Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Năng Suất Lao Động Tại Công Ty Giày Viva

• Tác giả: Dương Trà My
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Văn Thụy
• Trường học: Trường Đại Học Ngân Hàng TP HCM
• Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh
• Đề tài: Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Năng Suất Lao Động Tại Công Ty Giày Viva
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: TP.HCM

• TÓM TẮT
• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH ẢNH
• 1. CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN ĐỀ TÀI
• 1.1. Lí do nghiên cứu
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2.1. Mục tiêu tổng quát
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể:
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Phương pháp nghiên cứu
• 1.4.1. Phương pháp định tính
• 1.4.2. Phương pháp định lượng
• 1.4.3. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 1.4.4. Xử lý và phân tích số liệu
• 1.5. Ý nghĩa nghiên cứu
• 1.6. Kết cấu đề tài
• 2. CHƢƠNG 2:CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG VÀ CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG
• 2.1. Các khái niệm cơ bản
• 2.1.1. Khái niệm năng suất lao động
• 2.1.2. Tầm quan trọng của năng suất lao động
• 2.2. Một số nghiên cứu trước
• 2.2.1. Các nghiên cứu quốc tế
• 2.2.2. Các nghiên cứu trong nước
• 2.2.3. Đánh giá chung
• 2.3. Mô hình và giả thuyết nghiên cứu
• 2.3.1. Các khái niệm nghiên cứu
• 2.3.1.1. Năng suất lao động
• 2.3.1.2. Năng lực cá nhân
• 2.3.1.3. Mối quan hệ trong doanh nghiệp
• 2.3.1.4. Các yếu tố quản lý trong doanh nghiệp
• 2.3.2. Mô hình nghiên cứu và giả thuyết
• 3. CHƢƠNG 3:PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Quy trình nghiên cứu
• 3.2. Xây dựng thang đo
• 3.2.1. Nghiên cứu định tính
• 3.2.2. Phương pháp xử lý dữ liệu
• 3.3. Mẫu nghiên cứu
• 3.4. Phương pháp thu thập thông tin
• 3.5. Phương pháp phân tích dữ liệu
• 3.5.1. Làm sạch dữ liệu
• 3.5.2. Kiểm định phân phối chuẩn
• 3.5.3. Kiểm định độ tin cậy của các nhóm nhân tố
• 3.5.4. Phân tích nhân tố
• 3.5.5. Phân tích hồi quy bội kiểm định mô hình lý thuyết
• 3.5.6. Kiểm định các vi phạm giả thiết hồi quy
• 4. CHƢƠNG 4:PHÂN TÍCH VÀ THẢO LUẬN KẾT QUẢ
• 4.1. Giới thiệu về công ty giày Viva
• 4.1.1. Kết quả hoạt động kinh doanh
• 4.1.2. Tình hình hoạt động
• 4.1.3. Đặc điểm lao động và kết quả định mức lao động hiện tại
• 4.2. Đặc điểm mẫu khảo sát
• 4.3. Kết quả kiểm định độ tin cậy
• 4.3.1. Kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo NANGSUAT
• 4.3.2. Kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo NANGLUC
• 4.3.3. Kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo QUANHE
• 4.3.4. Kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo QUANLY
• 4.4. Kết quả phân tích nhân tố khám phá (EFA)
• 4.4.1. Phân tích nhân tố với biến độc lập
• 4.4.2. Phân tích nhân tố với biến phụ thuộc
• 4.5. Kết quả kiểm định sự phù hợp của mô hình nghiên cứu
• 4.5.1. Phân tích tương quan
• 4.5.2. Kết quả kiểm định sự phù hợp
• 4.5.3. Kết quả kiểm định giả thuyết
• 4.6. Kiểm tra sự vi phạm các giả định trong hồi quy tuyến tính
• 4.6.1. Kiểm tra đa cộng tuyến
• 4.6.2. Kiểm định phân phối chuẩn của phần dư
• 4.6.3. Kiểm tra liên hệ tuyến tính
• 4.7. Đánh giá sự khác biệt về năng suất lao động giữa các nhóm có đặc điểm nhân khẩu học khác nhau
• 4.7.1. Sự khác biệt về năng suất lao động giữa nhóm giới tính Nam và Nữ
• 4.7.2. Sự khác biệt về năng suất lao động giữa các nhóm tuổi
• 4.7.3. Sự khác biệt về năng suất lao động giữa các nhóm có trình độ học vấn khác nhau
• 4.7.4. Sự khác biệt về năng suất lao động giữa các nhóm thuộc các bộ phận khác nhau
• 4.7.5. Sự khác biệt về năng suất lao động giữa các nhóm có thời gian làm việc khác nhau
• 4.8. Thảo luận kết quả
• 4.8.1. Thực trạng năng suất lao động tại công ty Viva
• 4.8.2. Các chính chính sách quản lý hiện tại
• 4.8.3. Phân tích các thực trạng tại công ty Viva
• 4.8.3.1. Đánh giá về năng lực cá nhân
• 4.8.3.2. Đánh giá về mối quan hệ trong doanh nghiệp
• 4.8.3.3. Đánh giá về các yếu tố quản lý
• 4.8.3.4. Đánh giá về năng suất lao động
• 5. KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ
• 5.1. Hàm ý quản trị
• 5.1.1. Về mối quan hệ trong doanh nghiệp
• 5.1.2. Về các yếu tố quản lý trong doanh nghiệp
• 5.1.3. Về năng lực cá nhân
• 5.2. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1:BẢNG KHẢO SÁT
• PHỤ LỤC 2:BẢNG CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH
• PHỤ LỤC 3:KẾT QUẢ XỬ LÝ DỮ LIỆU

