I. Tổng quan về Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Quyết Định Mua BH Phi Nhân Thọ
Ngày nay, kinh tế - xã hội Việt Nam phát triển, người dân quan tâm đến việc phòng ngừa rủi ro cho bản thân và gia đình. Vì vậy, tham gia bảo hiểm phi nhân thọ trở thành nhu cầu thiết yếu. BHPNT mang lại nhiều giá trị về kinh tế và tinh thần, giúp khách hàng nhận trợ cấp, bồi thường thiệt hại khi rủi ro xảy ra. Điều này giúp khắc phục hậu quả về kinh tế, đời sống và sản xuất kinh doanh. BHPNT đóng góp vào ngân sách, là chỗ dựa tinh thần vững chắc, ngăn chặn và giảm thiểu thiệt hại do rủi ro. BHPNT còn thúc đẩy quan hệ kinh tế giữa các quốc gia. Với mức phí không lớn, cá nhân nhận được bồi thường khi rủi ro. Người tham gia bảo hiểm yên tâm đầu tư vào sản xuất kinh doanh. Nếu không có rủi ro, phí bảo hiểm đóng góp được san sẻ cho người không may mắn, thể hiện tính nhân văn của bảo hiểm. Thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam tăng trưởng đáng kể, đạt khoảng 69.000 tỷ đồng năm 2022, tăng 17,3% so với năm trước. PTI là một trong những doanh nghiệp bảo hiểm lớn nhất trên thị trường. Vì vậy, PTI cần hiểu khách hàng để đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng nhu cầu thị trường bảo hiểm. Nghiên cứu này phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi lựa chọn bảo hiểm phi nhân thọ để hiểu rõ hơn về khách hàng.
1.1. Tính cấp thiết của nghiên cứu hành vi mua bảo hiểm
Nghiên cứu hành vi mua bảo hiểm phi nhân thọ là vô cùng quan trọng trong bối cảnh thị trường bảo hiểm Việt Nam đang phát triển nhanh chóng và cạnh tranh gay gắt. Việc hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định của khách hàng giúp các công ty bảo hiểm như PTI đưa ra các chiến lược kinh doanh hiệu quả hơn. Điều này bao gồm việc thiết kế sản phẩm phù hợp hơn, cải thiện chất lượng dịch vụ, và triển khai các chiến dịch marketing nhắm trúng đích hơn. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng giúp các nhà hoạch định chính sách có cái nhìn sâu sắc hơn về thị trường, từ đó đưa ra các quy định và chính sách hỗ trợ sự phát triển bền vững của ngành bảo hiểm. Tóm lại, nghiên cứu hành vi mua bảo hiểm phi nhân thọ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của thị trường và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.
1.2. Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng
Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi lựa chọn sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ tại Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu điện (PTI). Mục tiêu chính là đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy hành vi lựa chọn sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ của PTI đến năm 2025. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các yếu tố như nhận thức về rủi ro, đặc điểm tâm lý cá nhân, rào cản tham gia bảo hiểm, thương hiệu công ty, phí bảo hiểm và quyền lợi bảo hiểm. Nghiên cứu được thực hiện tại PTI, dựa trên thông tin và dữ liệu thu thập trong giai đoạn 2020-2022 và khảo sát thực tế từ tháng 02/2023 đến tháng 04/2023. Đối tượng nghiên cứu là khách hàng cá nhân của PTI, đặc biệt là những người mua bảo hiểm con người và bảo hiểm xe cơ giới.
