Hoàn thiện công tác quản lý kinh phí chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước cho sự nghiệp y tế tại tỉnh Cà Mau

Ngân sách nhà nước (NSNN) đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo nguồn lực cho sự nghiệp y tế, đặc biệt trong bối cảnh nguồn lực xã hội hóa còn hạn chế. NSNN giúp duy trì hoạt động thường xuyên của các cơ sở y tế công lập, đầu tư trang thiết bị, đào tạo nhân lực, và triển khai các chương trình y tế quốc gia. Tuy nhiên, việc quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn NSNN này là yếu tố then chốt để đạt được các mục tiêu y tế. Việc sử dụng hiệu quả NSNN sẽ tác động trực tiếp đến chất lượng dịch vụ, khả năng tiếp cận dịch vụ y tế của người dân và hiệu quả chung của hệ thống y tế.

Bên cạnh ngân sách nhà nước, Bảo hiểm Y tế (BHYT) và viện phí cũng là những nguồn lực quan trọng cho ngành y tế. BHYT giúp người dân giảm gánh nặng chi phí khám chữa bệnh và tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ y tế. Viện phí, dù gây ra một số tranh cãi về khả năng tiếp cận của người nghèo, cũng đóng góp vào việc duy trì hoạt động của các cơ sở y tế. Tuy nhiên, cần có chính sách phù hợp để đảm bảo sự cân bằng giữa việc huy động nguồn lực và đảm bảo công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế. Việc kết hợp hài hòa các nguồn lực tài chính này sẽ giúp tăng cường sức mạnh cho hệ thống y tế.

Công tác lập dự toán đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo nguồn lực tài chính phù hợp cho các hoạt động y tế. Tuy nhiên, theo khảo sát, việc lập dự toán tại một số đơn vị còn mang tính hình thức, chưa dựa trên cơ sở thực tế và nhu cầu thực tế. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt kinh phí ở một số lĩnh vực và lãng phí ở những lĩnh vực khác. Cần có quy trình lập dự toán chặt chẽ hơn, có sự tham gia của nhiều bên liên quan và dựa trên số liệu thống kê chính xác.

Quá trình chấp hành dự toán và quyết toán kinh phí chi thường xuyên cũng bộc lộ một số hạn chế. Công tác kiểm tra, giám sát chưa được thực hiện thường xuyên và hiệu quả, dẫn đến tình trạng sử dụng kinh phí sai mục đích hoặc lãng phí. Việc quyết toán còn chậm trễ, ảnh hưởng đến việc đánh giá hiệu quả sử dụng kinh phí. Cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và đơn giản hóa quy trình quyết toán để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả.

Công tác thanh tra, kiểm tra đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và xử lý các sai phạm trong quản lý ngân sách. Tuy nhiên, hoạt động thanh tra, kiểm tra chưa được thực hiện thường xuyên và hiệu quả, chủ yếu tập trung vào kiểm tra thủ tục hành chính, ít chú trọng đến kiểm tra hiệu quả sử dụng ngân sách. Cần tăng cường thanh tra, kiểm tra chuyên sâu về hiệu quả sử dụng ngân sách, đồng thời có biện pháp xử lý nghiêm các sai phạm để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.

Cần xây dựng quy trình lập dự toán khoa học, dựa trên cơ sở số liệu thống kê chính xác và nhu cầu thực tế của các đơn vị. Cần tăng cường sự tham gia của nhiều bên liên quan, bao gồm cả các chuyên gia y tế, cán bộ tài chính và đại diện cộng đồng. Cần rà soát và điều chỉnh các định mức chi tiêu cho phù hợp với tình hình thực tế và các quy định hiện hành. Điều này giúp dự toán sát thực tế, tránh tình trạng thiếu hoặc thừa kinh phí.

Cần xây dựng hệ thống kiểm tra, giám sát chặt chẽ và thường xuyên, từ khâu lập dự toán đến khâu quyết toán. Cần tăng cường kiểm tra đột xuất và kiểm tra chuyên sâu về hiệu quả sử dụng kinh phí. Cần có cơ chế để người dân tham gia giám sát hoạt động chi tiêu của các đơn vị y tế. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của các đơn vị.

Nâng cao trình độ chuyên môn và đạo đức công vụ của đội ngũ cán bộ quản lý tài chính là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả quản lý ngân sách. Cần tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên cho cán bộ về các quy định pháp luật, nghiệp vụ kế toán, kiểm toán và kỹ năng quản lý tài chính. Cần tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ. Cán bộ có trình độ chuyên môn cao và đạo đức tốt sẽ làm việc hiệu quả hơn.

Một hệ thống thông tin đồng bộ, kết nối tất cả các đơn vị liên quan, là nền tảng quan trọng để ứng dụng CNTT hiệu quả. Hệ thống này cần bao gồm các chức năng như lập dự toán, phân bổ, kiểm tra, giám sát và quyết toán. Hệ thống cần đảm bảo tính bảo mật và an toàn thông tin. Hệ thống thông tin đồng bộ giúp các đơn vị dễ dàng trao đổi thông tin và phối hợp với nhau.

Các phần mềm quản lý ngân sách và kế toán sẽ giúp tự động hóa các quy trình nghiệp vụ, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian. Các phần mềm này cần được thiết kế phù hợp với đặc thù của ngành y tế và các quy định pháp luật hiện hành. Cần đào tạo cán bộ sử dụng thành thạo các phần mềm này. Sử dụng phần mềm giúp công việc quản lý trở nên dễ dàng hơn, nhanh chóng hơn.

Chính sách đóng vai trò định hướng cho công tác quản lý ngân sách. Cần ban hành các chính sách khuyến khích xã hội hóa y tế, tăng cường tự chủ tài chính cho các đơn vị y tế công lập và thu hút đầu tư tư nhân vào lĩnh vực y tế. Cần rà soát và điều chỉnh các chính sách hiện hành để phù hợp với tình hình thực tế và các quy định pháp luật hiện hành. Chính sách tốt sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý ngân sách.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban ngành là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả của các giải pháp. Cần có cơ chế phối hợp giữa ngành y tế, tài chính, kế hoạch và đầu tư, và các ban ngành liên quan khác. Cần tổ chức các cuộc họp định kỳ để trao đổi thông tin và giải quyết các vấn đề phát sinh. Sự phối hợp tốt sẽ giúp thực hiện các giải pháp một cách đồng bộ và hiệu quả.