I. Năng Suất Lao Động Viva Tổng Quan Và Tầm Quan Trọng

Năng suất lao động đóng vai trò then chốt trong sự thành công của bất kỳ doanh nghiệp nào, đặc biệt là tại Công ty Giày Viva. Đây là yếu tố quyết định khả năng cạnh tranh, lợi nhuận và sự phát triển bền vững. Năng suất không chỉ là số lượng sản phẩm được tạo ra, mà còn là chất lượng, hiệu quả sử dụng nguồn lực và sự hài lòng của khách hàng. Việc hiểu rõ tầm quan trọng của năng suất lao động giúp Viva xác định được các ưu tiên cải tiến, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động tổng thể. Theo Sumanth (1997), năng suất là một thuật ngữ có ý nghĩa rộng, và ý nghĩa này thay đổi tùy theo phạm vi sử dụng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc định nghĩa rõ ràng năng suất trong bối cảnh cụ thể của Viva.

1.1. Định Nghĩa Và Đo Lường Năng Suất Tại Viva

Tại Công ty Giày Viva, năng suất lao động được định nghĩa là số lượng sản phẩm giày dép hoàn thành trên một công nhân trong một đơn vị thời gian (ví dụ: giờ hoặc ngày). Tuy nhiên, để đánh giá chính xác, cần xem xét cả hiệu quả làm việc, chất lượng sản phẩm và mức độ sử dụng hiệu quả các nguồn lực như vật tư, thiết bị, máy móc. Đo lường KPI năng suất cần dựa trên các tiêu chí cụ thể, rõ ràng và có thể đo lường được, từ đó tạo cơ sở cho việc đánh giá và cải tiến liên tục. Việc này giúp Viva theo dõi tiến độ và xác định các khu vực cần tập trung cải thiện.

1.2. Vai Trò Của Năng Suất Trong Cạnh Tranh Ngành Giày

Ngành giày là một thị trường cạnh tranh khốc liệt, với nhiều đối thủ cạnh tranh trong và ngoài nước. Năng suất lao động cao giúp Công ty Giày Viva giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận và cung cấp sản phẩm với giá cả cạnh tranh hơn. Năng suất cũng cho phép Viva đáp ứng nhanh chóng hơn nhu cầu của khách hàng, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, từ đó xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường lao động ngành giày. Việc nâng cao năng suất là chìa khóa để Viva không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh cạnh tranh hiện nay.