II. Các Nghiên Cứu Về Hành Vi Lựa Chọn Sản Phẩm Bảo Hiểm Hiện Nay
Các nghiên cứu nước ngoài tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi lựa chọn sản phẩm bảo hiểm, cách khách hàng quan tâm và lựa chọn, cũng như các thách thức và cơ hội của thị trường. Ví dụ, nghiên cứu của Kjosevski Jordan (2012) xác định GDP bình quân đầu người, số lượng xe cơ giới, hệ số Gini, trình độ học vấn và luật pháp là những yếu tố dự báo mạnh mẽ nhất về việc lựa chọn sản phẩm BHPNT. Nghiên cứu của Sojung Carol Park và Jean Lemaire (2013) cho thấy nhu cầu sử dụng bảo hiểm phi nhân thọ bị ảnh hưởng bởi tín ngưỡng Hồi giáo và văn hóa. Deimena Kiyak, Linara Pranckeviiũtẻ (2014) chỉ ra rằng tỷ lệ quyền lợi cao hơn, chính sách giá linh hoạt không phải là yếu tố quan trọng. Melake Abebe (2016) kết luận rằng thái độ, nhận thức, thu nhập, văn hóa và trách nhiệm pháp lý có ảnh hưởng đáng kể đến hành vi lựa chọn bảo hiểm phi nhân thọ, còn giá cả không quyết định đáng kể. Tại Việt Nam, nghiên cứu của Phan Minh Hải (2019) chỉ ra rằng thu nhập cá nhân, nhận thức về rủi ro, chất lượng truyền thông trực tuyến, uy tín công ty và chương trình khuyến mại đều có tác động tích cực. Nghiên cứu của Lê Hà Trang (2020) đưa ra 7 yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng.
2.1. Tổng quan Nghiên cứu nước ngoài về các yếu tố tác động
Các nghiên cứu quốc tế về hành vi người tiêu dùng bảo hiểm phi nhân thọ đã khám phá nhiều yếu tố khác nhau, từ kinh tế vĩ mô đến đặc điểm văn hóa. Các nghiên cứu này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách các yếu tố như GDP, trình độ học vấn, tín ngưỡng và văn hóa ảnh hưởng đến quyết định mua bảo hiểm của người dân. Đặc biệt, các nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc điều chỉnh các chiến lược marketing và sản phẩm bảo hiểm cho phù hợp với từng thị trường cụ thể. Ví dụ, một công ty bảo hiểm muốn mở rộng hoạt động sang một quốc gia có dân số theo đạo Hồi lớn cần phải xem xét các yếu tố văn hóa và tôn giáo để đảm bảo rằng sản phẩm của họ phù hợp và được chấp nhận.
2.2. Nghiên cứu trong nước về quyết định mua bảo hiểm
Tại Việt Nam, các nghiên cứu về quyết định mua bảo hiểm phi nhân thọ còn hạn chế, nhưng đã bắt đầu làm sáng tỏ một số yếu tố quan trọng. Các nghiên cứu này cho thấy rằng nhận thức về rủi ro, uy tín của công ty bảo hiểm và chất lượng truyền thông trực tuyến đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút khách hàng. Điều này cho thấy rằng các công ty bảo hiểm cần tập trung vào việc xây dựng thương hiệu mạnh mẽ, nâng cao nhận thức về rủi ro và cải thiện khả năng tương tác với khách hàng qua các kênh trực tuyến. Các chương trình khuyến mãi cũng có thể là một công cụ hiệu quả để thúc đẩy doanh số bán hàng, nhưng cần được thiết kế cẩn thận để đảm bảo rằng chúng mang lại giá trị thực sự cho khách hàng.
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Lựa Chọn Bảo Hiểm
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng và định tính để phân tích các yếu tố ảnh hưởng. Nghiên cứu định tính được thực hiện thông qua phỏng vấn sâu các chuyên gia trong ngành để xác định các yếu tố chính. Nghiên cứu định lượng sử dụng khảo sát bảng hỏi với mẫu là khách hàng cá nhân của PTI. Dữ liệu thu thập được xử lý bằng phần mềm thống kê SPSS để phân tích mô tả, kiểm định độ tin cậy, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan và hồi quy đa biến. Mô hình nghiên cứu được xây dựng dựa trên các lý thuyết về hành vi người tiêu dùng và các nghiên cứu trước đây. Các giả thuyết nghiên cứu được kiểm định để xác định mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến hành vi lựa chọn bảo hiểm phi nhân thọ. Mục tiêu là cung cấp bằng chứng thực nghiệm để đề xuất các giải pháp phù hợp.
