu gọi hành động: Các nhà quản trị và chuyên gia trong ngành xây dựng nên nghiên cứu và áp dụng các phương pháp phân tích chiến lược tương tự để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong bối cảnh kinh tế biến động hiện nay.