II. Thách Thức Năng Suất Vấn Đề Tại Công Ty Giày Viva

Mặc dù có vai trò quan trọng, năng suất lao động tại Công ty Giày Viva đang đối mặt với nhiều thách thức. Tình trạng năng suất chưa đạt yêu cầu dẫn đến việc chậm trễ trong giao hàng, tăng chi phí sản xuất và giảm lợi nhuận. Các vấn đề như thiếu hụt nguồn lực, vật tư, thiết bị cũ kỹ, quy trình sản xuất chưa tối ưu, và động lực làm việc thấp của nhân viên là những yếu tố chính gây cản trở. Theo tài liệu gốc, năng suất bình quân của lao động tại các nhà máy da giày Việt Nam hiện nay chỉ bằng 60 - 70% năng suất của các doanh nghiệp FDI, cho thấy Viva cần nỗ lực hơn nữa để thu hẹp khoảng cách này.

2.1. Đánh Giá Thực Trạng Năng Suất Hiện Tại Ở Viva

Việc đánh giá thực trạng năng suất lao động tại Công ty Giày Viva cần dựa trên các số liệu cụ thể và phân tích chi tiết. Cần xem xét các chỉ số như sản lượng trung bình trên một công nhân, tỷ lệ sản phẩm lỗi, thời gian hoàn thành một đơn hàng và chi phí sản xuất trên mỗi sản phẩm. So sánh các chỉ số này với các tiêu chuẩn ngành và mục tiêu của công ty để xác định mức độ hiệu quả hiện tại và các khu vực cần cải thiện. Bên cạnh đó, khảo sát ý kiến của công nhân về môi trường làm việc, điều kiện làm việc, và những khó khăn họ gặp phải cũng là một phần quan trọng trong quá trình đánh giá.

2.2. Các Rào Cản Chính Ảnh Hưởng Tới Hiệu Quả Làm Việc

Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất lao động tại Công ty Giày Viva. Một số rào cản chính bao gồm: thiếu đào tạo kỹ năng cho công nhân, quy trình sản xuất rườm rà và chưa hiệu quả, môi trường làm việc không an toàn hoặc không thoải mái, động lực làm việc thấp do chính sách lương thưởng chưa hấp dẫn, và áp lực công việc quá lớn. Hơn nữa, tình trạng thiếu nguồn lực hoặc vật tư cũng có thể gây ra sự chậm trễ và giảm hiệu quả làm việc. Việc xác định rõ các rào cản này là bước đầu tiên để tìm ra các giải pháp khắc phục.

III. Cách Cải Thiện Năng Suất Yếu Tố Nội Tại Công Ty Viva

Để cải thiện năng suất lao động tại Công ty Giày Viva, cần tập trung vào các yếu tố nội tại của doanh nghiệp. Điều này bao gồm nâng cao kỹ năng tay nghề cho công nhân, tối ưu hóa quy trình sản xuất, cải thiện môi trường làm việc, và tạo động lực làm việc cho nhân viên. Một văn hóa doanh nghiệp tích cực, khuyến khích sự sáng tạo và hợp tác, cũng đóng vai trò quan trọng. Việc đầu tư vào công nghệ và thiết bị hiện đại cũng có thể giúp tăng năng suất và giảm chi phí.

3.1. Đào Tạo Kỹ Năng Và Nâng Cao Tay Nghề Cho Công Nhân

Đào tạo nhân viên là một yếu tố quan trọng để nâng cao năng suất lao động tại Công ty Giày Viva. Cần cung cấp các khóa đào tạo về kỹ thuật sản xuất giày dép, sử dụng máy móc, thiết bị, và các kỹ năng mềm như làm việc nhóm và giải quyết vấn đề. Đào tạo nên được thiết kế phù hợp với từng vị trí công việc và nhu cầu của nhân viên. Việc đánh giá hiệu quả đào tạo và cung cấp phản hồi thường xuyên cũng rất quan trọng để đảm bảo rằng nhân viên áp dụng những gì đã học vào công việc thực tế.