3.1. Quy trình và thiết kế nghiên cứu hành vi lựa chọn sản phẩm
Quy trình nghiên cứu được thiết kế một cách khoa học, bắt đầu bằng việc xác định vấn đề nghiên cứu, xây dựng cơ sở lý thuyết, thiết kế bảng hỏi, thu thập dữ liệu, xử lý dữ liệu và phân tích kết quả. Thiết kế nghiên cứu bao gồm cả nghiên cứu định tính và định lượng để đảm bảo tính toàn diện và sâu sắc của kết quả. Nghiên cứu định tính được sử dụng để khám phá các yếu tố tiềm ẩn và xây dựng mô hình nghiên cứu. Nghiên cứu định lượng được sử dụng để kiểm định các giả thuyết và đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đã xác định. Việc kết hợp cả hai phương pháp này giúp tăng cường độ tin cậy và tính giá trị của kết quả nghiên cứu.
3.2. Phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu bảo hiểm phi nhân thọ
Dữ liệu được thu thập thông qua khảo sát trực tuyến và phỏng vấn trực tiếp khách hàng của PTI. Bảng hỏi được thiết kế dựa trên các thang đo đã được kiểm chứng trong các nghiên cứu trước đây để đảm bảo tính tin cậy và giá trị. Dữ liệu sau khi thu thập được làm sạch và xử lý bằng phần mềm SPSS. Các phương pháp phân tích thống kê được sử dụng bao gồm phân tích mô tả, kiểm định độ tin cậy Cronbach's Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA, phân tích tương quan và phân tích hồi quy đa biến. Kết quả phân tích được sử dụng để kiểm định các giả thuyết và đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến hành vi lựa chọn bảo hiểm phi nhân thọ.
IV. Phân tích Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Hành Vi Lựa Chọn Bảo Hiểm Tại PTI
Chương này tập trung phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi lựa chọn sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ của khách hàng tại Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu điện (PTI). Đầu tiên, sẽ giới thiệu tổng quan về PTI, quá trình hình thành và phát triển, cơ cấu tổ chức và kết quả kinh doanh. Tiếp theo, phân tích thực trạng sản phẩm BHPNT tại PTI, bao gồm khách hàng mục tiêu, các loại hình sản phẩm và cơ cấu sản phẩm. Cuối cùng, sẽ trình bày kết quả phân tích các yếu tố ảnh hưởng, dựa trên dữ liệu khảo sát và phân tích thống kê. Các yếu tố được xem xét bao gồm nhận thức về rủi ro, đặc điểm tâm lý cá nhân, rào cản tham gia bảo hiểm, thương hiệu công ty, phí bảo hiểm và quyền lợi bảo hiểm. Mục tiêu là xác định các yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến quyết định của khách hàng và đề xuất các giải pháp để PTI có thể cải thiện sản phẩm và dịch vụ của mình.
4.1. Thực trạng triển khai bảo hiểm phi nhân thọ tại PTI
Để hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng, cần phải đánh giá thực trạng triển khai bảo hiểm phi nhân thọ tại PTI. Điều này bao gồm việc xem xét các loại sản phẩm hiện có, kênh phân phối, chiến lược marketing và quy trình phục vụ khách hàng. Bên cạnh đó, cần phân tích dữ liệu về doanh số bán hàng, tỷ lệ bồi thường và mức độ hài lòng của khách hàng để xác định các điểm mạnh và điểm yếu của PTI. Việc đánh giá thực trạng này sẽ cung cấp một nền tảng vững chắc cho việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất các giải pháp cải thiện.
4.2. Kết quả khảo sát và phân tích các yếu tố tác động đến quyết định
Kết quả khảo sát và phân tích thống kê sẽ cho thấy mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến quyết định mua bảo hiểm phi nhân thọ. Ví dụ, có thể thấy rằng nhận thức về rủi ro có ảnh hưởng mạnh mẽ đến quyết định mua bảo hiểm của những người có thu nhập cao, trong khi phí bảo hiểm là yếu tố quan trọng đối với những người có thu nhập thấp. Việc hiểu rõ các mối quan hệ này sẽ giúp PTI điều chỉnh chiến lược sản phẩm và marketing cho phù hợp với từng phân khúc khách hàng.