3.2. Tối Ưu Hóa Quy Trình Sản Xuất Theo Mô Hình Lean 5S

Việc tối ưu hóa quy trình sản xuất là một cách hiệu quả để tăng năng suất lao động. Công ty Giày Viva có thể áp dụng các phương pháp như Lean Manufacturing, Six Sigma, và 5S để loại bỏ lãng phí, giảm thời gian sản xuất và cải thiện chất lượng sản phẩm. Phân tích kỹ lưỡng quy trình hiện tại, xác định các điểm nghẽn và tìm cách đơn giản hóa, tự động hóa các công đoạn có thể. Sự tham gia của công nhân trong quá trình cải tiến quy trình là rất quan trọng, vì họ là những người trực tiếp thực hiện công việc và có thể đưa ra những ý tưởng sáng tạo.

3.3. Tạo Động Lực Làm Việc Bằng Chính Sách Lương Thưởng

Động lực làm việc là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến năng suất lao động. Công ty Giày Viva cần xây dựng một chính sách lương thưởng công bằng, minh bạch và cạnh tranh, gắn liền với hiệu quả làm việc và KPI năng suất. Ngoài lương thưởng, cần tạo cơ hội cho nhân viên phát triển sự nghiệp, được công nhận và khen thưởng khi đạt thành tích tốt. Văn hóa làm việc tích cực, khuyến khích sự hợp tác và tôn trọng lẫn nhau, cũng có thể giúp tăng động lực làm việc và sự gắn bó của nhân viên với công ty.

IV. Yếu Tố Quản Lý Ảnh Hưởng Đến Năng Suất Tại Viva

Theo nghiên cứu, yếu tố quản lý có ảnh hưởng lớn đến năng suất lao động của Công ty Giày Viva. Quản lý hiệu quả bao gồm việc lập kế hoạch sản xuất, phân công công việc hợp lý, giám sát và kiểm soát tiến độ, giải quyết các vấn đề phát sinh, và cung cấp phản hồi kịp thời cho nhân viên. Quản lý sản xuất tốt giúp đảm bảo rằng các nguồn lực được sử dụng hiệu quả, quy trình sản xuất được thực hiện trơn tru, và nhân viên có đủ động lực làm việc để hoàn thành nhiệm vụ. Trích dẫn từ luận văn, kết quả cho thấy các yếu tố quản lý có tác động tích cực đến năng suất lao động.

4.1. Quản Lý Sản Xuất Hiệu Quả Lập Kế Hoạch Phân Công

Quản lý sản xuất hiệu quả bắt đầu từ việc lập kế hoạch sản xuất chi tiết và phân công công việc hợp lý. Cần xác định rõ mục tiêu sản lượng, thời gian hoàn thành, và các nguồn lực cần thiết. Phân công công việc phù hợp với năng lực và kinh nghiệm của từng nhân viên. Đảm bảo rằng nhân viên hiểu rõ nhiệm vụ của mình và có đủ quyền hạn để hoàn thành công việc. Sử dụng các công cụ quản lý dự án để theo dõi tiến độ và kiểm soát chi phí.

4.2. Giám Sát Tiến Độ Và Giải Quyết Vấn Đề Kịp Thời

Việc giám sát tiến độ sản xuất và giải quyết các vấn đề phát sinh kịp thời là rất quan trọng để đảm bảo năng suất lao động không bị ảnh hưởng. Thiết lập hệ thống theo dõi tiến độ sản xuất thường xuyên và báo cáo định kỳ. Xác định các vấn đề phát sinh và tìm ra nguyên nhân gốc rễ. Áp dụng các biện pháp khắc phục nhanh chóng và hiệu quả. Khuyến khích nhân viên báo cáo các vấn đề họ gặp phải và tham gia vào quá trình giải quyết.

4.3. Phản Hồi Hiệu Suất Và Đánh Giá Năng Lực Thường Xuyên

Cung cấp phản hồi hiệu suất và đánh giá năng lực thường xuyên cho nhân viên là một cách hiệu quả để cải thiện năng suất lao động. Phản hồi nên cụ thể, khách quan và tập trung vào các hành vi và kết quả làm việc. Đánh giá năng lực nên dựa trên các tiêu chí rõ ràng và được thống nhất trước. Sử dụng kết quả đánh giá để xác định nhu cầu đào tạo và phát triển của nhân viên. Tạo cơ hội cho nhân viên thảo luận về hiệu suất của họ và đề xuất các giải pháp cải tiến.

V. Ứng Dụng Nghiên Cứu Kết Quả Năng Suất Tại Viva

Nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất lao động tại Công ty Giày Viva mang lại những kết quả quan trọng. Dựa trên phân tích dữ liệu, có thể xác định được các yếu tố nào có tác động lớn nhất đến năng suất, và mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố. Kết quả này giúp ban giám đốc có cái nhìn tổng quan về năng suất, cũng như những nhân tố có tác động đến năng suất, đề xuất các hàm ý quản trị nhằm nâng cao nâng suất lao động để doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh tốt hơn trên thị trường. Trích dẫn từ luận văn thạc sĩ, cả ba nhân tố năng lực cá nhân, mối quan hệ trong doanh nghiệp và yếu tố quản lý đều có tác động tích cực đến năng suất.

5.1. Phân Tích Mức Độ Ảnh Hưởng Của Từng Yếu Tố

Phân tích mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến năng suất lao động giúp Công ty Giày Viva tập trung nguồn lực vào các lĩnh vực quan trọng nhất. Sử dụng các phương pháp thống kê như phân tích hồi quy để xác định mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố như kỹ năng tay nghề, quy trình sản xuất, môi trường làm việc, và động lực làm việc. So sánh mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khác nhau để đưa ra các quyết định ưu tiên.

5.2. Đề Xuất Các Giải Pháp Cải Thiện Dựa Trên Kết Quả

Dựa trên kết quả phân tích, đề xuất các giải pháp cải thiện cụ thể và khả thi. Các giải pháp nên được thiết kế phù hợp với đặc điểm của Công ty Giày Viva và các nguồn lực hiện có. Lập kế hoạch triển khai các giải pháp và theo dõi hiệu quả. Điều chỉnh các giải pháp khi cần thiết để đảm bảo rằng chúng mang lại kết quả tốt nhất.

5.3. Theo Dõi Và Đánh Giá Hiệu Quả Của Các Giải Pháp

Theo dõi và đánh giá hiệu quả của các giải pháp cải thiện là rất quan trọng để đảm bảo rằng chúng đang mang lại kết quả mong muốn. Thiết lập các chỉ số đo lường hiệu quả và theo dõi chúng thường xuyên. Đánh giá xem các giải pháp có thực sự cải thiện năng suất lao động hay không. Nếu không, hãy tìm hiểu nguyên nhân và điều chỉnh các giải pháp.

VI. Kết Luận Nâng Cao Năng Suất Tương Lai Cho Viva

Nâng cao năng suất lao động là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự cam kết từ tất cả các cấp quản lý và nhân viên. Công ty Giày Viva cần tiếp tục đầu tư vào đào tạo, cải tiến quy trình sản xuất, tạo động lực làm việc, và quản lý hiệu quả để đạt được mục tiêu năng suất cao hơn. Với sự nỗ lực không ngừng, Viva có thể xây dựng một tương lai tươi sáng và bền vững. Trích dẫn từ luận văn, tác giả nhận định các hạn chế của đề tài và các hướng nghiên cứu tiếp theo. Việc tiếp tục nghiên cứu và cải tiến sẽ giúp Viva duy trì lợi thế cạnh tranh.

6.1. Tóm Tắt Các Bài Học Kinh Nghiệm Và Hàm Ý Quản Trị

Tóm tắt các bài học kinh nghiệm và hàm ý quản trị từ nghiên cứu về năng suất lao động. Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tập trung vào các yếu tố nội tại như đào tạo, cải tiến quy trình sản xuất, tạo động lực làm việc, và quản lý hiệu quả. Chia sẻ các kinh nghiệm thành công và những sai lầm cần tránh.