V. Giải Pháp Cải Thiện Hành Vi Lựa Chọn Bảo Hiểm Phi Nhân Thọ tại PTI
Dựa trên kết quả phân tích, chương này đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện hành vi lựa chọn bảo hiểm phi nhân thọ tại PTI. Các giải pháp tập trung vào các yếu tố có ảnh hưởng lớn đến quyết định của khách hàng. Ví dụ, nếu thương hiệu công ty là một yếu tố quan trọng, PTI cần tăng cường các hoạt động truyền thông để nâng cao uy tín và nhận diện thương hiệu. Nếu nhận thức về rủi ro là một yếu tố quan trọng, PTI cần cung cấp thông tin chi tiết và dễ hiểu về các rủi ro mà khách hàng có thể gặp phải. Nếu phí bảo hiểm là một rào cản, PTI cần xem xét các gói bảo hiểm với mức phí phù hợp hơn. Các giải pháp cũng cần xem xét đến đặc điểm của từng phân khúc khách hàng. Mục tiêu là giúp PTI thu hút và giữ chân khách hàng, tăng doanh số bán hàng và nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường.
5.1. Giải pháp về thương hiệu và nhận diện công ty bảo hiểm
Thương hiệu và nhận diện công ty đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút khách hàng. Các giải pháp có thể bao gồm việc tăng cường quảng bá thương hiệu, cải thiện chất lượng dịch vụ, xây dựng mối quan hệ tốt với khách hàng và tham gia các hoạt động xã hội. Ngoài ra, PTI có thể xem xét việc hợp tác với các đối tác uy tín để tăng cường uy tín và mở rộng mạng lưới phân phối.
5.2. Giải pháp về yếu tố phí quyền lợi và rủi ro bảo hiểm
Phí bảo hiểm, quyền lợi bảo hiểm và nhận thức về rủi ro là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định của khách hàng. Các giải pháp có thể bao gồm việc thiết kế các gói bảo hiểm linh hoạt với mức phí phù hợp, cung cấp thông tin chi tiết và dễ hiểu về quyền lợi bảo hiểm, và tăng cường nhận thức về rủi ro thông qua các chiến dịch truyền thông. Bên cạnh đó, PTI có thể xem xét việc cung cấp các dịch vụ hỗ trợ khách hàng như tư vấn miễn phí và giải quyết khiếu nại nhanh chóng.
VI. Kết Luận Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Hành Vi Khách Hàng
Luận văn đã phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi lựa chọn bảo hiểm phi nhân thọ tại PTI và đề xuất các giải pháp cải thiện. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn cho PTI trong việc hoạch định chiến lược kinh doanh và nâng cao chất lượng dịch vụ. Nghiên cứu cũng góp phần làm rõ các vấn đề lý luận về hành vi người tiêu dùng trong lĩnh vực bảo hiểm. Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn còn một số hạn chế. Mẫu nghiên cứu có thể chưa đại diện cho toàn bộ khách hàng của PTI. Các yếu tố ảnh hưởng có thể thay đổi theo thời gian. Vì vậy, cần có các nghiên cứu tiếp theo để bổ sung và cập nhật thông tin. Các hướng nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào các yếu tố mới nổi như ảnh hưởng của công nghệ và mạng xã hội đến hành vi khách hàng. Nghiên cứu cũng có thể mở rộng phạm vi ra các công ty bảo hiểm khác để so sánh và đối chiếu.
6.1. Tóm tắt những đóng góp của nghiên cứu về bảo hiểm phi nhân thọ
Nghiên cứu này đã đóng góp vào việc hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cung cấp thông tin hữu ích cho các công ty bảo hiểm trong việc thiết kế sản phẩm, xây dựng chiến lược marketing và nâng cao chất lượng dịch vụ. Nghiên cứu cũng góp phần vào việc phát triển lý thuyết về hành vi người tiêu dùng trong lĩnh vực bảo hiểm.
6.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo về quyết định mua bảo hiểm
Các hướng nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào các yếu tố mới nổi như ảnh hưởng của công nghệ, mạng xã hội và các yếu tố văn hóa đặc thù đến quyết định mua bảo hiểm phi nhân thọ. Nghiên cứu cũng có thể mở rộng phạm vi ra các loại hình bảo hiểm khác và các thị trường khác nhau để so sánh và đối chiếu. Ngoài ra, cần có các nghiên cứu dài hạn để theo dõi sự thay đổi trong hành vi người tiêu dùng và đánh giá hiệu quả của các chiến lược marketing.