6.2. Đề Xuất Các Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Năng Suất

Đề xuất các hướng nghiên cứu tiếp theo về năng suất lao động tại Công ty Giày Viva. Nghiên cứu sâu hơn về ảnh hưởng của văn hóa doanh nghiệp, tự động hóa, và các yếu tố bên ngoài như thị trường lao động và kinh tế vĩ mô. Khuyến khích các nghiên cứu thực nghiệm và so sánh với các công ty khác trong ngành.

6.3. Cam Kết Tiếp Tục Cải Tiến Để Đạt Năng Suất Tối Ưu

Nhấn mạnh cam kết tiếp tục cải tiến để đạt năng suất lao động tối ưu. Tạo một văn hóa doanh nghiệp khuyến khích sự sáng tạo, học hỏi, và cải tiến liên tục. Đầu tư vào các công nghệ mới và phương pháp quản lý tiên tiến. Theo dõi và đánh giá hiệu quả của các nỗ lực cải tiến và điều chỉnh khi cần thiết.

Tổng quan nghiên cứu

Năng suất lao động là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả sản xuất và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Tại Việt Nam, ngành sản xuất giày dép là một trong những ngành thâm dụng lao động lớn, tuy nhiên năng suất lao động bình quân tại các nhà máy da giày trong nước chỉ đạt khoảng 60-70% so với các doanh nghiệp FDI cùng ngành. Công ty TNHH MTV Giày Viva, với quy mô lao động từ 250-270 người, đang đối mặt với thách thức năng suất thấp hơn các doanh nghiệp cùng quy mô, sản lượng chỉ đạt 50.000-55.000 đôi giày/tháng, trong khi các đối thủ cạnh tranh đạt từ 65.000 đến 70.000 đôi. Điều này dẫn đến chi phí lao động tăng cao, lợi nhuận giảm sút và khó khăn trong việc đáp ứng các hợp đồng gia công cho đối tác nước ngoài.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến năng suất lao động tại công ty Viva, tập trung vào ba yếu tố chính: năng lực cá nhân, mối quan hệ trong doanh nghiệp và các yếu tố quản lý. Nghiên cứu được thực hiện trong phạm vi công ty Viva tại TP. Hồ Chí Minh, với dữ liệu thu thập từ năm 2014 đến 2016. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cơ sở khoa học để đề xuất các giải pháp nâng cao năng suất lao động, từ đó giúp công ty cải thiện hiệu quả sản xuất, giảm chi phí và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Năng suất lao động được định nghĩa là tỷ số giữa đầu ra và đầu vào, bao gồm cả số lượng và chất lượng sản phẩm. Theo Robert L. Jackson (2011), năng suất cá nhân chịu ảnh hưởng bởi ba nhân tố chính: năng lực cá nhân (bao gồm tài năng, sở thích, tính cách và thể chất), sự nỗ lực và sự hỗ trợ của doanh nghiệp. Trong khi đó, các nghiên cứu của Trần Thị Kim Loan và Bùi Nguyên Hùng (2009) nhấn mạnh vai trò của mối quan hệ trong doanh nghiệp và các yếu tố quản lý (quản lý nhân sự và quản lý sản xuất) trong việc nâng cao năng suất lao động ở cấp doanh nghiệp.

Ba khái niệm chính trong nghiên cứu này gồm:

• Năng lực cá nhân: Kiến thức, kỹ năng, khả năng và hành vi phù hợp với công việc, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả lao động.
• Mối quan hệ trong doanh nghiệp: Sự truyền thông, hợp tác và quan hệ giữa nhân viên với nhau và giữa nhân viên với quản lý.
• Các yếu tố quản lý: Bao gồm các chính sách đào tạo, khen thưởng, tổ chức công việc, cung cấp nguồn lực và điều kiện làm việc.

Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm ba biến độc lập trên tác động đến biến phụ thuộc là năng suất lao động.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính được thực hiện qua phỏng vấn sâu 10 lao động nhằm hoàn thiện thang đo và điều chỉnh các biến quan sát. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát trực tiếp 265 lao động tại công ty Viva, thu về 252 phiếu hợp lệ.

Dữ liệu được thu thập qua bảng câu hỏi sử dụng thang đo Likert 5 mức độ, đánh giá các yếu tố năng lực cá nhân, mối quan hệ trong doanh nghiệp, các yếu tố quản lý và năng suất lao động. Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS 16.0 với các kỹ thuật: thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan và hồi quy bội.

Quy trình nghiên cứu gồm: làm sạch dữ liệu, kiểm định phân phối chuẩn, đánh giá độ tin cậy thang đo, phân tích nhân tố để xác định cấu trúc các biến, kiểm định đa cộng tuyến và xây dựng mô hình hồi quy để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng tích cực của năng lực cá nhân đến năng suất lao động: Kết quả hồi quy cho thấy năng lực cá nhân có hệ số beta dương và ý nghĩa thống kê (p < 0.05), khẳng định giả thuyết H1. Các thành phần như tài năng, sở thích và thể chất phù hợp giúp người lao động hoàn thành công việc hiệu quả hơn.

2. Mối quan hệ trong doanh nghiệp tác động tích cực đến năng suất: Mối quan hệ giữa nhân viên với quản lý và đồng nghiệp, cùng với sự truyền thông hiệu quả, có ảnh hưởng đáng kể đến năng suất lao động (giả thuyết H2 được chấp nhận). Điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây của Hoffman & Mehra (1999) và APO (2000).

3. Các yếu tố quản lý có tác động tích cực đến năng suất lao động: Các chính sách đào tạo, khen thưởng, tổ chức công việc khoa học và cung cấp nguồn lực đầy đủ được xác định là nhân tố quan trọng nâng cao năng suất (giả thuyết H3 được chấp nhận). Kết quả phân tích cho thấy hệ số hồi quy của yếu tố quản lý có ý nghĩa thống kê cao.

4. Sự khác biệt về năng suất lao động theo đặc điểm nhân khẩu học: Phân tích ANOVA cho thấy nhóm lao động có thời gian làm việc trên 3 năm có năng suất cao hơn nhóm mới vào làm việc dưới 1 năm khoảng 15%. Ngoài ra, nhóm tuổi 18-30 chiếm 60% lực lượng lao động và có năng suất tương đối ổn định so với các nhóm tuổi khác.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các lý thuyết và nghiên cứu trước đây, khẳng định vai trò quan trọng của năng lực cá nhân, mối quan hệ trong doanh nghiệp và các yếu tố quản lý trong việc nâng cao năng suất lao động. Việc công ty Viva có năng suất thấp hơn các doanh nghiệp cùng ngành có thể do chưa phát huy tối đa năng lực cá nhân của người lao động, mối quan hệ nội bộ chưa thực sự hiệu quả và các chính sách quản lý chưa đồng bộ.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến năng suất lao động, cũng như bảng phân tích ANOVA thể hiện sự khác biệt năng suất theo nhóm nhân khẩu học. Việc tăng cường đào tạo, cải thiện môi trường làm việc và thúc đẩy giao tiếp nội bộ sẽ giúp công ty nâng cao năng suất, giảm chi phí và tăng lợi nhuận.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo và phát triển năng lực cá nhân: Thiết kế các chương trình đào tạo kỹ năng chuyên môn và phát triển cá nhân phù hợp với từng vị trí công việc, nhằm nâng cao tay nghề và sự phù hợp của người lao động. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng, chủ thể: phòng Nhân sự và Quản lý sản xuất.

2. Cải thiện mối quan hệ trong doanh nghiệp: Xây dựng các hoạt động giao lưu, tăng cường truyền thông nội bộ và giải quyết xung đột hiệu quả để tạo môi trường làm việc thân thiện, hợp tác. Thời gian: 3-6 tháng, chủ thể: Ban lãnh đạo và phòng Hành chính.

3. Hoàn thiện chính sách quản lý và khen thưởng: Áp dụng hệ thống đánh giá hiệu quả công việc minh bạch, khen thưởng kịp thời và chính sách thu nhập cạnh tranh để tạo động lực làm việc cho nhân viên. Thời gian: 6 tháng, chủ thể: Ban Giám đốc và phòng Nhân sự.

4. Tối ưu hóa quy trình sản xuất và cung cấp nguồn lực: Đầu tư cải tiến công nghệ, tổ chức sản xuất khoa học, đảm bảo cung cấp nguyên vật liệu và thiết bị đầy đủ, kịp thời nhằm giảm gián đoạn và tăng năng suất. Thời gian: 12 tháng, chủ thể: Phòng Sản xuất và Kỹ thuật.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp sản xuất giày dép: Nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến năng suất lao động để xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực và quản lý sản xuất hiệu quả.

2. Phòng Nhân sự và Quản lý sản xuất: Áp dụng các kết quả nghiên cứu để thiết kế chương trình đào tạo, chính sách khen thưởng và cải thiện môi trường làm việc.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Quản lý nguồn nhân lực: Tham khảo mô hình nghiên cứu và phương pháp phân tích để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan.

4. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ngành sản xuất thâm dụng lao động: Học hỏi kinh nghiệm và giải pháp nâng cao năng suất lao động phù hợp với điều kiện thực tế.

Câu hỏi thường gặp

1. Năng suất lao động được đo lường như thế nào trong nghiên cứu này?
   Năng suất lao động được đánh giá dựa trên số lượng sản phẩm hoàn thành và chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn công ty, sử dụng thang đo Likert trong khảo sát và dữ liệu sản xuất thực tế.

2. Tại sao năng lực cá nhân lại quan trọng đối với năng suất lao động?
   Năng lực cá nhân bao gồm tài năng, sở thích và thể chất phù hợp giúp người lao động thực hiện công việc hiệu quả hơn, giảm sai sót và tăng năng suất.

3. Mối quan hệ trong doanh nghiệp ảnh hưởng thế nào đến năng suất?
   Mối quan hệ tốt giữa nhân viên và quản lý, cũng như sự phối hợp giữa đồng nghiệp, tạo môi trường làm việc tích cực, giảm xung đột và nâng cao hiệu quả công việc.

4. Các yếu tố quản lý nào được xác định là quan trọng nhất?
   Đào tạo, khen thưởng, tổ chức công việc khoa học và cung cấp đầy đủ nguồn lực được xem là các yếu tố quản lý then chốt ảnh hưởng tích cực đến năng suất.

5. Làm thế nào để doanh nghiệp áp dụng kết quả nghiên cứu này?
   Doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch đào tạo, cải thiện môi trường làm việc, hoàn thiện chính sách quản lý và tối ưu hóa quy trình sản xuất dựa trên các khuyến nghị nghiên cứu.

Kết luận

• Năng lực cá nhân, mối quan hệ trong doanh nghiệp và các yếu tố quản lý đều có ảnh hưởng tích cực và có ý nghĩa thống kê đến năng suất lao động tại công ty Viva.
• Năng suất lao động hiện tại của công ty thấp hơn so với các doanh nghiệp cùng ngành, gây áp lực tăng chi phí và giảm lợi nhuận.
• Nghiên cứu đã xây dựng mô hình và kiểm định các giả thuyết với cỡ mẫu 252 phiếu khảo sát hợp lệ, sử dụng các phương pháp phân tích thống kê hiện đại.
• Các giải pháp đề xuất tập trung vào đào tạo, cải thiện môi trường làm việc, chính sách khen thưởng và tối ưu hóa quy trình sản xuất nhằm nâng cao năng suất.
• Bước tiếp theo là triển khai các giải pháp trong vòng 6-12 tháng và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh phù hợp, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các doanh nghiệp khác trong ngành.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao năng suất lao động sẽ giúp công ty Viva cải thiện hiệu quả sản xuất, tăng sức cạnh tranh và phát triển bền vững trong tương lai.